Euro σε κόκκινο συναγερμό

γράφει ο Θάνος Σαρρής

Οι υπολογισμοί προκαλούν ίλιγγο. Οι ξένοι επισκέπτες, που αναμένονται στη Γαλλία για τη μεγαλύτερη ποδοσφαιρική διοργάνωση του καλοκαιριού, το Euro 2016, αναμένεται σύμφωνα με την UEFA να ξεπεράσουν το ένα εκατομμύριο. Στα 10 γήπεδα σε όλη την επικράτεια της χώρας, που θα φιλοξενήσουν αγώνες του τουρνουά, οι επισκέπτες θα αγγίξουν τα 2,5 εκατομμύρια. Για πρώτη φορά φέτος στη διοργάνωση θα πάρουν μέρος 24 ομάδες, εφαρμόζοντας το νέο σύστημα της UEFA. Πώς ακριβώς μπορούν οι Αρχές της χώρας να εξασφαλίσουν την ασφάλεια, όταν τα τρομοκρατικά χτυπήματα σε Γαλλία και Βέλγιο είναι τόσο νωπά; Μάλλον, δεν μπορούν.

Όπως μετέφερε στο Hot Doc που κυκλοφορεί γάλλος πολιτικός δημοσιογράφος, ανώτερο στέλεχος της κυβέρνησης είπε σε συζήτησή του με υπουργούς πως «δεν μπορούμε να είμαστε 100% σίγουροι για τίποτα. Πρέπει να προσευχηθούμε». Το State Department, στην ενημέρωσή του προς τους αμερικανούς πολίτες που θέλουν να ταξιδέψουν στην Ευρώπη, έγραψε: «Η Γαλλία θα διοργανώσει το Ευρωπαϊκό Πρωτάθλημα Ποδοσφαίρου από τις 10 Ιουνίου μέχρι τις 10 Ιουλίου. Τα γήπεδα, οι ζώνες για τους φιλάθλους καθώς και κέντρα, που θα προβάλλουν τους αγώνες του τουρνουά στη Γαλλία και την Ευρώπη, αποτελούν πιθανούς στόχους για τους τρομοκράτες, όπως και άλλες μεγάλου εύρους αθλητικές διοργανώσεις και δημόσια σημεία συνάντησης στην Ευρώπη. Η Γαλλία έχει επεκτείνει το καθεστώς έκτακτης ανάγκης μέχρι τις 26 Ιουλίου, προκειμένου να καλυφθεί η περίοδος του Euro, καθώς και ο ποδηλατικός γύρος, που θα διεξαχθεί από τις 2 μέχρι τις 24 Ιουλίου».  

Αστυνομία και στρατός  

Δεν είναι μόνο οι ΗΠΑ. Ο διευθυντής της Europol, Ρομπ Γουέινραϊτ τόνισε: «Δεν έχω αμφιβολία πως το Euro είναι στην πιθανή λίστα στόχων του Ισλαμικού Κράτους για προφανείς λόγους. Η απειλή είναι υψηλή, νομίζω. Το ρίσκο όμως δεν είναι απαραίτητα το ίδιο υψηλό, γιατί βλέπω μια τεράστια προετοιμασία ασφαλείας από της γαλλικές Αρχές με έξτρα αστυνομία και στρατό». Ο αριθμός των δυνάμεων που θα παραταχθούν στη χώρα, κατά τη διάρκεια του τουρνουά, μοιάζει βγαλμένος από εμπόλεμη ζώνη. Συνολικά 42.000 αστυνομικοί και 30.000 στρατιώτες, συμπεριλαμβανομένων ανδρών των ειδικών δυνάμεων, θα τεθούν από την κυβέρνηση για την ασφάλεια, ενώ οι διοργανωτές έχουν μισθώσει και 10.000 άτομα από ιδιωτικές εταιρίες.

