Αποκλειστικό – Το koutipandoras.gr στην "φωλιά" των Ιπτάμενων Ραντάρ της Ελλάδας (ΦΩΤΟ+ΒΙΝΤΕΟ)

Του Μαρίνου Γκασιάμη

Το koutipandoras.gr αποκόμισε την σχετική άδεια και μπήκε στην «φωλιά» των ελληνικών ιπτάμενων ραντάρ, τα οποία σημειωτέων έχουν και πολεμική εμπειρία μιας και οι ΝΑΤΟικοί αξιολογώντας τις ικανότητές τους, τους ανέθεσαν την επιτήρηση και διαχείριση μέρους των πολεμικών επιχειρήσεων στην Λιβύη. Είναι χαρακτηριστικό πως τα ελληνικά ιπτάμενα ραντάρ είναι από τα καλύτερα συστήματα σε υπηρεσία στο ΝΑΤΟ.

Ενδεικτικά μας ανέφεραν πως τα γνωστά στο ευρύ κοινό Ε-3 AWACS των ΗΠΑ και του ΝΑΤΟ δεν μπορούν να εντοπίσουν στόχους όπως χαμηλά αιωρούμενα ελικόπτερα, όπως τα ελληνικά ιπτάμενα ραντάρ τα οποία με τον συνδιασμό της τεχνολογίας που ενσωματώνουν και του καταρτισμένου προσωπικού, έχουν εντοπίσει ακόμα και αυτοκίνητα που κινούνται με μεγάλη ταχύτητα, κάτι αδιανόητο για τα Ε-3.

Μας ξενάγησε στις εγκαταστάσεις ο διοικητής της μοίρας Αντισμήναρχος Χρήστος Συλαϊδής και μας εξήγησε την σημαντικότητα της αποστολής της Μοίρας.

Στην «ανάκριση» που του κάναμε μας είπε τα εξής:

-Από την έως τώρα αξιολόγηση πόσο έχει λύσει τα χέρια της ΠΑ η απόκτηση αυτού του συστήματος;

– Το Ιπτάμενο Radar έχει παίξει καθοριστικό ρόλο στην συμπλήρωση της εναέριας εικόνας στο Ελληνικό FIR. Λόγω της ιδιαίτερης μορφολογίας του εδάφους στην Ελλάδα, το ΑΣΕΠΕ συμβάλλει στην αύξηση της εμβέλειας και την δυνατότητα αποκάλυψης στόχων ανεξαρτήτως ύψους.

Έχει δυνατότητες διασύνδεσης με όλα τα τακτικά δίκτυα που χρησιμοποιούνται από τις Ελληνικές Ένοπλες Δυνάμεις καθώς επίσης και δυνατότητα ασύρματης επικοινωνίας με εξαιρετική ανθεκτικότητα σε παρεμβολές και υποκλοπές. Οι παραπάνω δυνατότητες καθιστούν το ΑΣΕΠΕ το μοναδικό μέσο που μπορεί να υπερκεράσει τα προβλήματα διασύνδεσης σε ασύρματες επικοινωνίες και τακτικά δίκτυα (που παρουσιάζονται λόγω της ποικιλομορφίας των συστημάτων που διαθέτει η ΠΑ) και να αποτελέσει τον συνδετικό κρίκο μεταξύ αυτών, γεγονός που αποτελεί πολλαπλασιαστή ισχύος για τις Ελληνικές Ένοπλες Δυνάμεις.

Παράλληλα οι μεγάλες δυνατότητες συλλογής ηλεκτρομαγνητικών ακτινοβολιών (Electronic Support Measures) που διαθέτει συμβάλλουν στην αναβάθμιση και επικαιροποίηση της Ηλεκτρονικής Διάταξης Μάχης στο Θέατρο Επιχειρήσεων.

Από την ένταξη του συστήματος στους κόλπους της ΠΑ και αφού πραγματοποιήθηκε η επιχειρησιακή αξιολόγηση της 380Μ ΑΣΕΠΕ από το ΑΤΑ, οι Ελληνικές Ένοπλες Δυνάμεις μπορούν να επιχειρούν όπου και όποτε απαιτηθεί, υποστηριζόμενες από ένα σύστημα που τους παρέχει άμεσα αξιοποιήσιμη εικόνα αέρος/επιφανείας και ESM πληροφορίες.

