Η επανάσταση του WhatsApp: Τι συμβαίνει τελικά στον Λίβανο την τελευταία εβδομάδα;

Η πρωτοφανής αφορμή που ξεχείλισε το ποτήρι της οργής, οι μαχητικές διαδηλώσεις και οι μικρές νίκες των μαζικών απέναντι στην κυβέρνηση Χαρίρι. Γιατί οι διαδηλώσεις στον Λίβανο θυμίζουν κάτι από Αγανακτισμένους και Αραβική Άνοιξη και ποιοι κίνδυνοι είναι ορατοί

AP 19291452856124

Η οργή στον Λίβανο έχει ξεχειλίσει. Μπορεί τα δυτικά ΜΜΕ να θεωρούν δευτερεύον το θέμα των τεράστιων διαδηλώσεων που έχουν κατακλύσει τη Βηρυττό, ενώ στην Ελλάδα που παραδοσιακά ομφαλοσκοπεί όσον αφορά τα διεθνή ζητήματα, ακόμη κι όταν αυτά αφορούν τη «γειτονιά» της, το θέμα συνήθως δεν περιλαμβάνεται καν στα κεντρικά δελτία ειδήσεων.

Ο Λίβανος λοιπόν, τις τελευταίες ημέρες βιώνει μια από τις σημαντικότερες κοινωνικές αναταραχές της ιστορίας του. Οι μαζικότατες διαδηλώσεις μπορεί είχαν μια πρωτοφανή αφορμή (την επιβολή φόρου στη χρήση του What’s App), όμως οι βαθύτερες αιτίες που ώθησαν τους Λιβανέζους να βγουν στον δρόμο εναντίον της κυβέρνησης Χαρίρι έδωσαν (και συνεχίζουν να δίνουν) σε αυτές τις διαδηλώσεις πολύ πιο πολιτικό χαρακτήρα.

Τι συμβαίνει λοιπόν στον Λίβανο; Το Κουτί της Πανδώρας επιχειρεί να φωτίσει τις εξελίξεις των τελευταίων ημερών στο λεγόμενο… «Παρίσι της Μέσης Ανατολής».

Εδώ και μέρες εκατοντάδες χιλιάδες Λιβανέζοι έχουν ξεχυθεί στους δρόμους της Βηρυττού συμμετέχοντας σε μαζικότατες αντικυβερνητικές διαδηλώσεις, με την οικονομία της χώρας να έχει παραλύσει και την κυβέρνηση, μέχρι και αυτή την ώρα να αντιδρά σπασμωδικά.

Πρόκειται για τις μεγαλύτερες διαδηλώσεις που έχει δει η χώρα από τον Μάρτιο του 2005, όταν αντίστοιχης δυναμικότητας κινητοποιήσεις είχαν οδηγήσει στην παύση της δεκαετούς συριακής στρατιωτικής παρουσίας στη χώρα.

Αφορμή για τις διαδηλώσεις της τελευταίας εβδομάδας στάθηκε η πρόταση νόμου για επιβολή φόρου στη χρήση της εφαρμογής WhatsApp, με τους πρώτους διαδηλωτές να αντιδρούν κλείνοντας τους δρόμους σε όλη τη χώρα.

Λίγες ώρες αργότερα χιλιάδες άνθρωποι άρχισαν να κατακλύζουν τους δρόμους και τις πλατείες σχεδόν σε όλες τις μεγάλες πόλεις του Λιβάνου. «Ο λαός θέλει την πτώση του καθεστώτος» δήλωναν οι διαδηλωτές, επαναλαμβάνοντας ένα από τα συνθήματα που ακούγονταν κατά την Αραβική Άνοιξη. Όμως στον Λίβανο, ο οποίος δεν αντιμετώπισε τις συνέπειες της Αραβικής Άνοιξης το 2011, το αίσθημα δεν είναι ακριβώς το ίδιο. Αντί να τίθεται στο στόχαστρο των διαδηλωτών μια δικτατορία, η οργή στρέφεται εναντίον μιας ευρείας πολιτικής τάξης που κυβερνά τη χώρα από το τέλος του εμφυλίου πολέμου, το 1990.