Περίπου 200 αξιωματικοί από ξένες υπηρεσίες θα συνδράμουν τους Γάλλους και οι fan zones, οι οποίες θα αποτελούν σημεία συνάντησης των φιλάθλων, τα αεροδρόμια και οι σταθμοί θα φυλάσσονται 24 ώρες το 24ωρο. Οι δυνάμεις της αστυνομίας δεν θα έχουν ρεπό ούτε άδειες και όλες οι προγραμματισμένες εκπαιδευτικές δραστηριότητες έχουν ανασταλεί, προκειμένου όλη η δύναμη να είναι επικεντρωμένη στο Euro. Κάθε εθνική ομάδα θα έχει στη διάθεσή της 17 αξιωματικούς και δύο πράκτορες από τις ειδικές δυνάμεις στις βάσεις της, ειδικά εκπαιδευμένους στην αντιτρομοκρατία. «Στόχος μας είναι το Euro να αποτελέσει μια μεγάλη γιορτή, αλλά πρέπει να πούμε στον κόσμο την αλήθεια. Η μη λήψη μέτρων αποτελεί 100% ρίσκο, όμως και τα μέτρα δεν εξασφαλίζουν 100% ότι δεν θα υπάρχει κίνδυνος», τόνισε ο υπουργός Εσωτερικών, Μπερνάντ Σαζενοβό.  

Ο τελικός Κυπέλλου  

Στις 21 Μαΐου, στο Stade de France του Παρισιού, το οποίο θα φιλοξενήσει το εναρκτήριο ματς του Euro καθώς και τον τελικό, διεξήχθη ο τελικός του Κυπέλλου Γαλλίας ανάμεσα στην Μαρσέιγ και την Παρί Σεν Ζερμέν. Υποτίθεται πως η αναμέτρηση θα αποτελούσε ένα τεστ για τους ελέγχους και τις διαδικασίες που θα ακολουθηθούν στη μεγάλη διοργάνωση. Όμως οπαδοί κατάφεραν να περάσουν απαγορευμένα αντικείμενα, όπως καπνογόνα και φωτοβολίδες, ενώ έγιναν και αναταραχές στους περιβάλλοντες χώρους.

«Αυτό δείχνει πως οι προσωπικοί έλεγχοι δεν δούλεψαν όπως αναμενόταν», δήλωσε ο Φιλίπ Γκαλί, δήμαρχος της περιοχής, που βρίσκεται το γήπεδο. «Οι τρομοκράτες πιθανότατα θα αποφύγουν τα μέρη με πολύ υψηλή ασφάλεια. Ο κίνδυνος είναι μεγαλύτερος εκτός των γηπέδων παρά εντός», είπε από την πλευρά του ο Γιοργκ Τραουμπότ, πρώην συνταγματάρχης του γερμανικού στρατού και νυν σύμβουλος σε ζητήματα ασφαλείας.  

Τεχνολογία αντι-drone και φόβος για τις fan zones  

 Στο πλαίσιο των μέτρων ασφαλείας, οι αρχές της Γαλλίας απαγόρευσαν κάθε πτήση μη επανδρωμένου πάνω από τα 10 γήπεδα, που θα φιλοξενήσουν αγώνες, καθώς και από τα προπονητικά κέντρα. Ο Ζιαντ Κουρί, επικεφαλής ασφαλείας, τόνισε ότι με την τεχνολογία που έχουν εγκαταστήσει μπορούν να πάρουν τον έλεγχο σε drones, που είναι πιθανόν να ανιχνευτούν στον εναέριο χώρο. Θεωρούν πως υπάρχει ο κίνδυνος να χρησιμοποιηθούν ως χημικά ή βιολογικά όπλα σε χώρους όπου θα είναι συγκεντρωμένα μεγάλα πλήθη. 

Ο Κουρί πρόσθεσε πως η τεχνολογία «είναι ένα αποτρεπτικό μέτρο, που δεν υπήρχε στις προηγούμενες αθλητικές διοργανώσεις». Με επιστολή του προς τον Σαζενοβό, ο αρχηγός της αστυνομίας, Μισέλ Σαντό, υπογράμμισε την εξάντληση των δυνάμεων της αστυνομίας, όπως μετέδωσε χαρακτηριστικά το AFP. Η μεγάλη fan zone στο Παρίσι, ο χώρος δηλαδή που θα συγκεντρώνονται κατά χιλιάδες οι οπαδοί των ομάδων και θα έχουν την δυνατότητα να παρακολουθήσουν τα παιχνίδια από γιγαντοοθόνες σε ένα τεράστιο ποδοσφαιρικό πάρτι, είναι για τον Σαντό ένας από τα πλέον επικίνδυνα μέρη. 

