Η πραγματικότητα πίσω από το Ισλαμικό Κράτος

Το νέο χτύπημα στην καρδιά της Ευρώπης έγινε για μια ακόμη φορά αφορμή ώστε κύκλοι που αποβλέπουν σε πολιτικά οφέλη μέσα από μια ανείπωτη τραγωδία να ανακυκλώνουν τις θεωρίες περί κακών μουσουλμάνων προτάσσοντας το εκτός πραγματικότητας, πλην όμως λογικοφανές επιχείρημα πως «αφού οι τρομοκράτες ήταν μουσουλμάνοι, οι μουσουλμάνοι είναι τρομοκράτες».

Κάπως έτσι φτάσαμε να κατηγορούμε συλλήβδην τους πρόσφυγες ή αν μη τι άλλο να εκφράζουμε ανοικτά φόβους γιατί δήθεν αυτοί μπορεί να απειλούν τη Δύση και τον πολιτισμό της. Φυσικά, όταν μόνο μέσα στην Ελλάδα βρίσκονται περισσότεροι από 50.000 εκτοπισμένοι εκ των οποίων περίπου 12.000 έχουν στήσει μια μικρή κωμόπολη στην Ειδομένη, θα υπάρξουν και φαινόμενα εγκληματικότητας. Όπως βέβαια θα υπήρχαν και υπάρχουν σε κάθε ελληνική πόλη, κωμόπολη ή χωριό ακόμη και με πολύ λιγότερο πληθυσμό.

Πρόσφυγες και Ισλαμικό Κράτος

Οι πρόσφυγες, άνθρωποι της μεσαίας τάξης στην πλειονότητά τους, έμποροι, βιοτέχνες, ιδιωτικοί και δημόσιοι υπάλληλοι, εκτοπίζονται από τις εστίες τους σε μια Συρία η οποία βρίσκεται σε εμπόλεμη κατάσταση εδώ και περίπου έξι χρόνια, ενώ καταδιώκονται πια από το ίδιο Ισλαμικό Κράτος που σήμερα ανοίγει μέτωπο στην Ευρώπη. Είναι επομένως ξεκάθαρο: οι πρόσφυγες δεν είναι το Χαλιφάτο, αλλά διώκονται απ’ αυτό.

Άλλωστε, όπως καλά γνωρίζουμε μετά τις επιθέσεις στο Παρίσι τον περασμένο Νοέμβριο, ο στρατός του ISIS δεν έχει ανάγκη να στείλει «μαχητές» από τα βάθη της Ανατολής, για τον απλούστατο λόγο ότι αυτοί βρίσκονται ήδη στην Ευρώπη, επειδή εκεί γεννήθηκαν και μεγάλωσαν! Ο Σαλάχ Αμπντεσλάμ για παράδειγμα, ο πρόσφατα συλληφθείς τρομοκράτης ο οποίος κατηγορείται για τις επιθέσεις στο Παρίσι στις 13 Νοεμβρίου 2015, είναι Γάλλος πολίτης με καταγωγή από το Μαρόκο, ενώ ο αρχιτρομοκράτης – τζιχαντιστής Αμπντελχαμίντ Αμπααούντ, που σκοτώθηκε στις 18 Νοεμβρίου κατά την αστυνομική επίθεση στο κρησφύγετό του στο Σεν-Ντενί, στο Παρίσι είχε βελγική υπηκοότητα.

Επιπλέον, το Ισλαμικό Κράτος είναι οργάνωση με κρατική υπόσταση, με εξοπλισμό και πόρους που του εξασφαλίζουν οικονομική αυτάρκεια ώστε να μπορεί να λειτουργεί αυτόνομα. Σε αντίθεση με άλλες τρομοκρατικές οργανώσεις όπως η Μπόκο Χαράμ στην Αφρική, το Χαλιφάτο χτυπά στοχευμένα, εκεί όπου υπάρχει συμβολισμός. Έχοντας δημιουργήσει ένα δίκτυο «μαχητών» του αντάρτικου πόλης, μοιάζει απίθανο να αστοχήσει, ακόμη κι αν οι δυνάμεις ασφαλείας μιας χώρας όπως το Βέλγιο έχουν λάβει όλα τα απαραίτητα μέτρα. Θα ήταν επομένως κουτό να «θαλασσοπνίγει» τους «μαχητές» του στα νερά του Αιγαίου, ενώ μπορεί να εξασφαλίσει την παρουσία τους στην καρδιά της Ευρώπης χωρίς κίνδυνο να σκοτωθούν ή να συλληφθούν.

