Χρυσωρυχεία με "μαύρες τρύπες" εκατομμυρίων υπό την προστασία του υπουργείου Δικαιοσύνης

Τα υποθηκοφυλακεία της χώρας χωρίζονται σε τρεις κατηγορίες: τα έμμισθα, τα ειδικά άμισθα και τα μη ειδικά άμισθα.

Οι έμμισθοι υποθηκοφύλακες πληρώνονται από το Δημόσιο, οι ειδικοί διορίζονται από τον υπουργό Δικαιοσύνης και αμείβονται με ποσοστό από τα έσοδα του υποθηκοφυλακείου και οι μη ειδικοί είναι συνήθως συμβολαιογράφοι, που υπηρετούν σε νησιά και απομακρυσμένες περιοχές. Τα έμμισθα υποθηκοφυλακεία είναι στην Αθήνα, τον Πειραιά, τη Χαλκίδα και τη Σαλαμίνα. Όλα τα υπόλοιπα υποθηκοφυλακεία της χώρας είναι άμισθα, κι οι μισθοί των υπαλλήλων, το ΦΠΑ αλλά και το ΤΚΑΔΙΚ πληρώνονται από τα έσοδα που προκύπτουν από τις πράξεις τους.

Στις εποχές των παχιών αγελάδων, όπου όλοι απέκτησαν με την ανεξέλεγκτη δανειοδότηση των τραπεζών το κεραμίδι τους, τα υποθηκοφυλακεία διένυαν τη χρυσή τους εποχή. Δεκάδες καταγγελίες, σύμφωνα με πληροφορίες του Hot Doc, έχουν φτάσει στο υπουργείο Δικαιοσύνης τα τελευταία χρόνια, που μιλούν για ένα αυθαίρετο καθεστώς λειτουργίας των άμισθων υποθηκοφυλακείων, τα οποία χρεώνουν με διαφορετικές τιμές πράξεις, ενώ δεν έχουν λείψει και οι περιπτώσεις που ακόμα και τα αντίγραφα των συμβολαίων χρεώνονται αλλού 4,5 ευρώ και αλλού με διπλάσια τιμή. Εντωμεταξύ, παρατηρείται ότι ακόμα και για μια αποδοχή κληρονομιάς, που αποτελεί μια πάγια πράξη, άλλο ποσό πληρώνει κάποιος σε ένα υποθηκοφυλακείο και διαφορετικό σε κάποιο άλλο.

Ομολογιακά δάνεια

Αντίστοιχα περιστατικά παρατηρήθηκαν και στις μεταγραφές ομολογιακών δανείων. Πρόκειται για μια πάγια πράξη, γεγονός που σημαίνει ότι το χρηματικό ποσό που θα κατέβαλλαν οι πολίτες θα έπρεπε να είναι το ίδιο σε όλα τα υποθηκοφυλακεία. Σύμφωνα με το νόμο του 2003 (3156/2003), σχετικά με τις περιπτώσεις ομολογιακών δανείων που υπάγονται στις διατάξεις του, «για κάθε εγγραφή σύστασης ή μεταβίβασης ή άρση ή διαγραφή εμπραγμάτων δικαιωμάτων ή σημειώσεων σε οποιοδήποτε δημόσιο βιβλίο, μητρώο ή κτηματολόγιο, καταβάλλονται μόνο πάγια δικαιώματα εμμίσθων ή αμίσθων υποθηκοφυλάκων εκατό ευρώ (100 ευρώ), αποκλειόμενης οποιασδήποτε άλλης επιβάρυνσης ή τέλους».

Μέχρι τότε, οι 300 άμισθοι υποθηκοφύλακες, σε όλη την Ελλάδα, που εποπτεύονται από το υπουργείο Δικαιοσύνης, λάμβαναν αναλογικό τέλος 3 τοις χιλίοις για προσημειώσεις υποθηκών ακινήτων σε περιπτώσεις ομολογιακών δανείων. Αυτές οι περιπτώσεις ήταν σπάνιες, ωστόσο τις περισσότερες φορές ήταν πολύ μεγάλης αξίας. Για παράδειγμα, για ένα δάνειο 100 εκατομμυρίων ευρώ, το υποθηκοφυλακείο εισέπραττε 100.000 ευρώ, εκ των οποίων το 1/12 ήταν η αμοιβή του, με την οποία κάλυπτε και τα έξοδα του γραφείου του.

