Μία μέρα μετά τις αποκαλύψεις του Documento που προκάλεσαν πολιτικό «σεισμό», η οργάνωση Human Rights Watch – μετά τους «Ρεπόρτερ Χωρίς Σύνορα» – ζητά τη διενέργεια άμεσα δημόσιας έρευνας και τονίζει σε ανακοίνωση της ότι η υπόθεση θέτει σε άμεσο κίνδυνο τα δικαιώματα στην Ελλάδα, ενώ έχει «ανατριχιαστικές επιπτώσεις στην ελευθεροτυπία». Μάλιστα καλεί την κυβέρνηση να συνεργαστεί πλήρως με την επιτροπή PEGA, σημειώνοντας ότι «είναι ζωτικής σημασίας οι ελληνικές αρχές να κινηθούν για να αποκαταστήσουν την εμπιστοσύνη στην ικανότητα των δημοσιογράφων να κάνουν τη δουλειά τους χωρίς κυβερνητική παρέμβαση».
Μετά τους «Ρεπόρτερ Χωρίς Σύνορα», που ζήτησαν ανεξάρτητη και σε βάθος έρευνα για το σκάνδαλο των υποκλοπών, και η Human Rights Watch αφού θυμίζει ότι η επιτροπή PEGA επέκρινε την απάντηση της ελληνικής κυβέρνησης στις αποκαλύψεις ότι παρακολουθούσε ανεξάρτητους δημοσιογράφους και έναν ηγέτη της αντιπολίτευσης, η HRW τονίζει μεταξύ άλλων:
«Η κρατική παρακολούθηση δημοσιογράφων εγείρει σοβαρές ανησυχίες για την ιδιωτική ζωή και την ελεύθερη έκφραση. Επίσης, παρεμβαίνει στην ελευθερία των μέσων ενημέρωσης και παραβιάζει το απόρρητο των δημοσιογραφικών πηγών, που προστατεύονται από την Ευρωπαϊκή Σύμβαση για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα και τον Χάρτη Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της ΕΕ. Μια τέτοια παρακολούθηση μπορεί επίσης να έχει ανατριχιαστικό αποτέλεσμα στη δημοσιογραφία και στο ρόλο της σε μια δημοκρατική κοινωνία».
Following yesterday’s shocking revelations by @documentonews of use of spyware against @Kathimerini_gr editor Alexis Papahelas, other media executives as well as numerous political figures, an unhindered in-depth investigation is needed more than ever. pic.twitter.com/MppBT0bi7j
— Eva Cossé (@Eva_Cosse) November 7, 2022
Η HRW επισημαίνει ότι στην έρευνα του ελληνικού κοινοβουλίου για το σκάνδαλο παρακολούθησης, «το κυβερνών κόμμα της Νέας Δημοκρατίας μπλόκαρε δεκάδες μάρτυρες που προτάθηκαν από κόμματα της αντιπολίτευσης, συμπεριλαμβανομένου του επικεφαλής της ΕΥΠ και του πρωθυπουργού της Ελλάδας, καθώς και δημοσιογράφων των οποίων τα τηλέφωνα είχαν υποκλαπεί».
Και προσθέτει ότι «η ελεγχόμενη από το κυβερνών κόμμα επιτροπή που διεξήγαγε την έρευνα αποφάσισε ότι όλες οι εξεταστικές συνεδριάσεις θα πραγματοποιηθούν κεκλεισμένων των θυρών και θα παραμείνουν εμπιστευτικές, μαζί με την τελική έκθεση της επιτροπής, εγείροντας ανησυχίες σχετικά με τη διαφάνεια».
Η HRW τονίζει πως το σκάνδαλο παρακολούθησης είναι μέρος ενός μοτίβου της ελληνικής κυβέρνησης που περιορίζει την ελευθερία των μέσων ενημέρωσης, που επηρεάζει το κράτος δικαίου.
«Η Ελλάδα έπεσε 38 θέσεις μέσα σε ένα χρόνο στον δείκτη ελευθερίας του Τύπου του 2022 των Δημοσιογράφων Χωρίς Σύνορα, με τον οργανισμό να τη χαρακτηρίζει ως χώρα της ΕΕ με τη χαμηλότερη κατάταξη. Αυτό αυξάνει τις ανησυχίες για το ολοένα και πιο εχθρικό περιβάλλον για την κοινωνία των πολιτών στη χώρα».
Και εν όψει των βουλευτικών, καταλήγει:
«Είναι ζωτικής σημασίας οι ελληνικές αρχές να κινηθούν για να αποκαταστήσουν την εμπιστοσύνη στην ικανότητα των δημοσιογράφων να κάνουν τη δουλειά τους χωρίς κυβερνητική παρέμβαση. Αυτό σημαίνει άνοιγμα της ελληνικής κοινοβουλευτικής έρευνας, πλήρης συνεργασία με την έρευνα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και απαγόρευση στις υπηρεσίες του να προμηθεύονται ή να χρησιμοποιούν λογισμικό υποκλοπής spyware έως ότου τεθούν σε ισχύ διασφαλίσεις για τα ανθρώπινα δικαιώματα».
