Ιστορία και μυστικά μιας ρακέτας

Στα άδυτα της μοναδικής επιχείρησης Το Αγόρι που από τη δεκαετία του ’50 κατασκευάζει την ξυλορακέτα θαλάσσης. Ο Νίκος Παπαναστασίου και ο Γαβριήλ Παλαιοδήμος συνεχίζουν την παράδοση και εξελίσσουν το είδος. 

Η φράση «καλοκαίρι στην Ελλάδα» φέρνει στο μυαλό όλων ατέλειωτες παραλίες, πεντακάθαρα νερά διάφορων αποχρώσεων, καυτό ήλιο… και ρακέτες. Το εθνικό καλοκαιρινό άθλημα με τους χαρακτηριστικούς ήχους που το συνοδεύουν είναι πολύ περισσότερα από μια συνήθεια. Αποτελεί παγκόσμια καινοτομία και έχει μια ιστορία που αισίως συμπλήρωσε 60 χρόνια ζωής. 

Επισκεφτήκαμε την επιχείρηση Το Αγόρι στην Καλλιθέα, την πρώτη αλλά και μοναδική στη χώρα μας που ασχολείται με την κατασκευή της ξυλορακέτας θαλάσσης, όπως είναι η σωστή ονομασία. Εκεί συνομιλήσαμε με τον συνεχιστή της παράδοσης Νίκο Παπαναστασίου και τον συνεργάτη του Γαβριήλ Παλαιοδήμο και μας είπαν όχι μόνο πώς ξεκίνησε η ιδέα, αλλά και όλες τις μικρές και μεγάλες λεπτομέρειες που πρέπει να ξέρουν οι επίδοξοι παίκτες.

«Αγόρι… έρχεσαι λίγο εδώ;»

«Εμπνευστής και ιδρυτής ήταν ο Δημήτρης Φερεντίνος, σύντροφος της θείας μου Μαρίας Παπαναστασίου, η δουλειά του οποίου ήταν επιπλοποιός, κάνοντας παράλληλα συντηρήσεις και ανακαινίσεις παλαιών επίπλων» μας είπε ο Νίκος και συνέχισε. «Μια μέρα είδε δύο Ελληνες της Αιγύπτου να χτυπούν ένα μπαλάκι με δύο ξύλινες ρακέτες, στο μέγεθος αυτών του τένις. Το τένις στην Αίγυπτο είχε γίνει γνωστό από την παρουσία των Αγγλων στη χώρα, όπου λόγω της άμμου ήταν δύσκολο να παιχτεί με τον παραδοσιακό τρόπο. Ο Δημήτρης εντυπωσιάστηκε από το θέαμα και κλείστηκε στο εργαστήριό του προσπαθώντας να φτιάξει κάτι αντίστοιχο, αλλά και πιο εξελιγμένο και στο σχήμα αλλά και στην κατασκευή, καθώς οι πρώτες ρακέτες ήταν από μασίφ υλικό. Φτάνοντας στο 1958 και έχοντας φτιάξει μερικά ζευγάρια πήγαινε με τους φίλους του στην παραλία κι έπαιζαν δημιουργώντας εντύπωση στους υπόλοιπους λουόμενους».

Ο κόσμος στην παραλία ήθελε να μάθει και την προέλευση, αλλά και πώς παίζεται το συγκεκριμένο παιχνίδι. Επειδή κανείς δεν γνώριζε το όνομα του Δημήτρη, όπως λέει ο Νίκος «η προσφώνηση ήταν απλώς “αγόρι”. Με το σακίδιο στην πλάτη και όσες ρακέτες είχε έτοιμες πήγαινε στις παραλίες και δεν πουλούσε μόνο το νέο παιχνίδι, αλλά έκανε και μαθήματα σε όποιον ήθελε κάτι παραπάνω. Κάπως έτσι, όταν αποφάσισε να γυρίσει σελίδα επαγγελματικά, με την πιο μαζική παραγωγή ρακέτας, κράτησε τη συγκεκριμένη επωνυμία. Μετά τον αιφνίδιο θάνατό του συνεχιστής ήταν η θεία μου Μαρία, διατηρώντας φυσικά ίδιο το όνομα και μάλιστα ήταν παράξενο το φαινόμενο να μπαίνει κάποιος στον χώρο και αντί για αγόρι, να βλέπει μια γυναίκα, της οποίας η ρακέτα ήταν επίσης τρόπος ζωής όχι μόνο επαγγελματικά». 

