Ελληνικοί δίσκοι 2018 – Νο 5: Γιώργης Χριστοδούλου/ Γιάννης Γεωργιλάς

Το φετινό ΤΟΠ 10 των ελληνικών δίσκων για το 2018 μπαίνει σήμερα στην τελική του πεντάδα και το Νο 5 μοιράζονται άλλοι δύο δίσκοι δύο αντίστοιχων δημιουργών: Το βιβλίο – CD με τίτλο «Αν η αγάπη ήταν δρόμος» του τραγουδοποιού – ερμηνευτή Γιώργη Χριστοδούλου και το «Σιωπή ν’ ακούσουμε», το πρώτο άλμπουμ του Θεσσαλονικιού συνθέτη Γιάννη Γεωργιλά με μία πλειάδα σπουδαίων ερμηνευτών. 

Ο Γιώργης Χριστοδούλου με την έκδοση των έντεκα καινούργιων τραγουδιών του εορτάζει στην ουσία τα είκοσι χρόνια παρουσίας του στη δισκογραφία ως τραγουδιστής και τραγουδοποιός. Ίσως γι’ αυτό να υπογράφει τη μουσική μόνο σε τέσσερα κομμάτια, καλώντας φίλους και συναδέλφους του να τραγουδήσουν μαζί του, όπως και να του γράψουν στίχους και μουσικές στα υπόλοιπα πέντε (υπάρχουν και δύο τραγούδια από το ρεπερτόριο της Αρλέτας, το «Παπαγαλάκι» των Χρήστου Γκάρτζου – Νάγιας Κατσούλη και το «Πάλι θα ζήσω» σε μουσική – στίχους της ίδιας). Μεταξύ αυτών, η Κατερίνα Κυρμιζή, η Ανδριάνα Μπάμπαλη, η Μάρω Μαρκέλλου, η Μαρίζα Ρίζου , ο Σταύρος Σταύρου και ο Πάνος Σουρούνης. Όσο για τον Λάκη Λαζόπουλο, οι στίχοι του στο κομμάτι «Ζούμε σ’ έναν κόσμο» είναι γραμμένοι από το 2003, απ’ όταν δηλαδή φτιάχτηκε το συγκεκριμένο τραγούδι για τις ανάγκες θεατρικής παράστασης. Ο Χριστοδούλου δεν παρεκκλίνει στο ελάχιστο από το ύφος με το οποίο ξεκίνησε, συνέχισε και εξελίχθηκε μέσα στα χρόνια. Ρομαντικές μπαλάντες που χρωστούν πολλά στον Αττίκ και στον Μάνο Χατζιδάκι, dreamy pop διάθεση, ελαφρώς jazzy αποχρώσεις μαζί με μπόσα νόβες και επιρροές από τη λατινοαμερικανική μουσική, με την οποία ασχολήθηκε εκτενώς την τελευταία δεκαετία, όχι μόνο σε ένα επιφανειακό επίπεδο, αλλά και βιωματικά, ως ερευνητής. Το «Αν η αγάπη ήταν δρόμος», λόγου χάριν, το ομότιτλο κομμάτι του δίσκου και ένα από τα καλύτερα, είναι μια παραδοσιακή βραζιλιάνικη μπαλάντα με ελληνικούς στίχους του Χριστοδούλου. Διαβάζω ακόμη τα δελτία Τύπου που γράφουν για το «σπάνιο ”Παπαγαλάκι” του Γκάρτζου» και δεν μου κάνει καμία εντύπωση!

