‘Αλεξ Σβάτσερ: Το κατασκοπικό θρίλερ μιας υπόθεσης ντόπινγκ

Ήταν στις αρχές Ιουλίου του 2012, όταν μια από τις μεγαλύτερες ελπίδες της Ιταλίας για ένα χρυσό μετάλλιο στους Ολυμπιακούς Αγώνες του Λονδίνου, ο Άλεξ Σβάτσερ, βρισκόταν θετικός στην ερυθροποιητίνη σε έλεγχο ντόπινγκ που πραγματοποιήθηκε κατά τη διάρκεια της προετοιμασίας του στη Γερμανία. Ο Σβάτσερ είχε αναδειχθεί χρυσός Ολυμπιονίκης στα 50 χιλιόμετρα βάδην στο Πεκίνο το 2008 και παρότι αποκλείστηκε για τέσσερα χρόνια, αποφάσισε να αφήσει στο παρελθόν τις απαγορευμένες ουσίες και να επιστρέψει «καθαρός» στο υψηλότερο επίπεδο. Έτσι, το 2015 ξεκίνησε τη συνεργασία του με τον προπονητή Σάντρο Ντονάτι, ο οποίος στη δεκαετία του ’80 είχε εκδιωχθεί από την Ομοσπονδία της Ιταλίας επειδή δεν δεχόταν την παραμικρή ουσία για τους αθλητές του. «Θέλω να δείξω ότι μπορώ να τα καταφέρω χωρίς βοήθεια. Δε θέλω να τελειώσω την καριέρα μου ως κάποιος ντοπαρισμένος», έλεγε χαρακτηριστικά σε συνέντευξή του τον Μάιο του 2016, έχοντας κατακτήσει το χρυσό μετάλλιο στο Παγκόσμιο Πρωτάθλημα της Ρώμης. Στόχος του ήταν ένα μετάλλιο στους Ολυμπιακούς Αγώνες του Ρίο, όμως δεν κατάφερε ποτέ να προσπαθήσει γι’ αυτό. Την πρωτοχρονιά του 2016, ελέγχθηκε σε ξαφνικό έλεγχο και στον οργανισμό του βρέθηκαν υψηλότερα του φυσιολογικού δείγματα τεστοστερόνης. Τιμωρήθηκε, τελικά, για οκτώ χρόνια. 

Ο Σβάτσερ, ο οποίος είχε αποδεχθεί το προηγούμενο ατόπημά του, τούτη τη φορά πάλεψε με όλες του τις δυνάμεις για να αποδείξει ότι δεν είχε κάνει τίποτα το παράτυπο. Ότι είχε πέσει θύμα πλεκτάνης. Και ήρθε τον Φεβρουάριο του 2021, ένας δικαστής από την Ιταλία, στην οποία το ντόπινγκ θεωρείται ποινικό αδίκημα,  για να τον αθωώσει και να  παρουσιάσει ένα πόρισμα που εκθέτει τόσο τον WADA, τον Παγκόσμιο Οργανισμό Αντί-ντόπινγκ, όσο και την IAAF, τη Διεθνή Ένωση Ομοσπονδιών Κλασικού Αθλητισμού.  Ένα πόρισμα, το οποίο δείχνει πως εκείνοι που κινούν τα νήματα αψηφούν ζωές ολόκληρες για να πετύχουν τους σκοπούς τους. 

Πόρισμα – φωτιά: Άλλαξαν τα δείγματα για να βγουν θετικά!

Ο δικαστής Βαλτερ Πελίνο, στο 87 σελίδων πόρισμά της προκαταρκτικής εξέτασης, μιλάει ανοιχτά για στημένη διαδικασία προκειμένου να αποκλειστεί ο αθλητής και κατηγορεί τους ισχυρούς του αθλητισμού ως ενορχηστρωτές της συνωμοσίας. Ο Πελίνο έγραψε πως βάσει της προκαταρκτικής έρευνας θεωρεί «πολύ πιθανόν τα δείγματα ούρων που ελήφθησαν από τον Άλεξ Σβάτσερ την 1η Ιανουαρίου του 2016 να αλλάχθηκαν, ώστε να βγουν θετικά και να προκαλέσουν τον αποκλεισμό και τη δυσφήμιση του αθλητή και του προπονητή του». Παράλληλα, υποστηρίζει πως «υπάρχουν σοβαρές ενδείξεις ότι έγινε απόπειρα απόκρυψης, κατά τη διάρκεια της οποίας έλαβαν χώρα μια σειρά από εγκληματικές δραστηριότητες». 

