Έκθεση ζωγραφικής: Freddie Carabott Last Works/ Un Unfinished Show

Με αφορμή την 90στη επέτειο από τη γέννηση του κορυφαίου γραφίστα-ζωγράφου-διαφημιστή Φρέντυ Κάραμποττ, που έφυγε από τη ζωή τον Οκτώβριο του 2011, το Κέντρο Λογοτεχνικών Εκδηλώσεων, Etage Litteraire, (Κολοκοτρώνη 59β, στοά Κουρτάκη), διοργανώνει έκθεση με θέμα «Freddie Carabott Last Works: An Unfinished Show», από 15-23 Μαρτίου 2014.

Τα εγκαίνια θα πραγματοποιηθούν στις 15 του μηνός και ώρα 19.00.

Η έκθεση παρουσιάζει έργα από τρεις διαφορετικές θεματικές ενότητες (Balls, Red & Blue, Ρούπελ), δηλαδή τόσο από την τελευταία ημιτελή δουλειά του καλλιτέχνη, όσο και από παλιότερες.

«Balls»

Ο Φρέντυ Κάραμποττ δεν εγκατέλειψε ποτέ τα πινέλα του, αντίθετα εργαζόταν με διαύγεια και έμπνευση μέχρι τα τελευταία χρόνια της ζωής του. Η πιο πρόσφατη ενότητα με την οποία καταπιάστηκε είχε ως κεντρικό θέμα τους πλανήτες, περιλαμβάνοντας πίνακες που χαρακτηρίζονται από μαγικούς χρωματικούς συνδυασμούς και ιδιαίτερους συμβολισμούς, μία συλλογή έργων που ο ίδιος είχε ονομάσει «Balls», ωστόσο δεν πρόλαβε να την ολοκληρώσει. Στην έκθεση παρουσιάζονται τέσσερις πίνακες από αυτή τη συλλογή, καθώς και τα αυθεντικά προσχέδια του.

«Red and Blue»

To «Red» παραπέμπει στην πόλη του Λονδίνου και τo «Blue» στο εξαγνιστικό μπλε του Αιγαίου και του νησιώτικου ουρανού. Η συλλογή αυτή παρουσιάστηκε το 2009 στη γκαλερί Σκουφά με μεγάλη επιτυχία. Στην έκθεση του Etage Litteraire παρουσιάζονται τα τρία εναπομείναντα έργα της συγκεκριμένης συλλογής.

«Όλοι λένε για το Λονδίνο ότι είναι κάτι βροχερό, ομιχλώδες, γκρίζο και άχρωμο. Εγώ διαφωνώ, δεν είναι έτσι. Θέλοντας να δείξω πως έχει χρώμα διάλεξα το κόκκινο. Είναι τα λεωφορεία, τα ταχυδρομικά αυτοκίνητα, οι τηλεφωνικοί θάλαμοι και διάφορα άλλα. Και να μην έχει χρώμα, μέσα στο γκρίζο το κόκκινο φαίνεται ωραίο» (Συνέντευξη για λογαριασμό του περιοδικού Ταχυδρόμος με αφορμή την τελευταία έκθεση του Φρέντυ Κάραμποττ).

Τα ερεθίσματα για να ολοκληρωθεί αυτή η συλλογή, προήλθαν από τις εικόνες που αντίκριζε ο ίδιος και τα συναισθήματα που του δημιουργούσαν, τόσο η αγαπημένη του βρετανική πρωτεύουσα, όπου σπούδασε και έζησε αρκετά από τα χρόνια της ζωής του, όσο και το εκτυφλωτικό ελληνικό μπλε που γεννιέται από το σμίξιμο ουρανού και θάλασσας.

«Η μόνη μου παρηγοριά είναι ορισμένες ωραίες στιγμές. Να, όπως πέρυσι το καλοκαίρι στην Άνδρο, στο σπίτι του Κατζουράκη. Καθόμασταν στην βεράντα και πίναμε τσίπουρο, μπροστά είχαμε έναν ασβεστωμένο φράχτη και στο βάθος το απέραντο μπλε. Τότε μου ξύπνησε η έμπνευση για την ενότητα που παρουσιάζω τώρα». (Συνέντευξη για λογαριασμό του περιοδικού Ταχυδρόμος με αφορμή την τελευταία έκθεση του Φρέντυ Κάραμποττ).