Η αστικοποίηση του Ισλαμικού Κράτους

Αντιθέτως έχει καταφέρει να παρεισφρήσει στις μουσουλμανικές κοινότητες στην Ευρώπη, οι οποίες εδώ και δεκαετίες και παρά την κατά καιρούς περιθωριοποίησή τους, έχουν καταφέρει να εναρμονιστούν με τον δυτικό τρόπο ζωής. Όμως, στα γκέτο των χωρών της κεντρικής Ευρώπης, της Γαλλίας, του Βελγίου ή της Γερμανίας, είναι ευκολότερο να στρατολογήσει κανείς ανθρώπους έτοιμους να πεθάνουν. Ανθρώπους που παρότι έλαβαν τη δυτική Παιδεία και είχαν πρόσβαση ακόμη και σε κρατικά αξιώματα (μετανάστες -ενίοτε και μουσουλμάνοι- υπουργοί υπάρχουν στη Γαλλία και την Ιταλία και βουλευτές σε Γερμανία, Βρετανία, Σουηδία και αλλού), αισθάνθηκαν περιθωριοποιημένοι και επηρεάστηκαν από την γκεμπελικού τύπου προπαγάνδα του ISIS.

Σ’ αυτό προφανώς συνέβαλε η πολιτική συγκεκριμένων συντηρητικών κυβερνήσεων, όπως του Νικολά Σαρκοζί στη Γαλλία ο οποίος απαγόρευσε τη χρήση της μαντίλας για τις μουσουλμάνες μαθήτριες θέτοντας στο περιθώριο μια φιλοσοφία ζωής, όπως επίσης συνέβαλε η περαιτέρω φτωχοποίηση των χαμηλότερων κοινωνικά στρωμάτων, δεν θα μπορούσαν όμως αυτά από μόνα τους να αποτελούν αιτία για να δολοφονείς στο όνομα κάποιου Θεού.

Είναι πιθανό οι άνθρωποι που ζώνονται με εκρηκτικά να πιστεύουν στον παράδεισο και στις επτά ή τις 1.007 παρθένες ή και να αποζημιώνονται για λογαριασμό των οικογενειών τους, αδρά. Κανένας στην παρούσα φάση δεν μπορεί να απαντήσει με σαφήνεια σ’ αυτά τα ερωτήματα. Το δεδομένο εν προκειμένω είναι ένα: με πρόσχημα την περιθωριοποίηση και μέσω μια καλοστημένης μηχανής προπαγάνδας το Ισλαμικό Κράτος εισέβαλε σε μουσουλμανικές κοινότητες, στρατολόγησε νέους ανθρώπους και εξασφάλισε, πείθοντάς τους ότι πρέπει να σκοτωθούν στο όνομα της θρησκείας τους, ότι κανένας και ποτέ δεν θα μπορέσει να τους σταματήσει, γιατί πολύ απλά δεν μπορείς να σταματήσεις κάποιον αποφασισμένο να πεθάνει.

Απόδειξη του εξαιρετικά προηγμένου μηχανισμού προπαγάνδας του ISIS είναι το γεγονός ότι κατά καιρούς υπήρξαν (και υπάρχουν) κι άλλες περιθωριοποιημένες ομάδες στην Ευρώπη. Τις βλέπουμε συχνά να στρέφονται στη βία ή στον πολιτικό εξτρεμισμό (βλ. Χρυσή Αυγή, Jobbik κ.ο.κ), δεν αποκεφαλίζουν όμως δημοσίως και προς παραδειγματισμό, ούτε εκρήγνυνται μέσα στο πλήθος. Ούτε αυτό είναι καλό. Είναι όμως απολύτως ενδεικτικό για το ότι κάτι άλλο συμβαίνει με το Ισλαμικό Κράτος. Κι αυτό δεν είναι άλλο από τη δομή του. Από το γεγονός ότι λειτουργεί ως κράτος και ασκεί εκτός από βία και πολιτική.

