Λιβύη: Όπλα και μισθοφόροι συνεχίζουν να καταφθάνουν στην περιοχή γύρω από τη Σύρτη

 Όπλα και μισθοφόροι συνεχίζουν να καταφθάνουν στη στρατηγικής σημασίας περιοχή γύρω από τη Σύρτη.

Επικεφαλής της αποστολής του ΟΗΕ στη Λιβύη έχει προειδοποιήσει για τον τεράστιο κίνδυνο που μπορεί να πυροδοτήσει μια ευθεία αντιπαράθεση ανάμεσα στις αντίπαλες ξένες δυνάμεις στη Λιβύη καθώς βαρύς οπλισμός και μισθοφορικοί στρατοί συνεχίζουν να κατακλύζουν το βορειο-αφρικανικό κράτος. 

Η επικεφαλής του ΟΗΕ Στέφανι Γουίλιαμς είπε ότι ένα συνονθύλευμα από ξένα κράτη παραβιάζουν το διεθνές εμπάργκο όπλων ενώ στρατιωτικές δυνάμεις κινητοποιούνται γύρω από την πόλη Σύρτη. Το στρατηγικής σημασίας λιμάνι της Μεσογείου είναι το τελευταίο οχυρό στη 15-μηνη σύγκρουση ανάμεσα στην κυβέρνηση της Τρίπολης που έχει την υποστήριξη του ΟΗΕ και στους πολεμιστές που παραμένουν πιστοί στον αποστάτη αρχιστράτηγο Χαφτάρ. 

«Δεν έχει υπάρξει η παραμικρή προσπάθεια να σταματήσει η εισροή μισθοφόρων και οπλικών συστημάτων, οπότε είναι προφανές ότι υπάρχει παντελής διεθνής ατιμωρησία, που συμβαδίζει με την ατιμωρησία στο ίδιο το έδαφος της Λιβύης.. Ο κίνδυνος να μετατραπεί αυτό σε ένα ξεκάθαρο πόλεμο δια αντιπροσώπων είναι πολύ σοβαρός. Η συνολική εικόνα δείχνει συνεχόμενες ξένες παρεμβάσεις».

 Ο πόλεμος ξέσπασε πέρσυ τον Απρίλιο όταν ο στρατάρχη Χαφτάρ ξεκίνησε μια επιχείρηση εναντίον της Τρίπολης προκειμένου να ανατρέψει τη κυβέρνηση Εθνικής Συμφωνίας. Αφού απέκρουσαν την πολιορκία του Χαφτάρ για ένα χρόνο, οι δυνάμεις της κυβέρνησης Εθνικής Συμφωνίας συνέχισαν στο εσωτερικό της χώρας μέχρι 50 χλμ από τη Σύρτη.

Η Λιβυκή κρίση έχει πάρει μια πολυδιάστατη μορφή με την Τουρκία να στέλνει φέτος όπλα και στρατό και πολιτοφυλακές από τη Συρία για να στηρίξουν την κυβέρνηση με έδρα την Τρίπολη (Government of National Accord). Την ίδια ώρα η Αίγυπτος, η Ρωσία και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα από καιρό υποστηρίζουν το στρατηγό Χαφτάρ , του οποίου οι δυνάμεις ελέγχουν τη Σύρτη και την Ανατολική Λιβύη. 

Φόβοι ότι η αντιπάλοτητα ανάμεσα στις ξένες δυνάμεις μπορεί να καταλήξει σε ευθεία αντιπαράθεση έχουν πολλαπλασιαστεί τους τελευταίους μήνες καθώς οι δυνάμεις της κυβέρνησης Εθνικής Συμφωνίας με την τουρκική υποστήριξη προελαύνουν ανατολικά έχοντας προξενήσει μια σειρά από επιθέσεις στις δυνάμεις του Χαφτάρ.

Η Ρωσία απάντησε με τη χρήση τουλάχιστον 14 πολεμικών αεροσκαφών MiG-29s και υπερηχητικών Su-24s στην περιοχή Τζούφρα στην κεντρική Λιβύη, ενώ ο Αιγύπτιος πρόεδρος Αμπντέλ Φατάχ αλ-Σίσι έχει περιγράψει τη Σύρτη ως την κόκκινη γραμμή και απείλησε να στείλει στρατό στη Λιβύη. Το αιγυπτιακό κοινοβουλίο έχει ήδη εγκρίνει την αποστολή αιγυπτιακών στρατευμάτων στην περιοχή. 

