Eurogroup: Συμφωνία για το δεύτερο πακέτο στήριξης

Σε συμφωνία για το νέο δάνειο των 130 δισ. ευρώ προς την Ελλάδα προχώρησαν οι υπουργοί Οικονομικών της Ευρωζώνης, κατά τη χθεσινή διάσκεψη του Eurogroup, ύστερα από μαραθώνιες διαπραγματεύσεις που κράτησαν 13 ώρες, με την Ελλάδα να μπαίνει υπό καθεστώς πλήρους εποπτείας τα επόμενα χρόνια.

Η συμφωνία προβλέπει κούρεμα ομολόγων κατά 53,5%, καθώς επίσης και τη δημιουργία ενός ειδικού λογαριασμού μέσω του οποίου η Ελλάδα θα καταβάλλει το ποσό εξυπηρέτησης του χρέους. Μάλιστα η εξυπηρέτηση του χρεόυς αναμένεται να κατοχυρωθεί και συνταγματικά από την Ελληνική κυβέρνηση ούτως ώστε να διασφαλιστούν τα συμφέροντα των δανειστών.

Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι και οι επόμενες Ελληνικές κυβερνήσεις θα είναι δεμένες χειροπόδαρα έναντι των ξένων δανειστών, ακόμη και στην περίπτωση που αποφάσιζαν την πλήρη αλλαγή πολιτικής.

Να σημειωθεί ότι με τη χθεσινή συμφωνία το Ελληνικό χρέος αναμένεται να διαμορφωθεί στο 120,5% του ΑΕΠ του 2020, που σημαίνει ότι θα χρειαστούν αιματηρές θυσίες και άλλα οκτώ χρόνια σκληρής λιτότητας μόνο και μόνο για να φτάσει το Ελληνικό χρέος στα επίπεδα του 2008.

Συμμετοχή ιδιωτών

Συγκεκριμένα, οι ιδιώτες κάτοχοι ελληνικών ομολόγων δέχτηκαν περικοπή στην ονομαστική αξία του χαρτοφυλακίου τους, ύψους 53,5% έναντι 50% που είχαν προβλεφθεί στην αρχική συμφωνία του Οκτωβρίου. Με τον τρόπο αυτό το ελληνικό χρέος που ανήκει σε ιδιώτες θα μειωθεί κατά 107 δισ. ευρώ.

Οι ιδιώτες αποδέχθηκαν επίσης και διαφορετικό κουπόνι, από ό,τι αρχικά υπολογιζόταν, στα 30ετή ομόλογα που πρόκειται να αντικαταστήσουν τα υφιστάμενα ομόλογα. Το κουπόνι στα νέα ομόλογα θα είναι κυμαινόμενο, της τάξης του 2% από τον Φεβρουάριο του 2012 έως τον Φεβρουάριο του 2015, για να αυξηθεί μετά στο 3% για τα επόμενα πέντε χρόνια και στο 4,3% από τον Φεβρουάριο. του 2020 έως τον Φεβρουάριο του 2042. Το μεσοσταθμικό κουπόνι στα ομόλογα, σε όλη τη 30ετή διάρκειά τους, ανέρχεται στο 3,65%.

Παράλληλα αποφασίστηκε από τις κυβερνήσεις της Ευρωζώνης και η μείωση του επιτοκιακού περιθωρίου των δανείων που έχουν δοθεί στην Ελλάδα στις 150 μονάδες βάσης (1,50%). Αυτό θα ελαφρύνει το χρέος της χώρας κατά 2,8% του ΑΕΠ της. Επιπλέον οι κυβερνήσεις των κρατών της Ευρωζώνης, οι κεντρικές τράπεζες των οποίων διακρατούν ομόλογα του ελληνικού δημοσίου στο χαρτοφυλάκιο επενδύσεών τους, συμφώνησαν να μεταβιβάζουν στην Ελλάδα έως το 2020 ποσό ίσο με τα μελλοντικά κέρδη που θα αποκομίζουν οι εν λόγω τράπεζες από το χαρτοφυλάκιο αυτό. Αυτό θα ελαφρύνει το ελληνικό χρέος κατά 1,8% του ΑΕΠ έως το 2020.

Στενή εποπτεία και σκληρή λιτότητα

Το σημείο όμως της συμφωνίας που θα πρέπει να τονιστεί ιδιαίτερα είναι οι υποχρεώσεις που απορρεόυν όχι μόνο για την τωρινή αλλά και τις επόμενες Ελληνικές κυβερνήσεις για την εξυπηρέτηση του χρέους. Η Ελλάδα δεσμεύτηκε να καταβάλει απευθείας σε ειδικό κλειστό λογαριασμό ποσό που θα αντιστοιχεί στην εξυπηρέτηση του χρέους για κάθε τρίμηνο του έτους.

Μάλιστα εντός του επόμενου διμήνου θα υιοθετηθεί και νομοθετική ρύθμιση που θα διασφαλίζει και συνταγματικά την ταμειακή προτεραιότητα της αποπληρωμής του χρέους, ούτως ώστε να μη χαθεί ούτε ένα ευρώ από τα χρήματα των ξένων δανειστών.

