Αντετοκούνμπο: Ο νέος μεσσίας που κάνει την Ελλάδα ατραξιόν

Οταν το 2014 σε ηλικία 19 ετών ο Γιάννης Αντετοκούνμπο πρωτοεμφανίστηκε στα γήπεδα ενός Μουντομπάσκετ δεν ήταν άγνωστος μεταξύ αγνώστων ούτε όμως αστέρι πρώτου μεγέθους. Τον θυμόμαστε να κυκλοφορεί ανενόχλητος στον σιδηροδρομικό σταθμό της Σεβίλλης περιμένοντας το τρένο που θα μετέφερε την αποστολή της εθνικής μας στη Μαδρίτη.

Οι Ισπανοί, μολονότι ακραιφνείς φίλοι του μπάσκετ, δεν τον αναγνώριζαν. Μόνο κάποιοι σκόρπιοι Ελληνες τον πλησίαζαν για καλημέρες και ευχές. Εάν ο Γιάννης τολμήσει να επιχειρήσει το ίδιο δρομολόγιο μεθαύριο, θα περάσει ένα… μαρτυρικό τετράωρο γεμάτο αυτόγραφα, σέλφι, αφιερώσεις και χαιρετούρες. Το ίδιο ασφαλώς θα γίνει και στην Κίνα.

Ο «Greek freak» είναι το εκρηκτικό σουπερνόβα όχι μόνο της δικής μας ομάδας αλλά και ολόκληρης της διοργάνωσης. Μόνο αν οι Αμερικανοί κατέβαζαν Ντουράντ, Κάρι ή Χάρντεν θα υπήρχε περιθώριο σύγκρισης. Ο Σέρβος Γιόκιτς, ο Γάλλος Γκομπέρ, ο Ισπανός Γκασόλ μπορεί να έχουν παίξει σε Αll-Star Game, αλλά δεν έχουν ούτε την αναγνωρισιμότητα ούτε τη λάμψη ούτε την αύρα του δικού μας. Χωρίς υπερβολή η Ελλάδα θα αποτελέσει κύρια εμπορική ατραξιόν του Παγκόσμιου Κυπέλλου.

Η μορφή του Γιάννη Αντετοκούνμπο θα υποδεχτεί χαμογελαστή από τις γιγαντοαφίσες τους επισκέπτες στα αεροδρόμια του Πεκίνου και των άλλων επτά πόλεων που θα φιλοξενήσουν τη διοργάνωση. Στο πρώτο του Μουντομπάσκετ το 2014 στην Ισπανία ο Γιάννης υπήρξε γρανάζι των 15,7 λεπτών και των 6,3 πόντων, ρεζέρβα του Κώστα Παπανικολάου. Οποτε συνάντησε αντίπαλο που του ταίριαζε έκανε θραύση: 15 π. απέναντι στο Πουέρτο Ρίκο, 11 π. κόντρα στη Σενεγάλη. Υπήρξαν και αγώνες που τον άφησαν στα ρηχά: 0 με Αργεντινή, 2 με Κροατία, 7 στο νοκ άουτ ντέρμπι με τους Σέρβους.

Η εθνική μας ξεκίνησε με 5-0 νίκες και παρασύρθηκε σε γλυκά όνειρα, αλλά η σύγκρουση με τους «μπλε» γείτονες προξένησε ανώμαλη και οδυνηρή προσγείωση (72-90). Ο Γιάννης βγήκε από τα αποδυτήρια του Παλάθιο ντε Ντεπόρτες συγκλονισμένος: «Είδα τον αρχηγό Νίκο Ζήση να δακρύζει και κατάλαβα πόσα σημαίνει η εθνική ομάδα για όσους φοράνε τη φανέλα της» εξήγησε. Αυτή η εικόνα τον στοιχειώνει μέχρι σήμερα. Τα θεαματικά καρφώματα και οι τάπες ήταν το σουβενίρ της πρώτης εμφάνισης του Γιάννη σε μεγάλη διοργάνωση με την εθνική ανδρών στο φινάλε της παρθενικής χρονιάς του με τους Μιλγουόκι Μπακς.

