Ιθαγένεια, τέχνη και ταυτότητα – Μία βιωμένη εμπειρία συνύπαρξης

Η ΚΟΛΛΕΚΤΙΒΑ για την κοινωνική καινοτομία και τον πολιτισμό και το Victoria Square Project διοργανώνουν την έκθεση του «(Συν)Εργαστηρίου για την ιθαγένεια». Τα έργα του και οι δράσεις που τα προ(σ)καλούν πραγματεύονται την ταυτότητα, την ελληνικότητα, την ισότητα, τη διαφορετικότητα, τη δημοκρατία, την ένταξη, όχι μόνο ως αναπαράσταση αλλά και ως βιωμένη εμπειρία της συνύπαρξης και της συνδημιουργίας.

Έξι καλλιτέχνες/ιδες, οι Ειρήνη Ευσταθίου, Σεβαστιάνα Κωνστάκη, Μαλβίνα Παναγιωτίδη, Θοδωρής Προδρομίδης, Γιώργος Σαλαμέ και Ωρώκ Σαρχάν, με διαφορετικές καταβολές και πρακτικές αλλά παράλληλα πολλά κοινά στοιχεία,  πλαισιωμένοι/ες από επιμελητές/ριες, ανθρωπολόγους και ακτιβιστές/ριες, συζητούν και δημιουργούν. Με αυτή την αφορμή μιλήσαμε με τους συντελεστές της συγκεκριμένης πρωτοβουλίας για τις καλλιτεχνικές δράσεις και τα θέματα που πραγματεύονται, για την ενεργή συμμετοχή στην αντιμετώπιση κρίσεων, ανισοτήτων και στερεοτύπων και για τον ισχύοντα νόμο περί ιθαγένειας.

Έξι καλλιτέχνες/ιδες συζητούν και δημιουργούν με αφορμή τον ισχύοντα νόμο περί ιθαγένειας στην Ελλάδα. Ποια θέματα φωτίζουν τα έργα και οι δράσεις της συγκεκριμένης πρωτοβουλίας;

Ωρώκ Σαρχάν: Για το έργο μου “Αφίσες που λένε αυτό που θέλεις να λένε και όχι αφίσες που λένε αυτό που θέλει να πει το κράτος”, το έναυσμα αποτέλεσαν οι αφίσες που εμφανίστηκαν σε όλη την Αθήνα την άνοιξη του 2022. Οι μπλε αυτές αφίσες ήταν μέρος της λεγόμενης εκστρατείας «υποβοηθούμενης εθελοντικής επιστροφής» από τον Διεθνή Οργανισμό Μετανάστευσης στην Ελλάδα (Οργανισμός Μετανάστευσης του ΟΗΕ) και έθεταν το ερώτημα, σε πολλές διαφορετικές γλώσσες: «Σκέφτεσαι να επιστρέψεις σπίτι;». Το αρχικό έναυσμα ήταν αναμφίβολα λόγω του δικού μου παρελθόντος ως Ιρακινή πρόσφυγας στην Ολλανδία κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του’90. Έχω ακούσει τη φράση «Γύρνα πίσω στη χώρα σου!» πολλές φορές. Αλλά το δεύτερο έναυσμα, ήταν η διαφορά στη μετάφραση στις διάφορες γλώσσες, όπου η λέξη “σπίτι” μερικές φορές μεταφράζεται ως “πατρίδα”, “χώρα” ή ως μια πιο αόριστη και γενική “επιστροφή” σε ένα “αλλού”. Η επίμονη παρουσία των αφισών στην πόλη με το αναμφισβήτητο μπλε χρώμα και την αφηρημένη (αλλά παθητική επιθετική) ερώτηση, με ώθησε να δημιουργήσω ένα χώρο για απαντήσεις και αντερωτήσεις — τόσο για μένα όσο και για τα μέλη του κοινού και της κοινότητας στη Βικτώρια .

