«Αν θέλουμε να λύσουμε το πρόβλημα, τότε θα πρέπει καταργήσουμε τις αιτίες του. Σε διαφορετική περίπτωση, για ποιο πράγμα συζητάμε; Το πρόβλημα είναι η παράνομη κατοχή του βόρειου τμήματος της Κύπρου», τονίζει ο κ. Κοτζιάς, εκφράζοντας την ελπίδα ότι η Τουρκία θα καταλάβει ότι είναι προς το συμφέρον της να επιλυθεί το Κυπριακό, «διότι, μέχρι στιγμής», όπως προσθέτει, «η Τουρκία συνδυάζει την επιθυμία να προστατεύσει τους Τουρκοκύπριους με τις γεωπολιτικές φιλοδοξίες της στην περιοχή. Θέλουμε όμως να λύσουμε το Κυπριακό και όχι να ασχοληθούμε με τη γεωπολιτική στρατηγική της Τουρκίας. Αυτό δεν αποτελεί αντικείμενο της διαπραγμάτευσης».
«Δεν θέλουμε εγγυήτριες δυνάμεις και δεν θέλουμε, επίσης, να είμαστε εγγυήτρια δύναμη», υπογραμμίζει ο υπουργός Εξωτερικών, σημειώνει ότι «το δικαίωμα επέμβασης μίας τρίτης χώρας παραβιάζει το διεθνές δίκαιο και τα ψηφίσματα των Ηνωμένων Εθνών» και παραθέτει την πρότασή του για σύναψη μιας συνθήκης Ειρήνης, Συνεργασίας και Ασφάλειας, όπου οι τρεις χώρες, η Τουρκία, η Κύπρος και η Ελλάδα θα μπορούν να αντιμετωπίσουν από κοινού απειλές όπως η τρομοκρατία και το οργανωμένο έγκλημα.
Απαντώντας στο ερώτημα αν η Τουρκία επιμείνει στα δικαιώματά της ως εγγυήτριας δύναμης, ο κ. Κοτζιάς υπογραμμίζει ότι «θα άνοιγε το κουτί της Πανδώρας», «αν επιτρέψουμε το σύστημα των εγγυητριών δυνάμεων», καθώς «σε αυτήν την περίπτωση θα μπορούσε, για παράδειγμα, η Ρωσία να έρθει και να πει: “Θέλω να έχω δικαίωμα επέμβασης στα κράτη της Βαλτικής για να προστατέψω τον ρωσόφωνο πληθυσμό”». Επιπλέον, προσθέτει ο κ. Κοτζιάς, «αυτό που χρειαζόμαστε είναι μία κυρίαρχη Κύπρος. Διαφορετικά, η Τουρκία θα μπορούσε, μέσω του καθεστώτος των εγγυήσεων, να έχει επίσης λόγο στα θέματα της Ευρωπαϊκής Ένωσης».
Σε ερώτηση για το πώς μπορεί κανείς να εγγυηθεί τα δικαιώματα και των δύο κοινοτήτων ο υπουργός Εξωτερικών απαντά: «Επεξεργαζόμαστε μία συνθήκη για μια ομοσπονδιακή Κύπρο. Και οι δύο εθνοτικές ομάδες θα έχουν ίσα δικαιώματα. Οι Τουρκοκύπριοι θα έχουν το δικό τους ομόσπονδο κρατίδιο ή καντόνι, ή όπως αλλιώς θέλετε να το ονομάσετε. Εκεί θα είναι μόνοι τους και θα μπορούν να διαχειρίζονται τη δική τους ασφάλεια, καθώς θα έχουν τη δική τους αστυνομία. Για τον σκοπό αυτό θα δημιουργηθεί ομοσπονδιακή αστυνομία, η οποία θα αποτελείται κατά 50% από Τουρκοκύπριους και κατά 50% από Ελληνοκύπριους. Πέρα από την ομοσπονδιακή αστυνομία θα υπάρχει μια διεθνής αστυνομική δύναμη που θα παρεμβαίνει σε περίπτωση που οι δυνάμεις της ομοσπονδιακής αστυνομίας δεν επαρκούν».
Σχετικά με την ασφάλεια των Τουρκοκυπρίων, ο κ. Κοτζιάς αναφέρει ότι «θα έχουν πλήρη πολιτική ισότητα. Σε όλα τα σημαντικά ζητήματα θα διαθέτουν δικαίωμα αρνησικυρίας. Και το Ανώτατο Δικαστήριο θα αποτελείται από τέσσερις δικαστές από κάθε εθνοτική ομάδα. Πρόκειται για μια ισότητα πολύ μεγαλύτερη απ’ ό,τι στα συνήθη ομοσπονδιακά κράτη».