Να σημειωθεί ότι οι υποθηκοφύλακες, στηριζόμενοι στους όρους που έθετε ο νόμος ώστε να υπαχθεί ένα ομολογιακό δάνειο στις ευεργετικές του διατάξεις, όπως μια γνωμάτευση του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους (514/2006) αλλά και μια σειρά πρωτόδικων αποφάσεων του 2007 υπέρ της άρνησής τους να αποδεχθούν το πάγιο τέλος των 100 ευρώ, άρχισαν να αρνούνται συστηματικά την προσημείωση υποθήκης ακινήτου για ομολογιακά δάνεια αν οι εταιρίες δεν κατέβαλλαν το παλαιό, αναλογικό τέλος.

Όλη αυτή η ασάφεια είχε ως αποτέλεσμα πολλές εταιρίες να προσφύγουν στη Δικαιοσύνη. Ορισμένες πρωτόδικα δικαιώθηκαν, ενώ υπάρχουν και πολλές αποφάσεις που εκκρεμούν. Δεν λείπουν και οι περιπτώσεις όπου υποθηκοφύλακες έχουν ασκήσει έφεση και έχουν δικαιωθεί.

Όπως αναφέρει στο Hot Doc ο πρόεδρος του Δ.Σ. της Ένωσης Άμισθων Υποθηκοφυλάκων Ελλάδος, Ιωάννης Άνδραλης, «σύμφωνα με τον Αστικό Κώδικα (άρθρο 1344) η ευθύνη του αμίσθου υποθηκοφύλακα-ελεύθερου επαγγελματία έναντι τρίτων είναι απεριόριστη και προσωπική (σε αντίθεση με την ευθύνη του δημοσίου υπαλλήλου για τις πράξεις και παραλείψεις του, που γεννά ευθύνη του Δημοσίου έναντι του τρίτου που ζημιώθηκε). Την ως άνω διάταξη (ν.3156/2003) κρίναμε αντισυνταγματική, καθώς δημιουργεί έναν σημαντικότατο και μη δικαιολογημένο περιορισμό των δικαιωμάτων του αμίσθου υποθηκοφύλακα, ενώ ταυτόχρονα διατηρεί ακέραιη την ευθύνη του, αναγόμενη σε ποσά πολλών εκατομμυρίων. Σημειωτέον ότι και άλλες διατάξεις, που επιφέρουν δραστική μείωση της αμοιβής μας, έχουν στο παρελθόν κριθεί από δικαστήρια ως αντισυνταγματικές». Και καταλήγει ο κ. Άνδραλης: «Ο υποθηκοφύλακας, βάσει νόμου, δικαιούται και υποχρεούται (άρθρο 791 του Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας) να απορρίψει μία πράξη εάν δεν πληροί τις νόμιμες προϋποθέσεις, καθώς και επί μη καταβολής των οφειλομένων δικαιωμάτων».

Πάντως, προϊσταμένη αρχή των υποθηκοφυλακείων είναι το υπουργείο Δικαιοσύνης. Όπως υποστηρίζουν τόσο συμβολαιογράφοι όσο και υποθηκοφύλακες, κάθε χρόνο ένας εισαγγελέας επισκέπτεται υποθηκοφυλακεία, ρίχνει μια ματιά στα βιβλία και χωρίς να γνωρίζει από λογιστικές πράξεις υπογράφει και σφραγίζει τα βιβλία. Αυτό αποτελεί τον ένα και μοναδικό ετήσιο έλεγχο στα υποθηκοφυλακεία της χώρας και την εξήγηση για τον σκανδαλώδη τρόπο λειτουργίας ορισμένων υποθηκοφυλακείων.

Ένας νόμος για… όλα τα γούστα

Το 1993, ο τότε υπουργός Δικαιοσύνης υπογράφει τον νόμο 2145, με τον οποίο, μεταξύ άλλων, ορίζεται ότι ο άμισθος υποθηκοφύλακας, μέσα στο ποσοστό που παρακρατά για τη δική του αμοιβή, παρακρατά και ένα συγκεκριμένο ποσοστό για τον εκσυγχρονισμό του υποθηκοφυλακείου.