Ειρήνη Ευσταθίου: Οι ιστορίες για την ιθαγένεια αναπόφευκτα έχουν να κάνουν με αναφορές σε χαρτιά, έγγραφα και άλλα τεκμήρια. Το έργο Document Anomaly (Ανωμαλία εγγράφου) πηγάζει από το αρχείο της οικογένειάς της Ειρήνης Ευσταθίου με έγγραφα μετανάστευσης. Από αυτό το αρχείο συλλέγει αλλόκοτες, αξιοπερίεργες λεπτομέρειες, λάθη και γραφειοκρατικούς αυτοσχεδιασμούς, που τα αναπαριστά ή τα επανατοποθετεί ως οικιακά αντικείμενα. Με την παράθεση αυτών των λεπτομερειών δίπλα σε οικεία μοτίβα από επιφάνειες τραπεζιών φορμάικας, το έργο στοχεύει στο να εξετάσει τις αφηγήσεις του ανήκειν, τους τρόπους που το κράτος αντιμετωπίζει τη διαφορετικότητα και πώς εντέλει τα στοιχεία αυτά γίνονται (ή δε γίνονται) προσωπικές λεπτομέρειες της ζωής μας.

Σεβαστιάνα Κωνστάκη & Μαλβίνα Παναγιωτίδη: Για εμάς, το “S/M: The Fountain Collection 2022″ αποτελεί ένα “ρευστό” σχόλιο του εξεταστικού συστήματος για την απόκτηση της Ελληνικής ιθαγένειας, του περιεχομένου της τράπεζας ερωτήσεων στον τομέα του πολιτισμού, αλλά και εν τέλει, για το ακόμη μεγαλύτερο ερώτημα του “Τι συγκροτεί τον ελληνικό πολιτισμό το 2022”. Οι θύλακες “ελληνικότητας” τροφοδοτούνται από το νερό της πόλης που εκτοξεύεται στα ύψη και μέσω της ποπ σουρεαλιστικής προσέγγισης του σχεδιασμού ενισχύεται τον αυτόματο- αυθόρμητο κριτικό διάλογο περί του περιεχομένου των εξετάσεων και τις δυσχέρειες που αντιμετωπίζουν όσοι επιχειρούν να αποκτήσουν την ιθαγένεια.

Με ποιον τρόπο αυτή η δράση πραγματώνεται ως βιωμένη εμπειρία της συνύπαρξης και της συνδημιουργίας και όχι απλώς ως αναπαράσταση; 

Georges Salameh: Η έρευνά μου, από την αρχή της καλλιτεχνικής μου πορείας, είναι βιωματική, διαμορφωμένη γύρω από την έννοια της καθίζησης και της διαστρωμάτωσης. Όλα μου τα έργα είναι διαισθητικές απαντήσεις σε διαυγή ερωτήματα. Συνήθως, παράγονται εντός μεγάλων χρονικών περιόδων, περιμένοντας να συμβεί αυτή η ελάχιστη καθίζηση. Αυτό που ονομάζω δημιουργική σύγκριση της πραγματικότητας είναι μια μακρά διαδικασία διαλεκτικής δημιουργικότητας που συνοδεύει και εμπλουτίζει τη δουλειά μου μέσα από διαφορετικά στάδια. Σε αυτή τη συνεργασία με το Victoria Square Project και την Kollectiva, πραγματοποίησα ένα εργαστήριο με τους μαθητές της Β’ Λυκείου του σχολείου “Θεόδωρος Αγγελόπουλος” και μαζί τους, μου δόθηκε η ευκαιρία να αξιοποιήσω μέρος της προηγούμενης εμπειρίας και έρευνάς μου στη γειτονιά κατά τη διάρκεια του residency στο οποίο συμμετείχα το φθινόπωρο του 2021. Μαζί με τους μαθητές επιδιώξαμε να προσεγγίσουμε ποιητικά το ερώτημα της ιθαγένειας. Σε αυτό το πλαίσιο, τους μίλησα για την εν εξελίξει δουλειά μου “Hotel Hellas”, και τους παρότρυνα να εμπνευστούν από αυτήν και από τους διαλόγους που συνοδεύουν την κάθε φωτογραφία. Το αποτέλεσμα ήταν να δημιουργήσουν τους δικούς τους διαλόγους και να θέσουν ερωτήματα, παρά να δώσουν απαντήσεις. Στη συνέχεια, η Bushra, η Κωνσταντίνα, ο George, o Roman, ο Δημήτρης και ο Αλέξανδρος στήθηκαν μπροστά από τον φακό μου στην πλατεία Βικτωρίας, επιλέγοντας η καθεμία και ο καθένας τη “δική της/του” μουριά για να σταθεί και να αποτυπωθεί το πορτραίτο τους. Αυτές οι μουριές φυτεύτηκαν από τους Μικρασιάτες μετανάστες που ήρθαν στην Αθήνα μετά την Καταστροφή του 1922, αντικαθιστώντας τους υπάρχοντες φοίνικες, ως πράξη λαχτάρας και ανάμνησης της εγκαταλειμμένης πατρίδας τους. Ελαφρώς λυγισμένα, αυτά τα δέντρα κατοικούν στην πλατεία εδώ και περίπου εκατό χρόνια και έχουν ριζώσει στην ταυτότητά της. Τι θα γινόταν αν η κοινή μας χειρονομία σήμερα, είναι ένας σπόρος που θα ριζώσει σιγά σιγά στις καρδιές μας για καλύτερη κατανόηση του ανήκειν;