Παράλληλα η Ελλάδα μπαίνει υπό καθεστώς μόνιμης εποπτείας από τους ξένους δανειστές. Εκπρόσωποι της τρόικας θα έχουν πλέον «μόνιμη παρουσία» στην Αθήνα για να διασφαλίσουν την εφαρμογή των μεταρρυθμίσεων που προβλέπονται στη δανειακή σύμβαση.

Πανηγύρια από Βενιζέλο και Παπαδήμο

Παρά τη “μόνιμη παρουσία” όμως, η συμφωνία έγινε δεκτή εν μέσω πανηγυρισμών τόσο από τον πρωθυπουργό Λουκά Παπαδήμο, όσο και από τον υπουργό Οικονομικών Ευάγγελο Βενιζέλο.
Ο κ. Παπαδήμος έκανε λόγο για συμφωνία ιστορικών διαστάσεων, η οποία όμως απαιτεί ακόμα να γίνουν πολλά, ενώ ο κ. Βενιζέλος δήλωσε ότι «είναι η πρώτη φορά στην ιστορία μας που μια κυβέρνηση αφαιρεί βάρος από τις πλάτες του ελληνικού λαού, μειώνοντας το δημόσιο χρέος».

Η συμφωνία ανακοινώθηκε στη διάρκεια συνέντευξης Τύπου που παραχώρησαν ο πρόεδρος του Eurogroup, Ζαν Κλοντ Γιούνκερ, ο Ευρωπαίος Επίτροπος αρμόδιος για τις Οικονομικές και Νομισματικές Υποθέσεις, Ολι Ρεν, και η επικεφαλής του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου Κριστίν Λαγκάρντ.

Ο κ. Γιούνκερ έκανε λόγο για μακρόπνοη συμφωνία που περιλαμβάνει οικονομική βοήθεια και μία άνευ προηγουμένου απομείωση του χρέους από τους ιδιώτες πιστωτές, «ώστε να υπάρξουν οι εγγυήσεις για το μέλλον της χώρας στην ευρωζώνη», ενώ ο κ. Ρεν χαρακτήρισε τη συμφωνία ως σημαντικό βήμα τόσο για την Ελλάδα όσο και την Ευρωζώνη.

Από την πλευρά της η κ. Λαγκάρντ χαιρέτισε τη συμφωνία και ανέφερε ότι τα μεταφέρει τα αποτελέσματα του σημερινού Eurogroup στο Δ.Σ. του ΔΝΤ το οποίο θα συνεδριάσει τη δεύτερη εβδομάδα του Μαρτίου.

Την ικανοποίηση του για την επίτευξη της συμφωνίας εξέφρασε και ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, Μάριο Ντράγκι, μιλώντας σε δημοσιογράφους, ενώ ο πρωθυπουργός της Ιταλίας Μάριο Μόντι έκανε λόγο για ένα καλό αποτέλεσμα «για την Ελλάδα, τις αγορές και την Ευρωζώνη».

Προβληματισμένος ο Κουβέλης

Στην εσωτερική πολιτική σκηνή επικρατεί πλήρης προβληματισμός αναφορικά με τα αποτελέσματα της συμφωνίας. Ο πρόεδρος της ΔΗΜΑΡ Φώτης Κουβέλης εμφανίστηκε σε πρωινή εκπομπή προβληματισμένος για τη χθεσινή συμφωνία, σημειώνοντας ότι στο δεσμευτικό πλαίσιο που συμφωνήθηκε δεν υπάρχει αναφορά στην ανάπτυξη, ενώ εξέφρασε φόβους ότι δεν θα υπάρξουν πρωτογενή πλεονάσματα και θα οδηγηθούμε στη λήψη νέων μέτρων.

Από την πλευρά της η γενική γραμματέας του ΚΚΕ Αλέκα Παπαρήγα σε συνέντευξη τύπου που παραχώρησε χαρακτήρισε τη συμφωνία ως προσωρινή, γιατί «όλα δείχνουν ότι η κρίση θα βαθύνει», ενώ σημείωσε ότι δεν είναι απίθανο να μεταφέρεται η ανεξέλεγκτη χρεοκοπία για μερικούς μήνες ή ένα χρόνο αργότερα.

Παρατήρησε ακόμη ότι «η τσέπη του λαού θα αδειάσει, η ανεργία θα μεγαλώσει και μεγαλύτερο μέρος του λαού θα νιώσει σχετική και απόλυτη εξαθλίωση» και αναρωτήθηκε «τι να το κάνει ο λαός το πρωτογενές πλεόνασμα όταν θα χει ένα τεράστιο έλλειμμα στην καθημερινή του ζωή».

Η γ.γ. της ΚΕ του ΚΚΕ ανέφερε ακόμη ότι οι όροι που τέθηκαν για πολιτική σταθερότητα, προϋποθέτουν ότι «ο λαός πρέπει να είναι μπρούμυτα στα τέσσερα και να προσκυνάει την εκάστοτε εξουσία, να φοβάται να μη διεκδικεί». «Αυτό θα είναι το νέο όπλο εκβιασμού στη μάχη των εκλογών».