«Ο χρόνος έναρξης του ως άνω συστήματος πληροφορικής κατά υποθηκοφυλακείο, η εφαρμογή ενιαίου συστήματος και τα στάδια μηχανοργανώσεως καθορίζονται με αποφάσεις του υπουργού Δικαιοσύνης».

Έτσι, οι υποθηκοφύλακες ξεκίνησαν να εισπράττουν δημόσιο χρήμα με σκοπό τον εκσυγχρονισμό. Σε περίπτωση που δεν το ξόδευαν για το σκοπό που το παρακρατούσαν, η κοινή λογική λέει ότι θα έπρεπε να το καταβάλλουν στα δημόσια ταμεία ή τουλάχιστον να φορολογούνται για αυτό. Ωστόσο, τελικά, δεν γίνεται τίποτα από τα δύο. Οι υποθηκοφύλακες παρακρατούσαν ένα ποσό για τεχνικό εξοπλισμό, χωρίς κανείς να γνωρίζει πού πηγαίνουν τα χρήματα καθώς κανένας νόμος δεν τους επιβάλλει να κρατούν παραστατικά.

Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα, που εξηγεί στο Hot Doc εργαζόμενη σε υποθηκοφυλακείο: Για 100.000 ευρώ πωλητηρίου συμβολαίου, ο υποθηκοφύλακας κρατά για τη δική του αμοιβή, για το ΦΠΑ και για το ΤΑΚΔΙΚ, 571,99 ευρώ. Από αυτά, τα 24 ευρώ θα έπρεπε να πηγαίνουν για την βελτίωση των συνθηκών μηχανογράφησης.

Οι έρευνες του ΣΔΟΕ, όμως, δεν έδειξαν κάτι τέτοιο. Αντιθέτως, σε έλεγχους που έγιναν το 2011 και το 2012, σε πολλά υποθηκοφυλακεία, αποκαλύφθηκε ότι 4.183.937 ευρώ, δημόσιο χρήμα, είχαν προκύψει από τη συγκεκριμένη παρακράτηση χωρίς παραστατικά.

Το κουβάρι ξεκίνησε να ξετυλίγεται, όπως αναφέρουν πηγές του Hot Doc στο ΣΔΟΕ, όταν διαπιστώθηκε μετά από έλεγχο ότι οι υποθηκοφύλακες σε Νίκαια, Κορωπί και Σπάτα παρακράτησαν την τελευταία δεκαετία περισσότερα από 1 εκατομμύριο ευρώ ο καθένας, για δαπάνες εκσυγχρονισμού των άμισθων υποθηκοφυλακείων τους, που δεν φαίνονται καν στα χαρτιά.

Αναλυτικά, το ΣΔΟΕ ανακάλυψε ότι στη Νίκαια την τελευταία δεκαετία έχουν παρακρατηθεί για δαπάνες εκσυγχρονισμού 1.230.266,97 ευρώ, στο Κορωπί 1.915.080,83 ευρώ και στα Σπάτα 1.038.591,29 ευρώ. Τα ποσά αυτά παρακρατήθηκαν ως ποσοστά επί της αξίας των μεταγραφόμενων τίτλων, όπως ορίζει ο νόμος για τον εκσυγχρονισμό των υποθηκοφυλακείων. Το θέμα, όμως, είναι ότι οι ελεγκτές δεν βρήκαν το παραμικρό παραστατικό δαπάνης, ούτε βέβαια δήλωση των συγκεκριμένων ποσών από την πλευρά των υποθηκοφυλάκων, που τα εισέπραξαν ως εισόδημα. Παρ’ όλα αυτά, η παρακράτηση εξακολουθεί να ισχύει, αφού έτσι προβλέπει ο νόμος.

Με έναν πρόχειρο υπολογισμό, με την επιβολή του συντελεστή 45%, στα 4,183 εκατ. ευρώ, το ελληνικό Δημόσιο θα έπρεπε να έχει εισπράξει μόνο από τους τρεις υποθηκοφύλακες φόρους 1,9 εκατ. ευρώ – ή εναλλακτικά, τα 4,183 εκατ. ευρώ της παρακράτησης για έργα που δεν έγιναν.

