Κι αν απλά έφευγαν από το γήπεδο;

Τις τελευταίες εβδομάδες το θέμα του ρατσισμού στα γήπεδα έχει επιστρέψει για τα καλά στην επικαιρότητα, καθώς μια σειρά κρουσμάτων δείχνει πως ο ξεριζωμός του από το ποδόσφαιρο και τον αθλητισμό γενικότερα δεν είναι εύκολος, όσο κι αν έχει προχωρήσει η κοινωνία, όσο εξελιγμένο κι αν είναι το προϊόν. Δεν υπάρχει μεγαλύτερη απόδειξη γι’ αυτό από τα κρούσματα που λαμβάνουν χώρα στον μαγικό κόσμο της Premier League, το κατά πολλούς καλύτερο πρωτάθλημα της Ευρώπης. Σίγουρα, το ακριβότερο.

Το ξέσπασμα του Ντάνι Ρόουζ, ενός ποδοσφαιριστή που το έχει ζήσει στο υψηλότερο επίπεδο, τόσο στο Πρωτάθλημα όσο και στην Εθνική, είναι χαρακτηριστικό. Ένας ποδοσφαιριστής 28 ετών, 26 φορές διεθνής, με σταθερότητα τα τελευταία χρόνια στην Τότεναμ του Μαουρίτσιο Ποκετίνο που συνεχώς εξελίσσεται και πρόσφατα μπήκε στο νέο γήπεδό της, το οποίο αναμένεται να της δώσει έξτρα ώθηση στην προσπάθεια που κάνει τα τελευταία χρόνια για να κατακτήσει έναν τίτλο. Θα έλεγε κανείς ότι το timing είναι εξαιρετικό για τον αριστερό αμυντικό από το Ντονκάστερ. Το τι κουβαλά όμως ένας ποδοσφαιριστής στην ψυχή του είναι συχνά διαφορετικό από αυτό που δείχνει στο γήπεδο, από την πορεία της ομάδας και τα χρήματα που μπαίνουν κάθε μήνα στον τραπεζικό του λογαριασμό.

«Φτάνει πια, πέρασα πολλά. Αυτή τη στιγμή, κάνοντας τον προγραμματισμό για τον εαυτό μου, απλά σκέφτομαι: έχω ακόμα πέντε-έξι χρόνια στο ποδόσφαιρο και απλά δεν μπορώ να περιμένω για να τελειώσει η καριέρα μου. Βλέποντας το πώς λειτουργεί αυτή τη στιγμή το παιχνίδι… απλά θέλω να βγω έξω από αυτό». Ο Ρόουζ, ο οποίος έχει παλέψει με το τέρας της κατάθλιψης, η οποία πυροδοτήθηκε από έναν τραυματισμό και μια προσωπική απώλεια, προχώρησε σε αυτές τις δηλώσεις μετά τους ήχους μαϊμούς που τον υποδέχθηκαν από την εξέδρα του Μαυροβουνίου στη νίκη με 5-1 της εθνικής Αγγλίας για τα προκριματικά του Euro 2020. Αντίστοιχες κραυγές άκουσαν από την εξέδρα οι μαύροι συμπαίκτες του Καλούμ Χάντσον Οντόι και Ραχίμ Στέρλινγκ. Οι ήχοι έγιναν δυνατότεροι, όταν πήρε κίτρινη κάρτα για ένα μαρκάρισμα σε Μαυροβούνιο ποδοσφαιριστή. Η αντίδραση ήρθε σχεδόν φυσικά από το πλήθος. Έπαιξες σκληρά τον παίκτη μας; Αυτή είναι η τιμωρία σου. Γιατί; Πιθανότατα γιατί ξέρουν ότι για μια ακόμα φορά η συμπεριφορά θα περάσει με ένα μικρό πρόστιμο, ή με κλείσιμο ενός μικρού μέρους της κερκίδας για την επόμενη αναμέτρηση. Kι αν το παραπάνω περιστατικό έγινε σε ματς εθνικών ομάδων και όχι σε αγώνα αγγλικού πρωταθλήματος, το γεγονός ότι μόνο το προηγούμενο Σαββατοκύριακο έγιναν τρεις καταγγελίες για ρατσιστικά κρούσματα, είτε διαδικτυακά, είτε με φυσική παρουσία, αποδεικνύει του λόγου το αληθές. Τα θύματα προέρχονταν από την Κρίσταλ Πάλας, τη Νιούκαστλ και την Ντέρμπι Κάουντι. Τουλάχιστον στο Νησί, τιμωρούνται ατομικά εκείνοι που πιάνονται επ’ αυτοφόρω και τους κόβουν το γήπεδο.

