Η Γερμανία τίμησε στην Αθήνα τον καθηγητή Χάγκεν Φλάισερ για τη συμβολή του στην ελληνογερμανική φιλία

«Υπάρχουν μετάλλια που τιμούν έναν άνθρωπο και υπάρχουν και άνθρωποι που τιμούν ένα μετάλλιο. Απόψε έχουμε τη δεύτερη περίπτωση» ανέφερε κατά την προσφώνησή του ο πρεσβευτής της Γερμανίας στην Ελλάδα Γενς Πλέτνερ, καλωσορίζοντας τον καθηγητή Χάγκεν Φλάισερ και τη σύζυγό του, Ελένη.

Ο κ. Πλέτνερ είπε πως είναι τιμή και χαρά για τον ίδιο να βρίσκεται στη θέση να απονείμει εκ μέρους του Προέδρου της Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας της Γερμανίας Φρανκ Βάλτερ Στάινμαγερ τον Σταυρό της Αξίας Α’ Τάξεως του Τάγματος της Αξίας στον Χάγκεν Φλάισερ και, απευθυνόμενος στους δεκάδες προσκεκλημένους, μεταξύ άλλων την υπουργό Πολιτσμού Μυρσίνη Ζορμπά και ακαδημαϊκούς, είπε πως με την ευκαιρία αυτή «θα πρέπει να γιορτάσουμε και την ελληνογερμανική συνύπαρξη».

Γενς Πλέτνερ: Ο Χάγκεν Φλάισερ είναι μια ζωντανή γέφυρα μεταξύ της Ελλάδας και της Γερμανίας

Καλώντας στο βήμα τον Χάγκεν Φλάισερ για να του απονείμει εκ μέρους του Γερμανού Προέδρου τον Σταυρό της Αξίας Α’ Τάξεως του Τάγματος της Αξίας της Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας της Γερμανίας, ο Γενς Πλέτνερ είπε: «Σας τιμούμε για δύο λόγους. Αφενός για την ακούραστη αναζήτηση της επιστημονικής αλήθειας -σας είμαστε ευγνώμονες γι’ αυτό, γιατί όποιος δεν γνωρίζει το παρελθόν του δεν μπορεί να κοιτάξει τον άλλον και δεν μπορεί να διαμορφώσει ένα καλό μέλλον-, αφετέρου ως μια ζωντανή γέφυρα μεταξύ της Γερμανίας και της Ελλάδας, ως έναν άνθρωπο με δύο πρόσωπα και δύο διαδρομές. Όταν σας ρώτησα κάποτε ‘τι είστε, Έλληνας ή Γερμανός;’, είπατε ‘είμαι και τα δύο, όπως οι Γερμανοί ξυπνώ νωρίς το πρωί και όπως οι Έλληνες πηγαίνω αργά για ύπνο’».

Καταχειροκροτούμενος και με εμφανή τη συγκίνησή του, ο καθηγητής Φλάισερ, ο οποίος τα τελευταία 40 χρόνια διαμένει στη χώρα μας και διδάσκει σε ελληνικά πανεπιστήμια, εξέφρασε τις θερμές ευχαριστίες του στη Γερμανία και τον πρέσβη για την τιμή αυτή. Ιδιαίτερες ευχαριστίες απηύθυνε σε «δυο διακεκριμένους ανθρώπους του πνεύματος και πατρικούς μέντορες τους», όπως είπε, στον Παναγιώτη Κανελλόπουλο και τον Νίκο Σβορώνο για τη βοήθεια που του προσέφεραν κατά τα πρώτα χρόνια που ήρθε στην Ελλάδα. «Αμφότεροι συνέβαλαν σε μια καλύτερη κατανόηση των ελληνογερμανικών σχέσεων, αλλά και των ελληνικών εσωτερικών πραγμάτων, κατά κάποιο τρόπο ανοίγοντας μου την πόρτα για τις αμοιβαίες σχέσεις μεταξύ των δύο πλευρών» ανέφερε ο καθηγητής Ιστορίας.

