Τι θα έλεγε ο Ντιέγκο Αρμάντο Μαραντόνα για τις σφαγές στη Γάζα, εάν δεν βιαζόταν τόσο να αποδημήσει για τα γήπεδα του ουρανού;
Πόσες ώρες την ημέρα θα κυκλοφορούσε με τη φανέλα της Εθνικής Παλαιστίνης και πόσες αναρτήσεις θα είχε αφιερώσει στην ειρήνευση;
Με την ευκαιρία των σημερινών «γενεθλίων» του εμβληματικού μπαλαδόρου, που γεννήθηκε στις 30 Οκτωβρίου 1960 και έφυγε από τη ζωή το Νοέμβριο του 2020, το Κουτί της Πανδώρας σας θυμίζει τις στενές σχέσεις του Μαραντόνα με τον Φιντέλ Κάστρο και τους ισχυρούς δεσμούς του με την πολιτική.
Παιδί του λαού, βγαλμένο από τα γκέτο του Μπουένος Άιρες, το «Πίμπε ντ’ Όρο» (χρυσό αγόρι) του παγκόσμιου ποδοσφαίρου δεν κράτησε ποτέ το στόμα του κλειστό.
Oι δρόμοι του Ντιέγκο Μαραντόνα και του Φιντέλ Κάστρο συναντήθηκαν για πρώτη φορά τον Ιούλιο του 1987, έναν χρόνο μετά τα θαύματα του Μεξικού. Ο ποδοσφαιριστής ταξίδεψε στην Αβάνα οικογενειακώς και η σύζυγός του, Κλαούντια, είχε στην αγκαλιά της το μωράκι Ντάλμα. Ήταν σχεδόν μεσάνυχτα και δεν υπήρχε άλλο φωτισμένο παράθυρο στα κτίρια της Πλάζα ντε λα Ρεβολουσιόν.
«Όταν πρωτοείδα τον Κομαντάντε, ένιωσα σαν να άγγιξα τον ουρανό», έγραψε ο Μαραντόνα στην αυτοβιογραφία του. «Δεν έχω γνωρίσει άλλη προσωπικότητα τόσο φωτεινή και ισχυρή. Στην πρώτη σελίδα του βιβλίου, υπάρχει εύγλωττη αφιέρωση: «Στον Φιντέλ και, μέσα από το πρόσωπό του, σε ολόκληρο τον λαό της Κούβας».
Η φιλία των δύο ανδρών έφτασε στα δυτικά πρωτοσέλιδα μέσω των τοπικών μέσων ενημέρωσης. Στην απέναντι ακτή του Πορθμού της Φλόριντα, οι αυτοεξόριστοι Κουβανοί αντιφρονούντες έβγαζαν καπνούς από τα αυτιά. «Εάν πατήσει το πόδι του ο Μαραντόνα στην Αμερική, θα τον σκοτώσουμε», απειλούσαν. ‘
Όταν ο φιλικός αγώνας Αργεντινής-Γερμανίας ορίστηκε να διεξαχθεί στο Μαϊάμι, παραμονές του Μουντιάλ του 1994, ο κολλητός τού Κομαντάντε πανηγύρισε: «Είναι ευκαιρία να αντικρύσω κατάματα αυτά τα σκουλήκια, που απειλούν να με καθαρίσουν. Τους προσκαλώ να έρθουν να μου μιλήσουν πρόσωπο με πρόσωπο». Για καλή τύχη όλων, ο Μαραντόνα έπαθε βαριά θλάση και έμεινε στο Μπουένος Άιρες. Το ταξίδι στις ΗΠΑ μπορούσε να περιμένει, όπως και οι βεγγέρες με τον Φιντέλ στην Καραϊβική.
«Οι Κουβανοί μπορούν να γίνουν εξαιρετικοί ποδοσφαιριστές», είχε πει ο Μαραντόνα στον Κάστρο. «Ο λαός σας, Κομαντάντε, είναι προικισμένος με ταλέντο, καπατσοσύνη, ρυθμό, συναίσθημα, δυναμισμό και θέληση. Το μοναδικό πρόβλημα στον τόπο σας είναι η ζέστη».
Εκείνη η πρώτη συνάντηση ολοκληρώθηκε με ανταλλαγή αναμνηστικών. Ο Ντιέγκο ζήτησε και πήρε έναν μπερέ του συνεπαρμένου Φιντέλ, με ιδιόχειρη αφιέρωση. Σε αντάλλαγμα του χάρισε μία υπογεγραμμένη φανέλα της Εθνικής Αργεντινής, η οποία κατέληξε στο Μουσείο Αθλητισμού της Αβάνας.
