H Amazon στη Σουηδία – Λογοκρισία και στενές επαφές με την κυβέρνηση

Η εταιρεία Amazon ετοιμάζεται να κάνει την είσοδο στη σουηδική αγορά. Πριν από λίγο καιρό έγινε γνωστό ότι η εταιρεία θα ανοίξει μια αποθήκη 15 000 τετραγωνικών στην πόλη Εσκιλστούνα (Eskilstuna) που βρίσκεται δυτικά της Στοκχόλμης, πρωτεύουσα της σκανδιναβικής χώρας.

Όμως όλα δεν είναι μέλι-γάλα. Η εφημερίδα Αφτονμλάντετ (Aftonbladet) δημοσίευσε στοιχεία που δείχνουν ότι η Amazon είχε στενές επαφές με τη σουηδική κυβέρνηση ήδη από το 2017. Υπουργοί και εκπρόσωποι της κυβέρνησης είχαν στείλει μια επιστολή στις εταιρίες Amazon, Facebook και Google στην οποία στελέχη του πολιτικού κατεστημένου της Σουηδίας, παρότρυναν τις εταιρείες να εισχωρήσουν βαθύτερα και να αποκτήσουν ρίζες στη σουηδική αγορά.

«Σε καιρούς όπου μερικοί κάνουν βήματα πίσω εμείς θέλουμε να πάμε μπροστά και για αυτό θα κάνουμε ό,τι μπορούμε για να διευκολύνουμε τις δραστηριότητές σας εδώ στη χώρα μας. Θέλουμε να κάνουμε δουλειές μαζί και είμαστε στη διάθεσή σας», λένε οι υπουργοί Ισαμπέλα Λοβίν (Isabella Lövin), ο Μίκαελ Ντάμπεργκ (Mikael Damberg) και ο Ίμπραχιμ Μπαϊλαν (Ibrahim Bailan).

Η σουηδική κυβέρνηση όχι μόνο άνοιξε διάπλατα την αγκαλιά της για να υποδεχτεί την Amazon στη χώρα, αλλά επιπλέον ο Μίκαελ Νάμπεργκ – τότε υπουργός εμπορίου και βιομηχανίας και σήμερα υπουργός εσωτερικών – έδωσε το δικαίωμα στο λόμπι – δεσπότη της Amazon να αλλάξει μερικά νοήματα σε μια δημόσια ανακοίνωση που ο υπουργός θα έκανε μαζί με τον αντιπρόσωπο της εταιρείας.

Ο Μίκαελ Ντάμπερκ είχε γράψει στην ανακοίνωσή ότι «ήταν σπουδαίο για τη βόρεια Ευρώπη με ένα καινούργιο κέντρο δεδομένων», αλλά η Amazon του πρότεινε να γίνει πιο συγκεκριμένος και να γράψει «πόσο χαιρόταν για την επένδυση της Amazon στη χώρα». Επίσης ο υπουργός έκοψε την πρόταση που έλεγε ότι ευχόταν για «τη δημιουργία καινούργιων θέσεων εργασίας και το άνοιγμα καινούργιων εταιρειών». 

Σύμφωνα με την Άφτονμπλάντετ υπάρχουν επίσης ερωτήματα για το μέγεθος του φόρου που θα πρέπει να πληρώσει η Amazon. Όταν η Facebook μπήκε στη σουηδική αγορά πήρε 14 εκατομμύρια ευρώ για ”ενισχυτικό επίδομα εγκατάστασης” από το κράτος. Η κυβέρνηση στη Σουηδία έχει ήδη χαμηλώσει τον φόρο ρεύματος με 97% για τις τεράστιες αίθουσες που χρησιμοποιούν οι εταιρίες όπως η Amazon και σύμφωνα με μια αποκάλυψη της Breakit (σουηδική βιομηχανική εφημερίδα στο διαδίκτυο) η Google πληρώνει 5,5 εκατομμύρια σε φόρο, παρόλο που έβγαλε κέρδος 550 εκατομμύρια ευρώ. Αυτό γίνεται επειδή η Google στέλνει τους λογαριασμούς της μέσο μια ιρλανδικής εταιρίας και έτσι δεν χρειάζεται να πληρώνει τους κανονικούς φόρους στη Σουηδία.

Η ενδεχόμενη είσοδος της πολυεθνικής εταιρίας στη σουηδική αγορά έχει γίνει ένα πολύ συζητούμενο θέμα στη χώρα. Μέχρι στιγμής δεν υπάρχει συγκεκριμένη ημερομηνία για το πότε θα ανοίξουν οι πύλες, ωστόσο υπάρχει ανησυχία για την επιρροή που θα έχει στην κοινωνία και στην αγορά.

”Η Amazon γενικά δε γουστάρει τα συνδικάτα. Έχουμε δει περιπτώσεις στο εξωτερικό όπου τα αφεντικά έχουν χρησιμοποιήσει καταγραμμένα βίντεο για να αναγνωρίσουν τους εργαζόμενους που οργανώνονται στα συνδικάτα. Αυτό δεν πρέπει να συμβεί στη Σουηδία, αλλά αν κοιτάξουμε τι έχει συμβεί σε άλλες χώρες είμαι σίγουρη πως έχουμε μια δύσκολη δουλεία μπροστά μας”, λέει η Λίντα Παλμετζχοφερ (Linda Palmetzhofer), η νέα πρόεδρος της Ένωση εργαζομένων εμπορίου, στην εφημερίδα Dagens Nyheter.

Δεν είναι μόνο τα συνδικάτα που ανησυχούν για τη δραστηριότητα της Amazon στη χώρα. Σύμφωνα με την εφημερίδα M3, που παρακολουθεί την τεχνολογική εξέλιξη στη Σουηδία από κοντά, η Amazon θα μπορέσει να προσφέρει χαμηλότερες τιμές από ότι οι μικρές εταιρίες και αυτό θα έχει ως αποτέλεσμα να μην μπορέσουν να ανταγωνιστούν επί ίσοις όροις.

”Καταλαβαίνω την ανησυχία που υπάρχει, ιδιαίτερα τώρα που η πανδημία έχει αλλάξει τις παλιές συνθήκες της αγοράς, αλλά πιστεύω πως υπάρχουν και θετικές πλευρές. Η εταιρεία θα προσφέρει θέσεις εργασίας, ανάπτυξη και ευημερία στη χώρα μας”, λέει ο Ίμπραχιμ Μπαϊλαν, υπουργούς εμπορίου και βιομηχανίας, στη σουηδική κρατική τηλεόραση. 

Πηγές: Aftonbladet (2020), Aftonbladet (2020), Breakit (2017), Dagens Nyheter (2020), M3 (2020), SVT (2020)