Αλλάζοντας την ταυτότητα της χώρας που γέννησε το ποδόσφαιρο

Η αλλαγή γίνεται αντιληπτή σε κάθε κίνηση μέσα στον αγωνιστικό χώρο, στην αλληλεπίδραση των παικτών, στη συλλογική αντίδραση στις δύσκολες στιγμές, στα λάθη. Η Εθνική Αγγλίας παρουσιάζει στο Euro 2020 μια εντελώς διαφορετική εικόνα από αυτή που την είχε καταστήσει «ανέκδοτο» στα χείλη των τρίτων, όταν σε κάθε μεγάλο τουρνουά ξεκινούσε την πορεία της με στόχο να φέρει το τρόπαιο στο «σπίτι», δηλαδή στη χώρα, στην οποία το ποδόσφαιρο οφείλει τη δημιουργία του. Οι ενδείξεις ήταν εκεί, από τις προηγούμενες μεγάλες διοργανώσεις. Μην ξεχνάμε ότι στο Μουντιάλ της Ρωσίας, η ομάδα του Σάουθγκεϊτ αποκλείστηκε στην παράταση του ημιτελικού με την Κροατία.

Τα τελευταία χρόνια έχουν γίνει πολλά βήματα, προκειμένου να αλλάξει αυτό. Το St George’s Park, η «βάση» της Εθνικής Αγγλίας λίγο έξω από το Μπέρτον, κόστισε 105 εκατομμύρια λίρες, δημιουργήθηκε με στόχο να στεγάσει και τις 24 Εθνικές ομάδες της Αγγλίας, να αναδείξει τη νέα γενιά προπονητών και να φέρει όλα τα προγράμματα ανάπτυξης και έρευνας της χώρας κάτω από κοινή σκέπη, πλαισιωμένα με άριστα εκπαιδευμένο προσωπικό και παρέχοντάς του την τελευταία λέξη της τεχνολογίας, την οποία μπορούν ελεύθερα να χρησιμοποιήσουν και άλλα αθλήματα. Το επίπεδο των προπονητών ανεβαίνει συνεχώς και ήταν δεδομένο πως τα αποτελέσματα αργά ή γρήγορα θα γίνουν αντιληπτά στο ευρύ κοινό.

Στο St. George’s Park αναδείχθηκε και ο προπονητής των «τριών λιονταριών», ο Γκάρεθ Σάουθγκεϊτ, ο οποίος από το 2016 έχει στο πλευρό του έναν μάλλον απρόσμενο σύμμαχο. Ο Όουεν Ίστγουντ, πρώην δικηγόρος, είναι μια πολύ ιδιαίτερη περίπτωση. Με καταγωγή από τη Νέα Ζηλανδία και ρίζες από τους Μαορί, ανέλαβε πόστο στην Εθνική Αγγλίας, έχοντας προηγουμένως δουλέψει σε πολλές, διαφορετικές μεταξύ τους, ομάδες. Από την ομάδα ράγκμπι των Νιου Ζίλαντ Γουόριορς στην εθνική ομάδα κρίκετ της Νοτίου Αφρικής και από Ολυμπιακή ομάδα της Βρετανίας στην Εθνική Σχολή Μπαλέτου, προσελήφθη από την FA με στόχο να δημιουργήσει την αίσθηση της ταυτότητας και της ομαδικότητας εντός των τειχών του St. George’s Park.

Ο Ίστγουντ προχώρησε σε μια σειρά από συνεντεύξεις, κάνοντας δεκάδες συζητήσεις με νυν και πρώην παίκτες από όλες τις ομάδες της Εθνικής Αγγλίας, για να ανακαλύψει τα ενδημικά προβλήματα που ταλάνιζαν το αντιπροσωπευτικό συγκρότημα της χώρας. Ελάχιστοι ποδοσφαιριστές γνώριζαν την ιστορία και τις ρίζες της Αγγλίας, τα είδωλα του παρελθόντος. Δεν υπήρχαν σημεία με τα οποία μπορούσαν να ταυτιστούν, ενώ αντίθετα, ήταν πολλά εκείνα που λειτουργούσαν ως διασπαστικοί παράγοντες. Για παράδειγμα, όπως αναφέρει στο βιβλίο του, ο Ίστγουντ άκουσε τον Μάικλ Όουεν των 89 εμφανίσεων με το εθνόσημο να του λέει ότι ποτέ στην καριέρα του δεν υπήρξε στα αποδυτήρια καμιά αναφορά στην ιστορία, στο τι σημαίνει να παίζει κάποιος ποδόσφαιρο φορώντας τη φανέλα της εθνικής Αγγλίας. Ανακάλυψε επίσης ότι στη συνείδηση του σύγχρονου ποδοσφαιριστή στο Νησί, το ποδόσφαιρο εθνικών ομάδων είχε απαξιωθεί σε πολύ μεγάλο βαθμό, σε σύγκριση με το ποδόσφαιρο σε επίπεδο συλλόγων. Η εθνική είχε γίνει κάτι σαν αγγαρεία για μια μεγάλη γκάμα παικτών. Παράλληλα, υπήρχαν έριδες.

