Πόσο καθοριστική υπήρξε η μορφή του Μουράτ, του πατέρα σας;
Πάρα πολύ! Γνώρισα τον κόσμο, την ιστορία και την πολιτική μέσα απ’ αυτόν. Διαμόρφωσε την ανθρωπιστική μου συνείδηση. Με ένα τρόπο η πρώτη μου ταινία είναι αφιερωμένη στον πατέρα μου. Μιλάω για το 1981, όπου ένας πατέρας χορεύει με τη γυναίκα του και λέει ότι ο καλός κομμουνισμός θα έρθει μέχρι το 2000 – έπεσε έξω για καμιά εικοσαριά χρόνια…Πιστεύω ότι μέχρι το 2030 θα επέλθει η σωστή μορφή του κομμουνισμού. Εσείς στην Ελλάδα πρέπει να είστε ιδιαίτερα προσεκτικοί επειδή αυτοί που έρχονται στην εξουσία πάντα σας υποδεικνύουν τι θα κάνετε. Είστε δέσμιοι ενός δικομματισμού, πίσω απ’ τον οποίο κρύβονται οι Ηνωμένες Πολιτείες. Καλώς ή κακώς ΠΑΣΟΚ και Νέα Δημοκρατία από κει έχουν πάρει τα μαθήματα τους κι έτσι σας κυβέρνησαν, κλέβοντας τα χρήματα σας.
Αναφέρεστε και στο σήμερα;
Για πάντα μιλάω (γελάει)
Γνωρίσατε την αποδοχή σε νεαρότατη ηλικία, στα 24 χρόνια σας. Αυτό δεν διαμόρφωσε μια συγκεκριμένη καλλιτεχνική ταυτότητα;
Ισχύει. Ίσως γι’ αυτό τώρα δεν είμαι επιτυχημένος…Αστειεύομαι. Η αποδοχή στη νεαρότατη ηλικία με έκανε απλά να βρίσκω πιο εύκολα παραγωγούς, όπως και να επιλέγω πιο εύκολα τα θέματα των ταινιών μου.
Είστε πια 67 ετών…
Ναι, είμαι. Σχεδόν 68 για την ακρίβεια…
Πως παρατηρείτε τις αλλαγές του χρόνου, εξωτερικά και εσωτερικά;
Δεν είναι αρμονικά αυτά τα δύο. Νιώθω ακόμη νέος στην ηλικία που βρίσκομαι και μπορώ να κάνω ό,τι έκανα και στο παρελθόν: Στις 10 Ιουνίου, ας πούμε, μέχρι τα τέλη του χρόνου θα ξεκινήσω περιοδεία όπου θα τραγουδάω και θα παίζω μουσική. Έχω κλείσει γύρω στις 60 συναυλίες σαν να’μαι 25 χρονών. Ωστόσο μερικές φορές νιώθω ότι θα πρέπει να κάνω ένα διάλειμμα για λίγο από οργανικής άποψης μέχρι να ξανανιώσω νέος και άγριος.
Είστε εύκολος ή δύσκολος άνθρωπος;
Αυτή ήταν μια τραγωδία και αναφέρομαι στις δολοφονίες άμαχου πληθυσμού. Σήμερα, ας πούμε, στον ρωσο-ουκρανικό πόλεμο, δεν συμβαίνει αυτό, δεν σκοτώνονται γέροι και γυναικόπαιδα. Και αν σκοτώνονται κάποιοι, δεν γίνεται σκόπιμα συγκριτικά με τους στρατιώτες που είναι ταγμένοι πολεμιστές. Στη Σερβία, όταν σκοτώνονταν γυναικόπαιδα, το έλεγαν «παράπλευρες απώλειες». Σήμερα, όταν Ρώσοι βομβαρδίζουν και σκοτώνονται κι απ’ τις δύο πλευρές, στην Αμερική τους λένε «καημένα παιδιά».
Πόσο απέχει η ιδέα του πατριωτισμού απ’ αυτήν του εθνικισμού;
Απέχει μόνο μέσω της ειλικρινούς αγάπης για την κουλτούρα μας. Δεν το οριοθετώ χωρικά, αλλά πολιτισμικά και πολιτιστικά.
Είναι σαν να μου λέτε ότι εγώ νιώθω Έλληνας όποτε είμαι σε μια ξένη χώρα και ακούω ένα τραγούδι του Θεοδωράκη ή του Τσιτσάνη.
(γελάει δυνατά) Ναι, ναι, ακριβώς αυτό! Χωρίς σημαίες και σύμβολα. Αυτό είναι ο πολιτισμός. Κι εγώ έτσι νιώθω παρότι κοσμοπολίτης φύσει και θέσει.
Σας βασανίζουν θεμελιώδη φιλοσοφικά ερωτήματα; «Ποιος είμαι, γιατί ζω, που πάει ο κόσμος;»
Εγώ σκέφτομαι συνέχεια το εξής: Η ζωή είναι μια κούρσα, ένας αγώνας δρόμου, στην οποία οι άνθρωποι δεν θέλουν να βγουν πρώτοι.
Πολύ πρόσφατα είπατε δημόσια να μη συνδράμει η Σερβία την Ουκρανία γιατί οι καλές σχέσεις μεταξύ Σερβίας – Ρωσίας είναι η μοναδική εγγύηση για την εδαφική ακεραιότητα της χώρας σας.