Από την Αμάρυνθο στην Πάρο

Στην ίδια την Πάρο, πριν υπάρξει κατηγορούμενος για το βιασμό, κάποιοι έλεγαν “τι ήθελε αυτή η μικρή”, “τι έκανε μόνη της”, “γιατί περπατούσε μόνη και με μπικίνι” και άλλα παρόμοια. Όταν βρέθηκε ο ύποπτος, όλα άλλαξαν

Της Σίσσυς Βωβού

Όλες εμάς που ασχολούμαστε με τον αγώνα για την εξάλειψη της βίας κατά των γυναικών, μας συγκλόνισε η φρικτή επίθεση εναντίον της 15χρονης Μυρτώς στην Πάρο, που θεωρούμε ότι είχε κίνητρο την σεξουαλική κακοποίηση ή το βιασμό, ενώ τα άλλα τραύματα παραπέμπουν σε απόπειρα φόνου. Φυσικά αγωνιούμε για την έφηβη και ευχόμαστε να ζήσει πρώτα απ΄ όλα, και να μην της μείνουν αναπηρίες αν τα καταφέρει. Δυστυχώς τέτοιες επιθέσεις με κίνητρο τον βιασμό δεν είναι λίγες, και από αυτές αρκετές καταλήγουν στο φόνο. Δυστυχώς δεν έχουμε μπροστά μας κάτι καινούριο, δυστυχώς ο βιασμός απαντάται αρκετά συχνά και δυστυχώς ο αγώνας μας για την εξάλειψη της βίας κατά των γυναικών μέχρι στιγμής δεν έχει αποφέρει την μείωση των βιασμών και ό,τι τους συνοδεύει. Γιατί ο ίδιος ο βιασμός είναι ένα μεγάλο τραύμα για την γυναίκα που τον υφίσταται, το οποίο την σημαδεύει για όλη την υπόλοιπη ζωή της.

Δύο θέματα άνοιξαν με αφορμή αυτό καθεαυτό το δραματικό γεγονός: Πρώτον, ο ρατσισμός απέναντι στον μετανάστη-δράστη, σε αντίθεση με τον Έλληνα δράστη, και δεύτερον η σύγκριση με τον καταγγελθέντα ομαδικό βιασμό της Αμαρύνθου πριν λίγα χρόνια.

Ως φεμινίστριες γνωρίζουμε ότι ο βιασμός προέρχεται από την πατριαρχική αντίληψη που δεν αποδέχεται την αυτονομία του γυναικείου σώματος, και θεωρεί ότι η κάθε γυναίκα, πολύ περισσότερο μια με μπικίνι που περπατά στην άμμο μόνη της και ακούει μουσική, μπορεί ενδεχομένως να θεωρηθεί ότι τα ζητάει, ότι τα θέλει, και ότι επιτέλους ο άντρας που την επιθυμεί έχει το ελεύθερο να ασκήσει την “εξουσία” του και να επιτεθεί σεξουαλικά σ΄ αυτό το περιφερόμενο γυναικείο κορμί. Στην κοινωνία κυριαρχεί αυτή η αντίληψη, αν και οι νόμοι έχουν αλλάξει και ο βιασμός αποτελεί πλέον κακούργημα. Και όμως, η ίδια η κοινωνία που έχει νομοθετήσει έτσι, συχνά κατηγορεί λίγο ως πολύ την βιασμένη γυναίκα για αυτό που έπαθε, απαιτεί από αυτήν να αποδείξει ότι δεν “τα ήθελε” ή ότι δεν “συναίνεσε”. Στην ίδια την Πάρο, πριν υπάρξει κατηγορούμενος για το βιασμό, κάποιοι έλεγαν “τι ήθελε αυτή η μικρή”, “τι έκανε μόνη της”, “γιατί περπατούσε μόνη και με μπικίνι” και άλλα παρόμοια. Όταν βρέθηκε ο ύποπτος, όλα άλλαξαν. Γιατί; Απλούστατα γιατί είναι μετανάστης. Εμείς απορρίπτουμε την εργαλειοποίηση της βίας κατά των γυναικών για την εξυπηρέτηση άλλων σκοπών, στην προκειμένη περίπτωση για να αποδειχθεί η εγκληματικότητα των μεταναστών. Όλοι αυτοί που ωρύονται για το “ανθρωπόμορφο κτήνος” δεν είχαν τίποτα να πουν σε άλλες περιπτώσεις, όπου δεν κατηγορούνταν “εθνικά” διαφορετικοί, και έχουμε άπειρες τέτοιες περιπτώσεις να θυμηθούμε.

Μια από αυτές είναι η ανοιχτή υπόθεση του Έλληνα πολίτη (53 ετών το 2005), που καταδικάστηκε σε 5ετή κάθειρξη για το βιασμό μιας τουρίστριας, πρωτόδικα και στο Εφετείο, του Εμμανουήλ Αριστόβουλου (γνωστού ως “βιαστή με την τυρόπιτα”), ενώ άλλες τρεις καταγγελίες εναντίον του ίδιου περιμένουν μετά από 7 χρόνια να αρχίσει η εκδίκασή τους, που παίρνει όλο αναβολές. Οι καθυστερήσεις και οι παρατυπίες όλων των αρχών είναι παροιμιώδεις, καικανένας δεν ξεσηκώθηκε για την ατιμωρησία του βιαστή και την αρνησιδικία η οποία αντιμετωπίζεται ανεκτικά από τα δικαστήρια. Οι κοπέλες που κατάγγειλαν το βιασμό ήταν τουρίστριες, και υπάρχει η διάχυτη αντίληψη ότι οι τουρίστριες έρχονται εδώ για σεξουαλικό τουρισμό, και εν πάση περιπτώσει λίγο ως πολύ “τα θέλουν”, και συναίνεσαν, όπως λέει η υπεράσπιση του
Αριστόβουλου.

