Γιατί οι Βραζιλιάνοι ψηφίζουν τον ακροδεξιό Μπολσονάρου;

Eυρύ προβάδισμα εν όψει του δεύτερου γύρου των εκλογών στη Βραζιλία διατηρεί ο ακροδεξιός υποψήφιος Ζαΐχ Μπολσονάρου έναντι του κεντροαριστερού αντιπάλου του, Φερνάντο Αντάτζι, σύμφωνα με μια νέα δημοσκόπηση του ινστιτούτου Ibope που δημοσιεύθηκε την Τρίτη.

Σύμφωνα με τη δημοσκόπηση, ο Μπολσονάρου αναμένεται να κερδίσει στις εκλογές της 28ης Οκτωβρίου συγκεντρώνοντας το 57% των εγκύρων ψήφων, ενώ ο Αντάτζι φέρεται να οδεύει να περιοριστεί στο 43% των ψήφων. Στην προηγούμενη έρευνα του ινστιτούτου, η οποία είχε δημοσιευθεί πριν από μία εβδομάδα, οι δύο υποψήφιοι συγκέντρωναν αντίστοιχα το 59% και το 41% στην πρόθεση ψήφου.

Γιατί όμως οι ψηφοφόροι στρέφονται προς τον Μπολσονάρου; Σύμφωνα με ανάλυση του περιοδικού Economist, πρόκειται για μία ασυνήθιστη αντίδραση σε μία σειρά από τραύματα που “πονάνε” τη Βραζιλία τα τελευταία χρόνια. Τη χειρότερη ύφεση στην ιστορία της χώρας, μία σειρά αλληλοσυνδεόμενων σκανδάλων διαφθοράς, αύξηση των βίαιων εγκλημάτων. “Για να διορθώσουν αυτά τα προβλήματα, οι Βραζιλιάνοι στρέφονται σε έναν πολιτικό-προβοκάτορα, πιο αξιοσημείωτο για την εξτρεμιστική ρητορική του παρά για οτιδήποτε έχει πετύχει στα επτά του χρόνια στο Κογκρέσο. Ο κ. Μπολσονάρου έχει προσβάλει τις γυναίκες, τους μαύρους και τους ομοφυλόφιλους. Ενθαρρύνει την αστυνομία να σκοτώσει υπόπτους για εγκλήματα και θεωρεί πρότυπα τους δικτάτορες της δεκαετίας του ’70 και του ’80”, επισημαίνει ο Economist

Η ανάλυση του περιοδικού σημειώνει πως είναι δύσκολο να πει κανείς ποια ακριβώς είναι η εντολή που δίνει ο λαός της χώρας στον Μπολσονάρου. Η πιο ξεκάθαρη εντολή είναι ο συντηρητισμός με έμφαση στην πάταξη της εγκληματικότητας. Τα σχέδιά του για χαλάρωση των περιορισμών στην οπλοκατοχή και μείωση της ηλικίας καταλογισμού εγκλήματος δεν αναμένεται να συναντήσουν αντίσταση στο Κογκρέσο, ενώ πολλοί βουλευτές ίσως να τον επευφημήσουν όταν θα μειώνει τις προβλέψεις για την προστασία του περιβάλλοντος.

Πιο ασαφές είναι το αν θα βρει υποστηρικτές για την οικονομική πολιτική που θα ακολουθήσει ο Μπολσονάρου. Ο σκιώδης υπουργός Οικονομικών του, Πάουλο Γκουέντες, θέλει να μειώσει τις δαπάνες για συντάξεις και να ιδιωτικοποιήσει κρατικές επιχειρήσεις, και αυτό αρέσει στις διεθνείς αγορές, όμως ενέχει μεγάλο πολιτικό κόστος και δεν είναι βέβαιο ότι θα περάσει από το Κογκρέσο.

Όπως επισημαίνει ο Economist: “Πολλοί Βραζιλιάνοι ψήφισαν τον Μπολσονάρου όχι επειδή τον συμπαθούν, αλλά επειδή θεωρούν πως το κυβερνόν κόμμα, που κυβέρνησε όταν η οικονομία μπήκε σε ύφεση και η διαφθορά άνθησε, είναι χειρότερο. Για να έχει κάποια ελπίδα να τον νικήσει, ο Αντάτζι, πρώην δήμαρχος του Σάο Πάουλο και υπουργός Παιδείας, πρέπει να προσελκύσει αυτούς τους ψηφοφόρους διατηρώντας παράλληλα τους υποστηρικτές του κυβερνώντος κόμματος. Αυτό δεν θα είναι εύκολο. Τα προεκλογικά σποτ που διαμηνύουν ότι “ο Αντάτζι είναι ο Λούλα” πιθανόν να εντυπωσιάσουν εκατομμύρια Βραζιλιάνους που σταμάτησαν να είναι φτωχοί επί προεδρίας Λούλα (από το 2003 ως το 2010). Όμως υπονοούν για άλλους ότι ο Αντάτζι θα ήταν η μαριονέτα του φυλακισμένου πρώην προέδρου”. Και κάπως έτσι, ο Λούλα εξαφανίστηκε από τα πόστερ της προεκλογικής εκστρατείας του Αντάτζι.

Σύμφωνα με τον Τιάγο Ντε Αραγκάο της συμβουλευτικής Arko Advice, ο Μπολσονάρου μπορεί να κερδίσει αν κρατήσει το στόμα του κλειστό. Ο Αντάτζι, από την άλλη, πρέπει να μιλήσει δυνατά, με τη δική του φωνή.