Αντίσταση στο δρόμο που χάραξε ο Κάπερνικ

Οι ευαίσθητες χορδές και ο Κάπερνικ

Ήταν 26 Αυγούστου 2016 όταν ο Αφροαμερικανός παίκτης του  NFL, Κόλιν Κάπερνικ, επέλεγε να μείνει σκυμμένος κατά την ανάκρουση του αμερικανικού Εθνικού Ύμνου, θέλοντας με αυτό τον τρόπο να εκφράσει την αντίδρασή του στην αστυνομική βία κατά των μαύρων και στον συστημικό ρατσισμό των ΗΠΑ. Ο αντίκτυπος της πράξης του, επηρέασε όλο το φάσμα του αμερικανικού αθλητισμού και τοποθέτησε τον μετέπειτα άνεργο αθλητή απέναντι στο ρεύμα του τότε υποψήφιου προέδρου, Ντόναλντ Τραμπ. Μετά την εκλογή του, ο Τραμπ επιτέθηκε με ύβρεις στο κύμα στήριξης του Κάπερνικ και κάλεσε τους ιδιοκτήτες ομάδων αμερικανικού ποδοσφαίρου να διώξουν όσους τολμούν να γονατίσουν στον ύμνο. Από τον Μάικλ Τζόρνταν μέχρι τον τότε πρωταθλητή του ΝΒΑ με τους Γκόλντεν Στέιτ Γουόριορς, Στεφ Κάρι, ο κόσμος του αθλητισμού έδειξε αντανακλαστικά. Λίγους μήνες μετά, ο καθηγητής κοινωνιολογίας στο Πανεπιστήμιο Μπέρκλεϋ, Χάρι Έντουαρντς, έγραφε πως ο Αφροαμερικανός κουόρτερ μπακ πέτυχε κάτι που δεν είχε καταφέρει ούτε ο Μπαράκ Ομπάμα: Ξεκίνησε έναν διάλογο για την φύση και τις ρίζες του ρατσισμού, ο οποίος εδώ και χρόνια απουσίαζε.

Ο συνδυασμός του Εθνικού Ύμνου με τα μεγάλα αθλητικά event, κυρίως διεθνών διοργανώσεων, αποτελεί ένα ιδανικό πεδίο έκφρασης πατριωτισμού στις ΗΠΑ. Διαχρονικά, όμως, έχει λειτουργήσει και ως πλατφόρμα διαμαρτυρίας. Από τις υψωμένες γροθιές των Τόμι Σμιθ και Τζον Κάρλος στους Ολυμπιακούς Αγώνες του 1968, μέχρι την άρνηση του Ντίον Γουέιτερς των Ντένβερ Νάγκετς να βγει στο παρκέ το 2014 και την κίνηση του Κόλιν Κάπερνικ, η οποία πήρε τεράστιες διαστάσεις στην εποχή των Social Media, η «ανταρσία» την ώρα που οι υπόλοιποι ψάλλουν με το χέρι στην καρδιά, μοιάζει με αθλητική επανάσταση, η οποία μπορεί να έχει δυσάρεστες συνέπειες. Ο Κάπερνικ δεν ξαναβρήκε ομάδα.

«Aισθάνεσαι ότι η σημαία δεν προστατεύει όλες τις ελευθερίες σου»