Να σημειωθεί ότι το ΣΔΟΕ, τότε, σύμφωνα με πηγές του Hot Doc, είχε ξεκινήσει να κάνει ελέγχους σε όλα τα άμισθα υποθηκοφυλακεία, ενώ ζητούσε παράλληλα διευκρινίσεις από το υπουργείο Οικονομικών, «τι ισχύει αναφορικά με τη φορολογική αντιμετώπιση των παρακρατηθέντων ποσών από τους άμισθους υποθηκοφύλακες ή πιθανώς την υποχρέωσή τους για την απόδοσή τους στο Δημόσιο (αφού αυτά δεν δαπανήθηκαν για τον παραπάνω σκοπό), διότι το ύψος των επί σειρά ετών παρακρατηθέντων δικαιωμάτων είναι δυσανάλογο με τα ποσά που απαιτούνται για το σκοπό που παρακρατήθηκαν και ουσιαστικά αποτέλεσαν αφορολόγητο εισόδημα για τα φυσικά πρόσωπα (προσαύξηση περιουσίας) χωρίς να υπάρχουν αποδεικτικά φορολογικά στοιχεία δαπανών».

Πηγές του Hot Doc, οι οποίες προέρχονται από το χώρο των υποθηκοφυλακείων, αναφέρουν ότι ακόμα και το 2014, όπου ο αριθμός των πράξεων έχει πέσει κατακόρυφα, υπολογίζεται ότι η συγκεκριμένη παρακράτηση έφτασε τα 2 εκατ. ευρώ, ενώ, σύμφωνα πάντα με τις ίδιες πηγές, οι εισπράξεις από το ίδιο τέλος για το 2010 υπολογίζονται στα 6 εκατ. ευρώ.

Ο πρόεδρος του Δ.Σ. της Ένωσης Άμισθων Υποθηκοφυλάκων Ελλάδος, Ιωάννης Άνδραλης, αναφέρει στο Hot Doc:

«Η μηχανογράφηση στα άμισθα υποθηκοφυλακεία γίνεται αδιαλείπτως και όλες οι ηλεκτρονικές βάσεις ενημερώνονται καθημερινώς και δεν έχει ποτέ και πουθενά ανακύψει ζήτημα διακοπής της μηχανοργάνωσης σε κάποιο υποθηκοφυλακείο. Το ως άνω λοιπόν αναλογικό δικαίωμα –σημειωτέον, το μοναδικό αναλογικό δικαίωμα που εισπράττεται– συνιστά αμοιβή του υποθηκοφύλακα, ο οποίος όμως αναλαμβάνει την υποχρέωση να βελτιώνει και να εκσυγχρονίζει το υποθηκοφυλακείο (π.χ. υλικοτεχνική υποδομή, δαπάνες προσωπικού με διαρκή εκπαίδευση και εποπτεία, εφαρμογή τεχνολογιών, στέγαση του υποθηκοφυλακείου και του κτηματολογικού γραφείου, λειτουργικά έξοδα, λογαριασμοί ΔΕΚΟ, καθαριότητα κλπ.), υποχρέωση η οποία μπορεί να αφορά σε κάθε δαπάνη που πραγματοποιείται, συμπεριλαμβανομένης και αυτής της μηχανογράφησης. Αυτή είναι και η θέση του υπουργείου Δικαιοσύνης, όπως εκφράζεται με το από 6/11/2009 έγγραφο της προϊσταμένης της διεύθυνσης των Αμίσθων Υποθηκοφυλακείων, όπου το κονδύλι αυτό ορίζεται ως αμοιβή του υποθηκοφύλακα».

Σχετικά με το φορολογικό έλεγχο, ο κ. Άνδραλης επισημαίνει ότι «σε μια περίοδο που το ελληνικό κράτος αναζητούσε εναγωνίως έσοδα για τα ταμεία του, δεν περιορίστηκε σε έλεγχο σε τρία γραφεία μόνο, σύμφωνα με τα δημοσιεύματα που έχετε υπ’ όψιν σας – δημοσιεύματα τα οποία ανέφεραν τα εισπραχθέντα ποσά, χωρίς όμως να λάβουν καθόλου υπ’ όψιν τους τα δαπανηθέντα κατά τα ανωτέρω.

