Η ασφάλεια του ασφαλίτη

Ήταν 31 (προεκλογικού) Μάρτη όταν ο Κυριάκος Μητσοτάκης, µιλώντας από την Ορεστιάδα, αναφέρθηκε µε έµφαση στην ασφάλεια την οποία εγγυάται ως πρωθυπουργός. Η διατύπωση ήταν ξεκάθαρη: «Θα σας κάνω όλους και όλες να αισθάνεστε ασφαλείς… ∆ιότι η ασφάλεια είναι τελικά προϋπόθεση ανάπτυξης».

Από θεωρητικής απόψεως ο πρωθυπουργός δεν είχε άδικο. Η ασφάλεια των πολιτών είναι προϋπόθεση για την ευηµερία και την εύρυθµη κοινωνική λειτουργία. Από πρακτικής απόψεως, πέντε µήνες µετά, η ασφάλεια Μητσοτάκη συνοψίζεται σε φωτιές που έχουν κατακάψει 500.000 στρέµµατα και έχουν ανατινάξει τη δεύτερη αεροπορική (και νατοϊκή) βάση της χώρας και σε µια επιδροµή Κροατών νεοναζί, οι οποίοι διέσχισαν ανενόχλητοι 1.500 χλµ. για να σφάξουν ένα νέο στη Νέα Φιλαδέλφεια.

Ένα µήνα πριν από τη δήλωση περί ασφάλειας του Μητσοτάκη στη Θράκη 57 άνθρωποι είχαν σκοτωθεί στο σιδηροδροµικό δυστύχηµα στα Τέµπη, επειδή ακριβώς δεν λειτουργούσε κανένα σύστηµα ασφάλειας. Πώς τολµούσε να µιλάει για ασφάλεια ο πρωθυπουργός; Τολµούσε γιατί πρωτίστως είχε το θράσος που εκπορευόταν από τον πολιτικό κυνισµό του και τη µιντιακή του υπεροπλία. ∆εν είχε σηµασία που η πραγµατικότητα δεν συµφωνούσε µαζί του, αλλά το τι ήθελε να εµφανίσει ως πραγµατικότητα.

Υπάρχει πρωτίστως µια ιδεολογική σύνδεση του όρου ασφάλεια µε τον Κυριάκο Μητσοτάκη και τα συντηρητικά κόµµατα σε όλο τον κόσµο. Η ασφάλεια µπορεί να είναι µια ανάγκη για τον πολίτη αλλά για τα συντηρητικά κόµµατα είναι εργαλείο. Τις περισσότερες φορές η ύπαρξη της ασφάλειας ταυτίζεται µε τον καθησυχασµό των φόβων που η ίδια η συντηρητική πολιτική ιεραρχεί ή δηµιουργεί. Αν εκπαιδευτείς ότι κίνδυνος για την ασφάλειά σου είναι οι φοιτητές στα πανεπιστήµια, οι διαδηλωτές ή οι ανήσυχοι έφηβοι, τότε η κυβέρνηση που δέρνει και λειτουργεί αυταρχικά εγγυάται την ασφάλεια.

Όταν λοιπόν ο Μητσοτάκης έλεγε στην Ορεστιάδα ότι θα µας κάνει όλους να αισθανόµαστε ασφαλείς µιλούσε µε φόντο τον φράχτη στον Εβρο και αφού είχε καλλιεργήσει τον φόβο ότι την ασφάλειά µας απειλούν οι µετανάστες και η ασύµµετρη απειλή που µε κάποιον υπόγειο τρόπο αναπτύσσεται στα σύνορα της χώρας. Κατασκευάζοντας έναν τέτοιο φόβο κατασκεύαζε και το αίσθηµα της ασφάλειας, για την οποία ήταν ο ίδιος εγγυητής. Οι 57 νεκροί από έλλειψη ασφάλειας στα τρένα ήταν απλώς ένα δυστύχηµα µε ευθύνη κάποιου σταθµάρχη και όχι πρόβληµα ασφάλειας.

Πριν από ένα µήνα το Documento αποκάλυψε ότι η ελληνική κυβέρνηση, αµέσως µετά τα Τέµπη µάλιστα, ζήτησε να εξαιρεθεί ως προαπαιτούµενο για την καταβολή των κονδυλίων του Ταµείου Ανάκαµψης το έργο της ασφάλειας των τρένων.

Σήµερα η νέα αποκάλυψη του Documento κάνει ακόµη χειρότερα τα πράγµατα. Ο Ευρωπαϊκός Οργανισµός Ασφάλειας Αεροπορίας (EASA) σε απόρρητη έκθεση µιλά για προβλήµατα ασφάλειας σε όλες τις ελληνικές αεροπορικές εταιρείες, ενώ η Κοµισιόν αποκαλύπτει ότι δεν υπάρχει πιστοποίηση για δέκα ελληνικά αεροδρόµια. Απ’ ό,τι φαίνεται πρόκειται για αεροδρόµια υπό ιδιωτικοποίηση και κατά πάσα πιθανότητα η έλλειψη πιστοποίησης ενδέχεται να χρησιµοποιηθεί για να ρίξει την τιµή τους, αντί να αντιµετωπιστεί ως πρόβληµα ασφάλειας των πτήσεων.
Η επικαιρότητα (και όχι η έρευνα του Documento) αποκάλυψε την προβληµατική σχέση του Μητσοτάκη και της κυβέρνησής του µε αυτό που πραγµατικά αποτελεί ασφάλεια των πολιτών.