Οσο απίστευτο και αν ακούγεται σήμερα, ο «ρούκι» Giannis των 6,8 πόντων δεν επιλέχτηκε καν στην πρώτη AllRookie Team του ΝΒΑ του 2013-14, αφού υπερψηφίστηκαν οι Μάικλ Κάρτερ-Ουίλιαμς, Βίκτορ Ολαντίπο, Τρέι Μπερκ, Τιμ Χάρνταγουεϊ Τζ., Μέισον Πλάμλι. Από τότε κύλησε πολύ νερό κάτω από τις γέφυρες του Γουαδαλκιβίρ που διασχίζει τη Σεβίλλη και του Γιανγκτσέ που βρέχει τη Ναντζίνγκ. Στο Ευρωμπάσκετ του 2015, κάπου ανάμεσα στο Ζάγκρεμπ και τη Λιλ, ο Γιάννης Αντετοκούνμπο ήταν πλέον αναντικατάστατο στέλεχος μιας εθνικής που έμοιαζε πλήρης, αφού είχε και Σπανούλη και Ζήση και Πρίντεζη και Καλάθη και Κουφό. Πολύπειροι βετεράνοι όπως ο Καϊμακόγλου και ο Περπέρογλου συνωστίζονταν στην άκρη του πάγκου.

Οι περισσότεροι μιλούσαν για μετάλλιο. H συμμετοχή του Γιάννη εκτοξεύτηκε στα 27,8 λεπτά και η παραγωγή του στους 9,8 πόντους και στα 6,9 ριμπάουντ, παρόλο που η προσαρμογή στους ευρωπαϊκούς κανονισμούς αποδείχτηκε δύσκολο στοίχημα. Η στατιστική του τραυματικού προημιτελικού με την Ισπανία (71-73) θυμάται τα 17 ριμπάουντ και τους 12 πόντους του πολυτάλαντου 20άχρονου, αλλά το μυαλό κολλάει στους δύο κρίσιμους αιφνιδιασμούς που σπαταλήθηκαν επειδή σφυρίχτηκαν βήματα στον Γιάννη. Ο ίδιος προσπάθησε για το θαύμα της τελευταίας στιγμής, που θα τον έκανε αυτομάτως εθνικό ήρωα, αλλά το σουτ-προσευχή που επιχείρησε από τη σέντραβρήκε σίδερο.

Για δεύτερη συνεχόμενη χρονιά η διοργάνωση ολοκληρώθηκε με δάκρυα και σκασίλα. Ακολουθούσε ολυμπιακή χρονιά αλλά η πρόκριση για το Ρίο έμεινε μετέωρη. Πολλοί πρωτοκλασάτοι αστέρες του ελληνικού μπάσκετ έχασαν το αεροπλάνο για το Τορίνο, αλλά ο ανατέλλων αστήρ των Μιλγουόκι Μπακς ταξίδεψε κανονικά από την Αμερική και τέθηκε επικεφαλής του προολυμπιακού εγχειρήματος. Η «επίσημη αγαπημένη» θύμιζε περισσότερο επίσημη καταφρονεμένη το καλοκαίρι του 2016, αλλά τουλάχιστον ο Γιάννης είχε για πρώτη φορά συντροφιά τον αδερφό του, τον Θανάση. Τα νούμερα του αθλητή που ήδη έφερε το παρατσούκλι «Greek freak» υπήρξαν αξιοσημείωτα (15,3 πόντοι, 5,7 ριμπάουντ, 2 ασίστ, 2 τάπες), ωστόσο το εμπόδιο της Κροατίας αποδείχτηκε ανυπέρβλητο, μολονότι η ελληνική ομάδα κατόρθωσε να ανατρέψει το εφιαλτικό 13-31 του εναρκτήριου δεκαλέπτου. Το ολυμπιακό τουρνουά έγινε ερήμην της Ελλάδας για δεύτερη συνεχόμενη τετραετία. Μέσα στα αποδυτήρια του Πάλα Αλπιτουρ στο Τορίνο ο Γιάννης μελετούσε την απογοητευτική στατιστική του στο αποχαιρετιστήριο ματς και πείσμωνε. Ακούς εκεί 9 πόντοι, 3/14 σουτ, 6 λάθη και 0/7 τρίποντα!

«Θα επιστρέψω» υποσχέθηκε μπροστά στα μικρόφωνα των δημοσιογράφων, όταν για τους περισσότερους προοιωνιζόταν την αποχώρησή του από μια εθνική ομάδα που δεν τον χωρούσε πια. «Εγώ φταίω που χάσαμε» ξεσπάθωσε. «Θα ήταν λάθος να εξαφανιστώ έπειτα από μια ήττα. Κρατάω όχι τις καλές στιγμές αλλά τις απογοητεύσεις. Οι επιτυχίες θα έρθουν μέσα από τις αποτυχίες. Το σημαντικό είναι να μαθαίνεις από τα λάθη σου και να κοιτάζεις μπροστά. Οφείλεις να είσαι ταπεινός και να περιμένεις». Σε κατ’ ιδίαν συζητήσεις ο Γιάννης έλεγε και ξανάλεγε ότι «χρωστάει στην εθνική ομάδα μετάλλια». Στο προσωπικό του καλεντάρι είχε σημαδέψει το καλοκαίρι του 2017 ως έτος εξιλέωσης.