Απαιτούμε την αλλαγή της κοινωνικής συνείδησης και την αποδοχή της αυτοδιάθεσης του γυναικείου σώματος, πράγμα που χρειάζεται εκπαίδευση από όλες τις πηγές παραγωγής ιδεολογίας, όπως τα ΜΜΕ, τα σχολεία, ο εργασιακός χώρος, τα συνδικάτα, τα πολιτικά κόμματα και τα κοινωνικά κινήματα. Χρειάζεται να ακούγονται οι φεμινιστικές οργανώσεις όταν μιλάνε, αντί να μας απορρίπτουν ως υπερβολικές ή να μας αποδίδουν τα μύρια όσα ελαττώματα.

Στο δεύτερο θέμα, έχουμε τη σύγκριση ή αντίστιξη με την Αμάρυνθο. Εκεί έχουμε μια Βουλγάρα, επίσης 15 χρόνων, που κατάγγειλε τον ομαδικό βιασμό της από τέσσερεις συμμαθητές στις τουαλέτες του σχολείου. Αφού έγινε πρώτο θέμα με όλες τις “ζουμερές” λεπτομέρειες, στα μίντια και παντού, και μάλιστα για πολλές ημέρες, σύντομα χάθηκε πίσω από άλλες ειδήσεις. Μετά τριάμιση χρόνια είχαμε τη δίκη, όπου όλοι οι κατηγορούμενοι και κατηγορούμενες (4 Έλληνες και 3 Ελληνίδες -οι γυναίκες για ψυχική συνδρομή- ενήλικοι πλέον) αθωώθηκαν, όπου είχαμε ένα δικαστήριο με 40 μάρτυρες υπέρ των “καλών παιδιών” από τη μια μερά, κανένα/καμία μάρτυρα για τη μικρή Βουλγάρα, που την έλυωσαν σαν κατσαρίδα. Όπου ακούστηκαν τέρατα και σημεία στο δικαστήριο εναντίον της ανήλικης, της μητέρας της και του ήθους τους. Κάποιες γυναικείες οργανώσεις τότε έβγαλαν μια ανακοίνωση την οποία επισυνάπτουμε, γιατί είναι καλό να φρεσκάρουμε τα περιστατικά και να υπενθυμίσουμε και το σκεπτικό των γυναικείων οργανώσεων. Άρα, η κοινωνία δεν νιάστηκε για τον βιασμό, αλλά για το καλό όνομα των “δικών μας” παιδιών.

Όταν ο βιαστής ή ύποπτος καλύτερα για βιασμό και απόπειρα φόνου μάλιστα είναι Πακιστανός και η παθούσα Ελληνίδα, έχουμε εξέγερση. Όταν οι ύποπτοι είναι Έλληνες και η παθούσα μετανάστρια ή τουρίστρια, δεν έτρεξε τίποτα. Για την συγκεκριμένη περίπτωση της Αμαρύνθου υπήρξε επιτροπή αλληλεγγύης, όπως φαίνεται στην συνημμένη ανακοίνωση των γυναικείων οργανώσεων, που την συνέδραμε συστηματικά μέχρι ένα σημείο. Μετά κατέστη δύσκολο να συνεχίσει την αλληλεγγύη λόγω των ακατάλληλων, κατά τη γνώμη της επιτροπής, επιλογών της μητέρας της ανήλικης. Δυστυχώς, ένα από τα μέλη της τότε επιτροπής, ο Παναγιώτης Δημητράς από το Παρατηρητήριο των Συμφωνιών του Ελσίνκι βγαίνει στην τωρινή φάση να υιοθετήσει τη δικαστική απόφαση της Αμαρύνθου και να καταγγείλει τη νεαρή. Δεν γνωρίζω τα κίνητρά του, πάντως λυπούμαι για την μεταστροφή του. Ξέρουμε τι σημαίνει μονομερής αντιμετώπιση, και στην προκειμένη περίπτωση ήταν κραυγαλέα, όπως και στην περίπτωση του Παναγιώτη Βήχου, της Όλγας Μπ. στην Πάτρα και τόσες άλλες. Άρα, η επίκληση των πρακτικών της δίκης δεν μας πείθει, πολύ περισσότερο επειδή εκτός από τα πρακτικά της δίκης υπάρχουν και αυτά που γνωρίζουμε ως κίνημα γιατί μας τα εμπιστεύονται οι εμπλεκόμενοι άνθρωποι, αλλά δεν μπορούμε να τα δημοσιοποιήσουμε. Οι αποφάσεις των δικαστηρίων δεν είναι πάντα ορθές, ιδιαίτερα όταν υπάρχει σκοπιμότητα και κοινωνική ή πολιτική πίεση.

Καλώ τους αναγνώστες και αναγνώστριες αυτού του σημειώματος να διαβάσουν την ανακοίνωσή μας για τη δίκη της Αμαρύνθου, του 2010, και να βγάλουν τα συμπεράσματά τους για το αν υπάρχει σύγκριση των δύο υποθέσεων, όπως προσωπικά πιστεύω. Η καθυστέρηση οφείλεται στις δύκολες μέρες του καλοκαιριού.

Η Σίσσυ Βωβού είναι μέλος της Πρωτοβουλίας για την εξάλειψη της βίας κατά των γυναικών

http://www.rednotebook.gr

Τα άρθρα που δημοσιεύονται στην κατηγορία «Απόψεις» εκφράζουν τον/την συντάκτη/τριά τους και οι θέσεις δεν συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη του koutipandoras.gr