Ένα μεγάλο αθλητικό event επέλεξε να χρησιμοποιήσει η εκ των αρχηγών της ποδοσφαιρικής ομάδας των ΗΠΑ, Μέγκαν Ράπινο, στο Μουντιάλ γυναικών που διεξάγεται τούτες τις μέρες στη Γαλλία. Δηλωμένη λεσβία από το 2012, η Ράπινο πρωτοστατεί σε δράσεις κατά της ομοφοβίας, στηρίζει έμπρακτα πρωτοβουλίες που προωθούν την ισότητα και δεν φοβάται να βγει μπροστά, παρότι πολύ συχνά συναντά αντιδράσεις. Η 33χρονη ηγήθηκε στην πρωτοφανή κίνηση της εθνικής γυναικών των ΗΠΑ να καταθέσει αγωγή κατά της Αμερικανικής Ποδοσφαιρικής Ομοσπονδίας, κατηγορώντας την για θεσμοθετημένες διακρίσεις λόγω φύλλου. Μπορείτε να διαβάσετε περισσότερα εδώ. Επιλέγοντας να κάνει φιλανθρωπική δουλειά τόσο για το δίκτυο GLSEN για τα δικαιώματα της LGBT κοινότητας, όσο και για την Ολυμπιακή Επιτροπή της χώρας της και άλλους σκοπούς και ούσα μέλος της πρωτοβουλίας Common Goal του Χουάν Μάτα, στην οποία οι συμμετέχοντες προσφέρουν το 1% των συμβολαίων τους για φιλανθρωπικούς σκοπούς, η Ράπινο ήταν γνωστή για το έργο της, αλλά και για την ποδοσφαιρική της αξία. Αυτό δεν εμπόδισε τους haters να της εξαπολύσουν επίθεση μέσω Social Media και ακροδεξιών μπλογκ, για τη στάσης της στον Εθνικό Ύμνο.

Ήδη από το 2016, η διεθνής παίκτρια ως ένδειξη αλληλεγγύης στον Κάπερνικ έκανε την ίδια κίνηση με εκείνον κατά την ανάκρουση και δεσμεύτηκε ότι δεν πρόκειται ποτέ ξανά να πάρει μέρος στην τελετή. Ήταν η πρώτη λευκή που μιμήθηκε τον τότε κουόρτερ μπακ των Σαν Φρανσίσκο 49ers. Με ένα άρθρο στο Players Tribune, εξήγησε: «Δεν έχω βιώσει την υπεραστυνόμευση, την ρατσιστική στόχευση, την αστυνομική βία, ή την εικόνα ενός μέλους της οικογένειας να κείται νεκρός στο δρόμο. Αλλά δεν μπορώ να μείνω άπραγη όταν υπάρχουν άνθρωποι σε αυτή τη χώρα που πρέπει να τα αντιμετωπίσουν. Δεν υπάρχει τέλειος τρόπος για να διαμαρτυρηθείς. Ξέρω πως τίποτα δεν θα πάρει μακριά τον πόνο από αυτές τις οικογένειες, αλλά αισθάνομαι μέσα στην καρδιά μου ότι είναι σωστό να συνεχίσω να γονατίζω κατά τη διάρκεια του Εθνικού Ύμνου. Και θα κάνω ό,τι περνά από το χέρι μου για να γίνω μέρος της λύσης». Σε συνέντευξή της πρόσθεσε: «Με το να είμαι γκέι Αμερικάνα, ξέρω τι σημαίνει να κοιτάς στη σημαία και να αισθάνεσαι ότι δεν προστατεύει όλες τις ελευθερίες σου. Ήταν κάτι μικρό που μπορούσα να κάνω και κάτι που σκοπεύω να κάνω στο μέλλον. Ευελπιστώ να γεννήσει μια χρήσιμη συζήτηση για το θέμα». Ξεκαθάρισε επίσης ότι η στάση της στον Εθνικό Ύμνο είναι μια ξεκάθαρη δήλωση κατά του Ντόναλντ Τραμπ και όσων αυτός πρεσβεύει.

