Αλβανία: Νόμος-δούρειος ίππος κατά της ελευθερίας των ΜΜΕ

Το αλβανικό κοινοβούλιο ενέκρινε χθες Τετάρτη πακέτο νομοθετικών μέτρων για την καταπολέμηση της δυσφήμησης παρά τις διαμαρτυρίες του δημοσιογραφικού κλάδου και τις επικρίσεις του Συμβουλίου της Ευρώπης, που είδαν σε αυτό απόπειρα φίμωσης των μέσων ενημέρωσης· από την πλευρά της, η κυβέρνηση του Έντι Ράμα αντέτεινε πως σκοπός είναι να ρυθμιστεί μια «ζούγκλα παραπληροφόρησης και μίσους».

Η αλβανική Βουλή τροποποίησε δύο νόμους δίνοντας τη δυνατότητα στην Αρχή Μέσων Ενημέρωσης της Αλβανίας και στην Αρχή Ηλεκτρονικών και Ταχυδρομικών Επικοινωνιών να δέχονται καταγγελίες εναντίον ειδησεογραφικών ιστότοπων, να αξιώνουν να δημοσιεύονται διορθώσεις, να επιβάλλουν πρόστιμα ύψους έως και 1 εκατομμυρίου λέκε (περίπου 8.100 ευρώ) και ακόμη και να αποφασίζουν την αναστολή λειτουργίας ιστοτόπων, όπως μεταδίδει το Reuters και αναμεταδίδει το Αθηναϊκό Πρακτορείο Ειδήσεων.

Πολλοί δημοσιογράφοι, που διαδήλωσαν έξω από το κτίριο του κοινοβουλίου φορώντας μαύρα φουλάρια, κατήγγειλαν ότι τα μέτρα πρακτικά επιβάλλουν λογοκρισία.

Πάνω από δέκα ΜΜΕ καταδίκασαν το νομοθετικό πακέτο και δεσμεύθηκαν ότι θα αρχίσουν εκστρατεία ενημέρωσης και θα καταβάλλουν προσπάθειες ωσότου ανακληθεί, ή η εφαρμογή του ανασταλεί από την αλβανική δικαιοσύνη.

«Καλούμε τους δημοσιογράφους να συνεχίσουν να εργάζονται, να μεταδίδουν αληθείς και ακριβείς ειδήσεις και να μη φοβούνται εξαιτίας της ύπαρξης τέτοιων οπισθοδρομικών νόμων», τόνισαν τα μέσα ενημέρωσης σε κοινή ανακοίνωσή τους.

Το πακέτο μέτρων αρχικά καταρτίστηκε για τον έλεγχο των 700 ως 800 ειδησεογραφικών ιστότοπων που έχουν δημιουργηθεί την τελευταία δεκαετία, αλλά εντέλει θα έχουν επίσης εφαρμογή για τους τηλεοπτικούς σταθμούς, βάσει τροπολογίας που κατατέθηκε την τελευταία στιγμή.

«Ο νόμος αυτός σημαίνει ότι “αν δε μας αρέσει η είδηση που δημοσίευσες, μπορούμε να τη διαγράψουμε και να σου επιβάλλουμε πρόστιμο”», στηλίτευσε ο Αντόν Αμπιλεκάι, πεπειραμένο στέλεχος μέσων ενημέρωσης.

Ο πρωθυπουργός της Αλβανίας Έντι Ράμα αντέτεινε στο κοινοβούλιο ότι η νομοθετική πρωτοβουλία έχει σκοπό να μπει τέλος στη διασπορά ψευδών ειδήσεων και στη συκοφαντική δυσφήμιση προκειμένου να αποφευχθεί ο κίνδυνος να χαθούν ζωές, ή να εκβιάζονται εταιρείες για να κατάβάλλουν δωροδοκίες ώστε να μην υφίστανται αρνητική προβολή τα προϊόντα ή οι υπηρεσίες τους.

Ο νόμος δεν παραβιάζει την ελευθερία του λόγου και της γνώμης, αντιθέτως αποκαθιστά την αξιοπρέπεια ανθρώπων που υφίστανται συκοφαντική δυσφήμιση, επέμεινε ο Ράμα.

«Υπάρχει μια ζούγκλα που εκβιάζει δεξιά κι αριστερά (…) που παράγει μίσος, παραπληροφόρηση και απόγνωση», τόνισε ο πρωθυπουργός της Αλβανίας απευθυνόμενος στα μέλη της Βουλής.

Η Ντούνια Μιγιάτοβιτς, η Επίτροπος Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του Συμβουλίου της Ευρώπης, έκρινε από τη δική της πλευρά ότι το νομοθετικό πακέτο χρειάζεται βελτίωση επειγόντως. Οι εξουσίες που δόθηκαν στις δύο αρχές, η πιθανότητα επιβολής εξοντωτικών προστίμων και κλεισίματος ειδησεογραφικών ιστοτόπων άνευ δικαστικών αποφάσεων «μπορεί να καταφέρει βαρύ πλήγμα στην ελευθερία της έκφρασης και στα ΜΜΕ», προειδοποίησε η ίδια.

«Αρκετές διατάξεις [της επίμαχης νομοθεσίας] πράγματι δεν είναι συμβατές με τα διεθνή και τα ευρωπαϊκά πρότυπα για τα ανθρώπινα δικαιώματα, την προστασία της ελευθερίας της έκφρασης και της ελευθεροτυπίας», εξήγησε η Επίτροπος.