Στο νέο του project, ο φωτογράφος Σπύρος Μπακάλης συναντά καθημερινούς ανθρώπους, συνομιλώντας και φωτογραφίζοντάς τους την ώρα της εργασίας τους.
– Σπύρο πόσα χρόνια δουλεύεις με το ταξί;!
Δουλεύω συνεχόμενα από το 2013
– Πρίν από το ταξί με τι ασχολούσουν;
Έχω τελειώσει το ΤΕΙ Οχημάτων στη Θεσσαλονίκη, τελείωσα και με το στρατό και μετά συνέχισα τη δουλειά του πατέρα μου.
– Τη περίοδο που σπούδαζες, ήταν στο πλάνο σου μετά να ασχοληθείς με το ταξί ή είχες διαφορετικά πλάνα;
Είχα σκοπό να κάνω κάτι άλλο για αυτό και σπούδασα άλλωστε, αλλά το ταξί ξεκίνησε ως κάτι προσωρινό και εν τέλει έγινε μόνιμο.
– Δουλεύεις οδηγός ταξί από το 2013, δηλαδή όταν ξεκίνησε με τη δουλειά, ήμασταν ήδη στα πρώτα χρόνια της οικονομικής κρίσης και σε σημείο μάλιστα που η κρίση κάλπαζε. Πως ήταν τα πράγματα τότε, όταν μπήκες στη δουλειά;
Κοίταξε να δεις εγώ το 2013 που ανέβηκα στο ταξί δεν είχα μεγάλη εμπειρία από τη δουλειά, από το πατέρα μου ότι είχα ακούσει που ήταν ταξιτζής, τα πράγματα ήταν πολύ χάλια. Αυτή η κατάσταση προχώρησε μέχρι το 2015-2016 και μετά το 2017 άρχισε κάπως να καλυτερεύει το πράγμα και μέχρι το 2019, μέχρι και πριν από τη πανδημία δηλαδή, ήταν πολύ καλά τα πράγματα, από εκεί και πέρα είναι τραγική η κατάσταση για το κλάδο και κανείς δε ξέρει που θα οδηγήσει όλο αυτό.
– Μέχρι σήμερα και μετά από σχεδόν ένα χρόνο με την υγειονομική κρίση του covid η δουλειά σου έχει επηρεαστεί σε μεγαλύτερο βαθμό σε σχέση με τα χρόνια πριν που είχαμε μόνο την οικονομική κρίση;!
Νομίζω ότι είναι χειρότερη η κατάσταση τώρα από ότι ήταν πριν, μόνο με την οικονομική κρίση. Είναι πολύ πεσμένη η δουλειά τύπου 70-80% σε σχέση με το 2018-2019
– Για τη περίοδο της πανδημίας τι μέτρα έχουν παρθεί από το κράτος για τον κλάδο σας και αν αυτά τα μέτρα τα βρίσκεται ικανοποιητικά και να επαρκούν.
Κοίταξε να δεις, εμείς το Μάρτιο στο πρώτο κύμα πήραμε 800 ευρώ, σαν βοήθεια, η πλειοψηφία των συναδέλφων τα πείρε νομίζω, κάποιοι δε τα πήρανε τώρα για ποιους λόγους ακριβώς δε τους ξέρω. Από εκεί και πέρα πήραμε δύο επιστρεπτέες προκαταβολές οι οποίες θα επιστραφούν και στη τελευταία που πήραμε, η οποία είναι 1000 ευρώ, τα μισά δεν είναι επιστρεπτέα και υπολογίζουν από ότι έχουμε ακούσει να πάρουμε ακόμα μια ή δύο. Όπως καταλαβαίνεις για όλους αυτούς τους μήνες που υπάρχει αυτή η κατάσταση, τα λεφτά είναι ελάχιστα, αν συνυπολογίσεις ότι το ταξί εφόσον δουλεύει έχει περίπου 1.500 ευρώ έξοδα το μήνα χοντρικά.