Ο Στίβεν Τζέραρντ τού μίλησε για τις αντιπάθειες που οφείλονταν στις αντιπαλότητες των ομάδων των παικτών, οι οποίες φώλιαζαν στα αποδυτήρια και χαλούσαν το κλίμα. Ο Ρίο Φέρντιναντ παραδέχθηκε ότι αισθανόταν πως ίσως πρόδιδε την Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ, αν ερχόταν πολύ κοντά με παίκτες που έπαιζαν στις αντιπάλους της. Ο Γκάρι Νέβιλ και ο Τζέιμι Κάραγκερ, άμεσοι συνεργάτες πλέον στο Skysports, έλεγαν ότι δεν μπορούσαν να βλέπουν ο ένας τον άλλον στις συγκεντρώσεις της εθνικής λόγω του μίσους ανάμεσα στη Γιουνάιτεντ και τη Λίβερπουλ. Δεν υπήρχε καμία αίσθηση του «ανήκειν», κανένα κοινό όραμα. Η εθνική ήταν περισσότερο ένα «αναγκαίο κακό».

Ο Ίστγουντ συνάντησε τον Σάουθγκεϊτ ως προπονητή στην ομάδα Κ-21 της Αγγλίας, πριν ανέβει στους άνδρες και οι δυο τους βρήκαν πολλά κοινά στη σκέψη τους για την αλλαγή της νοοτροπίας και το χτίσιμο της ομαδικότητας. Η έκδοση του «Αγγλικού DNA», της αγωνιστικής και προπονητικής φιλοσοφίας που βρίσκεται στο site της Αγγλικής Ομοσπονδίας, είχε τον Σάουθγκεϊτ ως πρωτεργάτη, με στόχο αφενός μια ενιαία ποδοσφαιρική προσέγγιση σε όλες τις εθνικές ομάδες και αφετέρου τη δημιουργία μιας κοινής ταυτότητας, με το κεφάλαιο «Ποιοι είμαστε». «Το αγγλικό ποδόσφαιρο διαθέτει μια πλούσια κληρονομιά και ιστορία, τις οποίες θέλουμε να γνωρίζουν όλοι οι παίκτες. Πριν φτάσουν στο St. George’s Park, οι παίκτες πρέπει να έχουν καταλάβει τι χρειάζεται για να εκπροσωπούν την Αγγλία και θα περάσουν μια διαδικασία εισαγωγής, ώστε να κατανοήσουν τον “τρόπο της Αγγλίας”, καθιερώνοντας μια ξεχωριστή κουλτούρα, εντός κι εκτός αγωνιστικού χώρου, βασισμένη σε ξεκάθαρες αξίες και πεποιθήσεις», ανέφερε χαρακτηριστικά. Η παρουσία του Ίστγουντ έπαιξε καταλυτικό ρόλο στην υλοποίηση αυτού του πλάνου.

Η Ομοσπονδία, που βρισκόταν στο πλευρό του, προχώρησε σε αρκετές μικρές αλλαγές, που έκαναν τους ποδοσφαιριστές να καταλάβουν τη σημασία της παρουσίας τους στην εθνική ομάδα. Από την ξεχωριστή διαδικασία αποστολής του παραδοσιακού κασκέτου στους νέους παίκτες που εκπροσωπούν την εθνική σε οποιοδήποτε επίπεδο, μέχρι την παράδοση της φανέλας με το εθνόσημο από κάποια σημαντική προσωπικότητα σε εκείνους που κάνουν το ντεμπούτο τους με την ομάδα των ανδρών. Ο Γουέιν Ρούνεϊ, για παράδειγμα, στο τελευταίο του παιχνίδι με τα «τρία λιοντάρια», παρέδωσε τις φανέλες στους Άλεξ ΜακΚάρθι, Καλούμ Γουίλσον και Λιούις Ντανκ, που έκαναν ντεμπούτο. Η FA προχώρησε και σε άλλα μικρά τρικ. To παιχνίδι με το Μαυροβούνιο τον Σεπτέμβριο του 2020 ήταν το 1000ο για την Αγγλία και η Ομοσπονδία γιόρτασε την περίσταση τιμώντας το παρελθόν και εισάγοντας τα “Legacy Numbers”.