Οταν ο Γιάννης Αντετοκούνμπο παρουσιάστηκε στους Αθηναίους δημοσιογράφους ενόψει του Ευρωμπάσκετ δεν ήταν πια το λιπόσαρκο 19χρονο παλικαράκι της Σεβίλλης. Είχε ήδη αγωνιστεί στο πρώτο του All-Star Game (τον Φεβρουάριο του 2017 στη Νέα Ορλεάνη), πληρωνόταν με πακτωλό δολαρίων, γέμιζε τον φάκελό του με επαίνους από τους αθλητές που ο ίδιος είχε για εικονίσματα και κουβαλούσε στους ώμους του έναν ολόκληρο οργανισμό, τους φιλόδοξους Μιλγουόκι Μπακς.

Ταυτόχρονα έφερε στο καταπονημένο γόνατό του έναν ύπουλο τραυματισμό, ο οποίος απαιτούσε ξεκούραση και ρέγουλα. Το επαγγελματικό περιβάλλον που θα επέτρεπε να ξεπεραστούν τα προσκόμματα και να βοηθηθεί ο Γιάννης ώστε να προσφέρει τον καλύτερο εαυτό του στην εθνική εξανεμίστηκε μέσα σε ένα κουβάρι βυζαντινισμών, ερασιτεχνισμού, παλινωδιών, ζηλοφθονίας και παραφουσκωμένων «εγώ». Μολονότι υπήρχε ένα ολόκληρο έτος για να αναζητηθεί ο διάδοχος του επιτυχημένου Φώτη Κατσικάρη, τα κλειδιά δόθηκαν στον υπηρεσιακό και σχεδόν απόμαχο Κώστα Μίσσα, ενώ οι αγώνες προετοιμασίας ορίστηκαν να διεξαχθούν σε ακατάλληλα γήπεδα με γλιστερό παρκέ. Τα μισόλογα ακούγονταν σε όλους τους τόνους, το κλίμα στην ομάδα εκφυλίστηκε, ενώ η ανάγκη για ειδική μεταχείριση του Αντετοκούνμπο ώστε να συνδυαστούν οι αγωνιστικές υποχρεώσεις του με τα υπόλοιπα καθήκοντά του κλειδώθηκε στις καλένδες.

Ο Γιάννης έκανε προετοιμασία μαζί με τους υπόλοιπους παίκτες, αγωνίστηκε σε ένα μονάκριβο φιλικό με το Μαυροβούνιο (όπου πέτυχε 20 πόντους) και έφυγε τραυματίας για την Κίνα όπου τον καλούσε ειλημμένη διαφημιστική υποχρέωση. Στη Σαγκάη τον περίμενε η γυμνάστρια των Μπακς (η ίδια που τον ακολούθησε και φέτος στην Ελλάδα), της οποίας η ετυμηγορία ήταν περίπου απαγορευτική. «Ανάσταση» έγραψε ο Γιάννης στα social media μέσα από το αεροπλάνο που πετούσε πάνω από τον Ειρηνικό. Το σίριαλ έλαβε τέλος με θλιβερούς ψυχροπολεμικούς δεκάρικους από πλευράς ελληνικής ομοσπονδίας και ο Ελληνας All-Star επέστρεψε άπραγος στην Αμερική. Πίσω στην πατρίδα του πολλοί του κρέμασαν κουδούνια. Η απόδοση της εθνικής στο Ελσίνκι ήταν αντάξια όσων είχαν προηγηθεί, αν και η πρόκριση στα προημιτελικά με θρίαμβο επί της Λιθουανίας στην Κωνσταντινούπολη εξωράισε την εικόνα και προστάτευσε τα προσχήματα. «Αν ήταν και ο Γιάννης εδώ, θα παίρναμε μετάλλιο» είπαν οι περισσότεροι.

«Οι μάνατζερ σας τρέχουν από δω και από κει σαν τις αρκούδες που τις σέρνουν από τον χαλκά» είπε σε στιγμή έντασης ο Γιώργος Βασιλακόπουλος στους Αντετοκούνμπο. «Δεν θα ξανάρθει ο Γιάννης» προφήτευσαν οι Κασσάνδρες του διαδικτύου όταν είδαν το όνομά του να απουσιάζει από το προσκλητήριο του Θανάση Σκουρτόπουλου για το «παράθυρο» του Σεπτεμβρίου 2018. Για πολλοστή φορά οι μάντεις κακών και οι πατριδοκάπηλοι που έσπευσαν να μιλήσουν για «εθνικές προδοσίες» έσφαλαν. Θα ήταν άλλωστε παράλογο, στα όρια του εξωφρενικού, να κληθεί ένας σούπερ σταρ του ΝΒΑ για δύο καλοκαιρινά ματσάκια με τη Σερβία και τη Γεωργία, με την πρόκριση στο Παγκόσμιο Κύπελλο σχεδόν εξασφαλισμένη.