– Αν ήταν στο χέρι σου τι θα πρότεινες για αντισταθμίστηκα μέτρα βοήθειας για το κλάδο του ταξί;
Θα έπρεπε αυτά τα λεφτά που έχει δώσει να μη τα πάρει πίσω να είναι μη επιστρεπτέες οι προκαταβολές, μετά να μη πληρώναμε ΕΦΚΑ ή τουλάχιστον να είχαμε μια γενναία έκπτωση για τους μήνες που υπολειτουργούμε, η οποία έκπτωση έγινε αλλά μόνο για τρεις μήνες και από εκεί και πέρα στήριξη στα βασικά έξοδα του κλάδου τουλάχιστον και προφανώς πάγωμα δανείων, ΦΠΑ και εφορείας.
– Ένα πράγμα που είχε κάνει πολύ μεγάλο ντόρο στο κλάδο σας ήταν όταν είχε εμφανιστεί η UBER στην Ελλάδα ως υπηρεσία ταξί. Τι έγινε με αυτό; Πως δημιούργησε πρόβλημα στο κλάδο σας;
Για να πούμε την αλήθεια η UBER δεν έφυγε ποτέ από την Ελλάδα, συνεχίζει και λειτουργεί ακόμα με ταξί, τα ΙΧ που μας κάνανε τη μεγαλύτερη ζημιά, μέσω UBER έφυγαν, αλλά το ΙΧ σαν μέσω αστικής μεταφοράς δεν έχει φύγει από τη χώρα. Τα van και τα ΙΧ με οδηγό, όπως τα λέμε εμείς, κάνουνε πάρτυ επι της ουσίας, έχοντας εκμηδενίσει τις τιμές στα καλά δρομολόγια που λέμε εμείς, προφανώς δουλεύοντας παράνομα μιας που έχουν αφήσει κάποια παραθυράκια στους νόμους, αλλά στην ουσία ούτε ο νόμος δεν εφαρμόζεται.
– Άρα αυτή τη στιγμή στην Αθήνα και στην υπόλοιπη Ελλάδα κυκλοφορούν κανονικά ΙΧ που παρέχουν υπηρεσίες ταξί;
Από ότι ακούμε κυκλοφορούν ναι κανονικά μέσω κάποιων εφαρμογών όχι τοσο γνωστών όπως η UBER. Εδώ να προσθέσω ότι αυτά τα αυτοκίνητα δεν έχουν κανένα πληθυσμιακό κριτήριο όπως έχουν οι άδειες ταξί, δηλαδή μπορείς να βγάλεις όσα θες, όπου θες και να δουλέψεις και όπου θες, αρκεί να έχεις έδρα το σπίτι σου. Αυτό χρειάζεται, ένα τουριστικό γραφείο με έδρα το σπίτι σου και ένα γνωστό να σου δίνει δουλειές, από εκεί που το ταξί πήγαινε με 35 ευρώ εσύ θα πας με 20 για να πάρεις τη δουλειά, παράδειγμα, επίσης οι προδιάγραφες για τα αυτοκίνητα είναι πολύ χαμηλές, βλέπουμε στους δρόμους να δουλεύουν αμάξια τα οποία δεν έχουν τις προδιαγραφές για επαγγελματικό αυτοκίνητο, οπότε όπως καταλαβαίνεις και βάση εξόδων και βάση προδιαγραφών είναι εντελώς αθέμιτος ο ανταγωνισμός, γιατί ούτε ταξίμετρα, ούτε ταμειακές έχουν αυτοί, δεν έχουν απολύτως τίποτα.
