Ήταν κάποτε μια επανάσταση

Ενα βιβλίο που γνωρίσαμε στα ελληνικά το 1982 από τις Εκδόσεις Μηνιαία Επιθεώρηση επανεκδίδουν τώρα οι Εκδόσεις Κουκκίδα με την ίδια μετάφραση της Βαρβάρας Δεληβοριά.

Ο λόγος για το «Ο Λένιν – οι αγρότες – ο Τέυλορ» του κοινωνιολόγου και φιλοσόφου Ρομπέρ Λινάρ, παιδί της μαοϊκής Αριστεράς στα τέλη της δεκαετίας του ’60, ο οποίος τον Σεπτέμβριο του 1968, κάποιους μήνες μετά την εξεγερσιακή έκρηξη φοιτητών και εργατών στη Γαλλία, αποκηρύσσει τον «μικροαστικό» Μάη και εγκαταλείπει την ακαδημαϊκή του καριέρα για να προσληφθεί ως εργάτης στο εργοστάσιο της Σιτροέν.

Ο Λινάρ διερευνά τις αιτίες που οδήγησαν στην εμφάνιση και την παγίωση του ρεβεζιονισμού στη χώρα των σοβιέτ, την επανάκαμψη του καπιταλισμού (προσέξτε, διατυπώνει την κριτική του το 1976 –χρονιά που το βιβλίο κυκλοφορεί στη Γαλλία–, πολλά χρόνια προτού η ΕΣΣΔ κατεδαφιστεί σαν πύργος από τραπουλόχαρτα) με την εμφάνιση μιας νεοπαγούς αστικής τάξης που προσδίδει ιμπεριαλιστικά χαρακτηριστικά στο νεαρό κράτος.

Ο Λινάρ, για να τεκμηριώσει τα συμπεράσματά του, στρέφει το ενδιαφέρον του σε δύο πεδία: στην αγροτική πολιτική και στις σχέσεις που οργανώνουν οι μπολσεβίκοι με την αγροτιά και στην αξιοποίηση και εισαγωγή στη βιομηχανική παραγωγή στοιχείων του τεϊλορισμού, του αμερικανικού μοντέλου του επιστημονικού μάνατζμεντ της εργασίας.

Ο Λινάρ δεν αποκρύπτει τις αντικειμενικές συνθήκες (καθώς ο εμφύλιος συνθλίβει το προλεταριάτο, η τάση για αυτοοργάνωση των μαζών υποχωρεί και το κενό καλύπτουν σταδιακά οι ειδικοί) που οδήγησαν τον Λένιν και τους μπολσεβίκους στις ιδεολογικές παλινδρομήσεις και υπαναχωρήσεις.

Για τον Γάλλο φιλόσοφο το προχώρημα της οικονομίας δεν είναι αξεδιάλυτα δεμένο με τα κυρίαρχα πρόσωπα –δεν είναι ο Λένιν και ο Στάλιν που ευθύνονται για τις παραμορφώσεις του σοσιαλισμού–, αλλά με τις δυνάμεις που αναπτύσσονται ανταγωνιστικά στο πλαίσιο μιας κοινωνίας που πάλευε πάνω απ’ όλα για επιβίωση. Μια μικρή όσο και σημαντική παρατήρηση: εκτός από τις υποσημειώσεις που συνοδεύουν την καινούργια έκδοση δεν υπάρχει διαφοροποίηση σε σχέση με εκείνη του 1982.

Θεωρώ ότι μια εισαγωγή σχετικά με τις αλλαγές που συνέβησαν από το 1976 έως σήμερα και η συσχέτισή τους με τις παρατηρήσεις του Λινάρ (ο οποίος για τη γαλλική επανέκδοση του 2010 δήλωσε πως δεν θα άλλαζε ούτε μια σειρά από το πόνημά του) θα ήταν απαραίτητη.

Ο Λένιν – οι αγρότες – ο Τέυλορ

Ρομπέρ Λινάρ

Εκδόσεις Κουκκίδα

ISBN: 9786185333126

ΣΕΛ.: 232

ΤΙΜΗ: €15,90