Οι δεκαετίες διαφθοράς και κακοδιαχείρισης πλέον δείχνουν τις συνέπειές τους στην καθημερινότητα των πολιτών, εξηγούν οι διαδηλωτές. Μετά από χρόνια διχασμού, οι Λιβανέζοι εμφανίζονται ενωμένοι εναντίον μιας κατασκευασμένης γραφειοκρατικής τάξης, χρησιμοποιώντας παράλληλα αντικαπιταλιστικά συνθήματα.

Γιατί διαδηλώνουν;

Η οικονομία του Λιβάνου υπέστη σοβαρή καθίζηση την περασμένη δεκαετία. Η πολιτική αβεβαιότητα σε συνδυασμό με την εξέγερση που μετατράπηκε σε εμφύλιο, αλλά και η άφιξη χιλιάδων προσφύγων, επιδείνωσαν την δύσκολη οικονομική κατάσταση της χώρας.

Για πολλά χρόνια, οι υποδομές της χώρας βρίσκονταν σε συνεχή και σταθερή παρακμή. Η διάχυτη διαφθορά και η κυβερνητική κακοδιαχείριση οδήγησαν σε ακόμη μεγαλύτερη απώλεια των εγχώριων πόρων και συνεπώς στην μετανάστευση χιλιάδων νέων επιστημόνων που αναζήτησαν την τύχη τους σε άλλες χώρες. Μας θυμίζει κάτι όλο αυτό άραγε;

Παράλληλα, το πρόβλημα της διαχείρισης των απορριμάτων που στοιχειώνει τη χώρα εδώ και δεκαετίες ώθησε τη λαϊκή οργή στα άκρα. Η κρίση των σκουπιδιών στον Λίβανο έχει προκαλέσει ασφυκτικές συνθήκες ζωής για εκατομμύρια πολίτες καθώς οι δήμοι που δεν έχουν υποδομές κάνουν χρήση παράνομων χωματερών όπου καίνε τεράστιες ποσότητες απορριμάτων παράγοντας αντίστοιχες ποσότητες τοξικών αερίων. Το συγκεκριμένο ζήτημα είναι, μαζί με τα οικονομικά προβλήματα, ένα από τα βασικότερα για τα οποία διαμαρτύρονται οι διαδηλωτές και για τα οποία επιρρίπτουν σοβαρές ευθύνες στη μέχρι σήμερα διακυβέρνηση.

Πλέον, σχεδόν το 1/3 των πολιτών της χώρας ζει κάτω από το όριο της φτώχειας σύμφωνα με τα στοιχεία της Παγκόσμιας Τράπεζας, παρά το γεγονός ότι ακόμη και σήμερα ο Λίβανος θεωρείται χώρα με αυξημένο εισόδημα.  

Όπως αναφέρει το CNN, η κυβέρνηση αποφάσισε να περάσει μια σειρά μέτρων λιτότητας όταν είδε το δημόσιο χρέος να αυξάνεται, ενώ η αναλογία χρέους προς ΑΕΠ αφήνει πίσω της μόνο την Ελλάδα και την Ιαπωνία.

Σε αυτό το οικονομικό πλαίσιο λοιπόν, η κυβέρνηση πήρε τη («μοιραία» όπως αποδείχτηκε) απόφαση να επιβάλει φόρο στις τηλεφωνικές κλήσεις μέσω internet (VOIP), στοχοποιώντας ουσιαστικά εφαρμογές όπως το δημοφιλές WhatsApp.

Αυτή ήταν και η σταγόνα που ξεχείλισε το ποτήρι. Χιλιάδες διαδηλωτές κατέκλυσαν τους δρόμους καίγοντας λάστιχα για να δημιουργήσουν οδοφράγματα και να κλείσουν τις κεντρικές οδικές αρτηρίες των πόλεων.