«Ρούπελ»

Η εποχή του φασισμού σημάδεψε βαθιά το έργο του καλλιτέχνη και αποτέλεσε πηγή έμπνευσης για πολλές δημιουργίες του. Στην έκθεση φιλοξενούνται τέσσερα έργα αυτής της περιόδου, από την εικονογράφηση του για το βιβλίο του Γιώργου Χαρωνίτη «Ρούπελ Απρίλιος 1941: Η ηρωική αντίσταση των οχυρών του συγκροτήματος Σιδηροκάστρου: Το χρονικό μιας εποποιίας», έκδοσης Ελληνικού Λογοτεχνικού και Ιστορικού Αρχείου (Ε.Λ.Ι.Α., 2002).

O δημιουργός υπήρξε πρωτοπόρος ενός καλλιτεχνικού κινήματος στην ελληνική γραφιστική. Κατάφερε να μετατρέψει το έντυπο διαφημιστικό υλικό του Ελληνικού Οργανισμού Τουρισμού σε τέχνη και να δημιουργήσει μία νέα οπτική γλώσσα με χρώματα, σύμβολα και αναφορές. Οι «καθαρές γραμμές» και η ξεχωριστή μινιμαλιστική αισθητική, καταξίωσαν τον Φρέντυ Κάραμποττ και αποτύπωσαν άρτια το πνεύμα της  εποχής στην οποία έζησε και δημιούργησε.

Ωράριο λειτουργίας της έκθεσης: 18.00-22.00

Σύντομο βιογραφικό

Ο Φρέντυ Κάραμποττ γεννήθηκε τον Απρίλιο του 1924. Κατά τη διάρκεια της κατοχής, οι Γερμανοί συνέλαβαν τον 17χρονο τότε μαθητή και τον πατέρα του (στέλεχος της τηλεπικοινωνιακής εταιρείας Cable & Wireless) και τους μετέφεραν σε στρατόπεδο Βρετανών αιχμαλώτων στη Θεσσαλονίκη, ως Άγγλους υπηκόους. Όταν απελευθερώθηκαν, ο Φρέντυ εντάχθηκε στην αντιστασιακή οργάνωση-παρακλάδι της «Force 133». Ένα χρόνο μετά, συνελήφθη από τη Γκεστάπο, οδηγήθηκε στις φυλακές Αβέρωφ, από εκεί σε στρατιωτική φυλακή στη Βιέννη και τελικά σε στρατόπεδο αιχμαλώτων στη Γερμανία. Η περίοδος εκείνη ενέπνευσε ένα μεγάλο κομμάτι της δημιουργίας του.

Μετά τον πόλεμο σπούδασε στην Αγγλία, στο Chelsea School of Art και στο St. Martin’s School of Arts and Crafts. Στην Ελλάδα επέστρεψε το 1957 και εργάστηκε ως καλλιτεχνικός σύμβουλος στην εταιρεία γραφικών τεχνών «Ασπιώτη-ΕΛΚΑ» και στο περιοδικό «Εικόνες».

Στο αποκορύφωμα της επαγγελματικής διαδρομής του, συνέδεσε το όνομα του με το ζεύγος του Μιχάλη και της Αγνής Κατζουράκη. Από τα τέλη της δεκαετίας του 50’ που δραστηριοποιήθηκαν στο χώρο της οπτικής επικοινωνίας, ίδρυσαν το γραφείο «Κ+Κ – Διαφημιστικό Κέντρο Αθηνών» και σηματοδότησαν με αυτόν τον τρόπο «τη μετεξέλιξη του design από μια εμπειρική κατάσταση σε μία νέα τέχνη, μινιμαλιστική, δροσερή και ταυτόχρονα πολύ ελληνική, με αναφορές στην αρχαιότητα, στη βυζαντινή και τη λαϊκή παράδοση». Αυτό επισήμαινε το πρόγραμμα της μεγάλης αναδρομικής έκθεσης που, αφιερωμένη στη δουλειά τους, είχε παρουσιαστεί το 2008 στο Μουσείο Μπενάκη και αργότερα στο Μακεδονικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης.

