Επιστροφή στην εποχή της Μήτιδος

Η μυθική είναι μια εποχή, που βγάζει περισσότερο νόημα σε σχέση με τη δική μας στρεβλή και ανάγωγη «λογική» εποχή. Ήταν εκείνη η εποχή, που όλα ήταν ένα και δεν επέτρεπε παρερμηνείες της πραγματικότητας. Η «λογική» της μυθικής εποχής ήταν συνθετική και αφορούσε ολόκληρη την κοινωνία, η οποία πάντα έβρισκε τρόπους, να κρατά τη συνοχή της με βασικό γνώμονα την επιβίωση της κοινότητας. Δημιούργησε πολιτισμό μέσα από νοητικά συμβολικά σύνολα ερμηνείας όλων των δομών του κοινωνικο-ιστορικού γίγνεσθαι.

Η γενεαλογία, παραδείγματος χάρη, των θεολογικών συμβόλων παρουσιάζει και την εξέλιξη της κοινωνίας, αλλά και την ροπή των ανθρώπων να καλύψουν τις πολιτικές αναγκαιότητες, κατακτώντας σιγά σιγά την τάξη και την αρμονία, ανάγοντας τη ζωή του
ζώου σε βίο πολιτικό.

Η κοινωνική αναβάθμιση της μυθικής εποχής αρχίζει με ένα γάμο, τον πρώτο επίσημο γάμο του βασιλιά των θεών … Δία. Ο Δίας θα παντρευτεί την κόρη του Ωκεανού και της Τηθύος, την Μήτιδα. Η Μήτις ήταν η προσωποποίηση μιας ιδιόμορφης και αρχετυπικής μορφής σοφίας και φρόνησης, πιο κοντά στην πονηριά, την πανουργία, την παραπλάνηση και τη δολιότητα. Ο γάμος του Δία με την Μήτιδα αντιπροσωπεύει μια πρωτόγονη εποχή, όπου ο αδύνατος, για να γλιτώσει από τον δυνατότερο, πρέπει να χρησιμοποιήσει την πονηριά του. Είναι η εποχή, που θα μπορούσε να χαρακτηριστεί ως η κοινωνία των ζώων, όπου η επιβολή του νόμου του ισχυρού εξαναγκάζει τον άνθρωπο σε μια επαγρύπνηση, κάνοντας την πονηριά και κουτοπονηριά να είναι το μόνο του εργαλείο. Αυτή η εποχή του «ζώου» θα αντικατασταθεί με τον δεύτερο γάμο του Δία.

Η Θέμις, κόρη του πρώτου μυθικού και θεϊκού ζεύγους, του Ουρανού και της Γαίας, θα είναι η δεύτερη σύζυγος του Δία. Ο γάμος τους σηματοδότησε μια άλλη «βασιλεία», εκείνη των σταθερών κανόνων και νόμων για θεούς και ανθρώπους. Η Θέμις δεν επιβάλει όπως η Μήτις, αλλά θεσμοθετεί. Το δίκαιο που αντιπροσωπεύει είναι ιερό και καθορίζει τη βούληση των κοινωνών σε μια διαδικασία είτε στη μεταφυσική της διάσταση είτε στην κοσμική. Ο γάμος αυτός είναι μια αποκατάσταση της φυσικής και ηθικής τάξης, καθώς επίσης και ένα άνοιγμα στο χρόνο παράγοντας με αυτόν τον τρόπο επιμέρους αποτελέσματα. Η Θέμις, ή η απαρασάλευτη τάξη των πραγμάτων, το ιερό δίκαιο, θα γεννήσει τις Ώρες (σύμφωνα με τον Ησίοδο ήταν η Ειρήνη, η Δίκη και η Ευνομία), τις Μοίρες (Κλωθώ, Λάχεσις και Άτροπος) και την Αστραία (κατά μία εκδοχή, κατά μία άλλη ήταν κόρη Τιτάνα Αστραίου και της Τιτανίδας Ηούς). Έτσι η Θέμις, ως προσωποποίηση της φυσικής τάξης των πραγμάτων, θα δώσει στις Ώρες την εκπροσώπηση της ηθικής τάξης των πραγμάτων και στις Μοίρες του πεπρωμένου, της ειμαρμένης. Στην Αστραία (η οποία συχνά ταυτίζεται με τη Δίκη) ο πατέρας της ο Δίας έδωσε το δικαίωμα να οδηγεί τον κεραυνό στον στόχο του. Από αυτό η Αστραία έγινε η προσωποποίηση της Δικαιοσύνης, η οποία είχε εποπτικό ρόλο, ως «Θεία Δίκη». Η Αστραία στο δεξί χέρι κρατούσε μια ζυγαριά με ένα κλαδί φοίνικα, ενώ στο αριστερό της είχε ένα στάχυ ή ξίφος.