Ο παραπάνω φορολογικός έλεγχος, ο οποίος ουσιαστικά εξέτασε το κατά πόσο η ως άνω αμοιβή υπόκειται σε φόρο εισοδήματος, επεκτάθηκε και έγινε πανελλαδικός έλεγχος και εν τέλει η διεύθυνση Φορολογίας Εισοδήματος του υπουργείου Οικονομικών, αφού συγκέντρωσε όλα τα ευρήματα εσόδων και εξόδων των ελέγχων που πραγματοποίησε, απεφάνθη ότι το εν λόγω κονδύλι νομίμως δεν υπόκειται σε φόρο εισοδήματος – ερμηνεία που άλλωστε είχε δοθεί και στο παρελθόν κατόπιν πραγματοποιηθέντων ελέγχων των ετών 2002 και 2004. Με το τελευταίο αυτό έγγραφο προτάθηκε στο υπουργείο Δικαιοσύνης να εξετάσει κατά πόσον είναι δυνατόν το κονδύλι αυτό ως ακαθάριστο έσοδο του υποθηκοφύλακα να υπόκειται στο μέλλον σε φόρο εισοδήματος. Η πρόταση αυτή απευθύνθηκε στο υπουργείο Δικαιοσύνης και αρμοδίως επαναλήφθηκε ως αίτημα της διεύθυνσης Φορολογίας Εισοδήματος. Ωστόσο, μέχρι σήμερα δεν έχει γίνει κάποια ενέργεια, προκειμένου να φορολογηθεί το εν λόγω ποσό αυτό. Παρ’ όλα αυτά, η ένωσή μας ετάχθη εξαρχής υπέρ της άποψης περί φορολόγησης αυτού του κονδυλίου».

Πάντως, η στάση του υπουργείου Δικαιοσύνης προκαλεί δεκάδες ερωτηματικά. Η στάση ειδικά του αμέσως προηγούμενου υπουργού Δικαιοσύνης, κ. Αθανασίου, ο οποίος, λίγο πριν αποχωρήσει, έφερε στη Βουλή προσχέδιο νόμου για διαβούλευση για τα «τέλη εγγραφής πράξεων», που αναφέρεται και στην αμοιβή άμισθων υποθηκοφυλάκων, μετατρέποντας ένα ανταποδοτικό τέλος σε αμοιβή των υποθηκοφυλάκων. Ωστόσο, τον πρόλαβαν οι πολιτικές εξελίξεις και το νομοσχέδιο δεν έγινε ποτέ νόμος.

Το συγκεκριμένο ποσό έχει απασχολήσει και βουλευτές, που προχώρησαν σε σχετικές Ερωτήσεις. Οι βουλευτές Ανδρέας Μαρίνος της Νέας Δημοκρατίας και Παναγιώτης Αντωνακόπουλος του ΠΑΣΟΚ ζητούσαν να μάθουν πόσα χρήματα έχουν λάβει οι υποθηκοφύλακες από το 1993 μέχρι σήμερα, με αφορμή την ασυνέπειά τους απέναντι στους εργαζομένους που απασχολούσαν.

Οι ερωτήσεις δεν έλαβαν πότε καμία απάντηση. Ενδεχομένως ούτε και το υπουργείο Δικαιοσύνης γνωρίζει ποιο είναι τελικά αυτό το υπέρογκο ποσό. Την ίδια ώρα, στο βιβλίο «Υποθηκοφυλακεία, Νομοθεσία Κτηματολογίου» (πρόκειται για το βιβλίο που χρησιμοποιούν όλοι οι υποθηκοφύλακες) αναφέρεται ότι σε περίπτωση που ένας υποθηκοφύλακας φύγει, είναι υποχρεωμένος να δώσει όλες τις εισπράξεις από το 0,25/000 στον επόμενο υποθηκοφύλακα, εκτός εάν ο ίδιος έχει ολοκληρώσει το δεύτερο στάδιο της μηχανογράφησης. Δηλαδή, αν ένας υποθηκοφύλακας έχει μηχανογραφήσει ένα ποσοστό πράξεων, τότε, άσχετα με το ποσό που έχει εισπράξει από το 0,25/000 όλα αυτά τα χρόνια, τα παίρνει μαζί του.

