Επιστροφή στη θρυλική ταβέρνα του Μαρίνη: Το στέκι του Νίκου Καζαντζάκη στην Αίγινα

Μια χειροποίητη θεατρική παράσταση πραγματοποιήθηκε στον παλιό χώρο της ταβέρνας του Μαρίνη στην Αίγινα, με σκοπό να αναβιώσει την ατμόσφαιρα, τη μουσική και τις ιστορίες της.

marinia old 0 2 0

Στο Λιβάδι της Αίγινας τη δεκαετία του 1920 άνοιξε μια ταβέρνα. Η ταβέρνα του Μαρίνη (ή αλλιώς τα Μαρίνεια) υπήρξε από την αρχή το στέκι των μαστόρων στα νταμάρια της περιοχής, της αριστοκρατίας του νησιού και των Αθηναίων που το επισκέπτονταν, των καλλιτεχνών που αγάπησαν την Αίγινα και την επέλεξαν ως τόπο διαμονής. Καλμούχος, Καζαντζάκης, Καπράλος, Σικελιανός, Νικολάου έπιναν το κρασί του μπαρμπα-Βαγγέλη και απολάμβαναν τον παραδοσιακό χαλβά με κανέλα. Τα φώτα της ταβέρνας άναψαν ξανά φέτος τον Αύγουστο, όταν δύο νέοι ηθοποιοί, η Δέσποινα Γιαννούλη και ο Βαγγέλης Πιτσιλός, δημιούργησαν μια παράσταση βασισμένη σε πραγματικές μαρτυρίες ταξιδεύοντας τους θεατές πίσω στον χρόνο. Η Δέσποινα μεγάλωσε στο απέναντι σπίτι και ο παππούς της ήταν φανατικός θαμώνας της ταβέρνας. Εκεί έπινε κάθε μέρα το κρασί του μετά τη δουλειά παρέα με τον Νίκο Καζαντζάκη. «Η ταβέρνα έκλεισε τη δεκαετία του ’60, αλλά ήταν ένα σημείο που οι Αιγινίτες γνώριζαν πολύ καλά. Οταν κάποιος έπαιρνε ταξί έλεγε πάντοτε στον οδηγό ότι πηγαίνει στον δρόμο της ταβέρνας του Μαρίνη. Είχα ακούσει πολλές ιστορίες για το συγκεκριμένο σημείο. Ο χώρος συνδέεται με το λαϊκό κομμάτι της Αίγινας αλλά και με τη ζωή των καλλιτεχνών και των διανοούμενων που αναζητούσαν στο νησί έναν τόπο δημιουργίας. Ο Ευάγγελος Μαρίνης ήταν σπουδαίος οικοδεσπότης και γνωστός ψάλτης του νησιού, ένας αυτοδίδακτος πολιτικός μηχανικός που φημιζόταν για την ακρίβεια στα σχέδιά του. Ηταν πολύ φιλόξενος. Σε κάθε τραπέζι εκτός από τα ποτήρια των θαμώνων υπήρχε πάντοτε ακουμπισμένο και το δικό του ποτήρι για να μπορεί να πίνει με όλους. Οι άνθρωποι έλεγαν ιστορίες, γελούσαν πολύ, έστηναν γλέντια από το τίποτε».

Στα δύσκολα χρόνια της κατοχικής ανέχειας

Πολλοί καλλιτέχνες εκείνη την εποχή ζούσαν στο Λιβάδι και στην ευρύτερη περιοχή (ο κεντρικός δρόμος ονομάζεται τώρα λεωφόρος Καζαντζάκη). «Ο Τάκης Καλμούχος με τον Νίκο Καζαντζάκη αγόρασαν διπλανά οικόπεδα. Στην ίδια λεωφόρο ήταν και το σπίτι του γλύπτη Χρήστου Καπράλου που σήμερα έχει γίνει μουσείο. Λίγο πιο κάτω, στο σημείο με τα υπόλοιπα αρχοντικά, βρισκόταν το σπίτι του Γιάννη Μόραλη και του ζωγράφου Νίκου Νικολάου. Ολοι αυτοί οι άνθρωποι καλούσαν συχνά τους φίλους τους. Το νησί είχαν επισκεφθεί αρκετές φορές ο Γιώργος Σεφέρης και ο Γιάννης Τσαρούχης. Στο σπίτι του Νικολάου μαζεύονταν όλοι γιατί κάθε βράδυ ήθελε να φιλοξενεί κόσμο στην αυλή του. Ο Καλμούχος ήταν σταθερός θαμώνας της ταβέρνας και είχε το δικό του τραπέζι μέσα στο μπακάλικο. Είχε ζωγραφίσει μάλιστα και ένα μεγάλο έργο πάνω στον τοίχο που απεικόνιζε ένα καΐκι. Ο Καζαντζάκης σύχναζε εκεί καθημερινά. Οταν έλειπε σε ταξίδια στο εξωτερικό οι φίλοι του είχαν πάντα ένα ακόμη ποτήρι στο τραπέζι για να τσουγκρίζουν. Μετά την Κατοχή ο Καζαντζάκης είχε στείλει ένα γράμμα στον Μαρίνη (δυστυχώς χάθηκε μέσα στον χρόνο) στο οποίο τον ευχαριστούσε για τη βοήθεια που πρόσφερε. Τα χρόνια αυτά ήταν δύσκολα και επικρατούσε μεγάλη φτώχεια. Ο Μαρίνης είχε τον μύλο και έδινε αλεύρι σε πολύ κόσμο κατά τη διάρκεια της Κατοχής. Στην ταβέρνα όλοι έβρισκαν λίγη ξεκούραση, έναν άνθρωπο να πουν μια κουβέντα».