– Σε μια εποχή στην οποία ζούμε και με ένα κράτος που προωθεί την ελεύθερη αγορά, το άνοιγμα των επαγγελμάτων και τον γενικό ανταγωνισμό με θεμιτά και αθέμιτα μέσα και αφού βλέπουμε ότι αυτή η κατάσταση πάει να γίνει καθεστώς, δηλαδή αναπόφευκτη, τι θα πρότεινες εσύ ότι θα πρέπει να γίνεται ώστε τουλάχιστον οι συνθήκες του ανταγωνισμού να μην ευνοούν τα αθέμιτα μέσα και να μη δημιουργούνται ανισότητες;
Κοίταξε να δεις, ο νόμος αυτή τη στιγμή λέει ότι τα συγκεκριμένα αυτοκίνητα σε όλη την Ελλάδα εκτός από κάποιων νησιών για κάποιους μήνες το καλοκαίρι, πρέπει να κάνουν τρίωρες συμβάσεις. Αυτό όπως καταλαβαίνεις δε το τηρεί κανένας, πρακτικά δηλαδή αυτά τα αυτοκίνητα πρέπει να χρησιμοποιούνται για παράδειγμα να κάνουν ένα τουρ από την Αθήνα μέχρι τους Δελφούς και όχι από το κέντρο στο αεροδρόμιο. Αυτό ας πούμε δε τηρείται και είναι ένα απλό παράδειγμα για το πως δημιουργείται αυτή η κατάσταση του μεγάλου και αθέμιτου ανταγωνισμού τον οποίο τον συναντάμε κάθε μέρα, που τους βλέπουμε μπροστά μας να μας παίρνουν τις δουλειές και δε μπορούμε να κάνουμε τίποτα επι της ουσίας.
– Άρα το πρόβλημα είναι ότι δεν υπάρχει κανένας έλεγχος για το πως λειτουργεί και για το αν τηρεί τους νόμους αυτός ο καινούριος κλάδος;!
Ναι, το 2018 που φτιάχτηκε η νομοθεσία που έδιωξε την UBER επί της ουσίας με τα ΙΧ, φτιάχτηκε μια ηλεκτρονική πλατφόρμα που θα δηλώνανε τις διαδρομές τους για να μπορούν να τους ελέγχουνε, αυτό δε λειτούργησε ποτέ, αν και πήγε να ξεκινήσει να λειτουργεί αλλά τελικά σταμάτησε γιατί κάποιους δε σύμφερε μάλλον. Και ακόμα και σήμερα με αυτή τη κυβέρνηση που έταξε πολλά στο κλάδο, δε βλέπουμε καμιά σωτηρία, ίσα-ίσα ό,τι φέρνει είναι κατά του ταξί και υπέρ του ιδιώτη με το ΙΧ.
– Ενισχύουν δηλαδή κάποιον ιδιώτη που δεν έχει επενδύσει χρήματα σε μια άδεια ταξί, αγορά επαγγελματικού αυτοκίνητου, κατοχή επαγγελματικού διπλώματος αυτοκινήτου κτλ όπως έχεις κάνει εσύ για παράδειγμα;
Προφανώς, όταν μπορεί ο οποιοσδήποτε να βάλει όποτε θέλει μια άδεια ΙΧ με οδηγό και να κάνει τη δουλειά που κάνουμε εμείς, ε αυτό το πράγμα οδηγεί σε μια ζούγκλα, ήδη ακούγονται πράγματα ότι τρώγονται και αυτοί μεταξύ τους γιατί ρίχνουν αρκετά τις τιμές στα δρομολόγια. Από εκεί και πέρα το ταξί δε μπορεί να τους ανταγωνιστεί αυτούς, δηλαδή δε μπορώ να πάω εγώ στο αεροδρόμιο με 20-25 ευρώ που πάει αυτός. Ας μου δώσει το κράτος το δικαίωμα να παίζω και εγώ με τις τιμές όπως θέλω, ας μου δώσει το δικαίωμα να έχω απλό ΙΧ όπως έχουν αυτοί, και να μην αναγκάζομαι να έχω επαγγελματικό αμάξι βάση προδιαγραφών και ίσως τότε να αλλάξουν τα πράγματα. Αλλά θεωρώ το πιο σημαντικό για αυτούς, είναι να βάλουν και αυτοί ταμειακή επι τόπου να κόβουν απόδειξη επι τόπου στο πελάτη και όχι με συμφωνία και βλέπουμε πως θα γίνει και μέσω του γραφείου και τιμολόγιο και όποτε και αν κοπεί.