Πολίτες που ανήκουν στην εργατική τάξη, αλλά και μεσαία στρώματα ενώθηκαν με αστραπιαία ταχύτητα κάτω από πανό που έγραφαν ότι η κυβερνητική τάξη που είχε διαμορφωθεί τα τελευταία χρόνια έφτασε στο σημείο του «Game Over».

Πώς αντέδρασε η κυβέρνηση Χαρίρι;

Όταν η κυβέρνηση του Σααντ Χαρίρι ανακοίνωσε νέες μεταρρυθμίσεις με σκοπό να αμβλύνει τις αντιστάσεις, οι διαδηλωτές, σημειώνει το CNN, παρέμειναν αμετακίνητοι. Όταν ανακοίνωσε το «θαρραλέο» σχέδιο των 17 σημείων την περασμένη Δευτέρα, οι διαδηλώσεις ισχυροποιήθηκαν ακόμη περισσότερο με το αίτημα να γίνεται ενιαίο: την παραίτηση της κυβέρνησης.

Σε τηλεοπτικό του διάγγελμα που έκανε την περασμένη Παρασκευή, ο Χαρίρι κατηγόρησε πολιτκούς αντιπάλους εντός της κυβέρνησής του ότι έβαζαν εμπόδια στις μεταρρυθμίσεις. Για τον λόγο αυτό έδωσε διορία 72 ωρών στο υπουργικό του συμβούλιο να καταλήξει σε μια σειρά οικονομικών λύσεων. Η διορία τελείωσε χθες Δευτέρα, με την κυβέρνηση τελικά να εγκρίνει μια φιλόδοξη οικονομική πρόταση που περιελάμβανε μεταξύ άλλων: 

– τη μείωση των μισθών των κυβερνητικών αξιωματούχων κατά 50%, 

– την επιβολή αυξημένης φορολόγας στα κέρδη των τραπεζών, 

– την απόρριψη μέτρων λιτότητας 

– την προσπάθεια να ανατραπούν οι μεγάλες οικονομικές απώλειες στον τομέα της ενέργειας, όπου παρουσιάζεται έλλειμμα εκατοντάδων εκατομμυρίων δολαρίων

– την ιδιωτικοποίηση των τηλεπικοινωνιών

– την παροχή 13,3 εκατομμυρίων δολαρίων για τη στήριξη φτωχών οικογενειών

– 160 εκατομμύρια δολάρια για τη στήριξη στεγαστικών δανείων

«Πρέπει να γνωρίζετε ότι με αυτό που κάνατε σπάσατε στεγανά και ταρακουνήσατε όλα τα κόμματα, τα κινήματα και τις ηγεσίες. Το πιο σημαντικό στεγανό που έσπασε ήταν αυτό της τυφλής υπακοής στον σεχταρισμό. Με το θέλημα του Θεού, αυτό θα είναι η αρχή του τέλους του σεχταριστικού συστήματος», δήλωσε ο Χαρίρι απευθυνόμενος στους διαδηλωτές. 

Τι ζητούν οι διαδηλωτές

Οι ανακοινώσεις της κυβέρνησης, αν και χαρακτηρίστηκαν αρκετά φιλόδοξες και από κάποιους «θαρραλέες», εντούτοις δεν άλλαξαν κατά πολύ το κλίμα στους δρόμους.

Οι διαδηλωτές, μετρούσαν αντίστροφα όλο το σαββατοκύριακο περιμένοντας τη λήξη της διορίας των 72 ωρών που είχε θέσει ο πρωθυπουργός Σααντ Χαρίρι. Όμως οι μεταρρυθμίσεις που προτάθηκαν δεν τους ικανοποίησαν τελικά. Το αίτημα για παραίτηση της κυβέρνησης φαίνεται πως είναι αρκετά βαθιά ριζωμένο στο αντικυβερνητικό κίνημα που οτιδήποτε λιγότερο, φαντάζει ανεπαρκές.