Αντικατάσταση υποθηκοφυλάκων

Τελείως συγκεχυμένα είναι τα πράγματα και στην περίπτωση της αντικατάστασης των υποθηκοφυλάκων, όταν συμπληρώνουν το 70ό έτος της ηλικίας τους.

Σύμφωνα με τη νομοθεσία, όταν ο υποθηκοφύλακας συμπληρώσει την ηλικία πρέπει να αποχωρήσει, έχοντας το δικαίωμα να παραμείνει για ένα χρόνο ακόμα εάν δεν υπάρχει ενδιαφέρον από τον αρχαιότερο συμβολαιογράφο της περιοχής. Κάτι που συνήθως γινόταν. Ωστόσο είχαν καταγραφεί και περιστατικά, σύμφωνα με πληροφορίες του Hot Doc, που ο προηγούμενος υποθηκοφύλακας υποδείκνυε στο υπουργείο ποιος θέλει να είναι αντικαταστάτης του. Την ίδια ώρα, μια απόφαση του ΣτΕ μπερδεύει ακόμα περισσότερο την κατάσταση. Σύμφωνα με την απόφαση αυτή, «θεωρείται προσόν η προσφορά για την άσκηση των συγκεκριμένων καθηκόντων και θα πρέπει να συνεκτιμηθεί κατά την σύγκριση των ενδιαφερομένων προκειμένου να επιλεγεί ο καταλληλότερος».

Μια περίπτωση, που δηλώνει από μόνη της πόσο σκόπιμα ασαφές είναι το θέμα της αντικατάστασης υποθηκοφυλάκων, είναι αυτή του υποθηκοφυλακείου Κερατέας. Πηγές του υπουργείου Δικαιοσύνης αναφέρουν ότι η εν λόγω περίπτωση προκαλεί σοβαρά ερωτήματα για τον τρόπο που διαχειρίστηκε η προηγούμενη ηγεσία του υπουργείου την αντικατάσταση του πρώην υποθηκοφύλακα.

Συγκεκριμένα, σύμφωνα με έγγραφα που έχει στην διάθεσή του το Hot Doc, το υπουργείο Δικαιοσύνης στις 30/9/2014 αποστέλλει επιστολή στον υποθηκοφύλακα ότι μέχρι τις 31/12/2014 οφείλει να απέχει από τα καθήκοντά του, καθώς συμπληρώνει το 70ό έτος της ηλικίας του. Με απόφασή της η Ολομέλεια των δικαστών του πρωτοδικείου Αθηνών, το Νοέμβριο του ίδιου έτους, γνωμοδότησε ομόφωνα υπέρ του ορισμού της Νίκης Σωτηροπούλου (η οποία είχε υποβάλει αίτημα στο υπουργείο Δικαιοσύνης ορμώμενη από την απόφαση του ΣτΕ) ως προσωρινής αμίσθου υποθηκοφύλακος Κερατέας.

Σε ερωτήματα που θέσαμε στην κ. Σωτηροπούλου, οι απαντήσεις της ήταν σαφέστατες. «Ακολούθησα τη νόμιμη οδό, κάνοντας αίτηση στο υπουργείο Δικαιοσύνης και αμέσως μετά το δικαστήριο αποφάσισε υπέρ μου». Και συμπληρώνει: «από τότε περίμενα την έκδοση του ΦΕΚ που θα όριζε την ημερομηνία τοποθέτησης».

Αντί αυτού, με απόφασή του ο πρώην υπουργός Δικαιοσύνης, Χαράλαμπος Αθανασίου, εμφανίζεται να παραβλέπει την απόφαση του δικαστηρίου και ορίζει εκ νέου τον Ηρακλή Μαθιούπουλο ως υποθηκοφύλακα στο υποθηκοφυλακείο Κερατέας. Κοντολογίς, το υπουργείο ζητά το Σεπτέμβριο από τον Ηρακλή Μαθιόπουλο να φύγει λόγω ηλικίας και λίγες μέρες μετά τη δικαστική απόφαση του δίνει τη δυνατότητα να συνεχίσει! Και μάλιστα, αυτό, όχι λόγω έλλειψης ενδιαφέροντος.