Αποσπάσματα από τους:

George

– Πώς είναι να ξεκινάς μια νέα ζωή σε μια άλλη χώρα;

– Σαν να φυτεύεις ένα σπόρο σε ξένο χώμα.

Κωνσταντίνα

– Πιστεύω ότι δε θα μείνω εδώ μόνιμα.

– Πιστεύω ότι θα επιστρέψεις εδώ. Κάτι θα σε δένει πάντοτε με αυτόν τον τόπο.

Bushra

– Υπάρχει κάποια γη που να μπορείς να την αποκαλείς σπίτι;

– Όχι, προς το παρόν καμία. Αλλά αν υπάρχει κάποιο μέρος όπου να είμαι αποδεκτή ασχέτως του παρελθόντος, του χρώματος και της θρησκείας μου και να αισθάνομαι ευπρόσδεκτη και όχι σαν ξένη, τότε ναι, σίγουρα θα ήθελα να ανήκω εκεί.

Roman

– Από που έρχεσαι και που ακριβώς ανήκεις;

– Θα σας δώσω δύο απαντήσεις, διαφορετικές σε κλίμακα, αλλά ίσες σε μήκος. Ανήκουμε σε εκείνο το μέρος, που αποκαλούμε όλοι σπίτι. Ανήκουμε όλοι στον Αλλάχ και σε εκείνον θα επιστρέψουμε.”

Θοδωρής Προδρομίδης: Για το έργο Waiting for you, που έγινε μαζί με τον Faisal Khodsuz, ένα νεαρό ζωγράφο ιρανικής καταγωγής που ετοιμάζεται αυτή τη στιγμή για τις εξετάσεις της Ανωτάτης Σχολής Καλών Τεχνών της Αθήνας τον Σεπτέμβριο, προσκαλέσαμε για συνεργασία δύο ομάδες που συμμετείχαν στις εξετάσεις για την ιθαγένεια που έγιναν την 8η Μαΐου 2022, και είχαν προετοιμαστεί μέσω μαθημάτων στο Generation 2.0 και στο Ανοιχτό Σχολείο Μεταναστών Πειραιά αντίστοιχα. Στις πρώτες συζητήσεις με τον Faisal αρχίσαμε να παρατηρούμε την διαφορετική λειτουργία του χρόνου που εμπλέκεται στην προετοιμασία και στην αναμονή, όπως η αναμονή για τις εξετάσεις του στην Καλών Τεχνών, και της δυναμικής εργαλειοποίησης του χρόνου από το κράτος προκειμένου να αποκλείσει από ή να αποδώσει ιθαγένεια. Αποφασίσαμε να φτιάξουμε τα πορτρέτα των καλεσμένων μας με την φυσική παρουσία όλων μας, μέσω σχεδίου και φωτογραφικού φιλμ και περάσαμε το χρόνο της δημιουργίας ακούγοντας μουσική μαζί, κάποιες μέρες μετά την ολοήμερη, αγχωτική και βίαιη εμπειρία των κρατικών εξετάσεων ιθαγένειας. Προτείνουμε λοιπόν μια αναπαράσταση των υποψηφίων των εξετάσεων ιθαγένειας μέσα από την δική μας συνθήκη, αυτή της καλλιτεχνικής πρακτικής αλλά και του πολίτη που αποδίδει πολιτειότητα μέσω αυτόνομων και συλλογικών χειρονομιών απέναντι σε ένα σύστημα όπου οι υποψήφιοι συμπολίτες μας αναγκάζονται να παρατηρούνται όχι ως ατομικότητες, που κατοικούν και ενεργούν εδώ, αλλά μόνο ως οχήματα μετάδοσης πληροφοριών, ικανά στην γραφειοκρατία. Τα πορτρέτα στην αρχική τους μορφή δόθηκαν στους συμπολίτες μας που αποδέχτηκαν την πρόσκλησή μας, ως δώρο για τον χρόνο που μας αφιέρωσαν. Με χαρά μάθαμε πρόσφατα ότι η Samah, o Nasruddin, η Drita, η Vjolla και ο Vullnet πέρασαν με επιτυχία τις εξετάσεις ιθαγένειας και μας περιμένουν.”

