"Το χέρι που κινεί τα νήματα" της Gillian Flynn

Μετά το μπεστ σέλερ “Το κορίτσι που εξαφανίστηκε”, μια νέα ιστορία περιμένει τους αναγνώστες στις 11 Νοεμβρίου 2015 στις προθήκες των βιβλιοπωλείων.

Δεν σταμάτησα να τραβάω μαλακίες επειδή δεν ήμουν καλή στη δουλειά. Τις σταμάτησα επειδή ήμουν η καλύτερη στη δουλειά. Έτσι ξεκινάει η νουβέλα της Gillian Flynn “Το χέρι που κινεί τα νήματα” (σε μετάφραση της Γωγώς Αρβανίτη) με πρωταγωνίστρια μια περιθωριακή περσόνα που βγάζει το ψωμί της προσφέροντας σεξουαλικές χάρες σε άντρες και, αργότερα, εξαπατώντας τον κόσμο ως μέντιουμ. 

Η νουβέλα δημοσιεύτηκε για πρώτη φορά με τίτλο What do you do? στην ανθολογία Roguesπου επιμελήθηκε ο κορυφαίος συγγραφέας του φανταστικού George R.R. Martin και συμπεριλαμβάνει ιστορίες των σημαντικότερων εν ζωή εκπροσώπων της λογοτεχνίας τρόμου και μυστηρίου. Η Flynn ανταποκρίθηκε πρόθυμα στην πρόταση του μπεστσελερίστα συγγραφέα να συμμετέχει στην ανθολογία του, δηλώνοντας χαρακτηριστικά στη σελίδα της στο facebook: «Όταν ο George R.R. Martin σου ζητάει να γράψεις μια σύντομη ιστορία απλά τη γράφεις και προσπαθείς να διατηρήσεις την ψυχραιμία σου».

Το χέρι που κινεί τα νήματα είναι μια απολαυστική αφήγηση στην οποία ο αναγνώστης ως το τέλος αναρωτιέται ποιος είναι το παιδί και ποιος ο ενήλικας, ποιος είναι ο καλός και ποιος ο κακός, πού τελειώνει η επινόηση και πού αρχίζει η αλήθεια. Μια ωδή στην παράδοση των ιστοριών τρόμου με αναφορές σε βιβλία όπως Το στρίψιμο της βίδας (Χένρι Τζέιμς), Η γυναίκα με τα λευκά (Γουίλκι Κόλινς), Ρεμπέκα (Δάφνη Ντι Μοριέ).

Παρά το μικρό της μέγεθος, σκιαγραφεί με λεπτομέρειες το υπόβαθρο των χαρακτήρων και συναρπάζει με τις διεστραμμένες, περίπλοκες και σκοτεινές ανατροπές της. Τα στοιχεία αυτά άλλωστε αποτελούν τα βασικά χαρακτηριστικά της γραφής της Flynn και την έχουν καταστήσει μια από τις δημοφιλέστερες συγγραφείς του είδους παγκοσμίως. Η Flynn έχει κερδίσει τις πιο θερμές κριτικές για την ικανότητά της να εμβαθύνει ψυχολογικά στους χαρακτήρες και να πλάθει μια πειστική ατμόσφαιρα τρόμου. Όπως αναφέρει η ίδια σε συνέντευξή της: «Αυτά που με τρομάζουν προσωπικά δεν είναι ούτε τα απότομα ξαφνιάσματα ούτε το αίμα. Είναι αυτή η αίσθηση του απόλυτου τρόμου, η αίσθηση ότι οι χαρακτήρες έχουν παρασυρθεί από ένα παρόν που δεν μπορούν να ελέγξουν και που τους οδηγεί προς κάτι απαίσιο και ζοφερό». 

Το χέρι που κινεί τα νήματα τιμήθηκε με Βραβείο Edgar 2015 στην κατηγορία διηγήματος-νουβέλας. Τους φιναλίστ της κατηγορίας –οι οποίοι επελέγησαν μεταξύ 453 συνολικά υποψηφίων– παρουσίασε ο βραβευμένος με Pulitzer Tom Straw, συγγραφέας που έχει εκδώσει με ψευδώνυμο έξι συνολικά αστυνομικά μυθιστορήματα τα οποία έχουν συμπεριληφθεί όλα στη λίστα μπεστ σέλερ της εφημερίδας New York Times. 

Η ΣΥΓΓΡΑΦΕΑΣ

Η Gillian Flynn είναι αδιαμφισβήτητα μία από τις σπουδαιότερες συγγραφείς θρίλερ διεθνώς. Γεννήθηκε και μεγάλωσε στο Κάνσας Σίτι του Μιζούρι, μια πολιτεία που πρωταγωνιστεί σε όλες τις ιστορίες της. Η ίδια περιγράφει τον εαυτό της όταν ήταν μικρό κορίτσι σαν ένα πολύ ιδιότροπο παιδί. Όπως χαρακτηριστικά αναφέρει: «Το αγαπημένο μου παιχνίδι ήταν ένα που είχα εφεύρει με τα ξαδέρφια μου και είχαμε ονομάσει “Η κακιά θεία Ρόζι”, όπου υποδυόμουν τη διαταραγμένη γεροντοκόρη θεία (…) Πάντα μου άρεσαν τα σκοτεινά πράγματα, πιθανόν επειδή ήμουν ένα χαρούμενο παιδί που ζούσε στην καρδιά της Αμερικής και είχα αυτή την πολυτέλεια».