Ανάμεσά τους, σύμφωνα με τον δικαστή, η παρεμπόδιση από την IAAF και τον WADA, για τους οποίους ισχυρίζεται ότι αρνήθηκαν να παραδώσουν τα δείγματα του Σβάτσερ και άσκησαν πιέσεις στα εργαστήρια της Κολωνίας για να ακολουθήσουν τις εντολές τους. Παράλληλα, ο δικαστής κάνει λόγο για «ανωμαλίες» στη διαδικασία, καθώς στα δείγματα βρέθηκαν «μη φυσιολογική» συγκέντρωση γενετικού υλικού του αθλητή. Όπως είπε,  «η υπόθεση της χειραγώγησης εξηγεί  το πώς και το γιατί υπήρξε ανωμαλία στη συγκέντρωση DNA του αθλητή, ενώ είναι και η μόνη λογική εξήγηση».

Το αρνητικό δείγμα έγινε θετικό

Γιατί συνέβη αυτό; Η λήψη δείγματος την πρωτοχρονιά από τον Σβάτσερ διατάχθηκε αφού ο αθλητής είχε καταθέσει περίπου δύο εβδομάδες πριν κατά του Πιερλουίτζι Φιορέλα, γιατρού στην ιταλική Ομοσπονδία και του Ρομπέρτο Φιστσέτο, αξιωματούχου αντι-ντόπινγκ της IAAF. Σύμφωνα με τις καταγγελίες, εκείνοι σχεδίασαν τη χορήγηση ερυθροποιητίνης πριν τους Ολυμπιακούς Αγώνες του Λονδίνου. Μεταξύ άλλων, η κατάθεση βοήθησε στο να καταδικαστούν σε πρώτο βαθμό, αν και στη συνέχεια έκαναν έφεση και αθωώθηκαν. Υπήρξε, μάλιστα, καταγραφή συνομιλιών, στην οποία ο φερόμενος ως Φιστσέτο υποστήριζε ότι ο Ιταλός δρομέας «πρέπει να πεθάνει».

Το εργαστήριο της Κολωνίας βρήκε αρνητικό το δείγμα του Σβάτσερ, καθώς δε θεώρησε ότι το 3.46 στην εξωγενή τεστοστερόνη ήταν ύποπτο. «Ήταν τόσο μικρή η ποσότητα, που τη χρέωσαν στην κατανάλωση αλκοόλ λόγω του ρεβεγιόν της πρωτοχρονιάς», εξήγησε ο Ντονάτι. Η IAAF, ωστόσο, δεν πείστηκε από την εξήγηση και ζήτησε πιο ενδελεχή ανάλυση, με το σύστημα IRMS, που επιτρέπει τον έλεγχο και τον εντοπισμό της συνθετικής τεστοστερόνης, την οποία, τελικά, βρήκαν στο δείγμα ούρων του Ιταλού. Ο Ντονάτι αναρωτιόταν από την πρώτη στιγμή γιατί η Διεθνής Ομοσπονδία ζήτησε νέο έλεγχο σε αρνητικό δείγμα και γιατί πήρε περισσότερο από έναν μήνα να επικοινωνήσουν το ότι ο αθλητής ήταν θετικός, κάτι που συνήθως γίνεται σε λίγες μέρες. Ο προπονητής υποστήριξε από την πρώτη στιγμή ότι τα δείγματα είχαν παραβιαστεί και ο δικηγόρος του Σβάτσερ ζήτησε έλεγχο DNA. Ο εισαγγελέας δέχθηκε το αίτημα και ο δικαστής Πελίνο ζήτησε τα δείγματα. Όπως αναφέρει στην έκθεσή του, χρειάστηκαν δύο χρόνια για να τα παραδώσει το εργαστήριο της Κολωνίας στους δύο εμπειρογνώμονες που ορίστηκαν από το δικαστήριο.  Ο δικαστής «χρεώνει» τον WADA και την IAAF για την καθυστέρηση στην παράδοση των δειγμάτων, στα οποία τελικά βρέθηκε «μη φυσιολογική» συγκέντρωση DNA. Χαρακτηριστικά, ο Πελίνο κατηγορεί την IAAF για παρεμπόδιση της διαδικασίας και για ψεύδη σχετικά με τα δείγματα και την ποσότητά τους. 

H έρευνα που έδειξε την παρέμβαση

Σε email που έχει στην κατοχή του ο δικαστής, ο δικηγόρος και ο επικεφαλής αντι-ντόπινγκ της IAAF φέρονται να ζητούν από τον διευθυντή του εργαστηρίου να μη φύγουν τα δείγματα από την Κολωνία. «Τα βαζάκια, τα οποία συνήθως αναγνωρίζονται από έναν αριθμητικό κωδικό, είχαν την ονομασία της πόλης του Σβάρτσερ, οπότε η ανωνυμία δεν εξασφαλιζόταν.  Η διαδικασία αποδείχθηκε ασυνεπής. Ο Χανς Γκάιερ, διευθυντής του εργαστηρίου, προσπάθησε να δώσει στους ειδικούς ένα δείγμα, το οποίο ισχυρίστηκε ότι είναι το δεύτερο και δεν ήταν σφραγισμένο. Το πρώτο δεν ήταν επίσης σφραγισμένο. Η ποσότητα που υπήρξε μέσα δεν ανταποκρινόταν σε αυτή που είχε δηλωθεί», αναφέρει η προκαταρκτική έρευνα. Όπως αποδείχθηκε, η συγκέντρωση του DNA δεν ήταν φυσιολογική, καθώς στο πρώτο δείγμα βρέθηκαν 350 πικογραμμάρια και στο δεύτερο 1200. 