Η δικαιοσύνη αποτελούσε για τους αρχαίους της μυθικής εποχής το βασικό συστατικό και το υπέρτατο αγαθό, για την επίτευξη και πραγμάτωση της κοινωνικής ευταξίας και το πέρασμα στην οικογενειακή γαλήνη και της ατομικής προστασίας και ευτυχίας, που θα ολοκληρωθεί με τον τρίτο γάμο του Δία … με τη θεά Ήρα. Η αρχαιοελληνική κοσμοθεωρία επαναλαμβάνει εμφαντικά την αναγκαιότητα του νόμου και του δίκαιου σε κάθε έκφανση της ιδιωτικής, δημόσιας και πνευματικής ζωής, σε κάθε φανέρωση του πολιτικού πολιτισμού της και σε κάθε μεταφυσική ή οντολογική αναζήτηση. Χωρίς δικαιοσύνη γνώριζαν οι αρχαίοι ότι επιστρέφουν στην εποχή του κοινωνικού «ζώου», στην εποχή της Μήτιδος. Γνώριζαν, ότι επιστρέφουν στην εποχή της τυφλότητας και του ενστίκτου, στην πρωτόγονη εποχή του ζώου. Και ποτέ οι αρχαίοι δεν θεώρησαν, ούτε απεικόνισαν τη δικαιοσύνη τυφλή και ανήμπορη, ούτε συνδέθηκε με εσχατολογίες ή άλλες προσδοκίες και φόβους, όπως έγινε με το χριστιανισμό. Αλλά και οι απεικονίσεις της δικαιοσύνης από τα μέσα του 16 ου αιώνα με δεμένα μάτια, δεν δηλώνουν τυφλότητα αλλά αντικειμενικότητα
και αμεροληψία.

Εμείς δυστυχώς τους αρχαίους δεν τους διδασκόμαστε για να βελτιώσουμε την κοινωνία και τον πολιτισμό μας, αλλά τους έχουμε για να κομπάζουμε ή να δικαιολογούμαστε για τη δική μας ανημποριά, να δούμε την αλήθεια που βιώνουμε. Στη σύγχρονη εποχή οι κοινωνίες έχουν επιστρέψει στην εποχή της Μήτιδος, καθώς έχουν αφήσει τα κλειδιά της Θέμιδος στα χέρια κρετίνων και απατεώνων. Ο ίδιος ο καπιταλισμός, ως νοοτροπία και σύστημα κοινωνικού δαρβινισμού, μας δείχνει τα νύχια της Μήτιδος, να γδέρνουν τις σάρκες της κοινωνίας. Οι νόμοι και η δικαιοσύνη δεν αφορούν την ηθική τάξη και το άνοιγμα της κοινωνίας στο χρόνο. Αφορούν τα στενόμυαλα, απαίδευτα και εφήμερα παράσιτα, που χρησιμοποιούν το δίκαιο ως προσωπικό εργαλείο, για να συνεχίσουν να απομυζούν το μόχθο του λαού και να βυσσοδομούν σε βάρος των αδυνάτων.

Τα συντάγματα είναι προφάσεις και επιφανειακές ψευδαισθήσεις δημοκρατικών λειτουργιών των σύγχρονων κρατών και οι θεσμοί έχουν πάψει προ πολλού να υπηρετούν τους λαούς και τις κοινωνίες. Όταν αποδεδειγμένα καταχραστές, τυχοδιώκτες αμόρφωτοι πολιτικοί, διεφθαρμένοι τραπεζίτες, παιδεραστές, έμποροι ναρκωτικών, απατεώνες επιχειρηματίες απαλλάσσονται ή τυγχάνουν ασυλίας ή τα αδικήματά τους παραγράφονται ή είναι έξω με αναστολή, τότε το κράτος έχει ήδη παρακμάσει και ο λαός επιβεβαιώνει αυτό που υποπτευόταν. Αν είσαι φτωχοδιάβολος καστανάς ή βιοπαλαιστής καθαρίστρια ή ένας οποιοσδήποτε απλός πολίτης τότε το σύγχρονο δίκαιο … είναι εναντίον σου. Τους τελευταίους μήνες αποδείχτηκε περίτρανα και με δηλωτικό τρόπο ο στόχος της κυβέρνησης και η εξάρτηση της δικαιοσύνης. Η Θέμις νικήθηκε κατά κράτος και οι λειτουργοί της κλαψουρίζουν υποκριτικά πάνω από το πτώμα της, ανήμποροι κι αυτοί να δουν την αλήθεια … ότι δηλαδή υπηρετούν ένα κουφάρι, έναν κατ’ επίφαση θεσμό, μια κατάντια, που ούτε νόημα έχει ούτε χρόνο.

Τα άρθρα που δημοσιεύονται στην κατηγορία «Απόψεις» εκφράζουν τον/την συντάκτη/τριά τους και οι θέσεις δεν συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη του koutipandoras.gr