Βετεράνοι της μάχης του στρατοπέδου της ΕΛΔΥΚ θυμούνται

Σε απόσταση αναπνοής από το πεδίο της επικής μάχης, που έδωσε το 1974 στο στρατόπεδό της η Ελληνική Δύναμη Κύπρου (ΕΛΔΥΚ), βρέθηκε το πρωί ο τότε υποδιοικητής της, και σήμερα ταξίαρχος εν αποστρατεία, Παναγιώτης Σταυρουλόπουλος.

Ο 80χρονος σήμερα Π. Σταυρουλόπουλος ήταν το 1974 αντισυνταγματάρχης. Στηριγμένος στο μπαστούνι του και με μάτια βουρκωμένα περιέγραψε στο Αθηναϊκό Πρακτορείο την επική μάχη κατά τον δεύτερο γύρο της τουρκικής εισβολής στο στρατόπεδο της ΕΛΔΥΚ, που κράτησε από τις 14 μέχρι και τις 16 Αυγούστου 1974 και είχε ως αποτέλεσμα την αποτροπή της κατάληψης της Λευκωσίας. Ο ίδιος τονίζει ότι το πιο σημαντικό είναι ότι τα παιδιά της ΕΛΔΥΚ «διέσωσαν την αξιοπρέπεια της Ελλάδος».

«Στις 5.30 το πρωί έπεσε η πρώτη βόμβα NAPALM και μετά συνεχής βομβαρδισμός από πυροβολικό και αεροπορία. Στις 10.00 δεχτήκαμε συνδυασμένη επίθεση πεζικού και αρμάτων. Το κύριο μέρος της επίθεσης δέχτηκε ο 4ος λόχος και ο λόχος διοικήσεως, που βρισκόταν στο πλέον πεδινό μέρος. Ο λόχος διοικήσεως, άγνωστο ποιος τον διέταξε, έβαλε μπροστά τη διμοιρία μηχανικού, που αποτελείτο από έναν λοχαγό και 20 στρατιώτες. Ο λοχαγός Σωτήρης Σταυριανάκος, παλικάρι με όλη τη σημασία της λέξεως, παρότι το σώμα του μηχανικού δεν είχε βέβαια την ίδια εκπαίδευση με το πεζικό, κατάφερε και κράτησε τα άρματα και το πεζικό των Τούρκων. Αποτέλεσμα ήταν να χάσει 16 από τους 20 άντρες του και να αποκεφαλιστεί ο ίδιος από βολή άρματος. Με την κατάρρευση του λόχου διοικήσεως και με την πίεση που δέχονταν οι άλλοι λόχοι, η θέση μας ήταν πολύ δεινή. Από την προηγούμενη μέρα είχα πει σε όλους πως δεν θα αποχωρήσει κανένας, εάν δεν δώσω εγώ εντολή».

Στη 1.30 το μεσημέρι της 16ης Αυγούστου, ο Παναγιώτης Σταυρουλόπουλος έδωσε εντολή να αρχίσει η σύμπτυξη. Ο επιλοχίας Κέδρος, με μια ομάδα 12 αντρών, έμεινε πίσω και θυσιάστηκε για να σωθούν όλοι οι υπόλοιποι καλύπτοντας την υποχώρηση τους.

Μετά τη μάχη μέσα στο στρατόπεδο της ΕΛΔΥΚ, οι εισβολείς επιδόθηκαν σε απερίγραπτες ωμότητες. Όπως δείχνει φωτογραφία που περιήλθε στα χέρια ξένου πολεμικού ανταποκριτή, οι Τούρκοι αποκεφάλισαν δέκα σορούς νεκρών της ΕΛΔΥΚ και τοποθέτησαν τα κεφάλια στο οδόστρωμα, στην είσοδο του στρατοπέδου, όπου έσπευδαν, ο ένας μετά τον άλλο, να φωτογραφηθούν. Στο ίδιο σημείο, άφησαν εκτεθειμένα επί ημέρες άλλα πτώματα, αφού πρώτα τα έγδυσαν.

Ο Δημήτρης Σπανογιάννης, λοχίας το 1974 του 4ου Λόχου της ΕΛΔΥΚ και πρόεδρος σήμερα του Πανελληνίου Συνδέσμου Μαχητών ΕΛΔΥΚ 1974, βαθιά συγκινημένος δήλωσε στο Αθηναϊκό Πρακτορείο: «Θα ήθελα να μπορούσα να πάω μέχρι το στρατόπεδο να δω τι έχει γίνει. Η τρίτη ημέρα της μάχης, 16 Αυγούστου, ήταν πραγματική κόλαση. Πολεμήσαμε σώμα με σώμα. Ο τουρκικός στρατός μάς είχε κυκλώσει. Ο Σταυριανάκος έπεσε στο ύψωμα Β πίσω από το Grammar School. Ήταν το πιο προωθημένο σημείο».