Ο Γιώργης Χριστοδούλου είναι βαθύς γνώστης της ελληνικής δισκογραφίας και πάντα αναζητά τραγούδια που δεν είχαν την ευρεία, να την πω «εμπορική», αποδοχή: Αν τον ρωτήσεις, π.χ., ποιο είναι το ωραιότερο τραγούδι της Δήμητρας Γαλάνη, δεν θα σου απαντήσει με κάποιο γνωστό της, πολυακουσμένο, αλλά με το «18 χρονών» του Δημήτρη Λέκκα και του Γιώργου Χρονά! Έτσι κι εδώ, σοφή σχεδόν απόφαση να αναβιώσει μία όμορφη ξεχασμένη μπαλάντα που είχε τραγουδήσει η Αρλέτα στα 80s σε έναν πολυσυλλεκτικό δίσκο με τίτλο «Αναφορές και σχήματα με νέους δημιουργούς» (περιείχε, εκτός της Αρλέτας, τους Γιώργο Γερολυμάτο, Τάκη Μπουγά, Αντώνη Βαρδή κ.α.) Το «Πάλι θα ζήσω» της Αρλέτας, που επίσης ηχογράφησε τώρα ο Χριστοδούλου με τη φωνή του, ήταν ένα κομμάτι που η αείμνηστη καλλιτέχνιδα συνήθιζε να παίζει στις συναυλίες της και που είχε συμπεριλάβει σε εκείνον το δίσκο της με τη Σοφία Βόσσου. Επίσης ήταν ευκαιρία, λοιπόν, μια τόσο ωραία μπαλάντα να επανερχόταν στην επικαιρότητα! Οι αναφορές στην Αρλέτα δεν σταματούν στα εν λόγω δύο τραγούδια: Η Ανδριάνα Μπάμπαλη και ο Σταύρος Σταύρου έγραψαν για τον Χριστοδούλου το «Όσοι κοιτάχτηκαν στα μάτια», άλλη μία από τις καλύτερες και πιο ευαίσθητες στιγμές του δίσκου του! Ξεχώρισα το ντουέτο του με τη Μαρίζα Ρίζου στο «Κάποτε», που ενώνει το ελληνικό με το πορτογαλικό λαϊκό τραγούδι, το αισθαντικό «Δίχως λόγο» σε μουσική – στίχους Κατερίνας Κυρμιζή (η Κυρμιζή θα έπρεπε να έχει κάνει μεγάλη καριέρα στο ελληνικό τραγούδι και να μην έχει αποσυρθεί από τη δημιουργία, αλλά δεν ευθύνεται η ίδια, μη λέμε πάλι τα αυτονόητα), το, αφιερωμένο στον Αττίκ, συγκινητικό «Πλατεία Εξαρχείων» και το «Όταν σβήσουν τ’ αστέρια», το ένα από τα δύο κομμάτια που έγραψε η Μάρω Μαρκέλλου σε στίχους Πάνου Σουρούνη, απόλυτα μέσα στο γενικό πνεύμα του άλμπουμ. Το «Αν η αγάπη ήταν δρόμος» κυκλοφορεί από τη Μικρή Άρκτο μαζί με ένα μικρό καλαίσθητο βιβλίο που περιέχει φωτογραφίες, στίχους, credits και πληροφορίες για τη δημιουργία των τραγουδιών, ενώ μετά το, προ 20ετίας, «Η αγάπη είναι ένα πορτοκάλι», αποτελεί τον καλύτερο μέχρι σήμερα δίσκο του Γιώργη Χριστοδούλου και έναν από τους καλύτερους του 2018. 

