Γερμανικό δικαστικό «μπλόκο» στα αμερικανικά drones – Γιατί ενδιαφέρει την Ελλάδα

Υπέρ της προσφυγής που κατέθεσε μια οικογένεια από την Υεμένη τάχθηκε ένα δικαστήριο στην πόλη Μίνστερ της Γερμανίας την περασμένη Τρίτη.

Οι τρεις ενάγοντες από την Υεμένη προσέφυγαν στη γερμανική δικαιοσύνη, υποστηρίζοντας ότι κάποιοι συγγενείς τους στην Υεμένη σκοτώθηκαν το 2012, ύστερα από επίθεση αμερικανικών drones που είχαν απογειωθεί από τη Γερμανία.

Σύμφωνα με την απόφαση του Ανώτατου Διοικητικού Δικαστηρίου του Μίνστερ, η γερμανική κυβέρνηση θα πρέπει να εξακριβώσει αν οι αμερικανικές στρατιωτικές επιχειρήσεις που έχουν ως αφετηρία την αεροπορική βάση του Ράμσταϊν, είναι σύμφωνες με το διεθνές δίκαιο.

Όπως αναφέρει η Deutsche Welle υπόθεση έφτασε στη δικαιοσύνη μέσω του Ευρωπαϊκού Κέντρου για τα Συνταγματικά και τα Ανθρώπινα Δικαιώματα, το οποίο εκπροσωπούσε μια οικογένεια από την περιοχή Hadramawt της ανατολικής Υεμένης.

Οι ενάγοντες υποστήριξαν ότι η Γερμανία είναι εν μέρει υπεύθυνη για τους θανάτους των δύο συγγενών της οικογένειας, καθώς η αεροπορική βάση στη νοτιοδυτική Γερμανία λειτουργεί ως βάση drones (μη επανδρωμένων αεροσκαφών). 

Τα αμερικανικά πλήγματα με drones στην Υεμένη έχουν ως στόχο μέλη της Αλ Κάιντα, ωστόσο, υπάρχουν ενστάσεις και αμφιβολίες για το αν στοχοποιούνται και άτομα που θεωρείται ότι έχουν «συνεχόμενη μαχητική λειτουργία (continuous combat function)». Αυτός ο όρος θεωρείται ότι λειτουργεί ως όριο ώστε να εμποδίζεται η εξουδετέρωση αμάχων που σχετίζονται ή συνδέονται με ένοπλες οργανώσεις, χωρίς να μάχονται στο πλευρό τους.

«Η απόφαση του δικαστηρίου του Μίνστερ αποτελεί σημαντικό βήμα προς την τοποθέτηση ορίων στο πρόγραμμα drone που πραγματοποιείται μέσω της βάσης Ράμσταϊν», δηλώνει ο Αντρέας Σούλερ, δικηγόρος του Ευρωπαϊκού Κέντρου για τα Συνταγματικά και τα Ανθρώπινα δικαιώματα. «Η Γερμανία πρέπει πλέον να αναλάβει την ευθύνη της για αυτά τα πλήγματα».

Από την πλευρά του, κατά τη διάρκεια της εκδίκασης της υπόθεσης, το γερμανικό δικαστήριο ανθρωπίνων δικαιωμάτων δήλωσε ότι δεν γνώριζε ότι η συγκεκριμένη βάση χρησιμοποιούνταν για επιθέσεις με drones. 

Πάντως, η απόφαση του δικαστηρίου απέρριψε το αίτημα των εναγόντων για γενική απαγόρευση της βάσης του Ράμσταϊν για μη επανδρωμένες αεροπορικές αποστολές.

Γιατί η απόφαση ενδιαφέρει την Ελλάδα

Η απόφαση, αν και σε πρώτη φάση αφορά τη Γερμανία, δημιουργεί δικαστικό προηγούμενο και για άλλες χώρες οι οποίες φιλοξενούν στο έδαφός τους ΝΑΤΟϊκές ή αμερικανικές βάσεις, όπως η Ελλάδα.

Σε άρθρο του Μαΐου του 2018 της αμερικανικής ιστοσελίδας ερευνητικής δημοσιογραφίας The Intercept, τονίζεται ότι ο αμερικανικός στρατός ξεκίνησε να λειτουργεί drones από ελληνική στρατιωτική βάση, στο πλαίσιο της επέκτασης των στρατιωτικών επιχειρήσεων των ΗΠΑ στην Αφρική και γύρω από αυτήν.

Σύμφωνα με την ιστοσελίδα, πρόκειται για drones τύπου MQ-9 Reapers, τα οποία αποτελούν το μοντέλο drone που αντικατέστησε τα Predator. Tα νέα drones αναπτύχθηκαν στην αεροπορική βάση στη Λάρισα.

Η παραμονή των drones στη Λάρισα «είναι προσωρινή, μέχρι να μεταφερθούν σε άλλη τοποθεσία», εξήγησε ο Auburn Davis, επικεφαλής ζητημάτων Τύπου για την αμερικανική αεροπορία στην Ευρώπη και την Αφρική.

Ο Davis συμπλήρωσε ότι τα μη επανδρωμένα αεροσκάφη δεν είναι οπλισμένα και είναι επιφορτισμένα με αποστολές παρακολούθησης, πληροφοριών και κατασκοπείας (ISR).

«Είναι η πρώτη φορά που δυνατότητες ISR έχουν τοποθετηθεί στην Ελλάδα», εξηγεί ο Davis στο Intercept, αρνούμενος ωστόσο να αναφερθεί λεπτομερώς στις αποστολές στις οποίες χρησιμοποιούνται τα συγκεκριμένα drones.

«Η ανάπτυξη των drones στη Λάρισα πιθανότατα θα χρησιμοποιηθούν υποβοηθητικά για τις αποστολές των ΗΠΑ στη Λιβύη», εκτιμά από την πλευρά του ο Dan Gettinger, συνιδρυτής του Κέντρου Έρευνας Drone, στο πανεπιστήμιο Bart.

Σύμφωνα με στρατιωτική πηγή που μίλησε τον περασμένο Μάρτιο στο news.gr θα ήταν απλά για συνεκπαίδευση που θα διαρκούσε για τουλάχιστον δύο με τρεις μήνες, ωστόσο τα αμερικανικά αεροσκάφη είναι ακόμα στην Λάρισα και σύμφωνα με όλες τις ενδείξεις θα αυξηθεί και ο αριθμός τους.

Τα τελευταία χρόνια οι ΗΠΑ έχουν δημιουργήσει ένα μεγάλο δίκτυο αεροπορικών βάσεων στην Αφρική, με τα μη επανδρωμένα αεροσκάφη τους να ξεκινούν τις αποστολές τους από το Ντζιμπουτί, το Καμερούν, την Τυνησία και τον Νίγηρα.

Drones τύπου ΜQ-9 Reapers φιλοξενούνται μεταξύ άλλων, εκτός από τη Λάρισα, στη βάση Miroslawiec στην Πολωνία και στη Sigonella στην Ιταλία.

Σε αυτό το πλαίσιο, είναι σαφές ότι η γερμανική δικαστική απόφαση παρουσιάζει ιδιαίτερο ενδιαφέρον και για την Ελλάδα, από το έδαφος της οποίας ξεκινούν αποστολές drones, οι οποίες είναι άγνωστου περιεχομένου.