Μέχρι τον Ιούνιο οι αποφάσεις για την Ευρωπαϊκή Συνοριοφυλακή και Ακτοφυλακή

Κατά τη διάρκεια της Ολλανδικής Προεδρίας, δηλαδή μέσα στους επόμενους έξι μήνες, πρέπει να έχουν αποφασίσει τα κράτη-μέλη της ΕΕ για τη δημιουργία της Ευρωπαϊκής Συνοριοφυλακής και Ακτοφυλακής, σύμφωνα με τα συμπεράσματα της Συνόδου Κορυφής. 

Όπως αναφέρεται χαρακτηριστικά, «το Συμβούλιο πρέπει να εξετάσει γρήγορα τις προτάσεις της Επιτροπής της 15ης Δεκεμβρίου για την Ευρωπαϊκη Συνοριοφυλακή και Ακτοφυλακή, την αναθεώρηση του Κώδικα Σένγκεν, το εθελοντικό πρόγραμμα επανεγκατάστασης προσφύγων από την Τουρκία» και «πρέπει να υιοθετήσει τη θέση του ως προς την Ευρωπαϊκή Συνοριοφυλακή κατά τη διάρκεια της Ολλανδικής Προεδρίας». Επιπλέον, καλείται η Επιτροπή να παρουσιάσει γρήγορα την αναθεώρηση της συμφωνίας του Δουβλίνου, σημειώνοντας ότι «στο μεταξύ οι υπάρχοντες κανόνες πρέπει να εφαρμόζονται».

Εξάλλου, στα συμπεράσματα υπογραμμίζεται ότι η εφαρμογή της γενικότερης στρατηγικής για τον περιορισμό των μεταναστευτικών ροών προς την Ευρώπη είναι μέχρι στιγμής «μη ικανοποιητική» και «πρέπει να επιταχυνθεί».

Τα προβλήματα στα εξωτερικά σύνορα της Σένγκεν, οι αδυναμίες στη λειτουργία των hot spots, η μη εφαρμογή του συστήματος μετεγκατάστασης και των συμφωνιών επανεισδοχής αποτελούν, μεταξύ άλλων, τα σημεία στα οποία επισημαίνεται πως τα κράτη μέλη και τα ευρωπαϊκά όργανα πρέπει να λάβουν δράση «επειγόντως». 

Σε δηλώσεις του λίγο μετά τη λήξη των εργασιών της Συνόδου Κορυφής, ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας καλωσόρισε την απόφαση για δημιουργία Ευρωπαϊκής Συνοριοφυλακής και ανέφερε ότι «είναι απολύτως σαφές ότι η δράση αυτών των σωμάτων εναπόκειται στην ευθύνη της διαφύλαξης των συνόρων που παραμένει εθνική ευθύνη».

Ο πρωθυπουργός τόνισε επίσης ότι είναι ανάγκη η Τουρκία να εφαρμόσει όλα όσα συμφωνήθηκαν στη Σύνοδο ΕΕ-Τουρκίας, σημειώνοντας ότι αναγνωρίστηκε η σημασία της σχέσης Ελλάδας και Τουρκίας στον έλεγχο και τη μείωση των προσφυγικών ροών. 

Εξάλλου, ο Αλέξης Τσίπρας ανέφερε ότι αναγνωρίστηκε η ανάγκη να εφαρμοστεί η διμερής συμφωνία επανεισδοχής Ελλάδας-Τουρκίας, ούτως ώστε να υπάρχει η δυνατότητα άμεσης επιστροφής στην Τουρκία όλων όσων «δεν έχουν το προσφυγικό προφίλ». Παράλληλα, υπήρξε δέσμευση να ασκηθούν σημαντικές πιέσεις από την πλευρά της ΕΕ προς τρίτες χώρες , προκειμένου είτε να ενεργοποιηθούν παλιότερες συμφωνίες επανεισδοχής, είτε να γίνουν επιστροφές.

Επιπλέον, σύμφωνα με τον πρωθυπουργό, οι Ευρωπαίοι ηγέτες αναγνώρισαν την ανάγκη να υπάρξει ένας μηχανισμός επανεγκατάστασης απευθείας από την Τουρκία και δεσμεύθηκαν να ξεκινήσει από το Φλεβάρη.

Όσον αφορά την προετοιμασία των κέντρων καταγραφής προσφύγων (hotspots) στα νησιά, o πρωθυπουργός τόνισε ότι η Ελλάδα θα συνεχίσει το επόμενο διάστημα να εκπληρώνει τις υποχρεώσεις της, ολοκληρώνοντας την κατασκευή τους, αλλά και τη δημιουργία κέντρων μετεγκατάστασης στην ενδοχώρα. Ο ίδιος πρόσθεσε ότι «όλοι χαιρέτισαν, και ιδιαίτερα ο πρόεδρος της Επιτροπής, την πρόοδο που έχει επιτευχθεί από την Ελλάδα και την Ιταλία», σε αυτό το ζήτημα. «Θα συνεχίσουμε να εκπληρώνουμε το ανθρωπιστικό μας καθήκον», δήλωσε στη συνέχεια ο Αλέξης Τσίπρας, επισημαίνοντας ότι το μέλλον της Ευρώπης δεν μπορεί να είναι ένα «μέλλον φραχτών και βίας», αλλά ένα μέλλον «αλληλεγγύης, ανθρωπιάς και συνυπευθυνότητας».