Η εποποιία της Σαϊτάμα

Οταν η ελληνική ντριμ τιμ έκανε την αμερικανική… σιντρίμ τιμ

977925

Το πρώτο τζάμπολ του Παγκόσμιου Πρωταθλήματος του 2006 βρήκε την εθνική μας να κολυμπάει σε πελάγη ευτυχίας και αυτοπεποίθησης. Η σαμπάνια του Βελιγραδίου δεν είχε στεγνώσει στα λαρύγγια παικτών, προπονητών και φιλάθλων, οπότε το όνειρο για νέα εποποιία έμοιαζε ρεαλιστικό. «Αρκεί να αποφύγουμε τις ΗΠΑ στο κρίσιμο παιχνίδι» έλεγαν οι κυνικοί. «Ολους τους υπόλοιπους μπορούμε να τους παλέψουμε». Αυτό που συνέβη στη μακρινή Ιαπωνία το απόγευμα της 1ης Σεπτεμβρίου 2006, μεσημέρι Παρασκευής για όσους έμειναν στα μετόπισθεν, γράφτηκε στα χρονικά του μπάσκετ, ελληνικού και όχι μόνο, με ανεξίτηλα γράμματα. Οχι χρυσά αλλά ασημένια, αφού ο τελικός που ακολούθησε βρήκε την εθνική μας άδεια από δυνάμεις και κουράγια. Ωστόσο θα έχουμε για πάντα τη Σαϊτάμα.

Εμείς οι τυχεροί που ήμασταν εκεί, οι ουδέτεροι θεατές που έμειναν με το στόμα ανοιχτό και πρωτίστως οι ηττημένοι Αμερικανοί, οι οποίοι έκτοτε κλείδωσαν στο χρονοντούλαπο το δηλητήριο της ήττας. Μέσα σε ένα δίωρο που δεν γίνεται να λησμονηθεί όσες δεκαετίες και αν περάσουν, οι 11+1+8 λεβέντες με τα γαλανόλευκα άλλαξαν τον ρου της μπασκετικής ιστορίας και έδωσαν νόημα στο παλαιό κλισέ «επίσημη αγαπημένη».

Ο «+1» της προηγούμενης παραγράφου είναι ο Νίκος Ζήσης, ο μοναδικός παίκτης που παρακολούθησε τον ημιτελικό με πολιτικά, ανήμπορος να συνεισφέρει οτιδήποτε εκτός από φωνή και πάθος. Το δικό του Μουντομπάσκετ ολοκληρώθηκε μερικές μέρες νωρίτερα στην πόλη Χαμαμάτσου, όταν το πρόσωπό του συναντήθηκε με τον αγκώνα του Βραζιλιάνου Αντερσον Βαρεζάο. Ο Νοτιοαμερικανός κανάγιας ουδέποτε αρνήθηκε ότι το έκανε επίτηδες και ουδέποτε ζήτησε μια αντρίκεια συγγνώμη για το βάναυσο χτύπημα. Ενιωθε, λέει, εκνευρισμό και ήθελε να κόψει τον βήχα των ενοχλητικών Ελλήνων. Φέτος στην Κίνα θα τον περιμένει ο Γιάννης Μπουρούσης, πρόθυμος να ζητήσει πρόσθετες εξηγήσεις για λογαριασμό του παλιού συνοδοιπόρου του. Ο τραυματισμός του άμοιρου Ζήση δεν ήταν ασήμαντο προβληματάκι της στιγμής. Ο Θεσσαλονικιός γκαρντ (κορυφαίος σκόρερ της εθνικής στο μαλαματένιο Ευρωμπάσκετ του 2005) υπέστη κάταγμα στο ζυγωματικό και οδηγήθηκε κατευθείαν στο χειρουργείο, με φόβους ακόμη και για μόνιμη βλάβη. Στο πλευρό του έστερξε έντρομη η μάνα του, η οποία βρισκόταν στις εξέδρες, αλλά και σύσσωμη η ομάδα, η οποία ξενύχτησε από αγωνία και υπερένταση.

