H UEFA, το Κατάρ και μια εκλογή με ερωτηματικά 

Η Ένωση Ευρωπαϊκών Συλλόγων (ECA) αποτελεί την ισχυρότερη φωνή τούτη τη στιγμή στο ευρωπαϊκό ποδόσφαιρο. Εκπροσωπεί τα συμφέροντα 232 ομάδων και περιγράφει ως αποστολή της την δημιουργία «μιας νέας, περισσότερο δημοκρατικής διακυβέρνησης που πραγματικά αντανακλά τον ρόλο-κλειδί των συλλόγων». Με πρόεδρο τον πανίσχυρο ιδιοκτήτη της Γιουβέντους, Αντρέα Ανιέλι, η ECA τους τελευταίους μήνες εμφανίστηκε έτοιμη να ανατρέψει το Champions League και να δημιουργήσει τη δική της κορυφαία διοργάνωση, βγάζοντας έτσι εκτός παιχνιδιού την UEFA, παρότι επίσημα το διέψευσε. Τελικά, οι δύο πλευρές κατάφεραν να τα βρουν και υπέγραψαν μνημόνιο συνεργασίας μέχρι το 2024, όμως είναι δεδομένο πως η δύναμη των συλλόγων συνεχώς αυξάνεται. 

Η ECA έχει τη δική της εκπροσώπηση στην εκτελεστική επιτροπή της UEFA με δύο μέλη, αποδεικνύοντας την αυξημένη της επιρροή. Στη θέση του πρώην εκτελεστικού διευθυντή της Άρσεναλ, Ιβάν Γκαζίδη, αποφάσισε να τοποθετήσει τον πρόεδρο της Παρί Σεν Ζερμέν, κατόπιν ψηφοφορίας των μελών της. Η κίνηση έγινε και με τις ευλογίες της Ομοσπονδίας της Γερμανίας.

Κατηγορίες για δωροδοκία

Ο Αλ Κελαϊφί, εκτός από τη θέση του στην Παρί, είναι ιδιοκτήτης του τηλεοπτικού δικτύου beIN Sports, το οποίο εκπέμπει στη Μέση Ανατολή, στην Ασία και τη Βόρεια Αμερική, αγοράζοντας δικαιώματα από την UEFA. Εδώ ξεκινούν τα πρώτα ερωτηματικά, τα οποία όμως έχουν και συνέχεια. Ο 45χρονος από το Κατάρ, ο οποίος το 2016 χρίστηκε από την γαλλική Equipe ως ο πιο ισχυρός άνδρας στο γαλλικό ποδόσφαιρο, ανέλαβε το πόστο ενώ κατηγορείται για δωροδοκία αξιωματούχου της FIFA, προκειμένου να αποκτήσει το κανάλι του τα δικαιώματα για το Παγκόσμιο Κύπελλο του 2026 και του 2030. Το 2017 οι ελβετικές εισαγγελικές αρχές, εξετάζοντας όλες τις πτυχές του σκανδάλου της FIFA, αποφάσισαν να απαγγείλουν κατηγορίες και να ανοίξουν φάκελο για τον τρόπο που το beIN Sports εξασφάλισε τα δικαιώματα. Ο επιχειρηματίας από το Κατάρ αρνήθηκε τα πάντα και στη συνέχεια κλήθηκε για κατάθεση, αφού υπήρχαν στοιχεία πως παρείχε πολυτελή βίλα στην Ιταλία στον τότε εκτελεστικό γραμματέα της Παγκόσμιας Ποδοσφαιρικής Συνομοσπονδίας, Ζερόμ Βάλκε. 

Με δηλώσεις του στην Deutche Welle, ο Δρ. Μίκααλ Μπράναγκαν, λέκτορας στο Μητροπολιτικό Πανεπιστήμιο του Μάντσεστερ με σημαντικό ερευνητικό έργο στις επενδύσεις του Κατάρ στον αθλητισμό, τόνισε: «Φαίνεται ότι υπάρχει σημαντική σύγκρουση συμφερόντων εδώ, για την οποία, για κάποιο λόγω, η UEFA δεν δείχνει να ενοχλείται. Πιθανόν αυτό να λέει περισσότερο για την πολιτική γύρω από το ποδόσφαιρο».

Οικονομικό ντόπινγκ

Το θέμα του καναλιού και των δωροδοκιών όμως δεν είναι το μόνο για το οποίο ο Αλ Κελαϊφί βρέθηκε στο στόχαστρο. Ο ίδιος ο πρόεδρος της UEFA, Αλεκσάντερ Τσεφέριν, δήλωσε πριν από περίπου τρεις μήνες ότι οι κανονισμοί για το Financial Fair Play πρέπει να είναι περισσότερο ισχυροί, προκειμένου να μην υπάρχουν «παραθυράκια» για ομάδες όπως η Παρί σεν Ζερμέν. Το FFP πρόκειται για ένα σύνολο κανονισμών που επιβλήθηκαν από την UEFA την τελευταία δεκαετία, προκειμένου να εμποδίζει τους ποδοσφαιρικούς συλλόγους να έχουν περισσότερα έξοδα από ό,τι έσοδα, ούτως ώστε να μην τίθεται σε κίνδυνο η μακροπρόθεσμη βιωσιμότητάς τους λόγω των υπέρογκων συσσωρευμένων χρεών και της αλόγιστης σπατάλης χρημάτων, η οποία μπορεί να λειτουργήσει και ως ξέπλυμα.

