Έφυγαν οι πρώτοι 100 αιτούντες άσυλο από τη Μόρια, με προορισμό τη Θεσσαλονίκη

Προορισμός τους ο νέος καταυλισμός που δημιουργήθηκε στην περιοχή της Βόλβης στη Θεσσαλονίκη, δυναμικότητας περίπου 1200 ατόμων. Ανάλογες αναχωρήσεις έως και 400 ατόμων τη φορά, θα γίνονται όλη της επόμενη εβδομάδα με πλοία της γραμμής είτε προς Πειραιά είτε προς Καβάλα με προορισμό τη δομή της Βόλβης ή τη δομή του Κατσικά στην περιφέρεια Ιωαννίνων.

Σύμφωνα με πηγές του υπουργείου Μεταναστευτικής Πολιτικής που επικαλείται το Αθηναϊκό Πρακτορείο Ειδήσεων, άλλοι 1.000 αιτούντες άσυλο θα αναχωρήσουν μέσα στον Οκτώβριο προς μια τρίτη δομή που θα λειτουργήσει στην περιφέρεια της Πρέβεζας.

Στόχος είναι οι μαζικές αυτές μετακινήσεις αιτούντων άσυλο που ανήκουν σε κατηγορίες ευάλωτων ομάδων, μαζί με τις άλλες μετακινήσεις ατόμων που ολοκλήρωσαν τη διαδικασία χορήγησης ασύλου, να οδηγήσουν σε καλυτέρευση των συνθηκών που επικρατούν στον κυρίως καταυλισμό του Κέντρου υποδοχής και Ταυτοποίησης της Μόριας, αλλά και στον άτυπο καταυλισμό με σκηνές που έχει δημιουργηθεί σε κτήματα γύρω από το ΚΥΤ. Οι αναχωρήσεις από τον καταυλισμό της Μόριας έρχονται σε συνέχεια των αντιδράσεων ΜΚΟ, της διεθνούς και εγχώριας κοινότητας για τις συνθήκες ζωής που επικρατούν στον καταυλισμό.

Έκκληση της Διεθνούς Αμνηστίας προς την Ελλάδα για μεταφορά των προσφύγων στην ηπειρωτική χώρα

Έκκληση προς τις ελληνικές αρχές για μεταφορά των προσφύγων στην ηπειρωτική χώρα έχει απήθυνε η Διεθνής Αμνηστία, καλώντας τις αρμόδιες αρχές «να τερματίσουν την πολιτική περιορισμού που έχει παγιδεύσει σχεδόν 20.500 ανθρώπους σε απαράδεκτες και υπερπλήρεις συνθήκες στα νησιά του Αιγαίου».

Όπως υποστηρίζει, «η κατάσταση στα Κέντρα Υποδοχής και Ταυτοποίησης στα νησιά του Αιγαίου – ιδιαίτερα στη Μόρια – έχει καταστεί αφόρητη· η ζωή και η υγεία των ανθρώπων που βρίσκονται εγκλωβισμένοι εκεί, ανδρών γυναικών και παιδιών, διατρέχει σοβαρό κίνδυνο. Η πραγματικότητα αυτή έρχεται ως συνέπεια της ευρωπαϊκής πολιτικής απόφασης που επιβάλλει τον γεωγραφικό περιορισμό σε άθλιες και απάνθρωπες συνθήκες στα ελληνικά νησιά. Καθώς ο αριθμός των αφίξεων έχει αυξηθεί, οι ήδη δύσκολες συνθήκες έχουν επιδεινωθεί και ο αριθμός των μετακινήσεων προς την ηπειρωτική χώρα παραμένει ιδιαίτερα ανεπαρκής για την αντιμετώπιση της κρίσης αυτής».