Μεγαλώνοντας, αφού εργάστηκε επί χρόνια ως τηλεκριτικός στο αμερικάνικο περιοδικό Entertainment weekly, αφοσιώθηκε τελικά στη συγγραφή. Το πρώτο της βιβλίο με τίτλο Αιχμηρά αντικείμενα χαρακτηρίστηκε από τον Stephen King ως το πιο ανατριχιαστικό ψυχολογικό θρίλερ των τελευταίων τριάντα ετών και χάρισε στη συγγραφέα του τα βραβεία CWA Ian Fleming Steel Dagger και CWA New Blood Fiction Dagger. Το δεύτερο μυθιστόρημά της Σκοτεινός Τόπος γνώρισε ακόμα μεγαλύτερη επιτυχία και μεταφέρθηκε στη μεγάλη οθόνη με πρωταγωνίστρια τη βραβευμένη με Όσκαρ Σαρλίζ Θερόν. Στη μεγάλη οθόνη έχει μεταφερθεί και Το κορίτσι που εξαφανίστηκε –το τρίτο κατά σειρά μυθιστόρημά της– σε σκηνοθεσία του Ντέιβιντ Φίντσερ και σενάριο της ίδιας, με πρωταγωνιστές τον Μπεν Άφλεκκαι τη βρετανίδα Ρόζαμουντ Πάικ σημειώνοντας ρεκόρ εισιτηρίων, και φτάνοντας μάλιστα μέχρι τα Όσκαρ και τις Χρυσές Σφαίρες. Και τα τρία μυθιστορήματά της έχουν κατακτήσει τις λίστες των μπεστ σέλερ, έχουν προκαλέσει τεράστια αίσθηση και έχουν αγαπηθεί από κριτικούς και κοινό. 

Πέρα από την πολιτεία του Μιζούρι πρωταγωνίστριες στο έργο της Flynn είναι πάντα  γυναίκες: πολύπλοκες, αντιφατικές και πολυεπίπεδες αντι-ηρωίδες με σκοτεινές πτυχές που προκαλούν τα στερεότυπα. Γυναίκες που υφίστανται κακοποίηση, άλλοτε εμφανώς και άλλοτε όχι, οι οποίες προσπαθούν με τα αγριότερα συναισθήματα και τα πιο σκοτεινά ένστικτα να επιπλεύσουν και να διεκδικήσουν κοινωνική αποδοχή.

Ο τρόπος που αντιλαμβάνεται η αμερικανίδα συγγραφέας τη γυναίκα είναι ιδιαίτερα εμφανής από την αναφορά της στην αγαπημένη της καλλιτεχνική φωτογραφία με τίτλο Livia (Frederick Sommer 1948):

«Για μένα απλά καταφέρνει να συλλάβει το πώς είναι τα νεαρά κορίτσια: είναι ντυμένη τόσο γλυκά με το φόρεμα και τις κοτσίδες της κι όμως μοιάζει σαν να προσπαθεί να αποφασίσει εάν θα ακολουθήσει αυτό τον ρόλο –το αγαπημένο γλυκό κορίτσι– ή εάν θα τον απορρίψει ολοκληρωτικά. Μοιάζει σαν να μπορούσε από στιγμή σε στιγμή να σου κάνει κακό (…) Μην αφήνεις τις κοτσίδες να σε ξεγελάσουν».

Η Gillian Flynn έχει κατορθώσει σε κάθε συγγραφική της απόπειρα μέχρι σήμερα να συναρπάσει και να καταπλήξει. Από τη μια πλευρά, θίγει σε βάθος σύνθετα κοινωνικά ζητήματα όπως οι έμφυλες ανισότητες, η οικονομική κρίση ή οι προβληματικές δυναμικές που αναπτύσσονται σε κλειστές κοινωνίες χωρίς να μιλά άμεσα για αυτά. Από την άλλη πετυχαίνει να τραβήξει το ενδιαφέρον όχι μόνο μέσα από την εξέλιξη της υπόθεσης, αλλά και με τις αιφνίδιες μεταμορφώσεις στην προσωπικότητα των ηρώων της που αλλάζουν από σελίδα σε σελίδα την αντίληψη του αναγνώστη για τους πρωταγωνιστές – μια μοναδική συγγραφική ικανότητα που μετατρέπει την ανάγνωση σε συγκλονιστική συναισθηματική περιπέτεια. Όπως όλα δείχνουν, η βραβευμένη νουβέλα Το χέρι που κινεί τα νήματα μας υπόσχεται για μια ακόμα φορά τις πιο έντονες συγκινήσεις.