Η καλλιτεχνική δημιουργία μπορεί να ενδυναμώσει τη συμμετοχή στην αντιμετώπιση κρίσεων, ανισοτήτων και στερεοτύπων; 

Σοφία Χανδακά: Βεβαίως. Καταρχάς η ίδια η καλλιτεχνική δημιουργία είναι ενεργή συμμετοχή στην αντιμετώπιση κρίσεων, ανισοτήτων και στερεοτύπων. Αποτελεί ένα από τα πιο υγιή κανάλια ενεργοποίησης της κοινωνικής συνοχής, ευαισθητοποίησης για ζητήματα ισονομίας, διαφορετικότητας και συμπερίληψης. Αν θεωρήσουμε ότι ο πολιτισμός είναι ο τρόπος που δημιουργούμε, εκφράζουμε, μοιραζόμαστε και πραγματευόμαστε τις αξίες μας, οι καλλιτέχνες, ως ενεργοί πολίτες, παίζουν κεντρικό ρόλο στο να δώσουν μορφή και υπόσταση στις ανθρώπινες εμπειρίες.

Αναφερόμενη στην ιθαγένεια, οι εισηγήτριες του έργου Σοφία Χανδακά, Πολύνα Κοσμαδάκη, Δάφνη Κρέμα και Νίοβη Χατζημάνου-Ζαραμπούκα θελήσαμε η έκθεση να συμβάλει στη γνωριμία Ελλήνων πολιτών με τα προβλήματα συμπερίληψης και αναγνώρισης της ιθαγένειας που αντιμετωπίζουν οι δεύτερης γενιάς Έλληνες και άλλοι μεταναστευτικοί πληθυσμοί που προτίθενται να μείνουν στην Ελλάδα και να αποκτήσουν φωνή και ίσα δικαιώματα.

Μέσα από τη συνεργασία και τη διασταύρωση με δύο ομάδες πολιτών που αγωνίζονται για την εξάλειψη αυτής της ανισότητας, το Generation 2.0 και το Anasa Cultural Center, οι έξι συμμετέχοντες καλλιτέχνες Ειρήνη Ευσταθίου, Σεβαστιάνα Κωνστάκη, Μαλβίνα Παναγιωτίδη, Θοδωρής Προδρομίδης, Γιώργος Σαλαμέ και Ωρώκ Σαρχάν, «ενσωμάτωσαν» αυτή την εμπειρία,  και μας παρουσιάζουν έργα που λειτουργούν ως μαρτυρίες της συνύπαρξη ανθρώπων με διαφορετικές καταβολές, πεποιθήσεις, αξίες και προσεγγίσεις στη ζωή.

Το έργο έρχεται σε μια στιγμή που η τέχνη παγκοσμίως δοκιμάζεται ως εργαλείο αφήγησης και ο πολιτισμός αναγνωρίζεται ως μοχλός παραγωγής νέων ιδεών και δημιουργίας θετικών αλλαγών για την επίτευξη μιας πιο όμορφης και βιώσιμης ζωής για τις κοινωνίες μας. Συμβάλλει ειδικότερα στην προσπάθεια ανάδειξης της δύναμης που έχει ο σύγχρονος πολιτισμός στην κοινωνική αλλαγή, στην ανάπτυξη και στην ενεργοποίηση κοινοτήτων.

Νιόβη Ζαραμπούκα-Χατζημάνου: Η καλλιτεχνική δημιουργία, μπορεί να μετατραπεί σε μία διαδικασία ενεργοποίησης, συζήτησης και συμβολής στη συλλογική ενδυνάμωση, χωρίς όμως να πρέπει να την αντιμετωπίζουμε εργαλειακά ώστε να της επιτρέπουμε και το αντίστοιχο πλαίσιο ελευθερίας μέσα στο οποίο να μπορεί να αναπτυχθεί. Άλλωστε η τέχνη από μόνη της και χωρίς την ύπαρξη πολιτικών και κοινωνικών διαδικασιών και συλλογικών μορφών διεκδίκησης, δεν μπορεί να αλλάξει μια κοινωνία καθώς και η ίδια είναι κομμάτι της εκάστοτε κοινωνικής πραγματικότητας. Οι καλλιτέχνες βέβαια έχουν  τη δυνατότητα μέσα από το έργο τους αλλά και το ρόλο και στάση τους ως πολίτες να αμφισβητούν,  να θέτουν ερωτήματα, να προκαλούν τις απαντήσεις και μέσα από τη σχεσιακότητα που διέπει μεγάλο κομμάτι της καλλιτεχνικής πρακτικής στο σήμερα, να φέρνουν κοντά  ανθρώπους από διαφορετικές πραγματικότητες.