 Οι «νεόπλουτοι» Παριζιάνοι έχουν προχωρήσει τα τελευταία χρόνια σε τεράστιες μεταγραφές, δαπανώντας εκατοντάδες εκατομμύρια. Έχοντας περάσει από το 2011 στην ιδιοκτησία του Qatar Sports Investments, η οποία έχει την υποστήριξη του Εμίρη του Κατάρ Ταμίμ μπιν Χαμάντ Αλ Τανί, βάζουν στα ταμεία τους πολλά χρήματα από κρατικές επιχορηγήσεις. Η τακτική τους έχει προκαλέσει έντονη κριτική από αρκετές πλευρές, οι οποίες την αποκαλούν «οικονομικό ντόπινγκ». Ο πρόεδρος της ισπανικής Λίγκας, Χαβιέρ Τεμπάς ήταν εκείνος που χρησιμοποίησε τον όρο, υπολογίζοντας ότι μέσα σε μια πενταετία η Παρί πλήρωσε 950 εκατομμύρια για μεταγραφές.

Το 2014, η UEFA της στέρησε τα 20 από τα 23 εκατομμύρια για το μπόνους της συμμετοχής του Champions League, λόγω παραβάσεων στους κανονισμούς του Financial Fair Play, ενώ το 2017, οι έλεγχοι επέστρεψαν, για υπερτιμολόγηση χορηγιών από το κράτος του Κατάρ. Tα Football Leaks αποκάλυψαν στις αρχές του Νοεμβρίου επιχείρηση συγκάλυψης της UEFA, προκειμένου η Παρί Σεν Ζερμέν και η Μάντσεστερ Σίτι να μην τιμωρηθούν για παραβάσεις, την ώρα που σε φτωχότερες οικονομικά χώρες, όπως η Ρουμανία και η Τουρκία, ήταν αμείλικτη. Σύμφωνα με τα όσα αποκαλύφθηκαν, στην γαλλική ομάδα εισέρρευσαν τα τελευταία πέντε χρόνια μεταξύ 700 εκατομμυρίων και 1.12 δις από την τουριστική αρχή του Κατάρ. Παράλληλα, αναφέρουν ότι ο Τζιάνι Ινφαντίνο, ο οποίος ήταν τότε ακόμα πρόεδρος της UEFA, ήταν εκείνος που διαπραγματευόταν απευθείας με τους δύο συλλόγους που βρίσκονταν υπό έρευνα, φτάνοντας σε «μυστικές συμφωνίες».

Το Κατάρ και ο καθρέφτης

Ο Κελαϊφί, ο οποίος το 2013 απέκτησε θέση υπουργού στο Κατάρ, είναι και μέλος της οργανωτικής επιτροπής για το μεγαλύτερο αθλητικό γεγονός στην ιστορία της χώρας: Την διεξαγωγή του Παγκοσμίου Κυπέλλου του 2022, μέσω της οποίας, όπως και με την Παρί, το Κατάρ θέλει να αποκτήσει έναν παγκόσμιο «καθρέφτη», ο οποίος να αντανακλά ένα κράτος με οργάνωση και αναβαθμισμένες δομές. Σχεδόν παράλληλα όμως με την είσοδο του φιλόδοξου προέδρου της γαλλικής ομάδας στην εκτελεστική επιτροπή της UEFA, είδε το φως της δημοσιότητας η έκθεση της Διεθνούς Αμνηστίας για τα δικαιώματα των μεταναστών εργατών. Παρά τις δεσμεύσεις και τις αλλαγές στη νομοθεσία, ο διεθνής οργανισμός παρατήρησε ότι το Κατάρ δεν έχει καταφέρει ακόμα να προστατέψει τους περίπου δύο εκατομμύρια εργάτες που δουλεύουν στις εγκαταστάσεις για το Μουντιάλ, οι οποίοι συνεχίζουν να πέφτουν θύματα εκμετάλλευσης και να εξαρτώνται από τους εργοδότες τους. Αυτές τις εικόνες δεν επιθυμεί το Κατάρ να βγαίνουν προς τα έξω. 

«Το βαθύτερο νόημα σχετικά με την ανάληψη της θέσης με την UEFA έχει να κάνει με το ότι το Κατάρ επεκτείνει τη δύναμή του παρασκηνιακά, αλλά επίσης είναι μέρος των ευρύτερων power games που παίζει μέσω του αθλητισμού», καταλήγει ο καθηγητής Μπράναγκαν.  Μετά τo μεγάλο σκάνδαλο που ξέσπασε στους κόλπους της FIFA και την εμπλοκή του Μισέλ Πλατινί, τέως προέδρου της UEFA που ήταν υποψήφιος για τον προεδρικό θώκο της Παγκόσμιας Συνομοσπονδίας, ακολουθήθηκε μια διαδικασία εκκαθάρισης, προκειμένου να βγει προς τα έξω ότι η UEFA και η FIFA γίνονται περισσότερο διαφανείς. Κινήσεις με τόσο έντονο παρασκήνιο όπως αυτή του Αλ Κελαϊφί, δεν πείθει τους ευρύτερους παρατηρητές γι’ αυτό. Ακόμα κι αν στο τέλος ο ισχυρός άνδρας της Παρί «καθαρίσει» από όλες τις κατηγορίες, η γυναίκα του Καίσαρα εξακολουθεί να μην φαίνεται τίμια…