«Προφανώς είναι λυπηρό να σκέφτομαι έτσι, αλλά όταν ομοσπονδίες τιμωρούνται με πρόστιμα ανάλογα με αυτά που πιθανόν να ξόδευα σε μια βραδινή έξοδο στο Λονδίνο, τι περιμένεις; Βλέπεις τον προπονητή μου να τιμωρείται με δύο αγωνιστικές για λογομαχία με διαιτητή, αλλά όμως μια ολόκληρη χώρα τιμωρείται με ένα μικρό χρηματικό ποσό για ρατσιστική συμπεριφορά. Μοιάζει με φάρσα. Οπότε σε αυτό το σημείο είναι το ποδόσφαιρο και μέχρι να υπάρξει μια σκληρή τιμωρία, δεν μπορούμε να περιμένουμε πολλά», πρόσθεσε ο Άγγλος ποδοσφαιριστής. Πράγματι, το Μαυροβούνιο τιμωρήθηκε με μερική τιμωρία έδρας για το επόμενο παιχνίδι του και αυτό είναι. Το 2012, όταν ο ίδιος παίκτης είχε ξαναπέσει θύμα ρατσιστών στο παιχνίδι της χώρας του με την Σερβία Κ-21, οι Βαλκάνιοι είχαν τιμωρηθεί με πρόστιμο και κλήθηκαν να αγωνιστούν στο επόμενο παιχνίδι τους χωρίς οπαδούς. Τότε, επειδή το περιστατικό ήταν ιδιαίτερα σκληρό, το πρόστιμο άγγιξε τις 80.000. Συνήθως είναι πολύ μικρότερο.

Η ρατσιστική συμπεριφορά ως αντίδραση σε μια στιγμή έντασης ενός μαύρου παίκτη μοιάζει σιγά-σιγά να κερδίζει νομιμοποίηση τόσο από τις κερκίδες, όσο και από τους ίδιους τους πρωταγωνιστές. Τρανό παράδειγμα αυτό του Μόιζε Κεν. Ο 19χρονος Ιταλός με καταγωγή από την Ακτή Ελεφαντοστού πανηγύρισε επιδεικτικά μπροστά στους οπαδούς της Κάλιαρι που κραύγαζαν σαν μαϊμούδες και ο συμπαίκτης του, Λεονάρντο Μπονούτσι, κατηγόρησε τον ίδιο, τονίζοντας ότι το φταίξιμο ανήκει 50% στους οπαδούς και 50% στον ίδιο τον Κεν. Με μια δήλωση του τύπου «κι εμείς δεν πρέπει να προκαλούμε», νομιμοποίησε μια ρατσιστική επίθεση και μάλιστα σε συμπαίκτη του. Ο Μπονούτσι προσπάθησε στη συνέχεια να το μαζέψει, πανηγυρίζοντας μαζί με τον Κεν τη νίκη επί της Μίλαν και ποστάροντας στα Social Media φωτογραφία με τον νεαρό διεθνή και μήνυμα κατά του ρατσισμού. Η ζημιά όμως είχε ήδη γίνει και η αντίδραση έμοιαζε περισσότερο ως προσπάθεια δικαιολογίας για την κατακραυγή που ακολούθησε. Ο Κεν σήκωσε ένα μεγάλο κύμα στήριξης, όμως  η Κάλιαρι, τουλάχιστον προς το παρόν, δεν τιμωρήθηκε. Από πληρωμένους κονδυλοφόρους που ξερνούν ρατσισμό για να μειώσουν παίκτη αντίπαλης, προς το χέρι που τους πληρώνει, ομάδας, μέχρι μερίδες οπαδών σε κλειστά γήπεδα, ανάλογα ζητήματα υπάρχουν και στην Ελλάδα, για να μην ξεχνιόμαστε.

Μέχρι λοιπόν όλοι οι αρμόδιοι φορείς να επεξεργαστούν μέτρα που θα στηθούν σθεναρά απέναντι στους ρατσιστές, αφήνοντας τις χαζοχαρούμενες γιορτούλες στο περιθώριο, η λύση μπορεί να έρθει από τους ίδιους τους αθλητές και τα όργανα που τους εκπροσωπούν. Θα μπορούσε, μάλιστα, να βρει έμπνευση στις ερασιτεχνικές κατηγορίες της Αγγλίας, εκεί όπου το ποδόσφαιρο είναι τρόπος ζωής και όχι επάγγελμα. Στον τελικό ερασιτεχνικού Κυπέλλου στο Λέστερ, οι ρεζέρβες της Wymeswold αποχώρησαν από το γήπεδο μετά από ρατσιστική επίθεση οπαδού της Cosby United Development συ συμπαίκτη τους, η οποία έφερε λεκτική αντιπαράθεση με περίπου 200 άτομα από την κερκίδα. Απλά, σηκώθηκαν και έφυγαν, με αποτέλεσμα όχι μόνο να «τιμωρήσουν» με τον τρόπο τους εκείνους που είχαν πάει να δουν μπαλίτσα και κατάντησαν να κάνουν ήχους μαϊμούδων, αλλά και να «σηκώσουν» το θέμα στα μεγάλα Media της χώρας και στα υψηλά κλιμάκια της Αγγλικής Ποδοσφαιρικής Ομοσπονδίας. Οι παίκτες έχουν μεγαλύτερη δύναμη από ό,τι πιθανόν και οι ίδιοι καταλαβαίνουν και κάποια στιγμή, πρέπει να την χρησιμοποιήσουν…