Όλη την Αμερική…

Σε μια προσπάθεια να τη σταματήσει, αλλά και να αποτρέψει άλλους ποδοσφαιριστές στο μέλλον να ακολουθήσουν τη στάση της, η Αμερικανική Ομοσπονδία Ποδοσφαίρου πρόσθεσε στους κανονισμούς της την υποχρέωση «να στέκονται με σεβασμό κατά τη διάρκεια της ανάκρουσης των εθνικών ύμνων σε κάθε εκδήλωση που εκπροσωπείται η Ομοσπονδία». Με ανακοίνωσή της στα μέσα Σεπτεμβρίου του 2016, έλεγε: «Το να εκπροσωπείς τη χώρα σου είναι προνόμιο και τιμή για κάθε παίκτη ή προπονητή που συνδέεται με τις εθνικές ποδοσφαιρικές ομάδες των ΗΠΑ. Μπροστά σε εθνικά και συχνά διεθνή ακροατήρια, η ανάκρουση του Εθνικού μας Ύμνου είναι μια ευκαιρία για τους παίκτες και τις παίκτριες των εθνικών μας ομάδων να αντανακλούν τις ελευθερίες που όλοι εκτιμούμε σε αυτή τη χώρα. Ως μέρος του προνομίου να εκπροσωπείς τη χώρα σου περιμένουμε από τους παίκτες και τους προπονητές μας να σταθούν και να τιμήσουν τη σημαία μας ενώ παίζεται ο Εθνικός Ύμνος».

Η Ράπινο ακολουθεί τον κανονισμό για να μην προκαλέσει αναταραχές, όμως συνήθως δεν φέρνει το χέρι της στην καρδιά όπως είθισται, ενώ τα χείλη της μένουν σφραγισμένα. «Πιθανότατα δεν θα τραγουδήσω ποτέ ξανά τον Εθνικό Ύμνο, πιθανότατα δεν θα ξαναφέρω ποτέ το χέρι στην καρδιά», δήλωσε πριν από περίπου ένα μήνα στο Yahoo, αποκαλώντας τον Τραμπ ρατσιστή, σεξιστή και κακό άνθρωπο. Όσον αφορά το «προνόμιο», που ανέφερε η ανακοίνωση της Ομοσπονδίας, πρόσθεσε: «Μπορούμε στην πραγματικότητα να κάνουμε διάλογο, αντί απλά να μου λένε ότι είναι προνόμιο να φοράω τη φανέλα. Μέρος αυτού του προνομίου είναι ότι εκπροσωπώ την Αμερική. Και όταν εκπροσωπείς την Αμερική, σημαίνει ότι εκπροσωπείς όλη την Αμερική».

Στο πρώτο παιχνίδι των Αμερικανίδων στο Μουντιάλ της Γαλλίας, η ομάδα-φαβορί για την κατάκτηση του τροπαίου έβαλε 13 γκολ στην Ταϊλάνδη. Η πλειοψηφία των σχολιαστών δεν ασχολήθηκε με την επίδοσή της στο γήπεδο, αλλά με τον τρόπο που πανηγύρισε τα γκολ της. Έπειτα, νίκησε 3-0 την Χιλή, δείχνοντας κλάση με αρκετές από τις βασικές της παίκτριες στον πάγκο. Οι περισσότεροι ασχολήθηκαν εκ νέου με την γκέι 33χρονη με τα ροζ μαλλιά, η οποία δεν φέρνει το χέρι στην καρδιά. Όσο οι ΗΠΑ συνεχίζουν στη διοργάνωση, ο θόρυβος από την αντίδρασή της θα γίνεται μεγαλύτερος. Και για μια χώρα που δεν επέτρεψε καν στις πρεσβείες της να σηκώσουν το ουράνιο τόξο τον Ιούνιο, που ήταν ο μήνας του Pride, βυθισμένη στο συντηρητισμό του Τραμπ και των ψηφοφόρων του, τα λόγια και οι πράξεις της Ράπινο αποτελούν μαχαιριές. Ταυτόχρονα, όμως, εκατομμύρια άνθρωποι βλέπουν στο ροζ μαλλί και τα σφραγισμένα χείλη κατά τη διάρκεια της ανάκρουσης του Εθνικού Ύμνου τη δική τους κοντινή Αμερική…