Εκτός από την παραίτηση της κυβέρνησης Χαρίρι όμως, οι διαδηλωτές απαιτούν παράλληλα, την παράδοση της εξουσίας σε μια επιτροπή μη πολιτικών δικαστών μέχρι τη διενέργεια εκλογών

Συνεχίζονται οι διαδηλώσεις

Καθώς το βασικό αίτημα των διαδηλωτών δεν έχει ικανοποιηθεί, οι κινητοποιήσεις συνεχίζονται και σήμερα Τρίτη 22 Οκτωβρίου, λίγες ώρες μετά την ανακοίνωση των μεταρρυθμίσεων στις οποίες κατέληξε το υπουργικό συμβούλιο, μαζί με τον προϋπολογισμό του 2020.

Καθώς όμως φαίνεται πως η κατάσταση οδηγείται σε αδιέξοδο με τους διαδηλωτές να μην κάνουν πίσω, το κυβερνητικό στρατόπεδο φαίνεται πως από σήμερα θα αρχίσει να σκληραίνει τη στάση του.

Σύμφωνα με το Al Jazeera, οι αρχές του Λιβάνου ενισχύουν τις δυνάμεις ασφαλείας που μέχρι σήμερα παρακολουθούσαν και επιτηρούσαν τις διαδηλώσεις με σκοπό να εμποδίσουν τους πολίτες από τη δημιουργία νέων οδοφραγμάτων.

Όπως αναφέρει δημοσιογράφος του Al Jazeera που βρίσκεται στο πεδίο, οι διαδηλωτές υποστηρίζουν ότι θα συνεχίσουν να ασκούν πίεση στην κυβέρνηση, ενώ κατηγορούν τις αρχές ότι επιχειρούν να τσακίσουν το κίνημα. 

Μάλιστα, τόνισαν ότι θα παραμείνουν στους δρόμους για έκτη ημέρα, παρά το πρωτοφανές πακέτο μεταρρυθμίσεων της κυβέρνησης, ενώ εξήγγειλαν και γενική απεργία ώστε να στείλουν σαφές μήνυμα ότι απορρίπτουν το πακέτο της κυβέρνησης Χαρίρι.

Οι νέοι άραβες «indignados»;

Η κατάσταση που έχει ανακύψει στον Λίβανο τις τελευταίες ημέρες θυμίζει σε πολύ μεγάλο βαθμό δύο κοινωνικά φαινόμενα που έκαναν την εμφάνισή τους στις αρχές της δεκαετίας, προκάλεσαν αλυσιδωτές αντιδράσεις και συνέπειες που βιώνουμε μέχρι σήμερα, χάθηκαν όμως ως φαινόμενα σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα.

Πρόκειται για το κίνημα των Αγανακτισμένων στην Ευρώπη και εκείνο της Αραβικής Άνοιξης στις χώρες της Μέσης Ανατολής.

Το ότι οι κινητοποιήσεις παραπέμπουν όμως σε αυτά τα δύο φαινόμενα, δε σημαίνει κατ’ ανάγκη ότι αποτελούν και τη συνέχειά τους.

Το γεγονός ότι ένα μεγάλο ποσοστό Λιβανέζων ξεπερνούν τις θρησκευτικές και πολιτικές τους διαφορές και συστοιχίζονται πίσω από ένα κοινό αίτημα είναι εξαιρετικά σημαντικό δεν μπορεί να περάσει απαρατήρητο, ιδιαίτερα εφόσον αφορά μια χώρα που βίωσε τον βαθύ εθνικό διχασμό στο πολύ πρόσφατο παρελθόν της.

Όμως παραμένει ερωτηματικό το κατά πόσον το σημερινό αντικυβερνητικό κίνημα είναι σε θέση να περιγράψει το σύστημα διακυβέρνησης που θα προκύψει εφόσον απομακρυνθεί η σημερινή κυβέρνηση. Άλλωστε, το κίνημα έχει στο στόχαστρό του όχι μόνο τα μέλη της κυβέρνησης Χαρίρι, αλλά ολόκληρη τη γραφειοκρατική κυβερνητική τάξη που βρίσκεται γύρω από τα κέντρα λήψης αποφάσεων τις τελευταίες δεκαετίες.