Ο πρωθυπουργός Μανουέλ Βαλς τόνισε πως όλες οι ζώνες φιλάθλων στις 10 πόλεις, που θα φιλοξενήσουν αγώνες, θα λειτουργήσουν κανονικά, εκτός αν υπάρξει συγκεκριμένη απειλή, όμως ο Σαντό πρότεινε οι οθόνες να μείνουν σβηστές κατά τη διάρκεια των 12 αγώνων στα δύο γήπεδα του Παρισιού. Μόνο για την περιφρούρηση των ζωνών αυτών, η γαλλική κυβέρνηση έχει ξοδέψει 8 εκατ. ευρώ. Εκπαιδευμένα σκυλιά, ανιχνευτές μετάλλων, καθώς και 400 εκπαιδευμένοι υπάλληλοι που θα παρακολουθούν από το κλειστό κύκλωμα τηλεόρασης όλες τις κινήσεις. Η fan zone στον Πύργο του Άιφελ μπορεί να συγκεντρώσει μέχρι και 100.000 κόσμου. 

Ανησυχία και για τους χούλιγκαν  

 Προφανώς, το ζήτημα της ασφάλειας όσον αφορά την τρομοκρατία, αλλά και τους σεσημασμένους χούλιγκαν, δεν αφορά μόνο τη Γαλλία. Οι Γερμανοί, προκειμένου να μειώσουν τις πιθανότητες παρείσφρησης, ανακοίνωσαν πως θα διεξάγουν ελέγχους στα σύνορα με τη Γαλλία, την Ολλανδία, το Βέλγιο και την Ολλανδία. Ο Ρόι Κάρολ, πρώην τερματοφύλακας του Ολυμπιακού και μέλος της αποστολής στην ομάδα της Βορείου Ιρλανδίας, ξεκαθάρισε στο Hot Doc πως οι παίκτες σκέφτονται μόνο το αθλητικό κομμάτι της διοργάνωσης και δεν συζητούν καθόλου για την ασφάλεια. Δεν ισχύει όμως το ίδιο και για τα στελέχη των ομάδων, αφού οι συζητήσεις μεταξύ των Ομοσπονδιών και των Αρχών είναι συνεχείς.

Με όλη τη συζήτηση και ανησυχία για το φόβο τρομοκρατικής επίθεσης, έχει περάσει σε δεύτερη μοίρα, τουλάχιστον όσον αφορά τα ΜΜΕ, η απειλή των κρουσμάτων χουλιγκανισμού. Στις 11 Ιουνίου η Ρωσία υποδέχεται την Αγγλία σε ένα από τα ματς με την υψηλότερη επικινδυνότητα. Μέσω αναρτήσεων σε social media, ένας από τους «ηγέτες» των ρώσων ακροδεξιών χούλιγκαν έδειξε σκηνές από την εκπαίδευσή τους σε δάση, προκειμένου να είναι έτοιμοι για μάχες με τους αντιπάλους τους. Το ματς θα γίνει στη Μασσαλία, ο αραβικός πληθυσμός της οποίας έχει ιστορία με τους Άγγλους από το Μουντιάλ του 1998. Το παλιό λιμάνι και η διπλανή παραλία είχε γίνει τότε πεδίο μάχης. Αναμετρήσεις όπως αυτή της Τουρκίας με την Κροατία, η οποία έχει γεωπολιτική αντιπαλότητα και επίσης ιστορικό επεισοδίων με τους Μουσουλμάνους της Βοσνίας, ή της Γερμανίας με την Πολωνία, είναι επίσης υψηλής επικινδυνότητας. «Στους σεσημασμένους θα απαγορευτεί η έξοδος από τη χώρα τους, ενώ έχουμε συλλέξει πληροφορίες για πιθανά ρίσκα και θα συνεχίσουμε να το κάνουμε κατά τη διάρκεια του τουρνουά», δήλωσε ο Αντουάν Μπουτονέ, επικεφαλής του τμήματος οπαδικής βίας της γαλλικής αστυνομίας.