Ο έλεγχος του λιμανιού της Σύρτης, τόπος καταγωγής του προηγούμενου δικτάτορα Καντάφι, θεωρείται ζωτική σημασίας γιατί είναι πύλη εξόδου προς την ανατολή και εκεί βρίσκονται οι κύριες εγκαταστάσεις για εξαγωγή πετρελαίου. Η Λιβύη έχει τα μεγαλύτερα επιβεβαιωμένα αποθέματα πετρελαίου της Αφρικής και πριν τον εμφύλιο πόλεμο μπορούσε να παράγει έως και 1,6 εκ. βαρέλια πετρελαίου ημερησίως.

Τον Ιανουάριο του 2020 οι δυνάμεις του στρατάρχη Χαφτάρ, στο πλαίσιο της συνολικότερης επίθεσης τους, που τελικό στόχο είχαν την κατάληψη και της Τρίπολης, κατέλαβαν τη Σύρτη. Σε απάντηση η λιβυκή Εθνική Εταιρεία Πετρελαίου ανακοίνωσε ότι κλείνουν όλοι οι εξαγωγικοί τερματικοί σταθμοί, επικαλούμενοι λόγους ανωτέρας βίας, κατηγορώντας ουσιαστικά τις δυνάμεις του στρατηγού Χαφτάρ για αποκλεισμό των εξαγωγών. Η Εθνική Εταιρεία Πετρελαίου της Λιβύης, με έδρα την Τρίπολη,με βάση σχετική διεθνή συμφωνία είναι η μόνη που έχει το δικαίωμα να εξάγει πετρέλαιο από τη Λιβύη. Ως αποτέλεσμα η παραγωγή έπεσε από το 1,2 εκατομμύριο βαρέλια την ημέρα σε μόλις 90.000 βαρέλια ημερησίως. Στα τέλη Μαΐου του 2020 η Εθνική Εταιρεία Πετρελαίου είχε ανακοινώσει ότι το κόστος από την παύση των εξαγωγών είχε φτάσει τα 5 δισεκατομμύρια δολάρια.

Την περασμένη Παρασκεύη, ο στρατός των ΗΠΑ δημοσίευσε εικόνα από δορυφόρο που ελήφθη αυτό το μήνα και απεικονίζει την παρουσία Ρώσων μισθοφόρων που ανήκουν στην ιδιωτική εταιρεία Wagner η οποία συχνά σχετίζεται με Κρεμλίνο, καθώς και εγκατεστημένο εξοπλισμό στις πρώτες γραμμές μάχης στη Σύρτη. Ο αμερικανικός στρατός εκτιμά ότι περίπου 2,000 μισθόροι της Wagner πολεμούν στο πλευρό του στρατηγού Χαφτάρ και υποστηρίζουν ότι ρωσικά πολεμικά αεροσκάφη φροντίζουν για την ανατροφοδότηση. Επίσης, πρόσθεσε ότι ο εξοπλισμός των ρωσικών μισθοφορικών στρατευμάτων συμπεριλαμβάνει πολεμικά αεροσκάφη και οπλισμένα οχήματα ανθεκτικά στις νάρκες. 

«Ο τύπος και η ποσότητα του εξοπλισμού υποδεικνύει μια πρόθεση για επιθετική τακτική διαρκείας, όχι για ανθρωπιστική βοήθεια, και αποδεικνύει ότι το ρωσικό υπουργείο άμυνας υποστηρίζει αυτές τις επιχειρήσεις», είπε ο στρατηγός Μπράντφορντ Τζέρινγκ, διευθυντής των επιχειρήσεων της αμερικανικής Africom. Μισθοφόροι από τη Συρία και το Σουδάν μάχονται επίσης στο πλευρό των δυνάμεων του Χαφτάρ.

Ο ΟΗΕ έχει κατηγορήσει όλους τους εμπλεκόμενους στη σύγκρουση, συμπεριλαμβανομένου της Τουρκίας, Αιγύπτου και των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων για παραβίαση του εμπάργκο όπλων στη Λιβύη.

Μέχρι στιγμής δεν έχει υπάρξει συμφωνία ούτε διαφαίνεται άμεσα μια προοπτική για την αποκλιμάκωση της κατάστασης στη Σύρτη, η οποία αποτελεί σπίτι για 125,000 ανθρώπους. 

Η ξένη παρεμβατικότητα έχει περιπλέξει και καθυστερήσει τις προσπάθειες για συμφωνία ειρήνης, πρόσθεσε η Γουίλιαμς. «Οι κάτοικοι της Λιβύης χάνουν όλο και περισσότερο τη φωνή τους σε αυτή την κατάσταση…οι αποφάσεις παίρνονται για λογαριασμό τους σε ξένες πρωτεύουσες». 

Με πληροφορίες από Financial Times και tanea.gr