Αυτό που δε θα καταλάβουν ποτέ οι χρυσαυγίτες

Στιγμή πρώτη

 Απρίλης του δεκατρία και κάνω τη θητεία μου κάπου στη βόρεια Ελλάδα. Τα τάγματα εφόδου ξεσαλώνουν πλέον ανοιχτά στις πόλεις αφήνοντας θύματα. Στους νέους παίρνουν διψήφιο ποσοστό. Στην πρωινή αναφορά ο Λοχαγός μας είναι συνοφρυωμένος. Ο μήνας έχει είκοσι μία. Βγάζει ένα χαρτί και μας διαβάζει την ανακοίνωση του τότε Υπουργού Αμύνης Πάνου Παναγιωτόπουλου με την αφορμή της επετείου της δικτατορίας -η οποία επρόκειτο να διαβαστεί σε όλα τα στρατόπεδα της χώρας και στην οποία ο Υπουργός αναμασά διάφορα κλισέ. Συγκρατώ εκείνο το «διερράγησαν» για τις σχέσεις λαού και στρατού. Έπειτα, ο Λοχαγός κοιτάει προς τον πρωινό ήλιο και λέει:

«Ωραία, μάγκες. Και τώρα, αφού έκανα το υπηρεσιακό καθήκον, θα σας πω κι εγώ τη δική μου άποψη για τη δικτατορία. Και σε όποιον δεν αρέσουν αυτά που θα πω, μπορεί να βγει αύριο παραπονούμενος και χωρίς παρεξήγηση.»

Μιλάει παθιασμένα για ώρα, χωρίς να έχει γράψει κάτι, χωρίς να έχει προετοιμαστεί. Κι όμως ο λόγος του ρέει. Ανάμεσα στα πολλά, διηγείται με λεπτομέρειες την περίπτωση του γενναίου δημοκράτη αξιωματικού Σπύρου Μουστακλή που είχε πάρει μέρος στο κίνημα του Ναυτικού και βασανίστηκε σκληρά. Συγκινείται. Δεν τον έχω ξαναδεί έτσι. Τέλος, καταγγέλλει τη χούντα αλλά και τους τωρινούς νοσταλγούς της.

«Και όποιος προσπαθήσει να κάνει προπαγάνδα χρυσαυγίτικη μέσα στο στρατόπεδο θα με βρει μπροστά του!»           

Στιγμή δεύτερη

Απρίλης του δεκαέξι και υπηρετώ στην Αμπέτειο Σχολή, στο ελληνικό Γυμνάσιο και Λύκειο του Καϊρου διδάσκοντας αγγλικά. Συζητώ με τους μαθητές της Γ΄ Λυκείου για την επικείμενη πενταήμερη εκδρομή τους στην Αθήνα. Προέρχονται από υβριδικά πολιτισμικά περιβάλλοντα, συχνά από μικτούς γάμους Ελλήνων και Αιγυπτίων, χριστιανάκια και μουσουλμανάκια, ενώ στο βάθος είναι η παρέα των ρασταφάρι -από αυτά τα παιδιά που πλέον περνούν και στη βιβλιογραφία αλλά και στη ζωντανή μας γλώσσα ως Αφροέλληνες.

Με ρωτάνε διάφορα για την Ελλάδα, κάποιοι έχουν χρόνια να πάνε, κάποιοι δεν έχουν πάει ποτέ. Κάποιοι σχεδιάζουν να δώσουν πανελλαδικές και να σπουδάσουν εκεί. Όλοι και όλες πάντως έχουν μια λάμψη στο πρόσωπο όταν οι λέξεις ‘Αθήνα’ και ‘εκδρομή’ μπαίνουν στην ίδια φράση. Εξάλλου υπεραγαπούν την Ελλάδα. Κοιτούν περήφανα την ελληνική σημαία που σηκώνεται πλάι στην αιγυπτιακή κάθε πρωί στο προαύλιο. Οι περισσότεροι μαθητές είναι επίσης πρόσκοποι. Η ομογένεια ζει τη δική της νοσταλγία, η παροικία του Καϊρου δεν αποτελεί εξαίρεση. Ανάμεσα στις ερωτήσεις τους έρχεται κι αυτή και μου τρυπάει το στομάχι:

«Αλήθεια, δάσκαλε, λες να μας δείρουν στην Αθήνα;»  

«Ποιος βρε να σας δείρει, γιατί, τι είναι αυτά που σκέφτεσαι;», του απαντώ αμήχανος.

«Η Χρυσή Αυγή, κύριε… επειδή… είμαστε μαύροι»

Στιγμή τρίτη

Μια από τις μεταμορφώσεις του ιστορικού ελληνικού παρακράτους αντιμετωπίζει, αυτές τις μέρες, τη δικαιοσύνη. Στο βαθμό που η έννοια της δίκαιης δίκης δεν είναι ουτοπία, υπάρχει πολύς κόσμος που αισθάνεται αυτοπεποίθηση με το ενδεχόμενο οι αμέτρητες μέρες εγκλεισμού της ποινής να δώσουν στους νεοναζί την ευκαιρία να σκεφτούν πολύ καλά τις συνέπειες των εγκληματικών τους πράξεων. 

Στο μεταξύ έχουμε να αντιμετωπίσουμε έναν καινούριο συνδυασμό ρατσισμού, εθνικισμού, σεξισμού, τσαμπουκά, έπαρσης και κυνισμού που φυτρώνει μέσα στη γενική επιθετικότητα του εκχρηματισμού των κοινωνικών σχέσεων και στους ψυχοσυναισθηματικούς ισολογισμούς κερδών και ζημιών της καθημερινότητας. Το νου μας στους πρόσφυγες και στους πιο αδύναμους. 

Γνωρίζουμε πάντως καλά αυτό που οι χρυσαυγίτες υπόδικοι και οι ομοϊδεάτες τους αποτυγχάνουν να κατανοήσουν: η δική μας ελληνικότητα είναι προσφυγοπούλα, επινοεί το σύνορο μόνο για να το αναιρέσει, η ταυτότητα μας πλάθεται μαζί με την ετερότητα, στα ίχνη μας διασταυρώνονται χιλιάδες ιστορίες, καραβάνια γεγονότων, οι ρίζες μας είναι σημεία συνάντησης πολλών ανθρώπων και φυλών, ονείρων, γλωσσών και νοημάτων. Ο κόσμος μας κυοφορεί μέσα του τους κόσμους των άλλων.

*Ο Νικόλας Καλόγηρος είναι συγγραφέας και εκπαιδευτικός

Τα άρθρα που δημοσιεύονται στην κατηγορία «Απόψεις» εκφράζουν τον/την συντάκτη/τριά τους και οι θέσεις δεν συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη του koutipandoras.gr