Σε ερωτήματα που θέσαμε στον κ. Μαθιόπουλο, μας απάντησε ότι «εγώ είχα το δικαίωμα να ζητήσω την παράταση της θητείας μου για ένα ακόμα χρόνο». Το παράδοξο είναι ότι, νωρίτερα, μας είπε πως «τα υποθηκοφυλακεία δεν βγάζουν λεφτά», ωστόσο δήλωσε ενδιαφέρον να παραμείνει στη θέση του παρ’ όλο που οι περισσότεροι υποθηκοφύλακες παρουσιάζουν τα άμισθα υποθηκοφυλακεία ζημιογόνα.

Πάντως, και ο κ. Μαθιόπουλος συγκεκριμένα ανέφερε: «Δεν έχουμε να πληρώσουμε τους μισθούς».

Είναι αξιοπερίεργο, πάντως, το υπουργείο Δικαιοσύνης να ζητάει το Σεπτέμβριο την απομάκρυνση ενός υπαλλήλου, να ορίζει η ολομέλεια του δικαστηρίου τον αντικαταστάτη του, ο ίδιος υπάλληλος λίγες μέρες μετά τη δημοσίευση της απόφασης να κάνει αίτηση για να παραμείνει ένα χρόνο και τελικά το υπουργείο Δικαιοσύνης να παραβλέπει τη δικαστική απόφαση και να δίνει την δυνατότητα στον υποθηκοφύλακα να παραμείνει ένα χρόνο ακόμα.

Η κατάσταση μπερδεύεται ακόμα περισσότερο καθώς ο πρόεδρος της Ένωσης Υποθηκοφυλάκων, Ιωάννης Άνδραλης, μιλώντας στο Hot Doc, ανέφερε μεταξύ άλλων ότι: «Σύμφωνα με το άρθρο 13 του ν.2993/2002 οι κενές θέσεις των αμίσθων υποθηκοφυλακείων καλύπτονται με πανελλήνιο διαγωνισμό, ο οποίος προκηρύσσεται με απόφαση του υπουργού Δικαιοσύνης, που εκδίδεται εντός του πρώτου τετραμήνου κάθε έτους.

Ο τελευταίος διαγωνισμός για την πλήρωση των θέσεων των κενών αμίσθων υποθηκοφυλακείων διενεργήθηκε το 2009 (είναι άξιο απορίας για ποιο λόγο έπαψε να διενεργείται κάθε χρόνο) και από τότε, στα περίπου 40 και πλέον υποθηκοφυλακεία (μεταξύ των οποίων πολλά μεγάλα υποθηκοφυλακεία της Αττικής, όπως της Ελευσίνας, του Ζωγράφου, της Ν. Ιωνίας, του Περιστερίου, των Αχαρνών), που δεν έχει διοριστεί υποθηκοφύλακας, ασκούν χρέη υποθηκοφύλακα αναπληρωτές συμβολαιογράφοι».

Τόσο οι αφορολόγητες παρακρατήσεις για τον εκσυγχρονισμό των υποθηκοφυλακείων όσο και η παρακράτηση στα ομολογιακά δάνεια, αλλά και η αντικατάσταση των υποθηκοφυλάκων, είναι ξεκάθαρο ότι συνιστούν μια νεφελώδη λειτουργία, η οποία δίνει τη δυνατότητα να παραφράζονται οι κανονισμοί. Η ουσία είναι ότι επιβλέπουσα αρχή είναι το υπουργείο Δικαιοσύνης, το οποίο κάνει τα στραβά μάτια σε δεκάδες παρατυπίες, ενώ παρέχει προστασία –εις βάρος των κρατικών ταμείων– ώστε οι υποθηκοφύλακες να… ξεπεράσουν την κρίση.

το άρθρο δημοσιεύθηκε στο Hot Doc #72, το Μάρτιο του 2015