Aληθινός πρωταγωνιστής, ψεύτικη φωτογραφία

Του Πέτρου Γκάτζια

Το Βερολίνο μετράει τις τελευταίες του ώρες και οι λιγοστοί γερμανοί στρατιώτες σχεδόν δεν αντιδρούν, όταν βλέπουν μπροστά τους τον εχθρό. Οι Ρώσοι κρατούν στα χέρια τους μια κόκκινη σημαία.

Ανεβαίνουν τρέχοντας τις σκάλες και φθάνουν στη στέγη. Είναι αποφασισμένοι να κρεμάσουν τη σημαία για να δείξουν ότι πλέον η πόλη είναι υπό ρωσική κατοχή. Στερεώνουν τη σημαία με μια ζώνη πάνω στην κορώνα του αγάλματος, που δεσπόζει πάνω από την κύρια είσοδο.

Όμως δεν έχουν μαζί τους κάποιον που να μπορεί να απαθανατίσει τη στιγμή.

Η στιγμή καταγράφηκε στην ιστορία με την ιστορική φωτογραφία που βλέπετε δίπλα. Ο άνθρωπος που σκαρφάλωσε για να υψώσει την σημαία ήταν ο Μιχαήλ Πέτροβιτς Μίνιν, ο οποίος τιμήθηκε για την πράξη του αυτή πολλά χρόνια αργότερα, επί προεδρίας Μπορίς Γιέλτσιν.

Ωστόσο, η φωτογραφία απεικονίζει άλλον στρατιώτη – προσωπική επιλογή του ίδιου του Στάλιν. Την επόμενη ημέρα από την ηρωική πράξη του Μίνιν και των συντρόφων του, η σοβιετική ηγεσία έστειλε συνεργείο για να αναπαραστήσει τη στιγμή και να την καταγράψει στην ιστορία, γυρίζοντας μάλιστα ολόκληρο ντοκιμαντέρ.

Στα χρόνια που ακολούθησαν, ο Μίνιν παρέμεινε στο στρατό αλλά το όνομά του δεν καταγράφηκε ποτέ στην πολιορκία και την κατάληψη του Βερολίνου, και όπως ήταν φυσικό, ξεχάστηκε.

Ωστόσο, τρία χρόνια πριν από το θάνατό του, και ενώ είχε ήδη αποκατασταθεί από τον ρώσο πρόεδρο, πήρε μέρος σε ένα άλλο ντοκιμαντέρ, που αναφερόταν στα γεγονότα της εποχής, και συναντήθηκε μάλιστα με κάποιους από τους γερμανούς υπερασπιστές του Ράιχσταγκ.

Τα μάτια του έλαμπαν, όταν αναφωνούσε, όπως τότε: «Να η δικιά μας θεά της Νίκης!»

Και αυτή τη φορά η κάμερα ήταν εκεί για να τον καταγράψει.

Το άρθρο δημοσιεύθηκε στο Hot Doc #76, το Μάιο του 2015