Εφόσον το κίνημά τους δεν έχει καταφέρει ακόμη να εκφράσει το σύστημα διακυβέρνησης και οικονομικής ανάπτυξης που ευελπιστεί να φέρει μετά την παραίτηση της κυβέρνησης Χαρίρι, τότε δεν μπορεί να αποκλειστεί το ενδεχόμενο μιας αρνητικής εξέλιξης ή ακόμη και εσωτερικής σύγκρουσης, όπως συνέβη στα παραδείγματα που μάς προσέφερε η Αραβική Άνοιξη.

Σε αυτό το πλαίσιο, μπορεί εύκολα κανείς να κατανοήσει τη σημασία που έχουν οι εξελίξεις στον Λίβανο, καθώς η ευρύτερη πολύπαθη περιοχή της Μέσης Ανατολής διανύει την τελευταία δεκαετία μια από τις πλέον αποσταθεροποιημένες περιόδους της.

Ένα ενδεχόμενο αναζωπύρωσης των εμφύλιων διαχωρισμών σε περίπτωση που το κίνημα πετύχει τον στόχο του να απομακρύνει την διεφθαρμένη πολιτική τάξη του παρελθόντος, αλλά δεν καταφέρει να συμφωνήσει σε ένα βιώσιμο σχήμα για το μέλλον του Λιβάνου, η κατάσταση που θα δημιουργηθεί, σε συνδυασμό με την αυξημένη φτώχεια, τα ισλαμιστικά κινήματα και το μεγάλο βάρος του προσφυγικού που έχει σηκώσει ο Λίβανος από την έναρξη του πολέμου στη Συρία, θα είναι εκρηκτική.

Πρώτη αντίδραση Κούγια για ενοχή Πισπιρίγκου: «Τεράστιο δικαστικό σκάνδαλο – Έχω πειστεί για την αθωότητά της» (Video)

image 1 2

Πρώτη αντίδραση Κούγια για ενοχή Πισπιρίγκου: «Τεράστιο δικαστικό σκάνδαλο – Έχω πειστεί για την αθωότητά της» (Video)

«Εξεπλάγην από την απόφαση. Πρόκειται για τεράστιο δικαστικό σκάνδαλο και μεγάλη δικαστική πλάνη».

Βερύκιος «καρφώνει» Μητσοτάκη: «Αυτός έστειλε τους 2 στον Μαρινάκη και τους έδιωξε επειδή μαθεύτηκε» (video)

δημος βερυκιοσ

Βερύκιος «καρφώνει» Μητσοτάκη: «Αυτός έστειλε τους 2 στον Μαρινάκη και τους έδιωξε επειδή μαθεύτηκε» (video)

Μια αρκετά σημαντική αποκάλυψη για τις παραιτήσεις Παπασταύρου και Μπρατάκου έκανε ο Δήμος Βερύκιος

Μαρίνα Σάττι: Αποστομωτική απάντηση σε όσους απορούν, πώς θα τραγουδήσει τις ψηλές νότες στο «Ζάρι» (Video)

marina satti

Μαρίνα Σάττι: Αποστομωτική απάντηση σε όσους απορούν, πώς θα τραγουδήσει τις ψηλές νότες στο «Ζάρι» (Video)

Τραγούδησε ζωντανά την εισαγωγή του κομματιού και έγινε viral στο TikTok.

Τέμπη: Οι 6 σοκαριστικές δηλώσεις βουλευτών και στελεχών της ΝΔ – «Βαρεθήκαμε να λέμε συλλυπητήρια… είναι μπαγιάτικο» (videos)

InCollage 20240329 131641014

Τέμπη: Οι 6 σοκαριστικές δηλώσεις βουλευτών και στελεχών της ΝΔ – «Βαρεθήκαμε να λέμε συλλυπητήρια… είναι μπαγιάτικο» (videos)

Η προσπάθεια συγκάλυψης του εγκλήματος στα Τέμπη από τη ΝΔ έχει πολλούς πρωταγωνιστές, οι οποίοι…