Αντισημιτισμός στο ποδόσφαιρο: Η «γκρίζα ζώνη» της Τότεναμ

Η Τότεναμ αποφάσισε να διεξάγει έρευνα στους κύκλους των οπαδών της για την χρήση μιας λέξης με την οποία αυτοπροσδιορίζονται υπερήφανα, όταν όλοι οι υπόλοιποι τη χρησιμοποιούν υποτιμητικά για την εβραϊκή κοινότητα.

Tottenham

To Comunity and Security Trust (CST) δημιουργήθηκε το 1984 στην Αγγλία, με στόχο την προστασία της εβραϊκής κοινότητας στη Μεγάλη Βρετανία. Στην έκθεση που εξέδωσε φέτος για το πρώτο μισό του 2019 για αντισημιτικά κρούσματα στο Νησί, κατέγραψε τον αριθμό ρεκόρ των 892 περιστατικών. Ο οργανισμός Kick it Out, ο οποίος δουλεύει για την ισότητα και την προσβασιμότητα στο ποδόσφαιρο,  στην ετήσια έρευνά του διαπίστωσε αύξηση κατά 1/3 στα κρούσματα κάθε μορφής ρατσισμού στα βρετανικά γήπεδα. Η μεγαλύτερη άνοδος, σύμφωνα πάντα με το Kick it Out, καταγράφηκε σε περιστατικά ισλαμοφοβίας και αντισημιτισμού.

Στην Ελλάδα και κυρίως στην Αθήνα μπορεί κάτι τέτοιο να φαντάζει μακρινό, όμως σε ομάδες που έχουν ρίζες σε εβραϊκές κοινότητες ή που εκπροσωπούν αντίστοιχες γειτονιές, ο αντισημιτισμός που ξερνούν οι αντίπαλες κερκίδες απασχολεί πολύ συχνά την κοινή γνώμη. Μια τέτοια ομάδα είναι και η Τότεναμ, η οποία παραδοσιακά αποτελεί το ποδοσφαιρικό κλαμπ των Εβραίων του Λονδίνου. Στη δική της περίπτωση όμως, συμβαίνει κάτι που διχάζει ακόμα και τους ίδιους τους οπαδούς της.

Η λέξη που διχάζει

Η λέξη «Yid» χρησιμοποιήθηκε αρχικά για να περιγράψει τους Εβραίους από την Ανατολική Ευρώπη και να τους ξεχωρίσει από εκείνους του Ισραήλ. Γρήγορα πήρε αρνητική χροιά στη Δύση, υποτιμητική για όσους έχουν εβραϊκή καταγωγή. Έγινε σύνθημα κατά της Τότεναμ, όμως στη συνέχεια υιοθετήθηκε από τους ίδιους τους οπαδούς της! Οι «Σπερς» ξεκίνησαν να αυτοπροσδιορίζονται ως «Yid Army» και να ενσωματώνουν τη λέξη στα συνθήματά τους, μολονότι αναγνωρίζουν πως για όλους τους υπόλοιπους έχει αρνητική σημασία. Όσοι έχουν βρεθεί στο γήπεδο της Τότεναμ, θα έχουν ακούσει το επιβλητικό «Yids» που φωνάζουν όλοι μαζί. Ο συνάδελφος Νίκος Παπαδογιάννης το κάνει κάθε χρόνο και όταν με αφορμή το παρόν κείμενο τον ρώτησα τη γνώμη του, μου απάντησε ότι πρόκειται για «γκρίζα ζώνη». Δηλαδή, για κάποιους πρόκειται για μια τακτική αντιστροφής του αρνητικού περιεχομένου του όρου, μια κίνηση που δηλώνει στους απέναντι: «δεν μας ενοχλεί κάτι με το οποίο αυτοπροσδιοριζόμαστε». Επίσης, το φωνάζουν με υπερηφάνεια, δέχονται τις ρίζες της ομάδας τους και είναι υπερήφανοι γι’ αυτό, ενώ του δίνουν και αντιρατσιστική σημασία. Για κάποιους άλλους, η υιοθέτηση της «Y-word» -όπως τη λένε οι Άγγλοι για να μην την αναφέρουν-, στην ουσία νομιμοποιεί  το ρατσιστικό της περιεχόμενο και δεν βοηθά στην αντιμετώπιση του αντισημιτισμού.