Οι ευθύνες της Δύσης

Η Δύση και οι δορυφόροι της στην Ανατολή έχουν ευθύνες για την έξαρση του θρησκευτικού φονταμενταλισμού; Μπορεί να μην είναι αυτή η στιγμή για να τις αναλύσει κανείς, αλλά δεν μπορεί παρά να τις καταγράψει. Η Δύση ευθύνεται ξεκάθαρα για τον πόλεμο στο Ιράκ, στο Αφγανιστάν ή στη Λιβύη για την όξυνση της συριακής κρίσης και για την ανοιχτή πληγή του παλαιστινιακού. Αυτή η αποσταθεροποίηση που δημιουργήθηκε στις περιοχές αυτές κατέστησε το έδαφος για τους εξτρεμιστές εξαιρετικά πρόσφορο.

Επιπλέον χρηματοδοτεί με πολλά δισεκατομμύρια και οπλίζει χώρες όπως η Σαουδική Αραβία, η οποία κυβερνάται ως Χαλιφάτο με πυλώνα της τον θρησκευτικό φονταμενταλισμό και ενισχύει το Ισλαμικό Κράτος και παράλληλα στηρίζει σθεναρά την Τουρκία παρότι εκφράζει διαφωνίες για την εξωτερική πολιτική της και τη στάση απέναντι στο ISIS. Η ίδια η Ευρωατλαντική Συμμαχία, το ΝΑΤΟ δηλαδή, αξιολογούσε μέχρι πρόσφατα ως σημαντικότερο κίνδυνο τη Ρωσία, θεωρώντας πως η αντιμετώπιση του ISIS αποτελεί ζήτημα εσωτερικής ασφάλειας κάθε κράτους και αβάνταρε ανοικτά την Άγκυρα αγνοώντας τις φωνές που την ήθελαν να κάνει τα στραβά μάτια ή και να ενισχύει οικονομικά μέσω της αγοράς πετρελαίου το Ισλαμικό Κράτος. Είναι χαρακτηριστικό ότι σύμφωνα με στοιχεία του αμερικανικού Υπουργείου Οικονομικών το ISIS κέρδιζε περίπου ένα εκατ. δολάρια ημερησίως μόνο από την εξαγωγή πετρελαίου, μεγάλο μέρος του οποίου πωλείται παράνομα στην Τουρκία.

Χρηματοδοτήσεις και πώληση πολεμικού εξοπλισμού

Στην πραγματικότητα άλλωστε, τα προηγούμενα χρόνια χώρες όπως η Γαλλία, η Μεγάλη Βρετανία, η Γερμανία, η Αυστρία, η Ολλανδία, η Σουηδία, η Ιταλία και η Φινλανδία έχουν κλείσει με τη Σαουδική Αραβία μεγάλες συμφωνίες προκειμένου να πωλήσουν πολεμικό εξοπλισμό. Ενδεικτικά, συμφωνίες ύψους 12 δισ. δολλαρίων, με τα 500 εκατ., να αφορούν πολεμικό εξοπλισμό, έχει υπογράψει η Γαλλία. Ο μεγαλύτερος προμηθευτής όπλων της Σαουδικής Αραβίας μετά τις ΗΠΑ, η Μεγάλη Βρετανία, πούλησε εξοπλισμό αξίας 5,6 δισ. στερλίνων, μόνο υπό την πρωθυπουργία Κάμερον. Συμφωνία στρατιωτικού εξοπλισμού ύψους 400 εκατ. δολαρίων πέτυχε το 2013 η Γερμανία. H Αυστρία έχει προμηθεύσει με 37 M-12 όλμους και 9.000 χειροβομβίδες τη Σαουδική Αραβία από το 2010. Από το 2001 μέχρι το 2010, το Βασίλειο της Ολλανδίας, έχει προμηθεύσει τη Σαουδική Αραβία, με οπλισμό αξίας 39 εκατ. δολαρίων. Συμφωνίες ύψους 550 εκατ. δολαρίων, έχει συνάψει από το 2010 ως το 2014, η Σουηδία. Οπλισμό ύψους 435 εκατ. ευρώ, έχει προμηθεύσει η Ιταλία τη Σαουδική Αραβία, από το 2010. Τέλος, η Φινλανδία πέτυχε συμφωνία πώλησης οπλισμού, ύψους 100 εκατ. ευρώ, με τη Σαουδική Αραβία το 2013.