Για παράδειγμα, ενημέρωσε τον Μέισον Μάουντ ότι ήταν ο 1243ος παίκτης που εκπροσωπεί τη χώρα του, με τον αριθμό να μπαίνει κάτω από το σήμα με τα λιοντάρια και τον ποδοσφαιριστή να τονίζει: «Αυτός ο αριθμός βρίσκεται κοντά στην καρδιά. Είναι μια στιγμή υπερηφάνειας». Οι αντίστοιχοι αριθμοί από τον Ρόμπερτ Μπάρκερ, τον πρώτο τερματοφύλακα στο πρώτο παιχνίδι της Αγγλίας μέχρι τον πιο πρόσφατο που έκανε ντεμπούτο, ήταν εκεί, για να καταλαβαίνουν όλοι ότι αποτελούν κομμάτι της ιστορίας. Οι παίκτες έμαθαν για τα ιερά τέρατα του παρελθόντος. Κι αν για κάποιους ο Σερ Μπόμπι Τσάρλτον και ο Μπόμπι Μουρ αποτελούν έμπνευση, για άλλους, ο Βιβ Άντερσον, ο πρώτος μαύρος παίκτης που φόρεσε τη φανέλα της εθνικής, έχει μια ιστορία που τους επηρεάζει περισσότερο. Ο Ίστγουντ σκάλισε τα εθνικά αρχεία για να τους μάθει την ιστορία του εθνόσημου, τους μύησε σε στιγμές του παρελθόντος και στον ρόλο της Αγγλίας στη διάδοση του παιχνιδιού, διοργάνωσε συνεδρίες εντός του προπονητικού κέντρου, με κάθε παίκτη να μοιράζεται την ιστορία του και το τι σημαίνει γι’ αυτόν το να εκπροσωπεί την Αγγλία, καθώς και τις προσωπικές θυσίες που έκανε για να φτάσει σε αυτό το σημείο, αλλά και τις κοινότητες που αισθάνεται ότι εκπροσωπεί.

Οι ποδοσφαιριστές που έχουν διπλή εθνικότητα και στο παρελθόν αισθάνονταν ξένοι, πλέον άρχισαν να βλέπουν ότι η πολυπολιτισμικότητα είναι μέρος της ταυτότητας αυτής της ομάδας. Οι παίκτες παρακολούθησαν βίντεο με καλές και κακές στιγμές της ιστορίας τους, μίλησαν μεταξύ τους πολύ, βρέθηκαν μέχρι και στις εγκαταστάσεις του Βασιλικού Ναυτικού, για να περάσουν κοινές εμπειρίες και δοκιμασίες εκτός της ασφάλειας του προπονητικού κέντρου, να έρθουν πιο κοντά, να δουν ομάδες διαφορετικές από τη δική τους.

Μετά τη νίκη επί της Ουκρανίας, ο Σάουθγκεϊτ δήλωσε πως «δεν έχει να κάνει μόνο με το ταλέντο. H δημιουργία ομαδικού πνεύματος είναι κάτι περισσότερο. Έχει να κάνει με τις σχέσεις και με τη δύναμη αυτών των δεσμών». Ο Ομοσπονδιακός προπονητής δεν είχε διστάσει να αφήσει εκτός του αγώνα με το Μαυροβούνιο τον Στέρλινγκ, επειδή είχε υψώσει τη φωνή στον Γκόμες, για ένα μαρκάρισμα στην αναμέτρηση των ομάδων τους. Δεν ήταν κάποια επίδειξη δύναμης, μιας και ο επιθετικός της Μάντσεστερ Σίτι συνέχισε να αποτελεί μέρος του συνόλου, αλλά μια ξεκάθαρη δήλωση ότι τίποτα και κανείς δεν μπαίνει πάνω από την ομάδα και τις σχέσεις της.

«Γουακαπάπα», το λέει ο Ίστγουντ στη διάλεκτο των Μαορί. Η αίσθηση του «ανήκειν» σε μια φυλή. Στην ποδοσφαιρική φυλή της Αγγλίας, πλέον υπάρχει χώρος για όλους και αλληλοκατανόηση. Σε συνδυασμό με το ταλέντο της «φουρνιάς» αυτής, είναι σίγουρο πως τα επόμενα χρόνια τα «τρία λιοντάρια» θα πρωταγωνιστούν. Ακόμα κι αν φέτος το Euro «δεν επιστρέψει σπίτι». Η δημιουργία του σωστού κλίματος, του ομαδικού πνεύματος και του ιδανικού περιβάλλοντος είναι κομβικής σημασίας για μια ομάδα. Πόσω μάλλον για μια εθνική, που οι παίκτες δεν έχουν τον χρόνο να δεθούν περισσότερο, πόσω μάλλον για την Αγγλία…

Τα άρθρα που δημοσιεύονται στην κατηγορία «Απόψεις» εκφράζουν τον/την συντάκτη/τριά τους και οι θέσεις δεν συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη του koutipandoras.gr