Οσοι ζούσαν την ομάδα από κοντά κατάλαβαν ότι δεν υπήρχε απειλή ήττας στο κρίσιμο παιχνίδι της επόμενης ημέρας με την Τουρκία. Η εθνική αφιέρωσε το ροζ φύλλο στον τσακισμένο απόντα και ξεκίνησε για το Τόκιο αλώβητη βαθμολογικά (5-0), κλονισμένη από την απώλεια αλλά και με το πείσμα στα κόκκινα. «Η ομάδα σας δεν φοβάται κανέναν» μας έλεγε στα στέκια του Χαμαμάτσου ο υπεύθυνος επικοινωνίας της FIBA Φλόριαν Βάνινγκερ. «Κανέναν εκτός από τους Αμερικανούς» απαντούσαμε εμείς. Το ολοστρόγγυλο μηδενικό στη στήλη με τις ήττες ήταν μια γενναιόδωρη πηγή αυτοπεποίθησης, αλλά η εικόνα της ομάδας στον α΄ γύρο άφηνε κάποια ερωτήματα. Καμιά από τις πέντε νίκες δεν ήταν πραγματικά εύκολη.

Στην πρεμιέρα, απέναντι στο άγραφο Κατάρ, η εθνική χρειάστηκε να επιστρέψει από το -17 για να αποφύγει το στραπάτσο, με βραδιά καριέρας από τον δωδέκατο παίκτη της Δήμο Ντικούδη (26 π.). Στο ευρωπαϊκό ντέρμπι με τη Λιθουανία το κουβάρι ξεδιάλυνε ύστερα από παράταση (81-76, Σπανούλης 15 με 4/4 βολές στο τέλος). Οι Αυστραλοί λύγισαν με 72-69 στην εκπνοή κατόπιν αυτοχειρίας, αφού οι δικοί μας έβαλαν δύο τρίποντα στα τελευταία πέντε δευτερόλεπτα με Φώτση και Ζήση (έκλεψε ενδιάμεσα ο Παπαλουκάς).

Ο Βαρεζάο και οι φίλοι του γύρισαν ζωντανοί από το -19 προτού τους χτυπήσει το κάρμα κατακέφαλα (91-80, Χατζηβρέττας 14). Οι Τούρκοι βασάνισαν τους ταλαιπωρημένους Ελληνες μέχρι το φινάλε (76-69, Παπαδόπουλος και Κακιούζης 17). Αλλά η δουλειά έγινε σωστά και ο αντίπαλος στο πρώτο νοκ άουτ παιχνίδι, η Κίνα των Γιόνας Καζλάουσκας και Γιάο Μινγκ, έμοιαζε και ήταν ευάλωτο θύμα. Δεν υπήρχε ιδιαίτερος κίνδυνος να χυθεί μεμιάς η καρδάρα με το ροδόνερο. «Δεν με αφήνουν να φύγω ακόμη, αλλά σε τρεις τέσσερις μέρες θα είμαι δίπλα σας» αποχαιρέτησε ο Ζήσης τους συνοδοιπόρους του από το κρεβάτι του πόνου. Το όμορφο πρόσωπό του ήταν πρησμένο και κατάμαυρο, αλλά ο φόβος είχε περάσει. «Φροντίστε μόνο να μαθαίνω την εξέλιξη του αγώνα, γιατί η τηλεόραση δεν δείχνει μπάσκετ». Για χατίρι του στήθηκε ραδιοφωνική σκυταλοδρομία, ώστε να φτάνει άμεσα στα αυτιά του η περιγραφή του παιχνιδιού από τον Σπορ FM.