Εν προκειμένω, στο πλαίσιο του (συν)εργαστηρίου, προσπαθήσαμε να δημιουργήσουμε ένα ασφαλές πλαίσιο ανταλλαγής ανάμεσα σε καλλιτέχνες, δικηγόρους και πολίτες που διεκδικούν από τη γέννησή τους να γίνουν πολίτες αυτής της χώρας. Επιδιώξαμε να δώσουμε χώρο σε καλλιτεχνικές αντιδράσεις στο ντροπιαστικό ζήτημα της ιθαγένειας και του νομικού πλαισίου που το διαπερνά, μη ξεχνώντας όμως ότι εκείνες/οι που το αντιμετωπίζουν στην καθημερινότητά τους μας χρειαζόταν, μας χρειάζονται και θα μας χρειάζονται δίπλα τους αλληλέγγυες και αλληλέγγυους μέχρι να κερδίσουν τις διεκδικήσεις τους και ανεξάρτητα από το εκάστοτε καλλιτεχνικό έργο.”

Δάφνη Κρέμα: H καλλιτεχνική δημιουργία βρίσκεται σε έναν συνεχή διάλογο με τη σύγχρονη κοινωνία σε μια αέναη ανταλλαγή εμπνεύσεων και κινήσεων. Παράλληλα, η ιστορία της τέχνης μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την καλύτερη κατανόηση του παρόντος. Σε αυτή τη διαδικασία ανταλλαγών και προβληματισμών, η επικοινωνία με τους πολίτες είναι θεμελιώδους σημασίας, οι οποίοι, εάν εμπλέκονται συναισθηματικά, οπτικά ή διανοητικά, μπορούν να συμβάλλουν στην ενδεχόμενη κοινωνική αλλαγή που μπορεί να επιφέρει η τέχνη.

Έτσι, και για το Συνεργαστήριο για την ιθαγένεια: Δράσεις που προ(σ)καλούν έργα που έφερε ως αποτέλεσμα την εικαστική έκθεση, σημαντικό κομμάτι όλης της διαδικασίας ήταν οι συνεργασίες μεταξύ των δύο ομάδων Generation 2.0 και Anasa Cultural Center, των καλλιτεχνών αλλά και των πολιτών που κλήθηκαν να πάρουν μέρος στη δημιουργία κάποιων έργων. Αυτό και η ενεργή συμμετοχή των επισκεπτών συμβάλλουν στην επίγνωση του θέματος που μπορεί να προκαλέσει νέα ερωτήματα, σκέψεις και εντέλει αφύπνιση.

Μιχάλης Αφολαγιάν, Anasa Cultural Center: Η καλλιτεχνική δημιουργία Όσον αφορά την ιθαγένεια μπορεί να συμβάλλει σε ένα μεγάλο βαθμό με δράσεις ενημέρωσης που αφορούν την ιθαγένεια, μεταφέροντας τις πληροφορίες με όχημα την τέχνη και τον πολιτισμό στη βάση  στους απλους ανθρώπους που δεν ασχολουνται με την τυπική πληροφόρηση φέρνοντας με  ζωντανό και αμεσο  τρόπο την πληροφορία μπροστά τους δημιουργώντας ένα χώρο ενσυναίσθησης, αντίστοιχα διαμορφώνοντας και δημιουργώντας καμπάνιες ενημέρωσης ,μέσα από φεστιβάλ, πολιτιστικές εκδηλώσεις με κοινωνικό πρόσημο,  θεατρικές παραστάσεις,  χώρους συζήτησης και διαλόγου. Η τέχνη έχει τη δυνατότητα άμεσα να επέμβει στο δημόσιο χώρο και να φέρει,τους ανθρώπους,σε μία επίγνωση των καταστάσεων και συγκεκριμένα αυτών που αφορούν την ιθαγένεια.