Οι δυό τους έμελλε να συναντηθούν ξανά, υπό συνθήκες πολύ πιο δύσκολες. «Ο Ντιέγκο είναι σπουδαίος αθλητής και εξαιρετικά ευγενής άνθρωπος», δήλωσε ο πολύς Φιντέλ, όταν τον υποδέχθηκε στο αεροδρόμιο. «Η φιλία του με τον λαό της Κούβας έμεινε ζωντανή στο πέρασμα των χρόνων, δίχως να υπάρχει υλικό όφελος και υστεροβουλία».
Ο Μαραντόνα επέλεξε την Κούβα για να νοσηλευτεί, όταν οι καταχρήσεις τον έφεραν στα πρόθυρα του θανάτου. Όταν έφτασε στην Αβάνα, με την οικογένεια και την κουστωδία των γιατρών του, φορούσε μπλουζάκι στο οποίο δέσποζε η προσωπογραφία του Τσε Γκεβάρα. Τον καιρό που ο Ντιεγκίτο ήταν πιτσιρικάς, στα χρόνια της Χούντας του Βιντέλα, το σχολείο δηλητηρίαζε τον εγκέφαλο των παιδιών, παρουσιάζοντας τον Τσε ως εχθρό του λαού.
«Μας έλεγαν ότι ήταν δολοφόνος, τρομοκράτης, κακούργος, ένας εγκληματίας επαναστάτης που έβαζε βόμβες στα σχολεία και σκότωνε μαθητές. Την αλήθεια την έμαθα όταν έζησα στην Ιταλία, όπου οι εργάτες τον είχαν για εικόνισμα. Όταν είδα να ξεδιπλώνουν λάβαρα με τη μορφή του Τσε, άρχισα να διαβάζω την ιστορία του. Τι πρέπει να γίνει για να διδαχθούμε την πραγματική Ιστορία στην Αργεντινή; Δεν έχουμε καν το θάρρος να ζητήσουμε τα λείψανά του». Το μαυσωλείο του Ερνέστο «Τσε» Γκεβάρα ντε λα Σέρνα βρίσκεται στην Αβάνα.
«Δυστυχώς, δεν πρόλαβα να γνωρίσω τον Τσε, αλλά θα τον κουβαλάω για πάντα στο κορμί μου», είπε ο Μαραντόνα, λίγο πριν χτυπήσει ένα τατουάζ με τη μορφή του (Αργεντινού, από το Ροζάριο) επαναστάτη στο δεξί του μπράτσο. «Επιτέλους, γνωρίζω την αλήθεια. Μακάρι να ίσχυε το ίδιο και για όλους τους συμπατριώτες μου».
Ο Μαραντόνα υπήρξε και στενός φίλος του φιλελεύθερου Περονιστή Κάρλος Μένεμ, τα χρόνια που αυτός ήταν πρόεδρος της Αργεντινής. «Ο Μένεμ με βοήθησε πολύ χωρίς να ζητήσει το παραμικρό αντάλλαγμα», έλεγε. Η σχέση τους σφυρηλατήθηκε ακόμα περισσότερο μετά τον φριχτό θάνατο του ατίθασου γιου του Μένεμ, Καρλίτος, σε δυστύχημα με ελικόπτερο το 1995.
«Θέλησα να του συμπαρασταθώ όχι στον γύρο του θριάμβου, αλλά στις δύσκολες στιγμές της τραγωδίας», εξήγησε ο ποδοσφαιριστής. «Δεν είμαι από εκείνους τους ηλίθιους, που σκαρφαλώνουν στα άρματα για να πιουν σαμπάνιες». Ο πατήρ Μένεμ κατηγορήθηκε αργότερα για διαφθορά και καταδικάστηκε σε φυλάκιση 4,5 ετών το έτος 2015, όταν ήταν πια 85 ετών.
Η προσχώρηση του Μαραντόνα στην Αριστερά υπήρξε ολομέτωπη και ασυμβίβαστη μετά το τέλος της ποδοσφαιρικής του καριέρας. Το 2004 κατέβηκε στους δρόμους για να διαμαρτυρηθεί ενάντια στον αμερικανικό ιμπεριαλισμό και στον πόλεμο στο Ιράκ. Την επόμενη χρονιά, στη διάρκεια της Συνόδου Κορυφής στο Μαρ ντελ Πλάτα της Αργεντινής, εθεάθη με μπλουζάκι που απεικόνιζε τον τότε πλανητάρχη με μία σβάστικα στη θέση του «S» («STOP BUSH»).
«Ο Τζορτζ Μπους είναι σκουπίδι», δήλωσε στις κάμερες. Ο αντιαμερικανισμός του Μαραντόνα κορυφώθηκε το 2007, σε μία εμφάνισή του στην εκπομπή του Ούγκο Τσάβες στην τηλεόραση της Βενεζουέλα. «Απεχθάνομαι οτιδήποτε έχει να κάνει με τις Ηνωμένες Πολιτείες. Τις μισώ με όλη μου την καρδιά», ξεσπάθωσε. Πάντως, η εκλογή του Μπαράκ Ομπάμα έναν χρόνο αργότερα έριξε νερό στη φλογισμένη καρδιά του Ντιέγκο: «Τον θαυμάζω και περιμένω πολλά από αυτόν».