«Οι σκληρές επιπτώσεις της συμφωνίας ΕΕ-Τουρκίας και της πολιτικής εγκλωβισμού των προσφύγων στα νησιά, πλήττουν χιλιάδες ανθρώπους που διέφυγαν από συγκρούσεις. Όχι μόνο οι ζωές τους τίθενται σε αναμονή, αλλά αναγκάζονται να ζουν σε απάνθρωπες συνθήκες και σε υπερπλήρεις χώρους. Έτσι, έρχονται αντιμέτωποι και πάλι με τη βία, τον φόβο και το τραύμα. Οι αρχές πρέπει να μετακινήσουν επειγόντως τους πρόσφυγες, και ιδιαίτερα τις ευάλωτες ομάδες, στην ηπειρωτική χώρα και να τους παράσχουν επαρκή καταλύματα», επισήμανε σε δήλωσή του ο διευθυντής του ελληνικού τμήματος της Διεθνούς Αμνηστίας, Γαβριήλ Σακελλαρίδης. 

Τέλος, πρόσθεσε πως «τα κράτη μέλη της ΕΕ οφείλουν να δείξουν την έμπρακτη αλληλεγγύη τους, αναλαμβάνοντας το μερίδιο της ευθύνης που τους αναλογεί για τους αιτούντες και τις αιτούσες άσυλο, με μέτρα μετεγκατάστασης σε άλλα ευρωπαϊκά κράτη κατόπιν επιλογής. Είναι αδικαιολόγητο να κλείνει κανείς τα μάτια σε αυτή την ανθρώπινη τραγωδία για να επιτραπεί η υλοποίηση της συμφωνίας ΕΕ-Τουρκίας».

Γιατροί Χωρίς Σύνορα: Να απομακρυνθούν όλα τα ευάλωτα άτομα από τη Μόρια 

Πριν λίγες ημέρες, επείγουσα έκκληση για τη μεταφορά όλων των ευάλωτων ατόμων από το ΚΥΤ της Μόριας σε ασφαλή στέγη στην ηπειρωτική χώρα ή και εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης, απηύθυναν οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα.

Όπως υποστηρίζουν σε ανακοίνωσή τους «σε κατάσταση πρωτοφανούς έκτακτης ανάγκης βρίσκεται ο καταυλισμός στη Μόρια της Λέσβου όσον αφορά στη σωματική και ψυχική υγεία χιλιάδων ανδρών, γυναικών και παιδιών που συνωστίζονται σε άθλιες συνθήκες». Και προσθέτουν: «Η πολιτική της υπερσυγκέντρωσης των μεταναστών και των προσφύγων στα ελληνικά νησιά έχει οδηγήσει στον επ’ αόριστον εγκλωβισμό περισσότερων από 9.000 ανθρώπων (το 1/3 είναι παιδιά) στον καταυλισμό της Μόριας, που έχει μέγιστη χωρητικότητα 3.000 ατόμων. Κάθε εβδομάδα, οι ομάδες των Γιατρών Χωρίς Σύνορα βλέπουν περιστατικά εφήβων που έχουν κάνει απόπειρα αυτοκτονίας ή έχουν αυτοτραυματιστεί. Προσφέρουν, επίσης, βοήθεια σε σοβαρά περιστατικά βίας και αυτοτραυματισμούς.

«Η έλλειψη πρόσβασης σε επείγουσα ιατρική φροντίδα, δείχνει τα σημαντικά κενά που υπάρχουν στην προστασία των παιδιών και άλλων ευάλωτων ομάδων», σημειώνουν οι γιατροί, ενώ επισημαίνουν ότι «αυτά τα παιδιά προέρχονται από χώρες που βρίσκονται σε πόλεμο, που έχουν υποστεί ακραία επίπεδα βίας και ψυχικού τραύματος και αντί να λάβουν φροντίδα και προστασία στην Ευρώπη, βιώνουν διαρκή φόβο, στρες και επεισόδια νέας βίας, συμπεριλαμβανομένης της σεξουαλικής βίας». Σύμφωνα με τους Γιατρούς Χωρίς Σύνορα, «μόνο τις δύο πρώτες εβδομάδες του Σεπτεμβρίου, έφτασαν στη Λέσβο περισσότεροι από 1.500 άνθρωποι, οι οποίοι, δεν έχουν στέγη, δεν έχουν αρκετό φαγητό και η πρόσβασή τους σε ιατρική φροντίδα είναι εξαιρετικά περιορισμένη».