Η πρώτη δισκογραφική εξόρμηση του συνθέτη Γιάννη Γεωργιλά, που πολύ μου είχε αρέσει από το πρώτο άκουσμα στα μέσα της χρονιάς, άργησε πολύ να γίνει! Όπως σημειώνει ο συνθέτης στο ένθετο, οι μουσικές όλες γράφτηκαν από το 2003 μέχρι το 2014 και είτε «συνάντησαν» στίχους φίλων του κι έγιναν τραγούδια, είτε παρέμειναν μόνες, εξ ου και τα δύο instrumental κομμάτια μες το δίσκο. Στο ίδιο σημείωμα, ο Γεωργιλάς ευχαριστεί τρεις μουσικούς, τον πιανίστα Γρηγόρη Σιμαδόπουλο, τον μπασίστα Δημήτρη Γουμπερίτση και τον ντράμερ Γιάννη Ριμάρεφ, τα μέλη – υποθέτω – της ροκ μπάντας που έδωσαν στα περισσότερα τραγούδια του έναν συμπαγή ηλεκτρικό ήχο, εξαιρουμένων των πιο χαμηλότονων στιγμών: Το υπέροχο «Συγγνώμη για την διακοπή» σε στίχους Θανάση Τσίρου με τον Κώστα Θωμαΐδη και το φλάουτο του Νίκου Παπαπαρασκευά, την πιανιστική ερωτική μπαλάντα «Αν ήξερες» σε στίχους Ειρήνης Αμπατζίδου με τη Φωτεινή Βελεσιώτου, τις δύο μπόσα νόβες (μία instrumental με τίτλο «Bossa for a while» και άλλη μία, το τραγούδι «Μες της ψυχής μου το σκοτάδι» σε στίχους Όλγας Σκούφη με τη Μαρία Παπανικολάου), τη jazzy «Κίρκη» σε στίχους Ειρήνης Αμπατζίδου που αποδίδει με θεατρικότητα η Γεωργία Βεληβασάκη, τη «Διέξοδο» σε στίχους Θανάση Πέτσα, μια μπαλάντα για την Κομοτηνή, με καταλληλότερο ερμηνευτή τον βετεράνο Θανάση Γκαϊφύλλια και τις «Ώρες» με τον Στέφανο Στεφανόπουλο να απαγγέλλει ποίηση του Σταυριανού Αγοραστού. Όπως γίνεται αντιληπτό, το «Σιωπή ν’ ακούσουμε» (ο τίτλος εύχεται, δεν προτρέπει) βασίζεται περισσότερο στις «εντεχνορόκ» μπαλάντες, κατά τη γνώμη μου ωστόσο το πράγμα αγγίζει την τελειότητα όταν οι συνθέσεις είναι αμιγώς ροκ («Seven eights», «Στο ποτάμι» με τη φωνή του συνθέτη, «Η μάσκα που ο χρόνος μας φορά» με τον Ευγένιο Δερμιτάσογλου, «Οι τρελοί του κόσμου» με τον Βασίλη Πρατσινάκη, οι «Πειρατές» με τον Βασίλη Καζούλλη).

Άφησα τελευταίο το κομμάτι που ανοίγει το δίσκο, την «Κραυγή» σε στίχους Παράσχου Καραγκιαβουρίδη, με ερμηνευτή τον Παντελή Θεοχαρίδη. Θα μπορούσα να το χαρακτηρίσω «τραγούδι της χρονιάς», καθώς είναι μια σύνθεση που θα ζήλευαν τα Υπόγεια Ρεύματα ή οι Ενδελέχεια τη χρυσή εποχή τους, ένα κλασικοροκάδικο δηλαδή κομμάτι με στοιχεία progressive rock και με την ερμηνεία ενός τραγουδιστή που τον έχουμε συνηθίσει σε λαϊκά και έντεχνα ακούσματα. Η φωνή του Θεοχαρίδη στο ρεφραίν ειδικά του τραγουδιού εκτινάσσεται και φτάνει σε περιοχές πρωτόγνωρες για το είδος – επαναλαμβάνω – που υπηρετεί εδώ και χρόνια, εξαιρουμένου του «Ιερού πόνου», του δίσκου που έκαναν με τη Λένα Πλάτωνος και τον ποιητή Γιώργο Χρονά, όπου κι εκεί είχε δοκιμαστεί επιτυχώς σε κάτι διαφορετικό, ηλεκτρονικό και πειραματικό. Συνοπτικά, με το άλμπουμ «Σιωπή ν’ ακούσουμε» καλωσορίζουμε στη δισκογραφία τον νέο συνθέτη Γιάννη Γεωργιλά και, προσωπικά, δηλώνω ήδη πεισμένος για το ταλέντο του και την ευχέρεια του να φτιάχνει όμορφα ολοκληρωμένα τραγούδια!