Αυτός είναι ο Έλληνας που συνέβαλε στην παγκόσμια ανακάλυψη των βαρυτικών κυμάτων

Ο Έλληνας ερευνητής του Αμερικανικού Τεχνολογικού Ινστιτούτου της Μασαχουσέτης (ΜΙΤ), Ερωτόκριτος Κατσαβουνίδης συμμετείχε ως ερευνητής στη σημαντική ανακάλυψη, αναπτύσσοντας μάλιστα, μαζί με τους φοιτητές και μεταδιδακτορικούς υπότροφους στο ΜΙΤ, και έναν από τους δύο αλγόριθμους, στους οποίους βασίστηκε η αρχική αναγνώριση του σήματος σε πραγματικό χρόνο (real time).

Αυτές τις μέρες βρίσκεται στην Ελλάδα, προσκεκλημένος του “Εκκοκκιστηρίου Ιδεών” στη Βέροια, τον τόπο καταγωγής του, προκειμένου να μιλήσει για τη συμβολή του στην ανίχνευση των βαρυτικών κυμάτων και παραχώρησε συνέντευξη στο Αθηναϊκό Πρακτορείο Ειδήσεων.

“Μέχρι τώρα παρατηρούσαμε το σύμπαν, κοντινό και μακρινό, σαν να έρχεται καρέ καρέ με την ταχύτητα του φωτός, σαν να βλέπουμε βωβό κινηματογράφο. Φανταστείτε τώρα τι σήμαινε όταν έγιναν οι ομιλούσες ταινίες και, κατ’ αναλογία, σαν να έβαλες ξαφνικά ήχο στη βουβή ταινία του σύμπαντος” εξηγεί ο 50χρονος Διευθυντής Έρευνας στο ΜΙΤ.

Διευκρινίζει, ωστόσο, το πιο σημαντικό, όπως λέει για αποφυγή παρεξηγήσεων, ότι δηλαδή “δεν πρόκειται για ακουστικά κύματα που μεταδίδουν τον ήχο” αλλά η παρομοίωση με τη μουσική γίνεται γιατί “τα βαρυτικά κύματα δημιουργούν μια κυματοσειρά σαν αυτή που έχουν τα ΜP3 player και αντιστοιχούν σε ακουστικές συχνότητες”!

Ο κ. Κατσαβουνίδης συμμετέχει από το 2000 στη διεθνή επιστημονική κοινοπραξία LIGO (Laser Interferometer Gravitational-wave Observatory), που έκανε τη βαρυσήμαντη ανακοίνωση για την ανακάλυψη των βαρυτικών κυμάτων και περιλαμβάνει περισσότερους από 1.000 φυσικούς, αστροφυσικούς και μηχανικούς από 83 πανεπιστήμια και ερευνητικά κέντρα 15 χωρών. Αν και η Ελλάδα δεν συμμετέχει στην κοινοπραξία, εντούτοις εργάζονται σ’ αυτή ελληνικής καταγωγής επιστήμονες, ανάμεσά τους και ο κ. Κατσαβουνίδης.

Παρά την κυριαρχούσα προσδοκία ότι τα πρώτα βαρυτικά κύματα που θα καταγράφονταν θα προέρχονταν από δίδυμους (διπλούς) αστέρες νετρονίων, η ανακάλυψη έγινε από τη σύγκρουση δίδυμων μαύρων τρυπών.

“Είναι σαν να προσπαθούμε να ακούσουμε τον τελευταίο χορό αυτού του ζευγαριού μαύρων τρυπών, του δίδυμου αστέρα νετρονίων, του σούπερνοβα αλλά το κάνουμε πάνω στη γη, πασχίζοντας να απομονώσουμε οποιαδήποτε διαταραχή” αναφέρει ο επιστήμονας κάνοντας ιδιαίτερη μνεία στην τεχνολογία που αναπτύχθηκε για να γίνει το πείραμα το οποία στοίχισε συνολικά μέχρι σήμερα, σχεδόν ένα δισεκατομμύριο δολάρια και χρηματοδοτήθηκε, στο μεγαλύτερο μέρος του, από το Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών της Αμερικής (Νational Science Foundation).

“Για να γίνει το πείραμα, αναπτύχθηκε πρωτόγνωρη τεχνολογία προκειμένου να δημιουργηθεί το πιο τέλειο μέτρο που έχει φτιαχτεί ποτέ. Αν σκεφτείς μάλιστα την τάξη μεγέθους για την μέτρηση, είναι εξωφρενική, γιατί έπρεπε να κατασκευασθούν διατάξεις που θα μπορούσαν να απομονωθούν από οποιαδήποτε κίνηση, 10 τάξεις μεγέθους στις χαμηλές συχνότητες και κυρίως από την κίνηση του εδάφους”.

Πηγή: ΑΠΕ