– Από ότι βλέπω είσαι νέος άνθρωπος, φοράς και βέρα, είσαι παντρεμένος;!
Ναι είμαι παντρεμένος, ένα χρόνο και κάτι.
– Πολύ ωραία! Δε μου λες, πόσο εύκολο είναι να συντηρήσεις ένα σπίτι, μια οικογένεια, ένα νέο ζευγάρι, ειδικά αν έχει και παιδιά, -δε ξέρω αν εσύ έχεις παιδιά-, όταν η δουλειά σου είναι οδηγός ταξί;
Κοίταξε να δεις, η κατάσταση αυτή τη στιγμή, αν έχεις ένα δάνειο ή χρωστάς κάπου είναι τραγική. Εγώ ευτυχώς δεν έχω αυτή τη περίοδο τέτοια θέματα ανοιχτά, παρ’ όλα αυτά όμως στο σπίτι κάθε μέρα με παραπάνω από 20 ευρώ δεν πάω. Δηλαδή είμαι πολύ τυχερός που η γυναίκα μου δουλεύει, έχουμε και δικό μας σπίτι και έτσι μπορούμε και παλεύουμε τη καθημερινότητα και τις ανάγκες της. Από συναδέλφους που βλέπω που έχουνε δάνεια , είτε έχουνε παιδιά, είτε έχουνε ενοίκια, οι συνθήκες είναι τραγικές. 15-17 ώρες στο τιμόνι, όλη μέρα στο ταξί, 5-6 ώρες ξεκούραση και την επόμενη μέρα πάλι το ίδιο. Είναι πολύ δύσκολα αυτή τη στιγμή ειδικά αν τρέχουν δάνεια. Αν δε χρωστάς απλά συντήρησε με το ζόρι, αυτό τίποτα παραπάνω.
– Το επάγγελμά σου χαρακτηρίζεται από διάφορους προσδιορισμούς, ταξιτζής, αυτοκινητιστής, ταρίφας, κίτρινη φυλή, επαγγελματίας οδηγός. Τι από όλα αυτά ισχύει;
Όσων αφορά εμένα εγώ αισθάνομαι αυτοκινητιστής και επαγγελματίας οδηγός. Δυστυχώς ο κλάδος ταλαιπωρείται χρόνια από κάποιους που δε κάνουνε σωστά τη δουλεία τους, αυτός έχει άμεση επαφή με το κόσμο με τη κοινωνία στους δρόμους, μπαίνει ο πελάτης μέσα σε έναν τέτοιο που τον βρίσκει στο δρόμο, από πρακτορείο, στο αεροδρόμιο και έτσι σχηματίζεται αυτή η εντύπωση του “ταρίφα”, της “κίτρινης φυλής” . Δυστυχώς είναι ένα επάγγελμα ανοιχτό που όποιος θέλει μπορεί να τη κάνει αυτή τη δουλειά με μια απλή άδεια, σαν οδηγός τουλάχιστον, οπότε είναι λογικό όπως συμβαίνει σε όλα τα επαγγέλματα να υπάρχουν και σε μας κάποιοι που δεν κάνουν καλά τη δουλειά τους. Προσπαθούμε και εμείς να τους απομονώσουμε προσπαθεί και το σωματείο, αλλά αν ο κόσμος δε καταγγείλει αυτούς τους ανθρώπους κάθε φορά που θα πέσει σε έναν από αυτούς, δε πρόκειται να αλλάξει κάτι, δε μπορούμε εμείς να κυνηγάμε το “συνάδελφο” και να του βάζουμε χέρι, πρέπει ο κόσμος πρώτα και η αστυνομία που κάνει κάποιους ελέγχους, με το που διαπιστώσει κάποια παράβαση που δε δικαιολογείται και δεν μιλάω για πταίσματα, κατευθείαν να του παίρνει την ειδική άδεια και ο συγκεκριμένος να μη ξανα ανεβαίνει στο ταξί. Μόνο έτσι θα φτιάξει ο κλάδος. Παρ’ όλα αυτά όμως τα τελευταία χρόνια έχει βελτιωθεί πάρα πολύ ο κλάδος, γιατί έχουν μπει αρκετά νέα παιδιά με σπουδές και τα λοιπά, εντάξει, δεν είναι όπως όταν ξεκίνησαν οι γονείς μας που βρήκανε ένα επάγγελμα απλά για να ζήσουνε. Εμείς και σπουδάσαμε, μπορεί να μη μας βγήκαν επαγγελματικά οι σπουδές στη πορεία, κάνουμε τώρα αυτό το επάγγελμα, θεωρώ ότι η πλειοψηφία το κάνουμε σωστά αυτό το επάγγελμα.