Στην αναζήτηση της ιστορίας του Ελληνικού Design, διαπιστώνει κανείς ότι ένα μεγάλο μέρος του επηρεάζεται, διαμορφώνεται και εξελίσσεται από την εμφάνιση και τη δραστηριότητα του «Κ&Κ Διαφημιστικού Κέντρου Αθηνών». Ο ορθός λόγος, ο απόλυτος έλεγχος των εργαλείων και των υλικών, η χρήση του μινιμαλισμού στην επικοινωνιακή στρατηγική, το καθαρό design και η συνειδητή προσήλωση στις αρχές του Μοντερνισμού, ήταν τα βασικά στοιχεία που προσέδωσαν τον διαχρονικό χαρακτήρα στη δουλειά τους.

«Προσωπικά, η δική μας εταιρεία, η K&K, ήταν του καλλιτεχνικού μέρους. Στην ουσία ήμασταν ζωγράφοι, για αυτό και δεν βγάλαμε λεφτά, ενώ είχαμε τεράστια επιτυχία. Δεν ήταν μια καλοπληρωμένη δουλειά. Δεν είχαμε ταλέντο στο να πουλάμε. Ήμασταν μεγαλόψυχοι και ευαίσθητοι. Δεν κάνεις εμπόριο έτσι, με ευαισθησίες. Είχαμε το ταλέντο να πουλάμε καλόγουστα το προϊόν του πελάτη» (Συνέντευξη για λογαριασμό του περιοδικού Ταχυδρόμος με αφορμή την τελευταία έκθεση του Φρέντυ Κάραμποττ).

Βραβεία & διακρίσεις

Τον Ιούλιο του 1962 κέρδισαν το πρώτο και δεύτερο βραβείο σε διεθνή διαγωνισμό στο Λιβόρνο της Ιταλίας. Η κριτική επιτροπή αποφάσισε ομόφωνα να δώσει το έπαθλο Λεονέττο Καπιέλλο, Α’ βραβείο ζωγραφικής αφίσας «Χρυσός Αρλεκίνος», στον Μιχάλη Κατζουράκη για την αφίσα του «Δακτυλιόλιθος» (εκδότης ΕΟΤ). Το πρώτο βραβείο ζωγραφικής αφίσας «Ρόδο του Τιρρένου» απονεμήθηκε στον Πάμπλο Πικάσο για την αφίσα «Κυανή Ακτή» (εκδότης Τουρισμός Γαλλίας) και το Β’ Βραβείο  δόθηκε στον Φρέντυ Κάραμποττ για την αφίσα «Ελλάς, Αντανάκλαση νησιού» (εκδότης ΕΟΤ).

Τον Ιούνιο του 1963 χάρη στο σχεδιασμό των δύο καλλιτεχνών και συνεργατών, ο ΕΟΤ κέρδισε το Α’ διεθνές βραβείο Τουριστικής Προβολής από τη Διεθνή Ένωση Διαφημίσεως στη Στοκχόλμη.

Η διαφημιστική τους εταιρία «Κ&Κ» κατέκτησε το 1964 το βραβείο RΙΖΖΟLΙ (στο Μιλάνο) για την καλύτερη διαφήμιση της χρονιάς με θέμα «Τα 50 Χρόνια ΜΟΒΙL στην Ελλάδα». Επιπλέον, το ίδιο βραβείο τους απονεμήθηκε τις χρονιές 1965, 1966,1967,1968 και 1969.

Το 1965 ο Μ. Κατζουράκης και Φ. Κάραμποττ τιμήθηκαν  από την Ελληνική Πολιτεία με τον Χρυσό Σταυρό του Τάγματος του Φοίνικος για την ξεχωριστή συμβολή τους στο ελληνικό design. Το 1968 έγιναν μέλη της Alliance Graphique Internationale (AGI), που συγκέντρωσε τους πιο γνωστούς designers της Αμερικής, της Δυτικής Ευρώπης και της Ιαπωνίας, με πρόταση του Άγγλου graphic designer και illustrator George Him, καλλιτεχνικού σύμβουλου της EL.AL.

Μετά από μία σειρά μεγάλων επιτυχιών και διακρίσεων, αλλά και εκατοντάδες δουλειές στο χώρο της διαφήμισης, ο Φρέντυ  Κάραμποττ συνέχισε να δημιουργεί και να παράγει καινοτόμες ιδέες. Τα τελευταία χρόνια της ζωής του ζούσε στην Ακράτα. Έφυγε από την πολύβουη πόλη, ποτέ όμως δεν έπαψε να είναι δραστήριος, να έχει γνώμη και να τολμά να την εκφράζει, χωρίς να επιδιώκει να γίνεται αρεστός.