Στην τελευταία θέση ανάμεσα στα 28 κράτη – μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης όσον αφορά την κοινωνική δικαιοσύνη βρίσκεται για ακόμη μια χρονιά η Ελλάδα. Την ίδια στιγμή, το 36% του συνολικού πληθυσμού της χώρας κινδυνεύει με φτώχεια και κοινωνικό αποκλεισμό ενώ παιδιά και νέοι είναι οι μεγαλύτεροι χαμένοι της κρίσης. Τεράστιο παραμένει το χάσμα μεταξύ των χωρών του Βορρά και του Νότου.
Σύμφωνα με τα αποτελέσματα της έρευνας με τίτλο Social Justice Index, η οποία διενεργήθηκε κατ’ εντολή του ιδρύματος Bertelsmann, παρουσιάστηκαν στο Γκίντερσλο της Γερμανίας, στην πρώτη θέση της λίστας της «Κοινωνικής Δικαιοσύνης» βρίσκεται η Σουηδία, ενώ ακολουθούν Δανία και Φιλανδία.
Στην τέταρτη θέση βρίσκεται η Ολλανδία ενώ την πεντάδα κλείνει η Τσεχία. Ακολουθούν η Αυστρία, η Γερμανία, το Λουξεμβούργο, η Σλοβενία και η Εσθονία.
Τελευταία για ακόμη μια χρονιά, βρίσκεται η Ελλάδα, έχοντας από πάνω της τη Ρουμανία, τη Βουλγαρία και την Ιταλία.
Το χάσμα των ευκαιριών κοινωνικής συμμετοχής μεταξύ των πλούσιων χωρών του Βορρά και των φτωχότερων χωρών του ευρωπαϊκού Νότου παραμένει τεράστιο.
Ο «ευρωπαϊκός δείκτης κοινωνικής δικαιοσύνης» του ιδρύματος Bertelsmann για το 2015, εξετάζει στη βάση 35 κριτηρίων 6 πεδία:
– της αποτροπής της φτώχειας,
– της πρόσβασης στην εκπαίδευση,
– της πρόσβασης στην αγορά εργασίας,
– της υγείας,
– της λεγόμενης δικαιοσύνης μεταξύ των γενεών και
– της κοινωνικής συνοχής με την αντιμετώπιση των διακρίσεων.
Το 36% του πληθυσμού αντιμέτωπο με τη φτώχεια
Όπως επισημαίνει η έρευνα, «η Ελλάδα βρίσκεται στη χειρότερη θέση όσον αφορά την κοινωνική δικαιοσύνη. Η χώρα κατέχει επίσης την τελευταία θέση σε τρία πεδία (πρόσβαση στην αγορά εργασίας, κοινωνική συνοχή, δικαιοσύνη μεταξύ των γενεών)».
«Το γεγονός ότι ο κίνδυνος φτώχειας και κοινωνικού αποκλεισμού αυξήθηκε ξανά στην Ελλάδα, αποδεικνύει τη συνεχιζόμενη δραματική κατάσταση των κοινωνικών σχέσεων στη χώρα», προσθέτει.
Σύμφωνα με την έρευνα, η οικονομική κρίση έχει καταστροφικές συνέπειες για τη φτώχεια και τον κοινωνικό αποκλεισμό. Τα μέτρα του πακέτου προγράμματος έχουν επιδεινώσει τα υπάρχοντα κοινωνικά προβλήματα.
Ένα σημαντικό στοιχείο που προβάλλει η έρευνα είναι πως το 36% του συνολικού πληθυσμού της χώρας κινδυνεύει με φτώχεια ή κοινωνικό αποκλεισμό. Την ίδια στιγμή, ο δείκτης για τα παιδιά βρίσκεται στο 36,7% και για τους ηλικιωμένους στο 23%.
«Το χάσμα μεταξύ ηλικιωμένων και νέων όσον αφορά τη φτώχεια, έχει αυξηθεί κατά πολύ τα τελευταία χρόνια. Οι νέοι έχουν χτυπηθεί περισσότερο από τη φτώχεια και τον κοινωνικό αποκλεισμό».
Σύμφωνα με τα αποτέλεσμα, το ποσοστό των παιδιών που ζουν κάτω από συνθήκες σοβαρών ελλείψεων και στερήσεων έχει υπερδιπλασιαστεί από το 9,7% του 2007 στο 23,8% το 2015.
Η Ελλάδα είναι μια από τις πιο «γερασμένες» δημογραφικά χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης με το μεγαλύτερο δημόσιο χρέος (177% του ΑΕΠ).
«Παρά το γεγονός ότι τα ελλείμματα του προϋπολογισμού έχουν μειωθεί κλιμακωτά μέσα από την εφαρμογή των σκληρών πολιτικών λιτότητας, το επίπεδο του χρέους έχει αυξηθεί και πάλι. Οι φορολογικές επιβαρύνσεις για τους σημερινούς νέους, καθώς και τις μελλοντικές γενιές είναι τεράστιες την ίδια στιγμή που οι επενδύσεις στον τομέα της έρευνας και της ανάπτυξης είναι πολύ χαμηλά (0,8% του ΑΕΠ).
Η απειλή φτώχειας στην Ε.Ε
Τα παιδιά μεγαλώνουν σε οικογένειες, των οποίων το εισόδημα αντιστοιχεί στο 60% του μέσου εισοδήματος ή σε οικογένειες που δεν διαθέτουν κανένα εισόδημα.
Επίσης, πολλοί νέοι μεταξύ 20 και 24 χρόνων βρίσκονται σε εξαιρετικά δύσκολη κατάσταση. Από αυτούς 5,4 εκατ. ή 17,8% δεν έχουν ούτε εργασία ούτε παρακολουθούν κάποιο πρόγραμμα εκπαίδευσης. Σε 25 κράτη – μέλη της ΕΕ ο αριθμός αυτών των νέων αυξήθηκε κατά πολύ.
Μόνο στη Γερμανία και τη Σουηδία οι νέοι απέκτησαν καλύτερες προοπτικές. Οι χειρότερες προοπτικές καταγράφονται και πάλι στις χώρες του ευρωπαϊκού Νότου.
Παράλληλα, μεγαλώνει η ψαλίδα όσον αφορά τη φτώχεια ανάμεσα στους νέους και στους ηλικιωμένους. Ενώ το ποσοστό των παιδιών και των νέων που απειλούνται με κοινωνικό αποκλεισμό αυξήθηκε κατά μέσο όρο από το 2007, στον πληθυσμό άνω των 65 χρόνων το ποσοστό μειώθηκε από 24,4% σε 17,8%.
Οι συντάξεις μειώθηκαν λιγότερο σε σχέση με το εισόδημα των νέων.
Η υπερχρέωση των νοικοκυριών αποτελεί σημαντική τροχοπέδη στην εκπαίδευση των παιδιών.