Φλάισερ: Να δοθούν περισσότερες υποτροφίες στα νέα παιδιά

Μιλώντας στο Αθηναϊκό Πρακτορείο Ειδήσεων, ο Χάγκεν Φλάισερ χαρακτήρισε σημαντική τη βράβευση αυτή, και τόνισε την ανάγκη να δοθούν περισσότερες υποτροφίες για τα νέα παιδιά. Σε αυτήν την κατεύθυνση, εξέφρασε τη βούλησή του να αναλάβει σχετική πρωτοβουλία.

Δήλωση της υπουργού Πολιτισμού Μυρσίνης Ζορμπά

Για τον καθηγητή Φλάισερ και τη σημασία του έργου του μίλησε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ μετά το πέρας της εκδήλωσης, η υπουργός Πολιτισμού Μυρσίνη Ζορμπά. «Στο πρόσωπο του καθηγητή Χάγκεν Φλάισερ τιμούμε τον ιστορικό που μέσα από έρευνα δεκαετιών αποκάλυψε τα εγκλήματα της ναζιστικής Κατοχής στην Ελλάδα και τεκμηρίωσε την πραγματική τους διάσταση. Ο ίδιος εργάστηκε συστηματικά και ακατάπαυστα, ώστε η μνήμη αυτή να μείνει ζωντανή και με τα βιβλία και τους μαθητές του καλλιέργησε μια δημοκρατική αντιφασιστική κουλτούρα. Αυτές τις μέρες, που πλησιάζει η επέτειος της δολοφονίας του Παύλου Φύσσα, έχει ιδιαίτερη σημασία να γνωρίζουμε σε βάθος την ιστορία, τις ρίζες και τα εγκλήματα του ναζισμού στη χώρα μας αλλά και σ’ ολόκληρη την Ευρώπη» δήλωσε η κ. Ζορμπά.

Οι σημαντικότεροι σταθμοί της ζωής του Χάγκεν Φλάισερ

Στον χαιρετισμό που απηύθυνε ο Γερμανός πρέσβης κατά τη διάρκεια της εκδήλωσης, αναφέρθηκε στους σημαντικότερους σταθμούς της ζωής του καθηγητή Φλάισερ: «Γεννήθηκε στις 8 Ιανουαρίου του 1944. Μαινόταν ακόμα ο Β’ Παγκόσμιος Πόλεμος. Μεγάλωσε στη Γερμανία. Σπούδασε Ιστορία και Επικοινωνία και ΜΜΕ στο Βερολίνο. Το Βερολίνο όπου επιστρέφει συχνά και σήμερα ο καθηγητής Φλάισερ έχει όχι μόνο πανεπιστημιακή σημασία, καθώς εκεί γνωρίζει τη σύζυγό του Ελένη. Αρχικά, ο Χάγκεν Φλάισερ ασχολήθηκε με τη γερμανική κατοχή στη Δανία. Μετά την πρώτη επίσκεψή του στην Ελλάδα, είπε στον επιβλέποντα της διατριβής του ότι άλλαξε γνώμη, δεν θα ασχοληθεί με τη Δανία πλέον, αλλά με την Ελλάδα. Θεωρούσε ο επιβλέπων της διατριβής του ότι δεν είχε πολύ ενδιαφέρον η Ελλάδα και τον ρώτησε αν το είχε σκεφτεί πολύ καλά. Αυτός επέμεινε. Το 1979 υποστήριξε τη διδακτορική του διατριβή και λίγο μετά ήρθε στην Ελλάδα ως επισκέπτης καθηγητής στο Πανεπιστήμιο της Αθήνας. Το 1981 προχώρησε στο νότο της χώρας, στην Κρήτη, όπου από το 1981 διετέλεσε καθηγητής. Τέσσερα χρόνια αργότερα, το 1985 πολιτογραφήθηκε Έλληνας. Έτσι αυτό που μετέφερε στην καρδιά του για πολλά χρόνια το είχε πλέον αποτυπωμένο στα ταξιδιωτικά του έγγραφα. Το 1992 έγινε καθηγητής Νεώτερης Ιστορίας στο Πανεπιστήμιο Αθηνών. Το ιδιαίτερο ενδιαφέρον του επιστημονικού του έργου τοποθετήθηκε στη νεώτερη ιστορία της Ελλάδας, στον 20ο αιώνα, και ιδίως η εθνικοσοσιαλιστική κατοχική πολιτική και οι συνέπειες του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου. Το έργο ζωής του Χάγκεν Φλάισερ ήταν η ακριβής επιστημονική διερεύνηση της ιστορίας της γερμανικής κατοχής της Ελλάδας. Όπως λίγοι άλλοι έθεσε τα θεμέλια για μια συζήτηση βασιζόμενη σε πραγματικά γεγονότα».