Ναζί Κροάτες χούλιγκαν µπήκαν στην Ελλάδα, παρακολουθήθηκαν από τις ελληνικές αρχές, οι οποίες όµως την κρίσιµη στιγµή, σαν να κινήθηκαν από κάποιο κρυφό χέρι, δεν παρενέβησαν για να αποτρέψουν τη σφαγή στη Νέα Φιλαδέλφεια. Μετά τα φρικιαστικά γεγονότα ο Γιάννης Βρούτσης ως αναπληρωτής υπουργός Αθλητισµού δήλωσε ότι «είναι απογοητευτικό για τους πολιτικούς», ο Γιάννης Οικονόµου ως υπουργός επί της ασφάλειας δήλωσε ότι δεν έχει ευθύνη γιατί δεν σχεδιάζει αυτός τις αστυνοµικές επιχειρήσεις, ενώ ο πρωθυπουργός της χώρας επέλεξε αντί οποιασδήποτε δήλωσης ή ανάληψης της ευθύνης να διατηρήσει την προσωπική κατάσταση «λίγο κρασί, λίγο θάλασσα».

∆εν µιλάµε για ακολουθία συµπτώσεων ή άτυχων στιγµών που θέτουν σε αµφισβήτηση την ασφάλεια που εγγυάται ο Μητσοτάκης κατά τα λεγόµενά του στη Θράκη. Αν κάτι έχει αποδειχθεί τα τελευταία πέντε χρόνια, είναι ότι η χώρα βρίσκεται στο έλεος της δράσης µαφιόζικων εγκληµατικών οµάδων. Η Greek mafia, έχοντας ισχυρές σχέσεις µε την αστυνοµία, την πολιτική και την παραοικονοµία, έχει µετατρέψει τη χώρα σε Κολοµβία. Ανθρωποι πέφτουν νεκροί από ριπές καλάσνικοφ, εγκληµατίες του λαθρεµπορίου και της προστασίας µοιράζουν την Αθήνα σε ζώνες ελέγχου, ενώ η αστυνοµία δεν φαίνεται να έχει κανένα επιχειρησιακό –φανερό ή κρυφό– σχέδιο πάταξής τους.

Η σοβαρότερη απειλή για την ασφάλεια των πολιτών προήλθε από την ίδια την κυβέρνηση Μητσοτάκη. Ενα ευρύ δίκτυο παρακολούθησης της ιδιωτικής ζωής θεσµικών παραγόντων της χώρας, από υπουργούς ως ανώτατους στρατιωτικούς, δικαστικούς και δηµοσιογράφους, απέδειξε ότι η άποψη περί ασφάλειας είναι ιδιόµορφη και επικίνδυνη.
Ως ασφάλεια νοούνται η υποταγή σε αυταρχικούς κανόνες, η παράδοση των βασικών δικαιωµάτων και της δηµοκρατίας σε ένα σύστηµα ελέγχου. Η Ελληνική Αστυνοµία εξοπλίζεται µε όλα τα µέσα, ηλεκτρονικά και µη. Μπορεί δηλαδή θεωρητικά να αντιµετωπίσει και να πατάξει το έγκληµα. Γιατί δεν το κάνει; Γιατί οι αστυνοµικοί είναι παρόντες στα πανεπιστήµια, σε ειρηνικές διαδηλώσεις (και µάλιστα προκλητικά), στις εξώσεις φτωχοδιάβολων από τα σπίτια τους, σε κάθε δρόµο της Αθήνας ντυµένοι Ρόµποκοπ, αλλά όχι όταν είναι σε εξέλιξη η πραγµατική απειλή;

Η απάντηση είναι ότι το δόγµα ασφάλειας αλά Μητσοτάκη έχει ιεραρχήσει ως απειλές τις κοινωνικές δράσεις και την πολιτική διαφωνία. Απειλή είναι αυτό που σκέφτεται ένας υπουργός και γι’ αυτό παρακολουθείται. Είναι η αµφισβήτηση που µπορεί να εκφράσει ένας πιτσιρικάς και γι’ αυτό θέλει τον αστυνοµικό του. Είναι ο πολίτης που διαµαρτύρεται για την παραλία αλλά όχι αυτός που την καταπατά µε αυθαίρετες κατασκευές.

Όταν ο Μητσοτάκης µιλάει για ασφάλεια εννοεί την Ασφάλεια του παλιού ασφαλίτη, που προστάτευε από τον εσωτερικό εχθρό, ο οποίος σχεδόν πάντα ήταν ο πολίτης που αµφισβητούσε. Η ασφάλεια της χώρας είναι αστυνοµικού τύπου, µε τον χωροφύλακα να δέρνει, να παραφυλάει ή να κρυφακούει.

Αυτός είναι ο λόγος που η αστυνοµία εξοπλίζεται συνεχώς, εν αντιθέσει µε την πυροσβεστική, τα νοσοκοµεία ή τα σχολεία. Η ασφάλεια ταυτίζεται µε το σιδηρούν κράτος και έτσι δηµιουργεί και τους φόβους που στη συνέχεια χρησιµοποιεί για να δικαιολογεί ότι υπάρχει.

Στο δόγµα Μητσοτάκη ό,τι πραγµατικά απειλεί την ασφάλεια του πολίτη τον αφήνει εκτός ευθύνης. Οι φωτιές οφείλονται σε κλιµατική αλλαγή (πράγµα που φυσικά δεν ίσχυε για παράδειγµα στο Μάτι), οι συγκρούσεις τρένων στον σταθµάρχη και οι σφαγές στους δρόµους µε την επιδεικτική απουσία της αστυνοµίας στην ύπουλη δράση των εγκληµατιών. Αν αύριο υπάρξει αεροπορικό δυστύχηµα, φυσικά δεν θα φταίνε τα κενά στην ασφάλεια που εντοπίζουν οι ευρωπαϊκοί θεσµοί, αλλά προφανώς κάποιος πιλότος ή ελεγκτής εναέριας κυκλοφορίας.