Πατέντα και κατασκευή

Το νέο προϊόν είχε τα μυστικά του. Τον τρόπο κατασκευής του αναλαμβάνει να μας εξηγήσει ο Γαβριήλ. «Ο Δημήτρης ήταν αυτός που δημιούργησε τα κενά αέρος στην κατασκευή της ρακέτας, τα οποία μπήκαν και σε δίπλωμα ευρεσιτεχνίας και εμείς συνεχίζουμε ακριβώς την ίδια τεχνική. Τα κενά αέρος απορροφούν τους κραδασμούς της μπάλας όπως έρχεται στη ρακέτα και έτσι με ένα απλό άγγιγμα μπορεί να την επιστρέψει στον αντίπαλο. Ακόμη και σήμερα κάτι τέτοιο θεωρείται πρωτοποριακό, πόσο μάλλον για εκείνη την εποχή. Αυτό που κατάφερε ήταν να μπορεί να αυξομειώνει το βάρος της ρακέτας αναλόγως των απαιτήσεων του κάθε παίκτη». Μιλώντας για την κατασκευή, όλα ξεκινούν από ένα μαδέρι κι ένα κόντρα πλακέ, όπως εξηγεί. «Τα ξύλα που χρησιμοποιούμε είναι από τη Σουηδία, πεύκο ή έλατο για να είναι ανθεκτικά. Το κόντρα πλακέ είναι πολύ συγκεκριμένο και ένα από τα μυστικά είναι η αδιαβροχοποίηση. Το πώς θα τοποθετηθούν τα πηχάκια από τα ξύλα και πώς θα γίνει η κόλληση είναι επίσης μια πατέντα της δεκαετίας του ’50, γιατί μεγάλο ρόλο παίζει το σημείο όπου θα χτυπά το μπαλάκι και φυσικά όλη η γεωμετρία της ρακέτας. Η κοπή σήμερα είναι ίσως το μόνο στάδιο που έχει ξεφύγει λίγο από τη χειροποίητη διαδικασία». Οταν ξεκίνησε ο Δημήτρης ήταν φυσιολογικό το κόψιμο να μην είναι τέλειο καθώς γινόταν όλο στο χέρι. Επειδή στο ξύλο πάντα κάτι θα ξεφύγει, όπως λέει ο Γαβριήλ «χρησιμοποιούμε πλέον μηχάνημα ώστε να είναι λεία και με απόλυτα συμμετρικό σχήμα. Αυτό βοήθησε και την αύξηση της παραγωγής. Το κόλλημα στη λαβή γίνεται πάντα με το χέρι, όπως και οι γωνίες που έχει η ρακέτα και ακολουθεί το τρίψιμο. Να πούμε πως μόνο η λαβή έχει δώδεκα γωνίες. Ακολουθούν ο ποιοτικός έλεγχος και το ζύγισμα και μετά η πυρογραφία. Οταν ήρθε η ώρα της πατέντας και του διπλώματος ευρεσιτεχνίας πολλοί είχαν απορήσει με το συγκεκριμένο είδος».

Ρωτήσαμε τους ειδικούς για το μυστικό της επιτυχίας της ρακέτας και ο Γαβριήλ μας το εξήγησε. «Η ρακέτα είναι λαϊκό άθλημα, κυριολεκτικά για όλο τον κόσμο. Είναι αερόβια άσκηση, συνδυασμός μπάνιου, διασκέδασης και γυμναστικής. Το μόνο που χρειάζεται είναι δέκα μέτρα απόσταση μεταξύ των παικτών και βέβαια έχει εξαιρετικά χαμηλό κόστος, καθώς μια ρακέτα με τη σωστή χρήση θα αντέξει πάνω από 20 χρόνια και ουσιαστικά ανανεώνονται μόνο τα μπαλάκια. Δεν υπάρχουν ηλικία και φύλο για το άθλημα και είναι πολλοί παίκτες που συνεχίζουν όλο τον χρόνο και όχι μόνο τους ζεστούς μήνες. Κάτι ακόμη μοναδικό που έχει η ρακέτα είναι πως αποτελεί το μοναδικό παιχνίδι και συνεργασίας και ανταγωνισμού παγκοσμίως. Η συνεργασία έχει να κάνει με το γνωστό στρώσιμο της μπάλας και ο ανταγωνισμός με τα γνωστά καρφιά που περνούν από τον ένα παίκτη στον άλλο». 