Ας δούμε δύο χαρακτηριστικές αντίθετες απόψεις. Ο Στίβεν Πόλαρντ, οπαδός της Τότεναμ και αρχισυντάκτης της Jewish Chronicle, της αρχαιότερης και πιο επιδραστικής εβραϊκής εφημερίδας, δήλωσε στο TheAthletic: «Τραγουδώ περήφανα “Come on you Yids”. Δεν μπορείς να αγνοήσεις την πρόθεση. Νομίζω ότι είναι γελοίο να περιγράφουμε κάτι που λέγεται με αγάπη, από ανθρώπους που το εννοούν με αγάπη, προς ανθρώπους που το εκλαμβάνουν με αγάπη, ως κάτι ρατσιστικό. Λατρεύω το ότι έχουν υιοθετήσει τη λέξη. Δεν μπορείς να αγνοήσεις την ιστορία της. Ξεκίνησε ως ένας τρόπος για να  μειωθεί η ισχύ της ως προσβολή από τους άλλους οπαδούς. Λατρεύω το ότι πλέον μη Εβραίοι οπαδοί της Τότεναμ την χρησιμοποιούν για να προσδιοριστούν ως οπαδοί της». 

Από την πλευρά του, ο Ντέιβ Ριτς του CST υποστηρίζει: «Η “Y-word” είναι αντισημιτική προσβολή. Αυτό ήταν πάντα, αυτό είναι και σήμερα στην καθημερινότητα, στους δρόμους. Δεν μπορεί να είναι καλό το να έχεις χιλιάδες οπαδούς να τραγουδούν μια ρατσιστική προσβολή σε ένα ποδοσφαιρικό γήπεδο, όποιο κι αν είναι το κίνητρό τους. Είναι τόσο απλό για εμάς». Αντίστοιχη είναι και η άποψη του Kick It Out, που θεωρεί ότι «δεν έχει καμία θέση στο ποδόσφαιρο». Η θεωρία τους έχει βάση. Στην δική της καμπάνια για να καταπολεμήσει τον ρατσισμό, η Τσέλσι βρήκε ότι αρκετοί οπαδοί της χρησιμοποιούν με μίσος τη λέξη «Yid» μόνο και μόνο επειδή την έχουν συνδέσει με την Τότεναμ, χωρίς να έχουν αντισημιτικά κίνητρα. Άλλοι, αρχίζουν να αντιπαθούν τους Εβραίους επειδή απλά τους συνδέουν με την Τότεναμ. Οι οπαδοί της Τσέλσι, καθώς και αυτοί της Γουέστ Χαμ είναι εκείνοι που καταφέρονται περισσότερο επιθετικά κατά των συμπολιτών τους στο Λονδίνο. Oι αντίπαλοι συχνά συνοδεύουν συχνά τα συνθήματα με ήχους που παραπέμπουν σε απελευθέρωση αερίων στα στρατόπεδα συγκέντρωσης. Ανατριχιαστικό.

Απαγόρευση με τα αντίθετα αποτελέσματα

Το 2013, η Αγγλική Ομοσπονδία προσπάθησε να απαγορεύσει την χρησιμοποίηση της λέξεις στις κερκίδες, ξεκαθαρίζοντας ότι ισοδυναμεί με ποινικό αδίκημα. Τρεις οπαδοί των Σπερς συνελήφθησαν και τους απαγγέλθηκαν κατηγορίες για ρατσιστικά αδικήματα. Σχεδόν ένα χρόνο αργότερα, η Εισαγγελία απεφάνθη ότι δεν υπάρχουν επαρκή στοιχεία για να καταδικαστούν, λόγω του πλαισίου στο οποίο χρησιμοποιήθηκε. Μάλιστα, η όλη προσπάθεια έγινε και σύνθημα στο White Hart Lane, το οποίο σε ελεύθερη μετάφραση έλεγε: «Προσπάθησαν να μας σταματήσουν, δείτε τι κατάφεραν, αυτό που αγαπώ περισσότερο είναι να είμαι Yid». Τον Φεβρουάριο, ο πρόεδρος της Τσέλσι ζήτησε από όλους να σταματήσουν να χρησιμοποιούν τον όρο, καθώς η ομάδα του κλήθηκε σε απολογία από την UEFA για σχετικά συνθήματα. Ζήτησε να σταματήσει και ο αυτοπροσδιορισμός από τους Σπερς. Η Τότεναμ απάντησε πως «οι οπαδοί μας δεν έχουν χρησιμοποιήσει ποτέ τον όρο επιθετικά», προσθέτοντας με ασάφεια ότι «μια επανεκτίμηση της χρήσης του όρου μπορεί να συμβεί αποτελεσματικά μόνο στο πλαίσιο μιας συνολικής καταστολής του αντισημιτισμού». 

Ο Νίκος Παπαδογιάννης ξεκαθάρισε πως δεν υπάρχει ισχυρογνωμοσύνη προς τη μία κατεύθυνση ή την άλλη, ενώ οι περισσότεροι τη θεωρούν μια γηπεδική λέξη. Υπάρχει δε η θεωρία πως ο καθένας μπορεί να λέει για τον εαυτό του ό,τι θέλει, με την υποσημείωση εδώ ότι πλέον η πραγματική εβραϊκή βάση στο Tottenham Hotspur Stadium είναι ελάχιστη: Ένα μεγάλο μέρος αυτοαποκαλείται «Yid», χωρίς να έχει εβραϊκή καταγωγή! Για τα παιδιά της κερκίδας τους, η λέξη είναι εντελώς αποσυνδεδεμένη από την πολιτική και ρατσιστική της χροιά.

