Η επικίνδυνη αντίφαση στις πολιτικές της κυβέρνησης

Όλη η λογική της εκστρατείας για την κοινωνική αποστασιοποίηση στηρίζεται στο να επιδείξουν οι νέοι και υγιείς, αυτοί που πιστεύουν ότι δεν κινδυνεύουν καθόλου ακόμη και αν κολλήσουν, αίσθηση ευθύνης για τους υπόλοιπους. Αυτό ισχύει ακόμη περισσότερο στην Ελλάδα, όπου δεν εφαρμόζουμε την πρακτική της καταγραφής όλων των κρουσμάτων και της ιχνηλάτησης των επαφών τους. Ουσιαστικά στηρίζουμε τις ελπίδες μας στο να πεισθούν οι πολίτες να φέρονται όλοι σαν πιθανοί φορείς του ιού. Ακόμη και η απαγόρευση της κυκλοφορίας δεν υποκαθιστά την σημασία αυτής της μαζικής έκκλησης για κοινωνική υπευθυνότητα, η απαγόρευση δεν είναι πρακτικά εφαρμόσιμη στις γειτονιές χωρίς την οικειοθελή εφαρμογή της.

Ας δεχτούμε ότι η πρακτική που εφαρμόζει η κυβέρνηση είναι η ενδεδειγμένη, επειδή δεν μπορούμε να ελέγξουμε όλο τον κόσμο ή επειδή θα κολλήσουν στα νοσοκομεία. Είναι όμως φανερή με γυμνό μάτι η ιδεολογική αντίφαση για την κυβέρνηση και οι επικίνδυνες αντιφάσεις στη συνολική πολιτική της.

Η ιδεολογική αντίφαση ανάγεται στην κεντρική θέση κάθε συνεπούς δεξιάς και νεοφιλελεύθερης παράταξης για την ατομικιστική φύση του ανθρώπου. Σύμφωνα με αυτήν, κάθε άνθρωπος κοιτάζει μόνον το προσωπικό συμφέρον του και η κοινωνία θα προχωρήσει με την ανεμπόδιστη επιδίωξη του συμφέροντος όλων. Κανένας δε δουλεύει για το κοινό καλό, πρέπει να έχει προσωπικό κέρδος ή όφελος για να κάνει κάτι. 

Με αυτήν όμως τη λογική, γιατί ένας νέος και υγιής που πιστεύει (έστω και λανθασμένα) ότι για αυτόν θα είναι «μια γριπούλα» να τηρήσει ευλαβικά τους περιορισμούς;  Άντε να αποφύγει να συναντήσει τους παππούδες του γιατί γι’ αυτούς νοιάζεται. 
Έχουμε λοιπόν μια κυβέρνηση που μέχρι πρόσφατα ειρωνευόταν κάθε έκφραση κοινωνικής πολιτικής και αλληλεγγύης, να επενδύει τη σωτηρία της χώρας από τον κορoνοϊό (γιατί αν γίνουμε Ιταλία η καταστροφή θα είναι πράγματι τεράστια και σε ζωές και στην οικονομία) στην επίδειξη κοινωνικής υπευθυνότητας και αλληλεγγύης των πολιτών.  Επειδή αισθάνονται την αντίφαση, αντί για κοινωνική υπευθυνότητα  μιλάνε για ατομική ευθύνη, λες και απειλούν με διώξεις. Αλλάζουν τις λέξεις για να συσκοτίσουν τις έννοιες. Αυτό είναι επικίνδυνο, οι έννοιες είναι χρήσιμες.

Αλλά ακόμη πιο επικίνδυνο είναι το ότι αρνούνται ως κυβέρνηση να δώσουν το παράδειγμα κοινωνικής υπευθυνότητας και αλληλεγγύης. Ώστε να νοιώσει κάθε πολίτης τι συμβαίνει και τι καλείται να πράξει ο ίδιος. 

Αναφέρομαι βέβαια στο γελοία μικρό επίδομα που δίνεται στους εκατοντάδες χιλιάδες οι οποίοι μένουν  προσωρινά (καταρχήν) χωρίς δουλειά. Το μήνυμα που βγάζει είναι ο συνεπής νεοφιλελευθερισμός, δηλαδή «κόφτε το λαιμό σας να τα βγάλετε πέρα». Έχουν επισημανθεί από πάρα πολλούς οι αρνητικές συνέπειες αυτής της πολιτικής (της άρνησης άσκησης πολιτικής ουσιαστικά) για την οικονομία. 

Αλλά κινδυνεύουμε να υπάρξουν σοβαρές αρνητικές συνέπειες και για την ίδια την εκστρατεία πρόληψης της διάδοσης του ιού. Γιατί είναι ένα μήνυμα κυβερνητικής αδιαφορίας για την οικονομική κατάσταση του Άλλου. Τη στιγμή που ζητάμε ο καθένας να σκεφτεί τον Άλλο και να προφυλαχτεί ακόμη και αν δεν ανησυχεί προσωπικά. Δηλαδή το απόλυτα λάθος μήνυμα. 

Δεν αμφιβάλλω ότι οι πολίτες που έχουν αίσθηση κοινωνικής ευθύνης και συνείδησης θα μείνουν σπίτι ανεξάρτητα από τις στραβές επιλογές της κυβέρνησης. Οι υπόλοιποι όμως;  Αυτοί που φοροδιαφεύγουν από άποψη και παρκάρουν στις θέσεις αναπήρων; Αυτοί που πιστεύουν ότι «ο άνθρωπος για τον άνθρωπο είναι λύκος» και, παρεμπιπτόντως, ψήφισαν τη σημερινή κυβέρνηση με αυτό ακριβώς το σκεπτικό;

Μια πολιτική ουσιαστικής οικονομικής στήριξης όλων όσων πλήττονται, πέρα από τις θετικές συνέπειες της στην οικονομία, θα αποτελούσε ένα άμεσο – στην τσέπη του καθενός – επιχείρημα υπέρ του ότι είμαστε όλοι στην ίδια βάρκα, άρα κάτσε σπίτι ρε φίλε να βοηθήσεις. Αντίθετα, μια κυβέρνηση που γράφει εκεί που δεν πιάνει μελάνι τους οικονομικά στριμωγμένους,  ουσιαστικά διευκολύνει την αναπαραγωγή των ατομικιστικών ιδεολογημάτων μέσα στη συγκυρία της πανδημίας. 

Η κυβέρνηση αποδεικνύεται μη ικανή να δώσει την αναγκαία σ’ αυτή τη συγκυρία  ιδεολογική  μάχη της κοινωνικής υπευθυνότητας και αλληλεγγύης, γιατί δεν την πιστεύει και τη χρησιμοποιεί εργαλειακά, μόνον για την πλευρά «#Mένουμε σπίτι».  

Αποσπασματικές ιδεολογίες όμως δεν υπάρχουν. Διαισθάνομαι ότι ο κ. Τσιόδρας, επειδή είναι περισσότερο χριστιανός και λιγότερο νεοφιλελεύθερος, αντιλαμβάνεται το πρόβλημα και μεγαλώνει το άγχος του. 

Τα άρθρα που δημοσιεύονται στην κατηγορία «Απόψεις» εκφράζουν τον/την συντάκτη/τριά τους και οι θέσεις δεν συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη του koutipandoras.gr