Τι συμβαίνει με τον ισχύοντα νόμο περί ιθαγένειας στην Ελλάδα; Ποια είναι τα μεγαλύτερα προβλήματα και με ποιον τρόπο θα μπορούσε να βελτιωθεί το υπάρχον νομικό πλαίσιο; 

Σωτηρία Χήρα, Generation 2.0: Οι διαδικασίες απόκτησης ιθαγένειας συγκεντρώνονται στον Κώδικα Ελληνικής Ιθαγένειας, οι διατάξεις του οποίου τροποποιούνται συχνά τα τελευταία χρόνια. Πέρυσι, υπήρξαν εκτεταμένες αλλαγές στο σύστημα πολιτογράφησης ενήλικων αλλογενών. Η προφορική συνέντευξη αντικαταστάθηκε από γραπτές εξετάσεις πανελλαδικού τύπου, οι ερωτήσεις των οποίων επιλέγονται από μία Τράπεζα Θεμάτων που περιλαμβάνει ιδιαίτερα δύστροπα θέματα, όπως ιστορικές και γεωγραφικές λεπτομέρειες και δυσνόητους νομικούς ορισμούς. Το μεγαλύτερο, όμως, εμπόδιο είναι τα ιδιαίτερα αυστηρά οικονομικά τεκμήρια, αφού για πρώτη φορά οι αιτούσες και οι αιτούντες υποχρεούνται να αποδείξουν ελάχιστο επαρκές εισόδημα για τουλάχιστον 5 χρόνια πίσω, που ξεπερνά τα 7.500 ευρώ το έτος. Η υποχρέωση αυτή μάλιστα ισχύει αναδρομικά και για τις παλιές αιτήσεις που είχαν κατατεθεί παλιότερα υπό άλλο νομοθετικό καθεστώς. Έτσι, το τελευταίο διάστημα εκδίδονται συνεχώς απορριπτικές αποφάσεις λόγω μη ύπαρξης των εισοδημάτων και άνθρωποι που μένουν εδώ μια ζωή βρίσκονται σε απόγνωση, διερωτώμενοι γιατί άραγε έχουν απορριφθεί. Παράλληλα, οι καθυστερήσεις στη διεκπεραίωση των αιτήσεων λόγω της υποστελέχωσης των υπηρεσιών αλλά και της γραφειοκρατίας της ελληνικής διοίκησης, αποτελούν το κύριο ζήτημα που ταλανίζει εδώ και χρόνια όχι μόνο την πολιτογράφηση αλλά και τη διαδικασία απόκτησης ιθαγένειας για τη δεύτερη γενιά. Στην τελευταία περίπτωση, ενώ πρόκειται για μία απλή  απόδειξη φοίτησης σε ελληνικά σχολεία, οι νέοι και νέες δεύτερης γενιάς περιμένουν πάνω από 4 χρόνια σε Αττική και Θεσσαλονίκη για να λάβουν απάντηση. Αφενός, λοιπόν, χρειάζεται στελέχωση των υπηρεσιών με ταυτόχρονη απλοποίηση-εκσυγχρόνιση των διαδικασιών και αφετέρου ένα νομικό πλαίσιο δικαιότερο, που δεν θα παραγνωρίζει την οικονομική και κοινωνική ελληνική πραγματικότητα και θα σταματήσει να έχει παράλογες απαιτήσεις που δεν συνάδουν με την ουσία της απόκτησης της ιδιότητας του πολίτη.

INFO: 

(ΣΥΝ)ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΓΙΑ ΤΗΝ IΘΑΓΕΝΕΙΑ: ΔΡΑΣΕΙΣ ΠΟΥ ΠΡΟ(Σ)ΚΑΛΟΥΝ ΕΡΓΑ

19/05/2022 – 22/06/2022

Victoria Square Project, Ελπίδος 13, Αθήνα

Εικαστικοί | Ειρήνη Ευσταθίου, Σεβαστιάνα Κωνστάκη, Μαλβίνα Παναγιωτίδη, Θοδωρής Προδρομίδης, Georges Salameh, Urok Shirhan

Εισηγήτριες | Νιόβη Ζαραμπούκα – Χατζημάνου, Πολύνα Κοσμαδάκη, Δάφνη Κρέμα, Σοφία Χανδακά

Διοργάνωση | ΚΟΛΛΕΚΤΙΒΑ για την κοινωνική καινοτομία και τον πολιτισμό

Με τη συμβολή των Generation 2.0, Anasa Cultural Center

ΩΡΑΡΙΟ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ

Δευτέρα – Σάββατο | 12μμ – 8μμ

OPENING 

19 Μαΐου 2022, 6μμ