ΜΚΟ ζητούν την άμεση βελτίωση των συνθηκών υποδοχής των προσφύγων στα νησιά

Έκκληση απηύθυναν στις 13 Σεπτέμβρη 19 ανθρωπιστικές μη κυβερνητικές οργανώσεις προς τις αρμόδιες αρχές, να προχωρήσουν σε βιώσιμες λύσεις για την αποσυμφόρηση των νησιών και την άμεση βελτίωση των συνθηκών υποδοχής των προσφύγων στα νησιά.

Κι αυτοί από την πλευρά τους αναφέρουν το ζήτημα της χωρητικότητας, καθώς, όπως αναφέρουν «περισσότεροι από 17.000 άνθρωποι είναι στοιβαγμένοι σε σημείο απελπισίας στα Κέντρα Υποδοχής στα νησιά, η χωρητικότητα των οποίων είναι για μόλις 6.000 άτομα». Ακόμη, όσον αφορά την Μόρια υποστηρίζουν ότι «η ήδη εκρηκτική κατάσταση έχει επιδεινωθεί δραματικά. Οι αποχετεύσεις στη Μόρια δεν λειτουργούν και βρώμικα νερά από τουαλέτες αγγίζουν τις σκηνές και τα στρώματα μικρών παιδιών, τη στιγμή που τα σχετικά κονδύλια έχουν ήδη εγκριθεί. Ταυτόχρονα, αυξάνονται οι αναφορές περιστατικών σεξουαλικής βίας ενώ, σύμφωνα με έρευνες, η πλειοψηφία των ανθρώπων δηλώνει ότι “δεν νοιώθει ασφάλεια ούτε στιγμή”. Στα παραπάνω έρχονται να προστεθούν οι τραγικές ελλείψεις οργανικών θέσεων προσωπικού καθώς και οι διαδοχικές παραιτήσεις απαραίτητου ιατρονοσηλευτικού προσωπικού στα ΚΥΤ λόγω των τραγικών συνθηκών εργασίας».

Στην ανακοίνωσή τους καταλήγουν πως «οι ελληνικές αρχές οφείλουν να δράσουν επειγόντως για να εξασφαλίσουν πλήρη πρόσβαση στα βασικά δικαιώματα και αξιοπρεπείς συνθήκες διαβίωσης για τους πρόσφυγες, σύμφωνα με την ελληνική και διεθνή νομοθεσία. Τα μέτρα που ανακοίνωσαν οι Αρχές για την δημιουργία χιλιάδων επιπλέον θέσεων ασφαλούς διαμονής στην ενδοχώρα και την μεταφορά ανθρώπων από τα νησιά πρέπει να υλοποιηθούν άμεσα. Παράλληλα, είναι επιτακτική ανάγκη οι Ευρωπαίοι ηγέτες να ανανεώσουν τις προσπάθειές τους για την εφαρμογή ενός δίκαιου και μόνιμου μηχανισμού κατανομής ευθύνης στην ΕΕ».

Έκκληση του ΟΗΕ για μεταφορά των προσφύγων στην ηπειρωτική χώρα

Ήδη από τα τέλη Αυγούστου, επείγουσα έκκληση στην Ελλάδα είχε απευθύνει η Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες αναφορικά με την αντιμετώπιση των συνθηκών υπερσυνωστισμού, καλώντας τις αρχές «να επιταχύνουν άμεσα τις διαδικασίες για όσους μπορούν να μετακινηθούν στην ηπειρωτική Ελλάδα, να αυξήσουν τις δυνατότητες υποδοχής στην ενδοχώρα για τη φιλοξενία αυτών των ανθρώπων, να βελτιώσουν γρήγορα τις συνθήκες στα κέντρα υποδοχής και να παράσχουν εναλλακτικές μορφές στέγασης για τους πιο ευάλωτους».

