Ο σεισμολόγος και Διευθυντής Ερευνών του Γεωδυναμικού Ινστιτούτου Γεράσιμος Παπαδόπουλος περιέγραψε στην εκπομπή «Συνδέσεις» στην ΕΡΤ το πώς έζησε τον φονικό σεισμό των 7,6 βαθμών της κλίμακας Ρίχτερ που έπληξε τη δυτική ακτή της Ιαπωνίας ανήμερα της Πρωτοχρονιάς, ο οποίος έχει στοιχίσει τη ζωή σε τουλάχιστον 13 άτομα, ενώ παραμένει απροσδιόριστος ο αριθμός των εγκλωβισμένων και χιλιάδες έχουν εγκαταλείψει τα σπίτια τους.
Ο κ. Παπαδόπουλος ανέφερε ότι «ένα λεπτό πριν από τον ισχυρό σεισμό λάβαμε μήνυμα -όπως το δικό μας 112-, στα κινητά μας που έλεγε: “μείνετε ήσυχοι και ήρεμοι αλλά καλυφθείτε“.
Και έτσι έγινε, υπήρξε απόλυτη ηρεμία και όλοι έκαναν αυτό που είχαν διδαχτεί από μικρά παιδιά. Κανείς δεν πανικοβλήθηκε γιατί είναι απόλυτα εξοικειωμένοι και τρία λεπτά μετά το σεισμό το κρατικό κανάλι ΝΗΚ έβγαλε ανακοίνωση για το τσουνάμι, με χάρτη που έδειχνε τις επικίνδυνες περιοχές και το αναμενόμενο ύψος του κύματος σε διάφορες περιοχές».
«Υπήρξε απόλυτη ηρεμία. Δεν είδαμε ανθρώπους να πανικοβάλλονται. Δεν είδαμε ανθρώπους να τρέχουν δεξιά αριστερά. Όλοι έμειναν στις θέσεις τους και έκαναν αυτό που έχουν διδαχτεί από μικρά παιδιά να κάνουν» δήλωσε ο κ. Παπαδόπουλος.
Όπως σημείωσε στην Ιαπωνία γίνονται συνεχώς ασκήσεις ετοιμότητας για σεισμό, και μάλιστα είπε πως και ο ίδιος έζησε την εμπειρία αυτή, καθώς βρίσκεται εκεί δύο μήνες στο Πανεπιστήμιο Χόκου στο Σιντάι.
«Όλοι οι πολίτες είναι πάρα πολύ εξοικειωμένοι με αυτού του είδους τις προειδοποιήσεις, οι οποίες είναι ένα γεγονός στην Ιαπωνία από το 2007 και μετά», σημείωσε.
Όπως είπε «λιγότερο από τρία λεπτά από τη στιγμή που έγινε ο σεισμός, το κρατικό κανάλι της Ιαπωνίας έβγαλε έκτακτη ανακοίνωση και προειδοποίηση για το τσουνάμι, δείχνοντας ταυτόχρονα χάρτες στους οποίους απεικονίζονταν οι επικίνδυνες ακτές λόγω της πιθανής επιδρομής των κυμάτων και ταυτόχρονα πίνακες με τους οποίους έλεγε ποιο είναι το πιθανό αναμενόμενο ύψος του κύματος σε διάφορες τοποθεσίες. Πληροφορία πλούσια αλλά και πρακτική από επιχειρησιακή άποψη για τη χρήση των πολιτών».
Ακόμη ανέφερε ότι τα τρενα ταχείας κυκλοφορίας σταμάτησαν αμεσως σε τρεις περιφέρειες κοντά στην περιοχή του επίκεντρου του σεισμού, επισημαίνοντας πως οι ιαπωνικοί σιδηρόδρομοι έχουν κεντρικό αυτόνομο σύστημα με δικούς τους σεισμογράφους και όταν ανιχνεύεται ένας μεγαλος σεισμός κοντα στις γραμμές γίνεται αυτόματα το σταμάτημα των τρένων.
Μπορεί να εφαρμοστεί στην Ελλάδα;
Αναφερόμενος στην ένταση του σεισμού σημείωσε ότι «οι μετασεισμοί συνεχίζονται. Ο μεγαλύτερος μέχρι τώρα ήταν 6,2 Ρίχτερ. Έχουν γίνει και άλλοι, πάρα πολλοί, αρκετά ισχυροί, με μικρότερα μεγέθη. Δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι ένας τόσο ισχυρός επιφανειακός σεισμός θα δώσει μία μετασεισμική ακολουθία, η οποία θα διαρκέσει για πολλές ημέρες και πολλές εβδομάδες και ήδη όλες οι οδηγίες εδώ το αναφέρουν αυτό και από τα σεισμολογικό ινστιτούτα και από τα κανάλια».