Ο δικαστής διέταξε δύο ανεξάρτητες έρευνες για να αποκλείσει, αρχικά, το ενδεχόμενο η υψηλή συγκέντρωση να οφείλεται σε “υψηλή προσπάθεια” και στη συνέχεια για να αποδείξει επιστημονικά ότι το DNA τείνει να μειώνεται και όχι να αυξάνεται με το πέρασμα του χρόνου και τις εναλλαγές στη θερμοκρασία. Κατά τη διάρκεια της έρευνας, ο Σβάτσερ έκανε οκτώ τεστ, στα οποία οι ερευνητές κατέγραψαν 295 πικογραμμάρια κατά μέσο όρο. Δείγματα από 50 αθλητές κορυφαίου επιπέδου έδειξαν πτώση 70% στη συγκέντρωση DNA έπειτα από έξι μήνες μετά τη συλλογή και 87% έπειτα από έναν χρόνο. Αναρωτήθηκε εύλογα, λοιπόν, ο δικαστής, πώς γίνεται η συγκέντρωση του DNA στο δείγμα του Σβάτσερ από τον Ιανουάριο του 2016 μέχρι τον Φεβρουάριο του 2018, όταν και τελικά δόθηκαν τα δείγματα, να αυξήθηκε και μάλιστα τόσο πολύ; «WADA και IAAF δεν ανέχονται εξωτερικούς ελέγχους και είναι διατεθειμένοι να τους εμποδίσουν σε τέτοιο βαθμό, ώστε είναι σε θέση να προβούν σε ψευδείς δηλώσεις και να διαπράξουν δικαστική πλάνη. Είναι ένας μηχανισμός για δυσφήμηση ανθρώπων χωρίς κανένα εμπόδιο», γράφει χαρακτηριστικά! 

Οι δικαστικές μάχες θα έχουν συνέχεια

«H WADA παρατήρησε με μεγάλη ανησυχία τα σχόλια που έγιναν νωρίτερα από έναν δικαστή στο Μπολτσάνο της Ιταλίας, ο οποίος ανακοίνωσε την απόφαση για την εγκληματική υπόθεση σχετικά με τον δρομέα Άλεξ Σβάτσερ. Αν και η απόφαση είναι μακροσκελής και πρέπει να εκτιμηθεί πλήρως, η WADA είναι σοκαρισμένη από τις πολλαπλές αβάσιμες και απρόσεκτες καταγγελίες που έγιναν από τον δικαστή κατά του οργανισμού και άλλων εμπλεκόμενων φορέων στην υπόθεση. Κατά τη διάρκεια της διαδικασίας, η WADA παρείχε συντριπτικές αποδείξεις που υποστηρίχθηκαν από ανεξάρτητους ειδικούς, τις οποίες ο δικαστής απέρριψε προς όφελος ανούσιων θεωριών», ανέφερε από την πλευρά της η ανακοίνωση του Παγκόσμιου Οργανισμού Αντί-ντόπινγκ για την υπόθεση, προσθέτοντας ότι απορρίπτει την συκοφαντική κριτική και προαναγγέλλοντας νομική δράση μετά το πέρας της ανάλυσης του σκεπτικού. 

«Πέραν του Τζιοβάνι Μαλαγκό, προέδρου της Ιταλικής Ολυμπιακής Επιτροπής, ο οποίος προσπάθησε να βοηθήσει, ο αθλητικός κόσμος σιώπησε. Ήταν πέντε χρόνια πολύ σκληρής μάχης. Θα ήθελα μεγαλύτερη υποστήριξη», δήλωσε ο προπονητής Ντονάτι. Από την πλευρά του, ο δικαιωμένος αθλητής υποστήριξε: «Είμαι πολύ χαρούμενος που έπειτα από 4.5 χρόνια αναμονής επιτέλους έφτασε η μέρα που αποδόθηκε δικαιοσύνη. Πιθανόν, δε θα τα ξεχάσω ποτέ, όμως αυτό που έγινε σήμερα με αποζημιώνει για τις μάχες που έπρεπε να δώσω, μαζί με εκείνους που ήταν κοντά μου. Δεν ήταν καθόλου εύκολο». Ο Σβάτσερ θα προσπαθήσει πλέον να «ρίξει» την ποινή και να πάρει μέρος στους Αγώνες του Τόκιο. Η υπόθεσή του θα είναι πάντα εκεί για να δείχνει ότι συχνά τίποτα δεν είναι όπως φαίνεται.