Σύμφωνα με την ανακοίνωση της Ύπατης Αρμοστείας, «η κατάσταση έχει φτάσει σε κρίσιμο σημείο στο ΚΥΤ στη Μόρια, στο νησί της Λέσβου, όπου περισσότεροι από 7.000 αιτούντες άσυλο και μετανάστες βρίσκονται στοιβαγμένοι σε καταλύματα που έχουν σχεδιαστεί για τη φιλοξενία μόλις 2.000 ανθρώπων. Το ένα τέταρτο του πληθυσμού στη Μόρια είναι παιδιά». «Σε περισσότερους από 3.000 αιτούντες άσυλο στα νησιά έχει δοθεί άδεια να μετακινηθούν στην ενδοχώρα, αλλά ο ρυθμός των μεταφορών έχει επιβραδυνθεί λόγω της έλλειψης επαρκούς στέγασης και υποδοχής στην ενδοχώρα. Περίπου 1.350 αιτούντες άσυλο μεταφέρθηκαν στην ηπειρωτική Ελλάδα τον Αύγουστο, ωστόσο αυτό δεν επαρκεί για να μειωθεί η πίεση, καθώς όλο και περισσότεροι άνθρωποι συνεχίζουν να φτάνουν στα νησιά. Τον Αύγουστο έφταναν κατά μέσο όρο περίπου 114 άνθρωποι καθημερινά, αριθμός μεγαλύτερος από τους 83 που έφταναν τον Ιούλιο. Περισσότερο από το 70% των αφίξεων είναι οικογένειες από τη Συρία, το Ιράκ και το Αφγανιστάν» προσθέτει.

Επιπλέον, η οργάνωση «καλεί τις αρχές να ενισχύσουν τις προσπάθειές τους να ξεπεράσουν διοικητικές και υλικοτεχνικές καθυστερήσεις. Στο μεταξύ, πρέπει να εξεταστεί η λήψη έκτακτων μέτρων, συμπεριλαμβανόμενης της χρήσης καταλυμάτων έκτακτης ανάγκης ή εναλλακτικών δομών στέγασης, ενώ ενθαρρύνεται η συνεργασία των αρχών με την κοινωνία των πολιτών και μη κυβερνητικές οργανώσεις σε συγκεκριμένους τομείς, όπως στην παροχή υγειονομικής περίθαλψης».

Καταλήγοντας, η Ύπατη Αρμοστεία σημειώνει ότι «παραμένει έτοιμη να στηρίξει τις ελληνικές αρχές στην ανάπτυξη τεχνογνωσίας και την ενίσχυση της επιχειρησιακής τους ετοιμότητας, καθώς και στη μεταφορά των ανθρώπων που πληρούν τις προϋποθέσεις στην ηπειρωτική Ελλάδα. Μετά από αίτημα της ελληνικής κυβέρνησης, η Ύπατη Αρμοστεία, συμφώνησε κατ’ εξαίρεση να συνεχίσει την υποστήριξή της για τη μεταφορά αιτούντων άσυλο από τα νησιά στην ηπειρωτική Ελλάδα τον Σεπτέμβριο, ώστε να αποφευχθούν περαιτέρω καθυστερήσεις».

Τελεσίγραφο της Περιφέρειας Βορείου Αιγαίου για τη Μόρια

Ενός μήνα τελεσίγραφο προς το υπουργείο Μεταναστευτικής Πολιτικής για την αποκατάσταση των προβλημάτων στο Κέντρο Υποδοχής και Ταυτοποίησης προσφύγων στη Μόρια της Λέσβου, έχει δώσει και η Περιφέρεια Βορείου Αιγαίου στις 7 Σεπτέμβρη.

Σε ανακοίνωσή της η Περιφέρεια, επικαλούμενη κίνδυνο για τη δημόσια υγεία και το περιβάλλον σημείωσε πως «μετά την παρέλευση άπρακτης της προθεσμίας αυτής, έστω και για ένα εκ των αναφερομένων προβλημάτων, η Περιφέρεια Βορείου Αιγαίου θα προβεί στην απαγόρευση λειτουργίας του Κέντρου Υποδοχής και Ταυτοποίησης στη Μόρια Λέσβου κατά τα προβλεπόμενα από τον Νόμο».

Αφιερώματα στις άθλιες συνθήκες ζωής στα νησιά του Αιγαίου και ιδιαίτερα στη Μόρια έχουν επίσης πραγματοποιήσει διεθνή μέσα ενημέρωσης, όπως το BBC και το Al Jazeera: