ΕπικίνδυνεΣ Χέσεις: Συγγνώμη τυπογραφικό λάθος.

Από τον Τάσο Κατρή Θεοδωρόπουλο 

Ένας κακομοίρης, χαμένος, αλλού για αλλού όμως και πιο πολύ δεν έχεις, ο Πιέρ Σοντερλό Ντε Λακλός, εκεί γύρω στο 1782 περνούσε μια πολύ άσχημη φάση στη ζωή του, αλλά ήταν και χαρισματικός το μούτρο, και μεταφυσικός. Δηλαδή εμ τσαχπινογαργαλιάρης, εμ έγραφε καλά εμ μάλλον έκανε σεξ και με τον Νοστράδαμο και εκεί που οι κανονικοί άνθρωποι κολλάμε γονόρροιες και τέτοια αυτός κόλλησε προφητεία. 

Δεν εξηγείται αλλιώς ότι τις νύχτες, μέσα στο παραλήρημα του, έστελνε επιστολές όπου να ‘ναι αλλά αφού κανείς δεν του απαντούσε είπε να τις κάνει βιβλίο και ταυτόχρονα έβλεπε με το προφητικό του χάρισμα τέσσερα πράγματα: Tην άνοδο του ναζισμού στην Ευρώπη, το σουξέ της Δυναστείας στη δεκαετία του 80, την απόλυτη κυριαρχία του Στάθη Ψάλτη στον Ελληνικό κινηματογράφο την ίδια δεκαετία και το πώς ένας από τους ευφυέστερους, χαρισματικούς και παραπλανητικά σαγηνευτικούς ηθοποιούς, ο Γιώργος Κιμούλης, θα έπαιρνε όλα τα παραπάνω στοιχεία, συν μια τηλεοπτική φόρμα για κέικ που την έχει φετίχ μέσα στην οποία χωράει ο «Κίτρινος Φάκελος» με το Δελφινάριο σε κυκλική γραφή δίσκου της Φαιστού που στο πικ απ παίζει τα best of της Άντζελας, για να γράψει ένα θεατρικό έργο τομή: Eπικίνδυνες Σχέσεις του Πιέρ ντε Λα Κιμούλ. 

Εννοείται πως η ζωή και το έργο του Λακλός δεν ήταν αυτό που περιέγραψα στην αρχή αλλά το πώς ο Κιμούλης το φαντάζεται, εννοείται πως το βιβλίο είναι ένα κομψοτέχνημα ερωτικής σαπουνοπερικής τραγωδίας με απανωτά σαρκαστικά κομεντιέν στην επιφάνεια τους, μπουνίδια στην τότε μπουρζουαζία. Η διαχρονικότητά του, πέρα από την ανάδειξη της επιστολογραφίας σε ύψιστη τέχνη κρυπτικής επικοινωνίας (όλη η πλοκή προκύπτει μέσα από τα γράμματα που ανταλλάσσουν οι ήρωες) οφείλεται στο ότι όσον αφορά στην έκπτωση αξιών και την ηθική παρακμή στην οποία πλέον όλα δεν είναι πλάκα αλλά είναι και ταφόπλακα, εφαρμόζεται κάλλιστα στη σύγχρονη αστική ή μικροαστική μπερζέρα. 

Το 1985 ο Κρίστοφερ Χάμπτον έκανε μια αριστουργηματική θεατρική διασκευή στο βιβλίο πάνω στην οποία βασίστηκε η κλασσική πλέον ταινία από τον Στίβεν Φρίαρς το 1988. Η μυθοπλασία, η ίντριγκα και το έντεχνο μπλέξιμο τραγικής ειρωνείας με τραγική σκέτο και ειρωνεία σκέτο ήταν πρώτης τάξης υλικό για μια σειρά από άλλες διασκευές, από το «Βαλμόντ» του Μίλος Φόρμν την επόμενη χρονιά, μέχρι μια μίνι σειρά που μεταφέρει την πλοκή στο σήμερα με την Κατρίν Ντενέβ και ένα κολεγιακό μετεφηβικό ερωτικό θρίλεργια όπως το «Cruel Intensions» του 1999. Η μαρκησία Ντε Μερτέιγ μαζί με τον σατανικά δονζουανικό Βαλμόντ καταστρώνουν ίντριγκες και παρασύρουν στην προσωπική τους νιχιλιστική παραδείσια κόλαση ένα κάρο χαρακτήρες, απαξιώνοντας έννοιες όπως συναίσθημα και έρωτας και μετατρέποντάς τις σε μάρκες ρουλέτας. Όλα αυτά λίγο πριν τη Γαλλική επανάσταση, το 1781 με σαφείς παραλληλισμούς ανάμεσα στην ιστορία και την Ιστορία και το πώς ο ηθικός βούρκος της μίας αντανακλάται πολιτικά στο βούρκο και την αναμενόμενη εκκαθάριση της άλλης.

Με βάση αυτό, το εύρημα του Γιώργου Κιμούλη που πρωταγωνιστεί, σκηνοθετεί και διασκευάζει, να διαλέξει μια άλλη περίεργη εποχή για το έργο, την δεκαετία του 30 και την άνοδο του ναζισμού, ήταν ευφυές. Σαν εύρημα όμως και μόνο. Γιατί σαν εκτέλεση μοιάζει με επιτηδευμένο αυθαίρετο στη Λούτσα, σκηνογραφικά στημένο σαν αρ ντεκό νεκροφιλικό μαυσωλείο με βραδιές προβολής ανακάλυψης δειγμάτων του εξπρεσιονιστικού κινηματογράφου μέσα στην χυδαία ιταλική σεξοκωμωδία και τη φτηνής επιθεωρησιακής φάρσας. Όλο το πράγμα μοιάζει με μια τουρλού προσπάθεια ο αναμφισβήτητα ταλαντούχος και ευφυής, τουρμποστροφών στον εγκέφαλο, Κιμούλης να προσπαθεί να επιβεβαιώσει στον εαυτό του και να μας επιδείξει προκλητικά (όχι αποδείξει) το πόσο αναμφισβήτητα ταλαντούχος και ευφηής είναι. Δυστυχώς, χρησιμοποιώντας γι αυτό σαν όχημα του τη φάρσα, καταλήγει στο να μετατρέπει σε φάρσα αυτά που προσπαθεί να επιβεβαιώσει για τον εαυτό του ισοπεδώνοντας τα πάντα. Ο Κιμούλης φημίζεται για την ικανότητά του να μπαίνει εντελώς μέσα στο πετσί ενός ρόλου όμως εδώ το κάνει σαν να το χαίρεται πραγματικά και να δικαιώνει τον ρόλο του με την έντεχνη αφόδευση του: Ακραία μισογυνική και ισοπεδωτική αντιμετώπιση όλων των γυναικείων χαρακτήρων του έργου με υποβιβασμό τους σε καρικατούρες ανάμεσα στις οποίες κι ο ίδιος σαν καρικατούρα επίσης, ξεχωρίζει, κόβει ατάκες από άλλους, αυτοσχεδιάζει λες και δίπλα του δεν υπάρχει άνθρωπος, χωρίς να ενδιαφέρεται να αναδειχθεί καμία εσωτερική ποιότητα, διαβάθμιση, μπούσουλας προσέγγισης όχι μόνο για τον ίδιο αλλά και για τα γυναικεία φύση που την προσεγγίζει σαν να είναι αφύσικη.

Η Εβελίνα Παπούλια παίζει τη χωρίς λόγο σκύλα Αλέξις Κάρινγκτον Ντέξτερ Κόλμπι που ενδιάμεσα γελάει υστερικά σαν Μαρίνα Κουντουράτου, η Μάρα Δαρμουσλή, ξεφτιλίζεται κανονικά ειδικά σε μια σκηνή που υποτίθεται μετά από μια άγρια νύχτα σεξ με τον Βαλμόν, δεν μπορεί να καθήσει και περπατάει με τα πόδια ανοιχτά (υπονοώντας άγριο πισωκολλητό), οι σκηνές με τον Κιμούλη να χαμουρεύει της Νάνσυ Μπουκλή η οποία κακαρίζει σαν να έχει κάνει μπάφους με έκαναν να νοσταλγήσω τη Βίνα Ασίκη, ή Άννα Μαρία Παπαχαραλάμπους συνεχή ύπνωση σε μια διομισάωρη παράσταση που τα 45 λεπτά της είναι βίντεο προτζέξιον με τον Γκέμπελς και τον Χίτλερν από άλλο έργο. Η Μάρω Κοντού Δόξα τω Θεώ παρά την ηλικία της, μοιάζει σαν το πιο φρέσκο και αξιοσέβαστο στοιχείο αυτού του βομβαρδισμένου κλασάτου χαμαιτυπείου (τύπου το «Καμπαρέ» αλλά χωρίς μουσικοχορευτικά γιατί έχουμε μνημόσυνο).

Ότι κι αν λέω εγώ το θέατρο είναι τίγκα και ο κόσμος χασκογελάει συνέχεια, σαν να βλέπει φάρσα σε περιοδεία μπουλουκιού και ίσως στην τελική, αυτό να είναι που με ενοχλεί περισσότερο από ότι άλλο: To πως ο Κιμούλης καλλιεργεί την απόλυτη έλλειψη παιδείας ενός κυριολεκτικά απαίδευτου κοινού που δεν γνωρίζει τίποτα για το έργο και λυνόταν συνέχεια στα γέλια σαν να παρακολουθεί τον Παπαγιαννόπουλο να λέει “χούφτωσ’ τη χούφτωσ’ τη”.