Η υπόλοιπη ομάδα ετοίμασε μυστικά ομοιόμορφα μπλουζάκια για να τα φορέσει πάνω στο βάθρο. «Για εσένα, Νίκο» έγραφαν. Και ακολουθούσαν οι υπογραφές όλων. Οι Κινέζοι άντεξαν ένα ημίχρονο, αλλά στο δεύτερο δεν μπορούσαν ούτε να φτάσουν τη σέντρα: 95-64 από 41-36, με 19 π. του Παπαλουκά. Το τελευταίο εμπόδιο πριν από τα ημιτελικά ήταν οι «πελάτες» Γάλλοι, διψασμένοι για ρεβάνς μετά το πάθημα του Βελιγραδίου αλλά ανερμάτιστοι, αφού ο ηγέτης Πάρκερ τραυματίστηκε 48 ώρες πριν από το τζάμπολ του Μουντομπάσκετ. Η ελληνική ομάδα που ταξίδεψε στην Ιαπωνία υπό τον Παναγιώτη Γιαννάκη ήταν σχεδόν ολόιδια με την ευρωπρωταθλήτρια της προηγούμενης χρονιάς, με μοναδική αλλαγή την προσθήκη του πολύτιμου Σοφοκλή Σχορτσιανίτη στη θέση του Μπουρούση. Στο μεταξύ βέβαια ο Σπανούλης φορούσε τη φανέλα των Χιούστον Ρόκετς, ο Παπαλουκάς είχε καταπιεί την Ευρώπη με τη φανέλα της ΤΣΣΚΑ (MVP στο φάιναλ φορ της Πράγας), ο Διαμαντίδης άκουγε βαριεστημένος τις σειρήνες από το ΝΒΑ, ενώ ο ίδιος ο «Σόφο» ονειρευόταν μεγαλεία στην απέναντι άκρη του Ατλαντικού.

Οι Αμερικανοί προπονητές και παίκτες που διέσχισαν τον Ειρηνικό για να διεκδικήσουν τη χαμένη τιμή του 2002 δεν γνώριζαν τα ονόματα των Ελλήνων συναδέλφων τους, αλλά τα διδάχτηκαν μια για πάντα πάνω στο παρκέ με τον πιο οδυνηρό τρόπο. Οι διασταυρώσεις έβγαζαν ημιτελικό με τις ΗΠΑ και οι πεσιμιστές θυμήθηκαν την επωδό των πρώτων ημερών: «Δεν γίνεται να τους αποφύγουμε;». Θα τους είχαμε… αποφύγει εάν χάναμε από τη Γαλλία. Αλλά ο προημιτελικός εξελίχτηκε σε ρεσιτάλ ελληνικής άμυνας και οι «μπλε» είδαν κι έπαθαν για να ξεπεράσουν τους 50 πόντους. Μάλιστα ο θρύλος λέει ότι τα τρικ που παγίδευσαν τους Γάλλους οι Ελληνες προπονητές τα δανείστηκαν από τις διδαχές του Ρικ Πιτίνο! Τα φιλαράκια Φώτσης και Λάζαρος έβαλαν από 14 π., η Ελλάδα νίκησε 73-56, ο λαβωμένος Ζήσης πανηγύριζε από τον πάγκο και τα τελευταία λεπτά του παιχνιδιού επέτρεψαν την εξοικονόμηση δυνάμεων. Στη γιγαντομαχία που ακολουθούσε ήταν απαραίτητη και η τελευταία ικμάδα.

Οι Αμερικανοί προέρχονταν από το ρεζιλίκι στην Αθήνα το 2004, οπότε μερίμνησαν να συγκροτήσουν πανίσχυρη ομάδα. Ο MVP και πρωταθλητής του ΝΒΑ Ντουέιν Ουέιντ, ο ΛεΜπρόν Τζέιμς, ο Καρμέλο Αντονι, ο Ντουάιτ Χάουαρντ, ο Κρις Πολ και άλλα καλόπαιδα τέθηκαν στη διάθεση του Μάικ Σιζέφσκι και έταξαν στο κοινό τους χρυσάφι.

Ποιος Παπαλουκάς τώρα και ποιος Διαμαντίδης; «Αυτό τον τελευταίο τον ξέρω, είναι ικανός σουτέρ» είπε την παραμονή του ημιτελικού ο συνεργάτης του «κόουτς Κ» και βετεράνος του Μουντομπάσκετ 1998 Ρούντι Τομγιάνοβιτς. Ο αρχηγός του Παναθηναϊκού το πληροφορήθηκε και έβαλε τα γέλια. «Ποιος, εγώ; Μάλλον με κάποιον άλλον με μπέρδεψαν στο βίντεο…».