– Μια τελευταία ερώτηση που συμβαδίζει με την τεχνολογική έξαρση που έχει η εποχή μας. Οι εφαρμογές που υπάρχουν πλέον για την εξυπηρέτηση του πελάτη να βρει ταξί, πόσο έχουν βοηθήσει τη δουλειά σου;
Καταρχάς να ξεκαθαρίσουμε κάτι τα ραδιοταξί έχουν εκσυγχρονιστεί πια και έχουν και τα ίδια τις δικές τους εφαρμογές. Παρ ́όλο που μια συγκεκριμένη εφαρμογή έκανε την αρχή στην Ελλάδα σαν πλατφόρμα, πλέον όλα τα ραδιοταξί ακόμα και αυτό που συνεργάζομαι εγώ έχει ανάλογη εφαρμογή. Λοιπόν, σίγουρα βοήθησαν όλα αυτά, σίγουρα πολύς κόσμος που ήταν δυσαρεστημένος με το ταξί, επέστρεψε στη χρήση του ταξί, και πλέον μπορεί να βαθμολογήσει, να επιλέξει οδηγό, να επιλέξει αυτοκίνητο, αλλά σαν πολυεθνική αυτή η εταιρεία και ως ιδιώτες, γιατί τα ραδιοταξί δεν είναι ιδιώτες είναι συνεταιρισμοί που διοικούνται από εμάς, ε αυτοί κοιτάνε το κέρδος τους, με αποτέλεσμα να μας έχουν πολύ μεγάλες προμήθειες, βοηθάνε σίγουρα τη δουλειά μας και το πελάτη να βρει ταξί μέσω του κινητού και να εξυπηρετηθεί, αλλά οι προμήθειες είναι τεράστιες, μιλάμε δηλαδή για 12% που είναι τεράστιο ποσό αν βάλουμε μέσα ΦΠΑ, εφορίες και τα λοιπά και φυσικά όσο λειτουργούν με τα ταξί είναι καλά, αν το ανοίξουν και σε ΙΧ εκεί θα υπάρξει σοβαρό πρόβλημα.
– Όταν λες να τα ανοίξουν και σε ΙΧ εννοείς ότι αυτή η εφαρμογή να λειτουργεί και με ιδιώτες;
Ναι ακούγονται διάφορα τελευταία ότι προσπαθούν να αλλάξουν κάποιους νόμους περιορίζουν αυτή τη λειτουργεία, θα δούμε τι θα γίνει, γιατί μη ξεχνάμε ότι εμείς οι οδηγοί τους κάναμε γνωστούς και μεγάλους όλους αυτούς, από τους ταξιτζήδες γίνανε διάσημοι, αυτοί είχαν μια ιδέα, εμείς παρέχουμε τις υπηρεσίες μας, αυτοί είχαν μια καινοτόμα ιδέα και στην αρχή μας παρακαλάγανε να μπούμε στην εφαρμογή όταν πρώτο άνοιξε.
Σπύρο σ’ ευχαριστώ πολύ για τη κουβέντα να είσαι καλά!
Ευχαριστώ και εγώ που μου δώσατε την ευκαιρία να απαντήσω στις ερωτήσεις.