Στραγάλια στη λαδόκολλα, γλέντια της καλής κοινωνίας

Οι δημιουργοί της παράστασης βασίστηκαν σε μαρτυρίες ανθρώπων που σχετίζονταν με την ταβέρνα. «Υπήρχαν κάποιοι που πήγαιναν εκεί ως παιδιά και διατηρούν έντονες αναμνήσεις και άλλοι που δούλευαν ως γκαρσονάκια. Το μπακάλικο της γειτονιάς βρισκόταν εκεί, ενώ ο μέσα χώρος και τα πέτρινα τραπεζάκια στον απέναντι χώρο λειτουργούσαν ως ταβέρνα. Στη μακρόστενη αίθουσα μαζευόταν η καλή κοινωνία. Η μουσική έπαιζε από ένα γραμμόφωνο στο μπακάλικο. Το τραγούδι “Ριρίκα” που ακούστηκε και στην παράσταση ήταν από τα πιο αγαπημένα, όπως και τα “Μες στο τραμ” και “Αχ Δημητρούλα”, για τα οποία δυστυχώς δεν μπορέσαμε να βρούμε τις παρτιτούρες. Στο υπόγειο υπήρχαν τα βαρέλια με το κρασί που έφτιαχνε ο Μαρίνης, ενώ οι μεζέδες ετοιμάζονταν από την κυρία Μαρία στο απέναντι σπίτι. Ο παραδοσιακός μεζές ήταν χωνί από λαδόκολλα με στραγάλια και χαλβάς με κανέλα».

Οι δημιουργοί θέλησαν να γνωρίσουν καλύτερα ένα κομμάτι του νησιού στο οποίο μεγάλωσαν και κατάφεραν να φωτίσουν ανθρώπινες ιστορίες. «Αυτή ήταν η τέταρτη παράσταση που φτιάξαμε στο νησί. Δεν φανταζόμασταν ότι θα ανοιγόταν μπροστά μας μια τόσο ζωντανή και διαφορετική εικόνα της Αίγινας. Το χαρήκαμε πολύ γιατί γνωρίσαμε καλύτερα την ιστορία του τόπου μας και θυμίσαμε καταστάσεις από το λαϊκό κομμάτι ζωής που υπήρχε σε κάθε γειτονιά. Η παράσταση ήταν αποτέλεσμα συλλογικής προσπάθειας».

Ποια ήταν όμως η πιο συγκινητική στιγμή; «Εμαθα ότι το βιολί που έχουμε στο σπίτι μας ήταν αυτό με το οποίο ο παππούς μου έπαιζε μουσική στην ταβέρνα. Ενα προσωπικό μου αντικείμενο ζωντάνεψε μέσα από τις αφηγήσεις. Επιπλέον, με συγκίνησε το γεγονός ότι ο Μαρίνης ήταν πρότυπο οικοδεσπότη. Ηξερε να ανοίγει την καρδιά του στους ανθρώπους».

Συντελεστές: 

Σύλληψη- σκηνοθεσία-ερμηνεία: Δέσποινα Γιαννούλη-Βαγγέλης Πιτσιλός

Ακορντεόν: Ξανθούλα Γαρυφάλλου

Φωτογραφία: Δημήτρης Βλάικος

Σχεδιασμός αφίσας: Φωτεινή Κάτσα

– Το άρθρο δημοσιεύτηκε στο Docville της εφημερίδας Documento
 

 

 

Διπλός ισχυρός σεισμός ταρακούνησε τη μισή Ελλάδα: Τι είναι γνωστό μέχρι τώρα – Οι πρώτες εκτιμήσεις

σεισμός

Διπλός ισχυρός σεισμός ταρακούνησε τη μισή Ελλάδα: Τι είναι γνωστό μέχρι τώρα – Οι πρώτες εκτιμήσεις

Δύο ισχυροί σεισμοί σημειώθηκαν στην Ηλεία - Οι πρώτες εκτιμήσεις από τους σεισμολόγους