 Ο Γαβριήλ αναφέρει το ζύγισμα στα στάδια της κατασκευής και η ερώτηση ήταν ο λόγος που γίνεται. «Υπάρχει ρακέτα για τον καθένα. Οι αρχάριοι χρησιμοποιούν συνήθως βαριές ρακέτες, γύρω στα 500 γραμμάρια, ενώ οι πιο έμπειροι γύρω στα 330 και λίγο παραπάνω. Ο λόγος είναι να μην υπάρχει κόπωση αλλά και πιθανότητα τραυματισμού. Οι γυναικείες ρακέτες είναι πάντα πιο ελαφριές και αξίζει να τονίσουμε πως υπάρχει μεγάλος αριθμός παικτών από το (λεγόμενο) ασθενές φύλο. Φυσικά πάντα ακούμε τις γνώμες των απαιτητικών και έμπειρων παικτών και εξελίσσουμε το είδος. Στα υπόλοιπα tips για ένα καλό παιχνίδι περιλαμβάνονται τα ελαφριά και στεγνά μπαλάκια και βέβαια ο χώρος, ώστε να μην ενοχλείται ο υπόλοιπος κόσμος. Υπήρξε μια εποχή που η ρακέτα δέχτηκε πόλεμο λόγω ανεγκέφαλων παικτών που ενοχλούσαν τους λουόμενους με το μπαλάκι να κάνει βόλτες σε όλη την παραλία. Πλέον πολλές πλαζ έχουν οργανωμένα σημεία για όλα τα αθλήματα της παραλίας, όπως το beach volley, το τένις και φυσικά η ρακέτα και μάλιστα υπάρχουν περιπτώσεις που η άμμος ποτίζεται για να παραμένει δροσερή».

Ελληνική ρακέτα …εξωτερικού

 Το Αγόρι συντροφεύει πολλούς ανθρώπους σε διάφορα μέρη του πλανήτη, όπως μας εξήγησε ο Νίκος. «Πολλοί τουρίστες που έρχονται στην Ελλάδα και βλέπουν τις ρακέτες γοητεύονται και τις παίρνουν μαζί τους ή κάνουν τις παραγγελίες τους διαδικτυακά και παίζουν και στις παραλίες αλλά και στα πάρκα. Οι Ελληνες του εξωτερικού είναι οι καλύτεροι πρεσβευτές του αθλήματος, καθώς πολλοί ξένοι που δεν έχουν επισκεφτεί ποτέ τη χώρα μας μπαίνουν στη διαδικασία να προμηθευτούν αλλά και να μάθουν ρακέτες. Αυτό θέλουμε και για το μέλλον: να αυξήσουμε τις εξαγωγές μας και να μάθει όλος ο κόσμος τη ρακέτα. Δεν θα γίνουμε ποτέ βιομηχανία γιατί θέλουμε να κρατήσουμε και την παράδοση, αλλά κυρίως την ποιότητα. Η μεγαλύτερη επιβράβευση για μας είναι οι ευχαριστημένοι πελάτες και να βλέπουμε τις ρακέτες μας στην παραλία. Πρέπει να πούμε πως ο ευχαριστημένος πελάτης είναι αυτός που μας επισκέπτεται σπάνια, καθώς αυτό σημαίνει ότι η ρακέτα του αντέχει ακόμη».

 Αποχαιρετήσαμε Το Αγόρι με ένα τεράστιο χαμόγελο όχι μόνο γιατί συντροφεύει τα καλοκαίρια μας, αλλά κυρίως γιατί μια ελληνική πατέντα διασκέδασης και άθλησης κατακτά όποιον έρχεται σε επαφή μαζί της, καθώς είναι για όλους και για παντού…