– Το ευρύ κοινό ξέρει χονδρικά για την ΠΑ ότι έχει να κάνει με τους χειριστές και τις καθημερινές δράσεις στο Αιγαίο τι θα έπρεπε να γνωρίζει για τα “μάτια” της ΠΑ;

– Το ευρύ κοινό ακούγοντας ΑΣΕΠΕ (Αεροφερόμενο Σύστημα Έγκαιρης Προειδοποίησης και Ελέγχου), θεωρεί ότι πρόκειται για το Νατοϊκό AWACS Ε-3Α. Κρίνουμε σκόπιμο να ενημερώσουμε τους αναγνώστες ότι πρόκειται για ένα τελείως διαφορετικό σύστημα Radar ERICSSON το οποίο φέρεται σε αεροσκάφη EMBRAER-145. Η Ελλάδα έχει προμηθευτεί συνολικά 4 συστήματα τα οποία ανήκουν στην 380Μ με βάση την 112ΠΜ στην Ελευσίνα. Ο ρόλος της 380Μ ΑΣΕΠΕ είναι η επιτήρηση επιφανείας και αέρος όπου και όποτε αυτό απαιτηθεί. Το ΑΣΕΠΕ έχει την ικανότητα να αποκαλύπτει και να παρακολουθεί εναέριους και θαλάσσιους στόχους με μεγάλη ακρίβεια και από μακρινές αποστάσεις. Επίσης μπορεί να καταγράφει και να αναλύει πηγές ακτινοβολίας σε ένα ευρύ πεδίο ηλεκτρομαγνητικού φάσματος. Έτσι, πετώντας σε καθημερινή βάση πάνω από το Αιγαίο γίνεται ένας πολλαπλασιαστής ισχύος για την αεράμυνα της χώρας. Επίσης σε καθημερινή βάση προγραμματίζονται και εκτελούνται συνεργασίες με μαχητικά αεροσκάφη στο πλαίσιο της εκπαίδευσης και της αύξησης της μαχητικής ικανότητας της ΠΑ.

– Τι σημαίνει για ένα μέλος του πληρώματος ότι κατά την διάρκεια μιας αποστολής στο Αιγαίο πρέπει να είναι σε διαρκή επαγρύπνηση; Πόσο απαιτητικό είναι κάτι τέτοιο;

– Η επιτυχής έκβαση μιας αποστολής πάνω από το Αιγαίο εξαρτάται από πολλούς παράγοντες όπως η κάλλιστη εκμετάλλευση των συστημάτων του αεροσκάφους, οι καιρικές συνθήκες, η πτητική δραστηριότητα καθώς επίσης και οι προκλήσεις εξ’ ανατολών. Σε ένα τέτοιο περιβάλλον απαιτείται πειθαρχία, υψηλή επαγγελματική κατάρτιση, συνέπεια, υπευθυνότητα και συνεχής επαγρύπνηση, γνωρίσματα τα οποία καλλιεργούνται από τα πρώτα βήματα των στελεχών στις Ένοπλες Δυνάμεις.

Όλα τα ανωτέρω αποτελούν έναν τρόπο λειτουργίας, ο οποίος μας υποχρεώνει να αποδίδουμε στο μέγιστο των δυνατοτήτων, να έχουμε υψηλό ηθικό και να προετοιμαζόμαστε για όλο και μεγαλύτερες “προκλήσεις”. Κλείνοντας θα ήθελα να προσθέσω πως το προσωπικό της Μοίρας έχει αποκομίσει έως τώρα τεράστια εμπειρία καθώς τα πληρώματα Αέρος (Flight Crew) προέρχονται από Μοίρες μαχητικών αεροσκαφών και τα πληρώματα Αποστολής (Mission Crew) διαθέτουν πολυετή πείρα σε σταθμούς Radar εδάφους.

– Τι θα ήταν αυτό που θα διευκόλυνε περισσότερο την αποστολή σας;

– Η ΠΑ παρά των αυξημένων δημοσιονομικών προβλημάτων που αντιμετωπίζει η χώρα, καταβάλλει μεγάλη προσπάθεια για να διατηρήσει τα ΑΣΕΠΕ σε υψηλό επίπεδο διαθεσιμότητας και αποτελεσματικότητας, ώστε αυτά να φέρουν σε πέρας ένα μεγάλο φάσμα αποστολών που τους ανατίθενται ακόμα και σε καιρό ειρήνης.

Το αεροπορικό όπλο είναι άρρηκτα συνδεδεμένο με την εξέλιξη της τεχνολογίας.