Το Χαλιφάτο της Σαουδικής Αραβίας, μαζί με το Κατάρ και το Μπαχρέιν είναι εκείνα που όπως γράφεται ενίσχυσαν από την πρώτη στιγμή τους τζιχαντιστές εξτρεμιστικών οργανώσεων προκειμένου να αποκομίσουν γεωπολιτικά οφέλη στην περιοχή. Η ίδια η Γερμανία πρόσφατα διερωτήθηκε δια του υπουργού Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης Γκερτ Μίλερ, ποιος είναι εκείνος που χρηματοδοτεί και εξοπλίζει το Ισλαμικό Κράτος. «Η λέξη κλειδί είναι το Κατάρ» απαντούσε μόνος του ο Μίλερ. Με την πάροδο του χρόνου, ορισμένοι από εκείνους που χρηματοδοτήθηκαν αδρά, οι πιο σκληροπυρηνικοί θα έλεγε κανείς, δημιούργησαν το ISIS.

Θα ‘λεγε κανείς επομένως ότι η Δύση πληρώνει σ’ ένα βαθμό τα λάθη της. Αυτό όμως δεν είναι παρά η μισή αλήθεια. Κι αυτό γιατί πολλές τρομοκρατικές ενέργειες, όπως η 11η Σεπτεμβρίου στη Νέα Υόρκη, προηγήθηκαν των επεμβάσεων στο Ιράκ, ενώ οι επιθέσεις σε Μαδρίτη και Λονδίνο έγιναν επίσης πριν από τις επεμβάσεις στη Συρία και τη Λιβύη. Τότε ήταν η Αλ-Κάιντα και η έννοια του Ισλαμικού Κράτους μας ήταν άγνωστη, επρόκειτο όμως για παρόμοια -ανάλογης ή και μεγαλύτερης ισχύος- χτυπήματα, στην καρδιά του δυτικού πολιτισμού με ανθρώπους που όπως και σήμερα αυτοκτονούσαν στο όνομα της θρησκείας τους.

Μήπως φταίει το Ισλάμ;

Ένα σενάριο τέλος που διαρκώς αναπαράγεται από συντηρητικούς κύκλους ανά την υφήλιο, είναι η φύση του Ισλάμ. Η θεωρία πως μουσουλμάνος και μετριοπαθής είναι έννοιες ασύμβατες. Πρόκειται για μύθο ο οποίος καταρρίπτεται από την ίδια την πραγματικότητα.

Οι μουσουλμάνοι ανά τον κόσμο είναι περίπου (ίσως και περισσότεροι) από 1,5 δισεκατομμύριο. Πρόκειται για τη δεύτερη θρησκεία μετά τον χριστιανισμό. Στην Ευρώπη δε, ο μουσουλμανικός πληθυσμός αγγίζει το 6% φτάνει δηλαδή σχεδόν τα 20 εκατομμύρια. Αν επομένως ο εξτρεμισμός αποτελούσε δομικό στοιχείο της θρησκείας τους, τότε ολόκληρος ο πλανήτης θα είχε μετατραπεί σε Χαλιφάτο.

Μια τέτοια ισοπέδωση ενέχει σαφώς κινδύνους: οι μετριοπαθείς μουσουλμάνοι ήδη περιθωριοποιούνται εξαιτίας της πεποίθησης ότι είναι εν δυνάμει τρομοκράτες. Αν αυτή η φιλοσοφία επικρατήσει, πώς μπορούμε να αποκλείσουμε το σενάριο να λειτουργήσει ως αυτοεκπληρούμενη προφητεία, στέλνοντας περισσότερους αφελείς στην αγκαλιά του ISIS; Ένα τέτοιο παράδειγμα άλλωστε δεν είναι και αυτό του Κοσόβου; Εκεί όπου δεκάδες νέοι μουσουλμάνοι εντάσσονται στις τάξεις του ISIS την ίδια στιγμή που αποδέχονται να κυματίζουν στις πόλεις τους αμερικανικές σημαίες, αναγνωρίζοντας τη βοήθεια που έλαβαν πριν από χρόνια από τη Δύση την οποία σήμερα πολεμούν.