Τα αριστερά κινήματα στην ταραγμένη Λατινική Αμερική βρήκαν διαπρύσιο υποστηρικτή στο πρόσωπο του μεγαλωμένου στις φτωχογειτονιές της Βίγια Φιορίτο Μαραντόνα. «Villa miseria», αποκαλούν οι συμπολίτες την παραγκούπολη όπου μεγάλωσε το χρυσό τους αγόρι.
Ο Αργεντινός σταρ είχε μια θέση στην καρδιά του για τον Boλιβιανό ηγέτη Έβο Μοράλες, με τον οποίο μάλιστα τους ένωνε το πάθος τους για τη μπάλα. Ο 55χρονος Μοράλες έγινε το 2014 ο γηραιότερος εν ενεργεία επαγγελματίας ποδοσφαιριστής, όταν υπέγραψε συμβόλαιο με την ομάδα Σπορτ Μπόις Βάρνες έναντι 200 δολαρίων το μήνα. Ο σχεδόν συνομήλικος Μαραντόνα πρόφτασε να δει την επιστροφή του στη Βολιβία στις 9 του Νοεμβρίου του 2020, μετά από 11 μήνες εξορίας.
«Είμαι Τσαβίστα», δήλωσε ο Μαραντόνα το 2007, επίτιμος προσκεκλημένος του Ούγκο Τσάβες στο Κόπα Αμέρικα που έγινε στη Βενεζουέλα. «Ήρθα να γνωρίσω έναν σπουδαίο άνδρα, αλλά γνώρισα έναν γίγαντα. Ο άνθρωπος αυτός βαδίζει στα χνάρια του Φιντέλ Κάστρο».
Όταν ο Τσάβες πέθανε, ο Μαραντόνα προσκύνησε τον τάφο του και προέτρεψε τον λαό της Βενεζουέλα να αγκαλιάσει τον Νίκολας Μαδούρο. «Συνεχίστε τον αγώνα», σάλπισε από την τηλεόραση, πριν ρίξει τις γυροβολιές του και μοιράσει μπάλες στο προεκλογικό πάρτι στο Καράκας το 2018. Αργότερα ο Μαραντόνα αφιέρωσε στον Μαδούρο μία νίκη της ομάδας που προπονούσε (Ντοράδος), με αποτέλεσμα να τιμωρηθεί με πρόστιμο από την «Επιτροπή Ηθικής» της Μεξικανικής Ομοσπονδίας ποδοσφαίρου.
Ο Μαραντόνα υπήρξε επίσης ένθερμος υποστηρικτής του Παλαιστινιακού αγώνα για αυτοδιαχείριση. «Αυτά που κάνουν οι Ισραηλινοί είναι αθλιότητες», δήλωσε το 2014, ενώ μαινόταν η κρίση στη λωρίδα της Γάζας. Ο σκληραγωγημένος «πίμπε» από το Λανούς ήταν ένας άνθρωπος του λαού, χωρίς σύνορα και καθωσπρεπισμούς.
Όταν επισκέφτηκε τον Πάπα Iωάννη Παύλο ΙΙ το 1987, κοίταξε έξω από το παράθυρο στο Βατικανό και είδε κτίρια με χρυσές στέγες. «Ο Πάπας μου έλεγε ότι ανησυχούσε για τα φτωχά παιδιά, ενώ κολυμπούσε στο χρυσάφι. Πούλα τις στέγες σου αφού είναι έτσι, αμίγο, κάνε κάτι!»
Η εκλογή του ποδοσφαιρόφιλου Αργεντινού Ποντίφηκα Φραγκίσκου στην κεφαλή της καθολικής Εκκλησίας βοήθησε τον Μαραντόνα να συμφιλιωθεί με τη θρησκεία στα τελευταία χρόνια της ζωής του, αλλά ο βλάσφημος «άγιος Ντιέγκο» είχε τη δική του εκκλησία.
Χιλιάδες φίλαθλοι, κυρίως από την Αργεντινή και την Ιταλία, δηλώνουν ακόλουθοι της Iglesia Maradoniana, η οποία ιδρύθηκε στο Ροζάριο το 1998 και τηρεί ξεχωριστό τελετουργικό. Το ημερολόγιό της ξεκινάει από το 1960, έτος γέννησης του Μαραντόνα, και οι δέκα εντολές της πηγάζουν από τη λατρεία για τον μεγάλο εκλιπόντα.