Μιλώντας για το ισχύει στην Ελλάδα σε σχέση με το ιαπωνικό μοντέλο δήλωσε ότι η προειδοποίηση του 112 για το σεισμό έπεται του γεωδυναμικού γεγονότος, τονίζοντας ότι η προειδοποίηση «ακόμα είναι μακριά». Όσον αφορά τις ενημερώσεις για τον κίνδυνο τσουνάμι τόνισε ότι έχει γίνει πολύ σημαντική πρόοδος.
Σχετικά με τον σεισμό στην Ιαπωνία ο Καθηγητής Γεωλογίας και Διαχείρισης Φυσικών Καταστροφών, Ευθύμιος Λέκκας μίλησε στο “Κοινωνία Ώρα MEGA” και ανέφερε:
“Ο σεισμός έγινε σε μια περιοχή και σε μία χώρα εξαιρετικά σεισμογενή και βέβαια το συμπλήρωμα ενός σεισμού στην Ιαπωνία είναι και ένα τσουνάμι. Το τσουνάμι δεν ήταν αρκετά μεγάλο, ο σεισμός έγινε σε ένα ικανοποιητικό βάθος και δεν μπορούσε να αναπτυχθεί ένα μεγαλύτερο τσουνάμι. Η ψυχραιμία του κόσμου είναι δεδομένη στην Ιαπωνία διότι 2-3 φορές τον χρόνο σε όλα τα σχολεία, και υπηρεσίες υποχρεωτικά γίνονται ασκήσεις σεισμού, υπό πραγματικές συνθήκες, δηλαδή γίνεται εκκένωση”, είπε αρχικά.
“Στην Ελλάδα θέλουμε ακόμα δουλειά στην ενημέρωση για τον σεισμό και αυτό κάνουμε, είμαστε σε ένα επαρκές επίπεδο. Το μήνυμα δεν ήρθε λίγο πριν τον σεισμό στην Ιαπωνία. Ο σεισμός έγινε και όταν γίνεται ένας σεισμός δίνεται προειδοποίηση.
Επειδή τα σεισμικά κύματα τρέχουν με 2-2,5 χιλιόμετρα/δευτερόλεπτο, και τα ηλεκτρονικά σήματα τρέχουν με 300.000 χιλιόμετρα/δευτερόλεπτο, όταν είμαστε σε μακρινές αποστάσεις και γίνεται ο σεισμός, έρχεται πρώτα το ηλεκτρονικό σήμα και μετά τα κύματα του σεισμού. Είχε ξεκινήσει ο σεισμός και το σήμα ήρθε νωρίτερα όταν ήμασταν σε μακρινές αποστάσεις. Όταν είμαστε σε κοντινή απόσταση 10-20 χιλιόμετρα, έρχονται ταυτόχρονα ο σεισμός και το μήνυμα, αυτό δε μας διευκολύνει. Αλλά όταν είμαστε σε αποστάσεις 30,40,100 χιλιόμετρα, τότε το ηλεκτρονικό σήμα (το “112”) έρχεται πρώτο και στη συνέχεια αντιλαμβανόμαστε τη δόνηση”.
112 για του σεισμούς;
“Αν γίνει σεισμός στην Αταλάντη δεν είναι σίγουρο ότι προλαβαίνουμε για να στείλουμε το μήνυμα γιατί η απόσταση δεν είναι πολύ μεγάλη, για να επεξεργαστούμε τα σήματα θέλουμε κάποιον χρόνο, κάποια δευτερόλεπτα κρίσιμα, γύρω στα 10-15 δευτερόλεπτα και στη συνέχεια φεύγει το σήμα
. Εάν προλάβει να έρθει πρώτο το σήμα και το αντιληφθούμε το σήμα, τότε μπορούμε να κάνουμε τις βασικές αρχές προστασίας. Όταν είναι πάνω από 50 χιλιόμετρα, μας δίνεται ο χρόνος να κάνουμε κάποια βασικά πράγματα και να προστατευθούμε. Την εντολή την δίνουμε αλλά προκύπτουν τεράστιες νομικές ευθύνες όταν φύγει ένα σήμα και δεν γίνει σεισμός”, υπογράμμισε χαρακτηριστικά.
“Η εκπαίδευση και οι υποδομές που να μην καταρρέουν είναι σημαντικά. Θεωρουμε ότι είμαστε σε ένα ικανοποιητικό επίπεδο ντισεισμικής θωράκισης στην χώρα και κάνουμε επιπλέον βήματα προχωρώντας σε υποχρεωτικό προσεισμικό έλεγχο σε όλα τα δημόσια κτίρια της χώρας που έχει ξεκινήσει και θα ολοκληρωθεί σε έναν χρόνο”, συμπλήρωσε ο κ. Λέκκας.