H «νεοφιλελεύθερη απάτη» της Uber στο Χρηματιστήριο

Μία ημέρα νωρίτερα οι οδηγοί, η βασική πηγή κερδοφορίας της Uber, κατέβηκαν σε απεργία. Κάποιοι εξ αυτών αναγκάζονται να κοιμούνται στα αυτοκίνητά τους σε πάρκινγκ μεγαλουπόλεων προκειμένου να είναι κοντά στους πελάτες όταν θα τους καλέσει για μια κούρσα η πλατφόρμα της Uber.

Η μέση ωριαία αμοιβή για έναν οδηγό της Uber στις ΗΠΑ μαζί με το φιλοδώρημα είναι 14,73 δολάρια. Καθώς οι οδηγοί δεν λογίζονται ως εργαζόμενοι -έτσι τουλάχιστον ισχυρίζεται η Uber- σε αυτήν την αμοιβή δεν περιλαμβάνονται όλα τα άλλα έξοδα του αυτοκινήτου, όπως η βενζίνη, η ασφάλεια, το καθάρισμα, το συνεργείο και η απόσβεση.

Τα έξοδα αυτά ανέρχονται, σύμφωνα με μελέτη, σε 5 δολάρια την ώρα μειώνοντας έτσι το ωρομίσθιο των οδηγών στα 9,73 δολάρια ή και ακόμη λιγότερα καθώς η Uber μειώνει διαρκώς τα τιμολόγιά της προκειμένου να χτυπήσει τους ανταγωνιστές της.

Σαν δουλοπάροικοι

Η Uber δημιουργεί όμως μια αναλώσιμη κάστα χαμηλά αμειβόμενων οδηγών που μοιάζουν με τους δουλοπάροικους του Μεσαίωνα. Οπως οι τελευταίοι, στενά εξαρτημένοι από τη γη που νοίκιαζαν από τους φεουδάρχες και τα κόστη της καλλιέργειας, δούλευαν για ένα πιάτο φαΐ, έτσι και οι σημερινοί οδηγοί της Uber δεμένοι από την πλατφόρμα της Uber και τις δαπάνες του αυτοκινήτου τους είναι αναγκασμένοι να εργάζονται συνεχώς όλο και πιο σκληρά προκειμένου να τα βγάλουν πέρα.

Η υπερεκμετάλλευση αυτή δεν φέρνει πάντως ακόμη κέρδη. Πέρυσι 5,2 δισεκατομμύρια άνθρωποι αγόρασαν μια μετακίνησή τους μέσω της Uber. Ομως η εταιρεία είχε ζημιές 1,8 δισ. δολαρίων ενώ το 2017 2,2 δισ. δολαρίων.

Το σχέδιο της Uber είναι βέβαια μακροπρόθεσμο, η υποκατάσταση των ταξί στις μεγαλουπόλεις, η δημιουργία μονοπωλίων και η κυριαρχία στις δημόσιες συγκοινωνίες. Κάτι τέτοιο δείχνει για την ώρα απίθανο, όμως δεν παύει να αναδεικνύει την ουσία του μοντέλου της Uber.

Οπως το θέτει ο Ντομινίκ Ρουσέ σε πρόσφατο άρθρο του στον Guardian, το όνειρο της «οικονομίας της κοινοχρησίας» (sharing economy) -όπως αυτό πλασαρίστηκε μέσα από την πλατφόρμα της Uber- δεν είναι παρά μια νεοφιλελεύθερη απάτη η οποία στηρίζεται από δυνητικούς ιδιοκτήτες μονοπωλίων με πάρα πολύ χρήμα.

Πηγή: Εφημερίδα των Συντακτών