"Μεσαιωνικά" βασανιστήρια σε πρόσφυγες από νοσηρά μυαλά (video)

Γράφει η Αντιγόνη Μιχοπούλου

Στο νεοκλασικό της Κυψέλης εκεί που στεγάζεται η κλινική για τα θύματα βασανιστηρίων βρίσκεται ο Λεωνίδας, η Κατερίνα και ο Χρήστος που προσφέρουν την ανεκτίμητη βοήθεια τους στα θύματα βασανιστηρίων. Οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα παρέχουν ολοκληρωμένη φροντίδα σε θύματα βασανιστηρίων. Η κλινική άνοιξε σε συνεργασία με το Κέντρο Ημέρας ΒΑΒΕΛ και το Ελληνικό Συμβούλιο για τους Πρόσφυγες και έως τώρα έχει προσφέρει φροντίδα σε περισσότερους από 530 ανθρώπους από 40 χώρες, κυρίως από τη Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό, το Ιράν, τη Συρία και το Αφγανιστάν. Η πλειονότητα των θυμάτων παρουσιάζει μυοσκελετικά, νευρολογικά και γαστρεντερικά προβλήματα, καθώς και συμπτώματα διαταραχής μετατραυματικού στρες, έντονου άγχους και κατάθλιψης.

Τα άρρωστα μυαλά των βασανιστών 

Άντρες κυρίως έως 40 ετών από διαφορετικές χώρες έχουν να διηγηθούν ο καθένας τη δική του εφιαλτική ιστορία και να ζητήσουν βοήθεια για να μπορέσουν να επουλώσουν τις ψυχικές και σωματικές πληγές τους. Ένας από αυτούς είναι και ο νιγηριανός Augene ο οποίος λόγω τον σεξουαλικών του προτιμήσεων έχει υποστεί σεξουαλική κακοποίηση και άλλα φρικτά βασανιστήρια. «Γέμισε το σώμα μου ουλές γιατί είμαι αυτό που είμαι» λέει ο ίδιος. 

Ο Khalil βασανίστηκε από τον συριακό στρατό με τρόπο που του είναι δύσκολο να περιγράψει: «μου έβαζαν καλώδια στα πόδια και στα χέρια μου έκαναν ηλεκτροσόκ, μετά μου πετούσαν νερό και μου έκαναν ξανά ηλεκτροσόκ ενώ παράλληλα με χτυπούσαν με μαστίγιο». Όλα αυτά τα έζησε γιατί τον πέρασαν για κάποιον άλλο.     

Όπως εξηγούν στο koutipandoras.gr τόσο ο Λεωνίδας Αλεξάκης που εργάζεται εδώ και ένα χρόνο στην κλινική ως γιατρός όσο και η ψυχολόγος Κατερίνα Καρασάββα αυτό που σε καθηλώνει δεν είναι μόνο οι σοκαριστικές ιστορίες των θυμάτων αλλά το αρρωστημένο μυαλό των βασανιστών που εφευρίσκουν συνεχώς καινούργιους τρόπους για να εξοντώσουν το θύμα τους. «Βάζουν τα θύματα τους να γίνουν βασανιστές μελών της οικογένειας τους ή τους αναγκάζουν να παρακολουθούν να βασανίζουν μέλη της οικογένειας τους ή τους αναγκάζουν σε υποχρεωτική αιμομιξία» λένε οι ειδικοί.

Είναι βιώματα που δεν μπορεί το ανθρώπινο μυαλό να ξεγράψει. Άλλωστε τα περισσότερα θύματα βασανιστηρίων ζουν την αναβίωση των βασανιστηρίων καθημερινά. «Ένας ασθενής που κατάφερε και έφτασε στην Ελλάδα κάθε βραδύ την ίδια ώρα ούρλιαζε χωρίς να το καταλαβαίνει.Τον ενημέρωσαν οι γείτονες του που άκουγαν τις φωνές του. Ο άνθρωπος αυτός αναβίωνε τα βασανιστήρια του την ίδια ώρα που τον βασάνιζαν στην χώρα του» μας εξηγούν. 

Για τα περισσότερα θύματα βασανιστηρίων η περιγραφή των βιωμάτων τους είναι προφανές ότι δεν είναι μια εύκολη υπόθεση. «Άλλοι έρχονται εδώ και από την πρώτη συνάντηση τα λένε όλα σαν να θέλουν να τα βγάλουν από μέσα τους και άλλοι δεν αντέχουν να τα επαναφέρουν στο μυαλό τους ούτε για μια στιγμή» εξηγούν τα μέλη της ομάδας της κλινικής. Ωστόσο αυτό τους επιβάλλεται από την πρώτη στιγμή που πατάνε το πόδι τους στην Ελλάδα. Πρέπει να δηλώσουν θύματα βασανιστηρίων και να πείσουν γι’ αυτό από τη στιγμή που φτάνουν στην Λέσβο ώστε να μεταφερθούν στην Αθήνα και να ενταχθούν στο πρόγραμμα κλινικής η οποία προσφέρει και υπηρεσίες κοινωνικής υποστήριξης αλλά  και νομική βοήθεια για διευκόλυνση της πρόσβασής τους στο σύστημα ασύλου. Με λίγα λόγια η συγκεκριμένη κλινική αποτελεί μια όαση για έναν άνθρωπο που έχει επιβιώσει από βασανιστήρια και θέλει τη ζωή του πίσω.

Τα «βασανιστήρια» δεν τελειώνουν όταν μπαίνουν την Ευρώπη

«Καλύτερα να γυρίσω στη χώρα μου και να με σκοτώσουν από το να μείνω στη Μόρια» είναι τα λόγια θύματος βασανιστηρίων που έφτασε στην Ελλάδα και εγκλωβίστηκε στη Μόρια μαζί με χιλιάδες πρόσφυγες κάτω από άθλιες συνθήκες. 

Όποιος καταφέρει και μεταφερθεί στην Αθήνα και τον αναλάβουν τα μέλη της κλινικής το πιθανότερο είναι να μην έχει στέγη και να καταλήξει σε παγκάκια. «Έρχονται εδώ και κάνουν φυσιοθεραπεία και μετά κοιμούνται σε παγκάκια» λέει ο Λεωνίδας Αλεξάκης. Όταν έρχεται η ώρα να αιτηθούν άσυλο καλούνται να περιγράψουν ξανά από την αρχή όλα τα βιώματα τους και να πείσουν την υπάλληλο της υπηρεσίας ασύλου ότι όντως βασανίστηκαν βάναυσα. Αν δεν τα καταφέρουν πρέπει να προσπαθήσουν ξανά και συνήθως το 98% αυτών που πάνε για δεύτερη συνέντευξη στην υπηρεσία ασύλου απορρίπτονται και πρέπει να γυρίσουν στη χώρα τους όπου το πιθανότερο είναι να τους σκοτώσουν.

Είναι προφανές ότι το έργο που προσφέρει η ομάδα της κλινικής είναι ανεκτίμητο. Κάθε ένα περιστατικό αποτελεί για εκείνους έναν αγώνα δρόμου. Άλλες φορές καταφέρνουν να ολοκληρώσουν την θεραπεία και άλλες όχι διότι οι θεραπευμένοι βγαίνουν από την Ελλάδα με την βοήθεια των διακινητών τους. «Ξαφνικά εξαφανίζονται. Ποτέ δεν μας έχουν εκμυστηρευτεί ότι έχουν βρει τον τρόπο να φύγουν από την Ελλάδα» λέει ο Λεωνίδας Αλεξάκης. «Φοβούνται πολύ…».