Σε αυτό το πλαίσιο, κ. Πλέτνερ παρατήρησε ακόμα πως η ιστορία της γερμανικής κατοχής στην Ελλάδα και η έκταση των γερμανικών θηριωδών, στη Γερμανία για πολλές δεκαετίες ήταν άγνωστα πράγματα. Σήμερα είναι διαφορετικά τα πράγματα, σημείωσε και συμπλήρωσε ότι το γεγονός πως έχουν αλλάξει αναμφισβήτητα το οφείλουμε στον καθηγητή Χάγκεν Φλάισερ. «Σήμερα όποιος θέλει να γνωρίζει τα εγκλήματα που έχουν διαπράξει οι Γερμανοί, οι ναζιστικές δυνάμεις, στην Ελλάδα μπορεί να το μάθει. Για τον λόγο αυτό, το 2007, βραβεύτηκε ο καθηγητής Φλάισερ με τον Σταυρό της Αξίας της Ομοσπονδίας της Γερμανίας. Δεν επαναπαύτηκε στις δάφνες του, συνεχίζει να ερευνά και να διδάσκει, και για εμάς αυτό είναι ένας ευτυχές γεγονός» επισήμανε.

Ιδιαίτερη αναφορά έκανε ο Γερμανός πρεσβευτής στον γεφυροποιητικό ρόλο του καθηγητή Φλάισερ μεταξύ της Ελλάδας και της Γερμανίας: «Πριν απο 10 χρόνια ξεκίνησε η οικονομική κρίση η οποία συνοδεύτηκε από μια πικρή αντιπαράθεση μεταξύ των δύο χωρών. Στερεότυπα τα οποία για πολλά χρόνια θεωρούνταν ότι είχαν εξαλειφθεί ήρθαν πάλι στην επιφάνεια. Σε αυτή την τόσο κρίσιμη περίοδο των ελληνογερμανικών σχέσεων ο καθηγητής Φλάισερ ήταν από τους διακεκριμένους διαμεσολαβητές, μια εννοιολογική γέφυρα, μια γέφυρα της κατανόησης, η οποία μπορεί να αποκωδικοποίησει τα συναισθήματα του άλλου. Τον Φεβρουάριο του 2014 ο τότε πρόεδρος της Γερμανίας Γιοάχιμ Γκάουκ κατά την επίσκεψή του στην Ελλάδα είχε πάντα κοντά του τον καθηγητή Φλάισερ για να τον συμβουλεύει».

Στάθηκε ιδιαίτερα στη συμβολή του καθηγητή για τη γνώση του εθνικοσοσιαλισμού στην Ελλάδα. «Το 2003 δημοσίευσε ένα άρθρο με θέμα ‘The Past Beneath the Present. The Resurgence of World War II Public History After the Collapse of Communism’. Σε μεγάλο βαθμό προέβλεψε την επιστροφή της ιστορίας και την επικράτηση της κουλτούρας της μνήμης στον δημόσιο λόγο της κεντρικής και ανατολικής Ευρώπης. Αν δούμε τι συμβαίνει σήμερα στην ανατολική Ευρώπη, στην Ουγγαρία και αλλού, μπορούμε να πούμε ότι υπήρξε προφητική η εργασία του καθηγητή ως προς τις εξελίξεις αυτές. Ιδιαίτερα τα τελευταία χρόνια διερευνά στον τομέα του Public History όλα όσα έχουν να κάνουν με τη μνημνιακή κουλτούρα και την εκμετάλλευση από την πολιτική. Και εδώ σημαντικό είναι το έργο του οι ‘Πόλεμοι της Μνήμης’», ανέφερε ο κ. Πλέτνερ.