Μέρος της κουλτούρας τους

Προκειμένου να αφουγκραστεί την εξέδρα της, η Τότεναμ έστειλε πριν από λίγες μέρες ερωτηματολόγια στα e-mail των καταγεγραμμένων οπαδών, τα οποία είχαν να κάνουν με την «Y-World», την αποδοχή και την χρησιμοποίησή της. Επίσης, τους ρωτά αν θεωρούν πως η λέξη αντανακλά ή προσελκύει τον αντισημιτισμό και αν συνεισφέρει στην απουσία σαφήνειας σχετικά με το τι είναι ο αντισημιτισμός. Στα λονδρέζικα fora η συζήτηση έχει ανάψει, με τους οπαδούς να συζητούν για την έρευνα και σύντομα αναμένεται να δημοσιευθούν τα δεδομένα. 

Έχει ενδιαφέρον το ότι η ίδια η ομάδα, η οποία μέχρι στιγμής κρατούσε μια «γκρίζα» στάση στο θέμα αυτό με τους οπαδούς τους, προσπαθεί να εξάγει κάποια συμπεράσματα. Είναι ξεκάθαρο όμως, πως κανείς εξωτερικός παράγοντας, κανένας νόμος, ούτε καν η ίδια τους η διοίκηση, δεν μπορεί να τους πείσουν να αυτοπροσδιορίζονται ως «Yids» ή να τους επιβάλλει διαφορετική συνθηματολογία. Η λέξη έχει γίνει συνώνυμο της οπαδικής ταυτότητας, εκφράζει τη συλλογική συνείδηση και την υπερηφάνεια για την καταγωγή της ομάδας τους. Όπως έχει δείξει το πρόσφατο παρελθόν και έχει αναρωτηθεί εύλογα ο πρόεδρος της Τσέλσι, έστω ότι βγαίνει νόμος που απαγορεύει τη λέξη και είναι σε ένα γήπεδο μερικές χιλιάδες οπαδοί της Τότεναμ και τραγουδούν. Τι θα κάνει η αστυνομία; Θα τους συλλάβει όλους;

Πρώτη αντίδραση Κούγια για ενοχή Πισπιρίγκου: «Τεράστιο δικαστικό σκάνδαλο – Έχω πειστεί για την αθωότητά της» (Video)

image 1 2

Πρώτη αντίδραση Κούγια για ενοχή Πισπιρίγκου: «Τεράστιο δικαστικό σκάνδαλο – Έχω πειστεί για την αθωότητά της» (Video)

«Εξεπλάγην από την απόφαση. Πρόκειται για τεράστιο δικαστικό σκάνδαλο και μεγάλη δικαστική πλάνη».

Βερύκιος «καρφώνει» Μητσοτάκη: «Αυτός έστειλε τους 2 στον Μαρινάκη και τους έδιωξε επειδή μαθεύτηκε» (video)

δημος βερυκιοσ

Βερύκιος «καρφώνει» Μητσοτάκη: «Αυτός έστειλε τους 2 στον Μαρινάκη και τους έδιωξε επειδή μαθεύτηκε» (video)

Μια αρκετά σημαντική αποκάλυψη για τις παραιτήσεις Παπασταύρου και Μπρατάκου έκανε ο Δήμος Βερύκιος

Μαρίνα Σάττι: Αποστομωτική απάντηση σε όσους απορούν, πώς θα τραγουδήσει τις ψηλές νότες στο «Ζάρι» (Video)

marina satti

Μαρίνα Σάττι: Αποστομωτική απάντηση σε όσους απορούν, πώς θα τραγουδήσει τις ψηλές νότες στο «Ζάρι» (Video)

Τραγούδησε ζωντανά την εισαγωγή του κομματιού και έγινε viral στο TikTok.

Τέμπη: Οι 6 σοκαριστικές δηλώσεις βουλευτών και στελεχών της ΝΔ – «Βαρεθήκαμε να λέμε συλλυπητήρια… είναι μπαγιάτικο» (videos)

InCollage 20240329 131641014

Τέμπη: Οι 6 σοκαριστικές δηλώσεις βουλευτών και στελεχών της ΝΔ – «Βαρεθήκαμε να λέμε συλλυπητήρια… είναι μπαγιάτικο» (videos)

Η προσπάθεια συγκάλυψης του εγκλήματος στα Τέμπη από τη ΝΔ έχει πολλούς πρωταγωνιστές, οι οποίοι…