Ως εκ τούτου, θα διευκόλυνε την αποστολή των ΑΣΕΠΕ ώστε να συμβαδίζουν πάντοτε με τις προηγμένες τεχνολογικά εξελίξεις, η εξασφάλιση οικονομικών πόρων προκειμένου αυτά να διατηρούνται ικανά να φέρουν σε πέρας κάθε αποστολή στο μέλλον, όπως αυτή θα προκύπτει μέσα από τις νέες προκλήσεις που θα αναπτύσσονται στο σύγχρονο Θέατρο Επιχειρήσεων.

– Ποια είναι τα συμπεράσματα που έχουν εξαχθεί από τότε που τα συστήματα εντάχθηκαν σε υπηρεσία;

– Με την ένταξη των ΑΣΕΠΕ στο ενοποιημένο Σύστημα Αεράμυνας της χώρας πολλαπλασιάστηκαν οι δυνατότητες αποκάλυψης ιπτάμενων στόχων σε μεγαλύτερη απόσταση από τα επίγεια RADAR’s. Επίσης τα ΑΣΕΠΕ δύναται να αποκαλύψουν στόχους σε χαμηλά και πολύ χαμηλά ύψη με αποτέλεσμα την ελαχιστοποίηση της πιθανότητας αιφνιδιασμού. Επιπλέον με την εκμετάλλευση των δυνατοτήτων σε ότι αφορά τα τακτικά δίκτυα επικοινωνιών και ESM παρέχονται σε πραγματικό χρόνο (Real Time) οι πληροφορίες στην Ηγεσία για την λήψη των απαιτούμενων αποφάσεων σε όλες τις φάσεις των επιχειρήσεων/ασκήσεων.

– Σε Νατοϊκό επίπεδο ποιά είναι τα μηνύματα;

– Από τις συμμετοχή του ΑΣΕΠΕ σε Νατοϊκές ασκήσεις (πχ. Unified Vision) και επιχειρήσεις (Operation Unified Protector, EUNAVFORMED) ελήφθησαν πολύ θετικά σχόλια για το επίπεδο επαγγελματισμού του προσωπικού, την ποιότητα συνεργασίας τους με τις αεροπορικές και ναυτικές δυνάμεις των συμμετεχουσών κρατών καθώς και τις τεχνικές δυνατότητες του συστήματος. Όπως έγινε φανερό το ελληνικό ΑΣΕΠΕ έχει δυνατότητες, οι οποίες πληρούν ή και υπερκαλύπτουν όλα τα Νατοϊκά STANDARDS,.

– Από μερίδα του Τύπου έχει γραφτεί και ειπωθεί κατά καιρούς πως το σύστημα αυτό δεν χρειαζόταν και η απόκτηση έγινε μετά από αίτημα- πίεση του NATO-ΗΠΑ. Τι απαντάτε;

– Στο σύγχρονο επιχειρησιακό περιβάλλον αποτελεί καθοριστικό παράγοντα η ταχύτητα και η εγκυρότητα των πληροφοριών για να υφίσταται αποτελεσματικός έλεγχος και διοίκηση (Command and Control) των φίλιων δυνάμεων. Η συλλογή των πληροφοριών καθώς και η διοίκηση και ο έλεγχος των αεροπορικών δυνάμεων πραγματοποιείται στις σύγχρονες αεροπορίες από Αεροφερόμενα Συστήματα Έγκαιρης Προειδοποίησης και Ελέγχου. Το ΑΣΕΠΕ είναι μια τέτοια πλατφόρμα ειδικά προσαρμοσμένη στις απαιτήσεις του ελληνικού επιχειρησιακού περιβάλλοντος. Το RADAR του ΑΣΕΠΕ, με τις πολλαπλές και συνδυασμένες λειτουργίες του, καθίσταται ιδανικό για την αποκάλυψη στόχων αέρος/επιφανείας, στο συγκεκριμένο Θέατρο Επιχειρήσεων.

Επιπλέον η συγκεκριμένη πλατφόρμα EMB-145H έχει σχετικά μικρό κόστος αγοράς, συντήρησης και πτήσης συγκριτικά με τα αντίστοιχα αεροσκάφη του ΝΑΤΟ ( Ε-3Α, Ε-3D) καθώς και του αντίστοιχου Τουρκικού E-7. Είναι προφανές ότι το κόστος κτήσης και συντήρησης ενός ΑΣΕΠΕ Νατοϊκού τύπου θα ήταν δυσβάσταχτο για τα ελληνικά δεδομένα. Επίσης η στελέχωσή του απαιτεί μικρό σε αριθμό πλήρωμα αποστολής (πέντε (5) άτομα) σε σχέση για παράδειγμα, με το Ε-3Α που απαιτεί πολυάριθμο πλήρωμα. Δεδομένου ότι οι Ένοπλες Δυνάμεις πρέπει να ακολουθούν διαχρονικά, τις εξελίξεις και τις επιταγές του σύγχρονου πολέμου κρίθηκε απαραίτητο η ΠΑ να συμπεριλάβει ένα τέτοιο σύστημα στην δύναμη της.