Οσα συνέβησαν στον ημιτελικό της Σαϊτάμα, με τη συντριπτική ανωτερότητα της εθνικής μας (ιδίως μετά το αρχικό +12 των Αμερικανών), μπορούν να εξηγηθούν μόνο όταν αφαιρεθεί από την εξίσωση η χαώδης διαφορά σε ταλέντο, σωματικά προσόντα και προσωπικότητα. Οι… δοξασίες της εποχής επέμεναν ότι η Ελλάδα δεν είχε τύχη σε αγώνα 100 πόντων, αλλά ο τολμηρός Γιαννάκης απάντησε στο μπάσκετ με μπάσκετ και χτύπησε τις ΗΠΑ στο παιχνίδι τους.

Οι ρέκτες μέτρησαν 17 pick and roll, με μαέστρο τον ασύγκριτο Παπαλουκά (12 ασίστ) και εκτελεστές τον Σχορτσιανίτη (14 π.), τον Ντικούδη (8 π.), τον Παπαδόπουλο (8 π.), τον πολυσύνθετο Κακιούζη (15 π.). Ο Διαμαντίδης (12 π.) γελοιοποίησε τον Πολ στην άμυνα και τον ΛεΜπρόν στην επίθεση. Ο Σπανούλης (22 π.) έμοιαζε σαν έτοιμος από καιρό για το ΝΒΑ. Οποιος ερχόταν από τον πάγκο πρόσθετε όχι λιθαράκι αλλά κοτρόνα. Η προσήλωση έφτασε σε αστρονομικά επίπεδα, η διαφορά ξεπέρασε τους 15 πόντους στο β΄ ημίχρονο και η νίκη θα ήταν μεγαλύτερη από το τελικό 101- 95 αν δεν έβγαζε λαγούς από το καπέλο ο Καρμέλο Αντονι (27 π.). Οι ντόπιοι υποστήριζαν τους Αμερικανούς, αλλά δεν αρνήθηκαν το χειροκρότημα στους άξιους νικητές. Ενας από τους Ελληνες καμικάζι έσπευσε να τους υπενθυμίσει σαρδόνια τη Χιροσίμα και το Ναγκασάκι… «Ελληνική τραγωδία» θρήνησε για λογαριασμό σύσσωμου του ΝΒΑ το ESPN. «Ηταν μια νίκη του αυθεντικού μπάσκετ» υποκλίθηκε η ισπανική εφημερίδα «ΑS».

Πίσω στην Ελλάδα ο κόσμος βγήκε στους δρόμους και έσπευσε στην πρεσβεία των ΗΠΑ για να διασκεδάσει σε ένα κωμικοτραγικό δείγμα όψιμου αντιαμερικανισμού. Κάποιοι έσπευσαν να αναζητήσουν πτήσεις για το Τόκιο, για να ζήσουν εκ του σύνεγγυς τον τελικό της Κυριακής. Ο γαλαντόμος Σιζέφσκι ομολόγησε την ανωτερότητα των Ελλήνων και αποθέωσε την τακτική που έκανε τη ζωή των παικτών του μαρτύριο. «Μας έδωσαν ένα μάθημα, ίσως οφείλαμε να προετοιμαστούμε καλύτερα» ψέλλισε. Χρόνια αργότερα συνάντησε σε κάποιο πάνελ τον Παν. Γιαννάκη και σηκώθηκε όρθιος για να τον χειροκροτήσει.

Ολη η αλήθεια του αξέχαστου ημιτελικού συμπυκνώθηκε στο αθυρόστομο σύνθημα που έγραψε στον μαυροπίνακα των αποδυτηρίων ο Ντικούδης: «Εχουμε μεγάλα αρχ…»! Το παγκόσμιο μετάλλιο ήταν πλέον εξασφαλισμένο. Οι 300 Ελληνες που είχαν φτιάξει φωλιά στα ορεινά της Σαϊτάμα Αρίνα ονειρεύονταν πια το τρόπαιο: «Σήκωσέ το!».

