Γιατί αξίζει να διαβάσετε το βιβλίο του Λεωνίδα Οικονόμου «ΠΟΛΕΙΣ ΔΙΚΤΥΑ ΤΟΠΙΚΟΤΗΤΕΣ ΑΝθΡΩΠΟΛΟΓΙΚΕΣ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΕΙΣ ΤΟΥ ΑΣΤΙΣΜΟΥ»

Το δοκίμιο αυτό του καθηγητή του τμήματος Κοινωνικής Ανθρωπολογίας του Παντείου Πανεπιστημίου Λεωνίδα Οικονόμου ( που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις ΕΑΠ), μας εισάγει στο χώρο και την έννοια του αστισμού από την σκοπιά της ανθρωπολογικής θέασης και φωτίζει τη σχέση τοπικών αστικών φαινομένων με τη δομή- πολιτισμό της πόλης και τις ευρύτερες δυνάμεις, γεγονός που το καθιστά εξαιρετικά επίκαιρο.  

 Ένα έργο πυκνών και καθαρά επιστημονικών και στοιχειοθετημένων νοημάτων. Πατά και εδράζεται στις μελέτες, τις απόψεις και τα συμπεράσματα των κορυφαίων επιστημονικών σχολών και των εκπροσώπων τους που ερευνούν, φωτίζουν και προσπαθούν να διευρύνουν τις αστικές μελέτες, καλύπτοντας κάθε μορφή ανθρώπινης συμπεριφοράς και κάθε τομέα δράσης αυτής μέσα στο αστικό πεδίο. Μέσα από αυτή την πρώτη ύλη και την ενδελεχή σε βάθος δεκαετιών ανάλυση του αστικού πεδίου μελετών, φωτίζεται ο ρόλος των πόλεων από την ιστορική τους ανάδυση σε ξεχωριστούς τόπους και χρόνους αλλά και οι ποικίλες μορφές και ιδιαιτερότητες κοινωνικών, πολιτικών και πολιτισμικών παραγόντων που διαμόρφωσαν την ιδιοπροσωπία του αστισμού την οποία ανέπτυξαν ή στην οποία εντάχθηκαν.

Ένα βιβλίο που με αναλυτική και ακριβολογική πειθώ, μας χαρίζει μέσα από την ρευστότητα των ερευνών του αστισμού, συμπεράσματα που μπορούν να λειτουργήσουν ως κλειδιά, στην κατανόηση του ρόλου που οι πόλεις επιτελούν ως αστικές συγκεντρώσεις πάνω στα άτομα, αλλά και την κάθε μορφή αλληλεπίδρασης των ατόμων μεταξύ τους μέσα στο πλαίσιο του αστικού χώρου, καθώς και την αμφίδρομη διαδικασία της επιρροής όλων αυτών των συνιστωσών των ανθρώπινων δραστηριοτήτων  στην ιδιομορφία  του ίδιου του αστικού στίγματος και του αστικού περιβάλλοντος που συγκροτεί και χαρακτηρίζει την κάθε πόλη. «Κάθε πόλη καθιστά διαθέσιμο σε κάθε κάτοικό της ένα σύνολο ρόλων ή, ίσως καλύτερα, κάθε πόλη καθιστά διαθέσιμες διαφορετικές συναστρίες ρόλων για διαφορετικές κατηγορίες κατοίκων. Όμως η πόλη παραμένει πάντα, εν μέρει τουλάχιστον, εύπλαστη, απρόβλεπτη και μεταβαλλόμενη»’ (σελίδα 67 του βιβλίου). 

Με το εύρος των γνώσεων και την συνεχή παράθεση τεκμηριωμένων απόψεων που μας δίνει το κείμενο, μας οδηγεί στην κατανόηση των εννοιών και των  μηχανισμών που διέπουν τα αστικά δίκτυα στην προσέγγιση των τύπων της αστικής ζωής στους αστικούς υποπολιτισμούς στις σκηνές και τα μονοπάτια των πόλεων. Μέσα από αυτή τη δομή καταδεικνύεται η πολλαπλή επιρροή που ενέχει η αστική συγκρότηση ως εμπειρία, γνώση και τρόπος ζωής. «Ακόμα και όταν εκτείνονται σε μακρινές αποστάσεις και περιλαμβάνουν τη μετακίνηση μέσα από άγνωστες περιοχές, τα μονοπάτια συνιστούν οικείες διαδρομές σημαδεμένες από γνωστά τοπόσημα και προορισμούς, και αποτελούν τη βάση για την συγκρότηση των γνωσιακών χαρτών (cognitive maps) και των φαντασιακών γεωγραφιών που προσανατολίζουν τα άτομα στον αστικό λαβύρινθο.» (σελ 77 του βιβλίου).

Εξετάζονται ακόμα ζητήματα αστικής ανθρωπολογίας σε συνάρτηση με την εθνογραφία, το κοινωνικό, εργασιακό και οικονομικό υπόβαθρο των ομάδων που συγκροτούνται μέσα από παραδείγματα που έχουν καταγραφεί με βάση την τοπικότητα, αλλά και την κατεύθυνση της διεύρυνσης των μελετών για την σύνδεση ενός εκάστου τοπικού με τα ευρύτερα εθνικά ή διεθνικά δίκτυα της παγκοσμιοποίησης. Οι μελλοντικές προοπτικές οι ανακατατάξεις στην οπτική αλλά και στο βίωμα των πόλεων περνούν από τις σελίδες μαζί με τα αστικά φαντασιακά τις πολλαπλότητες των συνδέσεων των φορέων, τους μηχανισμούς διοίκησης των κατοίκων αλλά και τις αντιδράσεις των ανθρώπων που τις συγκροτούν πάντα με βάση τον εκάστοτε και ρέον συνεχώς, τρόπο πρόσληψης και αντίληψης του αστισμού.