Τιμούμε τον Ιστορικό και την επική του πορεία ανάμεσα σε δύο πατρίδες

Για την προσωπικότητα και το έργο του Χάγκεν Φλάισερ μίλησαν επίσης οι καθηγητές Μαριλίζα Μητσού και Αντώνης Λιάκος και ο διδάκτορας Ιάσονας Χανδρινός. Ειδικότερα, η καθηγήτρια Νεοελληνικών Σπουδών στο Πανεπιστήμιο του Μονάχου Μαριλίζα Μητσού ευχαρίστησε τον Φλάισερ για τη συμβολή του στην ελληνογερμανική προσέγγιση, σημειώνοντας πως η στράτευσή του στις ελληνογερμανικές σχέσεις καταγράφηκε σαν ορόσημο από τη δεκαετία του 1980. Επισήμανε ακόμα πως η προσέγγισή του άνοιξε ορίζοντες στην ιστοριογραφία του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου στην Ελλάδα και απευθυνόμενη προσωπικά στον Φλάισερ είπε: «Εκπροσώπησες γενναία τις δύο πατρίδες σου και εκτέθηκες σαν ιστορικός διαιτητής στα διασταυρούμενα πυρά. Ελληνας γερμανικής καταγωγής; Συμπαθέστατος Γερμαναράς; ‘Η μήπως ευσυνείδητος ιστορικός, ηθικά δεσμευμένος, διεθνιστής και κοσμοπολίτης; Μετά την επίσκεψη Γκάουκ το 2014 πύκνωσαν οι δυνατότητες ελληνογερμανικής συνεργασίας. Είχες βάλει και εσύ το χέρι σου».

Από το ίδιο βήμα ο καθηγητής Νεώτερης Ιστορίας του Πανεπιστημίου Αθηνών Αντώνης Λιάκος χαρακτήρισε «παραδειγματική και συμβολική την πρωτοβουλία του Φλάισερ το 2012, όταν η Χρυσή Αυγή μπήκε για πρώτη φορά στη Βουλή, να καλέσει σε δημόσιο μάθημα Έλληνες Εβραίους επιζήσαντες του Ολοκαυτώματος, λέγοντας πως η εκδήλωση αυτή είχε μια τεράστια επιτυχία, ως η αφύπνιση και η απάντηση του πανεπιστημίου, των Ιστορικών, του κόσμου του πνεύματος στην επανεμφάνιση του ναζισμού». Ο κ. Λιάκος τόνισε ακόμα πως στο πρόσωπο του οι φίλοι και συνάδελφοί του τιμούν τον Ιστορικό και την επική πορεία του ανάμεσα σε δύο πατρίδες, όπου το πολιτικό και ηθικό χρέος υπερισχύει.

Ο Ιάσονας Χανδρινός μίλησε για τον ακαδημαϊκό Φλάισερ, ενθυμούμενος τα χρόνια κατά τα οποία ήταν καθηγητής του στο Τμήμα Αρχαιολογίας και Ιστορίας της Φιλοσοφικής Σχολής Αθηνών και επόπτης της διδακτορικής του διατριβής. «Πάνω απ’ όλα ο Χάγκεν Φλάισερ με έμαθε να αγαπώ την έρευνα και να μην υπολογίζω χρόνο και κόπο προκειμένου να αντλήσω την πληροφορία που χρειάζομαι» ανέφερε ο Ιάσονας Χανδρινός και θυμήθηκε και πως «το 2010 ήταν ένας από τους 17 φοιτητές του Πανεπιστημίου Αθηνών που ταξίδευσε με τον Φλάισερ στο Βερολίνο για να περιηγηθούν στους τόπους της ναζιστικής μνήμης, όπως στρατόπεδα συγκέντρωσης», χαρακτηρίζοντας το πρωτοποριακό για τα ελληνικά ακαδημαϊκά δεδομένα.

Σημειώνεται πως η εκδήλωση συνοδεύτηκε υπό τους ήχους ελληνικών κλασικών μελωδιών.