Η διετία που ακολούθησε είδε τον Γιάννη Αντετοκούμπο να γίνεται ο άνθρωπος των 100.000.000 δολαρίων (με ένα συμβόλαιο-μαμούθ που αντάμειψε τους περυσινούς κόπους του με 24,1 εκατομμύρια), να αναδεικνύεται πολυτιμότερος παίκτης σε ολόκληρο το ΝΒΑ, να οδηγεί τους Μπακς στους ανατολικούς τελικούς ύστερα από δεκαετίες ανομβρίας και, μολαταύτα, να χρησιμοποιεί τις λέξεις «Παγκόσμιο Κύπελλο» ως άστρο λαμπρό στην προσωπική του ατζέντα. Δύο χρόνια παρά δύο μέρες χώριζαν την τελευταία συμμετοχή του στην εθνική ανδρών (11/8/2017 με αντίπαλο το Μαυροβούνιο στο Βελιγράδι) μέχρι την επιστροφή του στις 9 Αυγούστου 2019 στο Ηράκλειο, κόντρα στην Ουγγαρία.

Το όνειρο του Γιάννη είναι να οδηγήσει την εθνική σε τροχιά διάκρισης στην Κίνα και παράλληλα να της χαρίσει το απευθείας εισιτήριο στους Ολυμπιακούς Αγώνες του Τόκιο (όπου προκρίνονται οι πρώτες δύο ευρωπαϊκές ομάδες του Μουντομπάσκετ), ώστε να αποφευχθεί η ταλαιπωρία του προολυμπιακού τουρνουά. Αλλο Τορίνο δεν θέλει να ξαναζήσει ο MVP του ΝΒΑ. Θα έχει άλλωστε δουλειές με φούντες τον Ιούνιο του 2020 στην Αμερική. Πριν από τα φετινά φιλικά ο Γιάννης Αντετοκούνμπο μετρούσε 37 συμμετοχές στην εθνική ανδρών και 368 πόντους (μ.ό. 9,9). Ο Παναγιώτης Γιαννάκης ολοκλήρωσε τη λαμπρή καριέρα του με 351 συμμετοχές, ο Παναγιώτης Φασούλας με 244, ο Φάνης Χριστοδούλου με 220, ο Νίκος Ζήσης με 189, ο σημερινός αρχηγός Γιάννης Μπουρούσης πλησιάζει τις 170, ενώ ο Νίκος Γκάλης φόρεσε το εθνόσημο 168 φορές.

Το προσωπικό ρεκόρ του Αντετοκούνμπο στο σκοράρισμα με την εθνική ανδρών είναι οι 22 πόντοι από ένα ματσάκι με την Ολλανδία στο τουρνουά Ακρόπολις του 2015, ενώ έχει παίξει και δώδεκα φορές στην ομάδα των νέων. Ο ήρωάς μας φόρεσε για πρώτη φορά τα γαλανόλευκα στα 18,5 χρόνια του, στις 7 Ιουνίου 2013, μπροστά σε δεκάδες υποψιασμένους «κατασκόπους» ενόψει ντραφτ από το ΝΒΑ, στο φιλικό 62-52 της εθνικής νέων επί της Κροατίας στην ιταλική πόλο Γέζολο. Η απόδοσή του με 11 πόντους έκανε τους Αμερικανούς ιχνηλάτες να τρέχουν εκστασιασμένοι στα τηλέφωνα! Τον επέλεξαν τελικά οι Μπακς στο νούμερο 15. Δεκατέσσερις επιφυλακτικοί χτυπάνε μέχρι σήμερα το κεφάλι τους στον τοίχο.

Προπονητής του Γιάννη σε εκείνο το ντεμπούτο ήταν συμπτωματικά ο Κώστας Μίσσας, ενώ μεταξύ των ονομάτων που γράφτηκαν στο φύλλο αγώνα ήταν αυτό του σημερινού συμπαίκτη του στην ανδρών Γιαννούλη Λαρεντζάκη, καθώς και του Λευτέρη Μποχωρίδη.

Με τις ομάδες των εφήβων ή των παίδων ο Γιάννης Αντετοκούνμπο δεν αγωνίστηκε ποτέ. Μέχρι το 2013 ουδείς από την οικογένειά του είχε ελληνικό διαβατήριο…

* Περιοδικό Hot Doc #186, H ιστορία του Μουντομπάσκετ 1950-2019, 25/08/2019