Οταν οι ολυμπιονίκες της Αθήνας Αργεντινοί αποκλείστηκαν από την Ισπανία με τον Πάου Γκασόλ να τραυματίζεται στα τελευταία λεπτά του δεύτερου ημιτελικού, η ελληνική αισιοδοξία άγγιξε τα όρια του παραληρήματος. Αλλά οι μπαταρίες βρίσκονταν ήδη στο κόκκινο. Οι πιο ψύχραιμοι παρατηρητές είδαν το σύννεφο να πλησιάζει προτού ακόμη κοπάσει η λιακάδα του ημιτελικού. Η ίδια ομάδα που έβαλε 101 πόντους στα υπέρλαμπρα αστέρια από το ΝΒΑ έμεινε στους 47 με 18/55 σουτ στο μεγαλύτερο ραντεβού της ιστορίας της. Οι Ισπανοί συσπειρώθηκαν μετά την απώλεια του μεγάλου Γκασόλ και αξιοποίησαν στο έπακρο το περίσσευμα ενέργειας, κερδίζοντας τον τελικό με ένα απόλυτα πειστικό +23 (70-47, Γκαρμπαχόσα 20, Καλδερόν 20 – Κακιούζης 17).

Στα χρόνια που ακολούθησαν η «ρόχα» έγινε ο κακός δαίμονας της εθνικής μας, την οποία κατατρόπωσε σε άλλες τέσσερις νοκ άουτ αναμετρήσεις μεταξύ 2007-15. Πριν από τη Σαϊτάμα τους κοιτάζαμε στα μάτια. Τα μπλουζάκια ξεχάστηκαν και οι διεθνείς μας επιβιβάστηκαν μουτρωμένοι στο τζάμπο τζετ που ναύλωσε η πολιτεία για να τους μεταφέρει με την πρέπουσα άνεση από τη χώρα του ανατέλλοντος μεταλλίου πίσω στην πατρίδα. Οταν όμως στέγνωσε η πίκρα του αμαχητί χαμένου τελικού, το μιράκολο της Σαϊτάμα πήρε τη θέση που του αξίζει στο πάνθεον με τα εμβληματικά κατορθώματα του ελληνικού αθλητισμού. Ποτέ άλλοτε ένα ασημένιο μετάλλιο δεν έμοιαζε τόσο πολύ με χρυσό και ποτέ άλλοτε δεν ακούστηκαν τόσα «δεν πειράζει» για μία ήττα σε τελικό. 

* Περιοδικό Hot Doc #186, H ιστορία του Μουντομπάσκετ 1950-2019, 25/08/2019

Μητσοτάκης: Σε πανικό στη Βουλή – Αντί για απαντήσεις, επίθεση και «δεν ντρέπεστε» στην αντιπολίτευση (video)

6167665

Μητσοτάκης: Σε πανικό στη Βουλή – Αντί για απαντήσεις, επίθεση και «δεν ντρέπεστε» στην αντιπολίτευση (video)

«Ουδέποτε, δόθηκε καμία εντολή για συγκάλυψη», τόνισε ο Κυριάκος Μητσοτάκης κοιτώντας τους συγγενείς των θυμάτων

Βουλή: Ο λόγος για τα άδεια έδρανα του ΚΚΕ και της Νέας Αριστεράς στην ομιλία της Κωνσταντοπούλου

6167422

Βουλή: Ο λόγος για τα άδεια έδρανα του ΚΚΕ και της Νέας Αριστεράς στην ομιλία της Κωνσταντοπούλου

Μετά την ολοκλήρωση της ομιλίας της Ζωής Κωνσταντοπούλου, οι βουλευτές των δύο κομμάτων επέστρεψαν στις…

Μητσοτάκης: Όλο το παρασκήνιο για τις εκκαθαρίσεις Μπρατάκου και Παπασταύρου

InCollage 20240328 205245331

Μητσοτάκης: Όλο το παρασκήνιο για τις εκκαθαρίσεις Μπρατάκου και Παπασταύρου

O Κυριάκος Μητσοτάκης φαίνεται πως «παραίτησε» τους δύο στενούς του συνεργάτες προκειμένου να μην απολογηθεί…