Το «στελθ» όπλο της Π.Α.

Πέρα από τα όσα μας είπε ο διοικητής της Μοίρας, πολύτιμη ήταν η συνομιλία που είχαμε με τους ανθρώπους που αποτελούν το «στελθ» όπλο της Πολεμικής Αεροπορίας. Τους τεχνικούς της. Οι άνθρωποι αυτοί για να μην λέμε και πράγματα που αποτελούν και απόρρητα μυστικά, απλά έχουν πάει μέσα από το «δαιμόνιό» τους, τις δυνατότητες των ελληνικών ιπτάμενων ραντάρ, ένα βήμα πιο πέρα από αυτά που θα φαντάζονταν οι συνάδερφοί τους στο ΝΑΤΟ.

Αποστολή

Η 380 Μοίρα Αερομεταφερόμενου Συστήματος Έγκαιρης Προειδοποίησης & Ελέγχου (380 Μ. ΑΣΕΠΕ) έχει ως αποστολή την άρτια οργάνωση και τη βέλτιστη αξιοποίηση του προσωπικού και των μέσων που της έχουν διατεθεί, προκειμένου να συμβάλλει στην ενίσχυση του Συστήματος Αεροπορικού Ελέγχου (ΣΑΕ) και επιπρόσθετα στην υποστήριξη των αεροπορικών και διακλαδικών επιχειρήσεων σύμφωνα με τα υφιστάμενα επιχειρησιακά σχέδια και το Αεροπορικό Δόγμα.

Ιστορία

• Στις 25 Ιουνίου 2001, ιδρύθηκε η 380 Μοίρα ΑΣΕΠΕ με αεροσκάφη SAAB-340H και έδρα την 112 ΠΜ.
• Στις 30 Ιουνίου 2001, αφίχθη το πρώτο αεροσκάφος SAAB-340H ΑΣΕΠΕ με S/N 004.
• Στις 4 Ιουλίου 2001, πραγματοποιήθηκε η πρώτη πτήση του αεροσκάφους με S/N 004 με τα ελληνικά εθνόσημα.
• Τον Δεκέμβριο του 2003 ξεκίνησε η τοποθέτηση του Mission Τraining System (ΜΤS).
• Στις 29 Οκτωβρίου 2004, αφίχθη στην 112ΠΜ το πρώτο αεροσκάφος EMB-145H ΑΣΕΠΕ με S/N 671.
• Στις 4 Σεπτεμβρίου 2006, ξεκίνησαν οι πτήσεις First Article Acceptance Test (FAAT 3).
• Στις 5 Μαΐου 2008, άρχισαν οι πτήσεις Operational Test Evaluation (ΟΤΕ), για την τελική αξιολόγηση της πλατφόρμας ΕΜΒ-145 Η ΑΣΕΠΕ.
• Στις 23 Ιουλίου 2008, εκτελέστηκε επιτυχώς η τελευταία πτήση ελέγχων (ΟΤΕ).
• Από τις 18 Ιουλίου 2008, η Πολεμική Αεροπορία (ΠΑ) διαθέτει το πρώτο πλήρες σύστημα ΑΣΕΠΕ.
• Από 22 Σεπτεμβρίου έως και 26 Σεπτεμβρίου 2008 πραγματοποιήθηκε η πρώτη επίσημη συμμετοχή της Μοίρας στην διακλαδική άσκηση «Παρμενίων 2008».
• Από 15 Δεκεμβρίου έως 19 Δεκεμβρίου 2008, πραγματοποιήθηκε η αρχική τακτική αξιολόγηση της Μοίρας από το ΑΤΑ.
• Από τις 20 Ιανουαρίου έως 21 Ιανουαρίου 2009, η Μοίρα συμμετείχε πρώτη φορά σε άσκηση «Ιέρακας» I.
• Στις 12 Φεβρουαρίου 2009 πραγματοποιήθηκε η επίσημη τελετή ένταξης των τεσσάρων (4) αεροσκαφών ΕΜΒ-145Η στην δύναμη της ΠΑ.