Το Τραμπάλισμα της Αμερικής

Του Κώστα Βαξεβάνη

Ο Ρήγκαν μάλιστα, ένας άθλιος ηθοποιός άθλιων ταινιών, ήταν αυτός που σχεδίασε και προώθησε το σχέδιο για τον Πόλεμο των Άστρων. Δεν πρόκειται φυσικά για το σενάριο της γνωστής ταινίας, αλλά για πρόγραμμα που προέβλεπε την επέκταση των εξοπλισμών και στο διάστημα προκειμένου να υπάρξει υπεροπλία απέναντι στους κόκκινους, κακούς και εγκληματίες Σοβιετικούς.

Έτσι αν πρόκειται να μιλήσουμε για επικινδυνότητα, ο Τραμπ δεν είναι ο μόνος. Άλλωστε οι Δημοκρατικοί Πρόεδροι των ΗΠΑ, φρόντιζαν κι αυτοί να επιλέγουν το δικό τους πόλεμο, με διάφορα προσχήματα υπεράσπισης δικαιωμάτων σε περιοχές που οι ίδιοι οι Αμερικανοί δεν ξέρουν πού βρίσκονται.

Η νίκη του Τραμπ, έχει νομίζω πολλές αιτίες. Η πρώτη είναι πως το αμερικανικό εκλεκτορικό σώμα (και αυτό δεν είναι μόνο η κοσμοπολίτικη Νέα Υόρκη ή η Ουάσινγκτον) δεν έχει τα πολιτικά κριτήρια που φαντάζεται κάποιος Ευρωπαίος. Η εκλογή Προέδρου (μέσω εκλεκτόρων μάλιστα), έχει περισσότερο επικοινωνιακά κριτήρια και λιγότερο πολιτικά. Οι Αμερικανοί δείχνουν να ψηφίζουν σε ένα μεγάλο ριάλιτυ τον πιο αρεστό Πρόεδρο, ο οποίος σπάνια επιδίδεται στην έκφραση πολιτικών θέσεων, αλλά αρέσκεται να “παίζει” με τις αμβλώσεις, την περηφάνεια και την ισχύ της Αμερικής, την οπλοφορία και άλλα σχετικά.

Σε αυτό το ριάλιτυ, ο Ντόναλντ Τραμπ, δεν ήταν μόνο πολύ γνωστός και αναγνωρίσιμος αλλά και πειστικός μέσα από θέσεις που εκφράζουν τον μέσο, επιθετικό και απολίτικο Αμερικανό που αναζητά παντού εσωτερικούς και εξωτερικούς εχθρούς που αγωνιά να προσωποποιήσει.

Η επιλογή του Τραμπ, έγινε και για να εκφράσει την αντίθεση σε ένα ελιτίστικο κατεστημένο των Δημοκρατικών, που εκφράζει με ορατό τρόπο, αυτό που στην Ελλάδα θα ονομάζαμε διαπλοκή. Οι Δημοκρατικοί της εποχής Κλίντον, διαπλέκονται εμφανώς με εταιρείες, ορίζουν το χρηματοπιστωτικό κατεστημένο και εκφράζουν όλη αυτή τη σχέση τους ως ελευθερία στην πολιτική και την οικονομία. Η ίδια η Χίλαρυ Κλίντον δεν έκρυβε τις σχέσεις με την Goldman Sachs και επιχειρηματικούς κολοσσούς οι οποίοι μάλιστα την πλήρωναν για να εμφανίζεται σε εκδηλώσεις τους. Αυτή η αλαζονεία που προφανώς εκφράζει την αντίληψη για την πολιτική, έκανε την άκρως συντηρητική Χίλαρυ αντιπαθητική.

Δεν είναι τυχαίο που ο αντίπαλος της Κλίντον στους Δημοκρατικούς, ο Μπέρνι Σάντερς, ένας «κομμουνιστής» για τα αμερικανικά δεδομένα, παρά λίγο (και παρά την οικονομική της δύναμη) θα την εκθρόνιζε από το χρίσμα. Η δήλωση του Σάντερς πως θα στηρίξει τελικώς την Χίλαρυ, δεν οδήγησε τους ψηφοφόρους τους στην Χίλαρυ αλλά μάλλον στην αποχή.

Την Χίλαρυ καταψήφισαν πολιτείες με εργατικούς πληθυσμούς, όχι επειδή γοητεύτηκαν από το λαϊκισμό του Τραμπ, αλλά γιατί η Χίλαρυ εξέφραζε εμφανώς άλλα συμφέροντα από τα δικά τους. Ο Αμερικανικός βιομηχανικός Βορράς επέλεξε Τραμπ, δηλαδή τιμωρία του προγράμματος της Χίλαρυ Κλίντον, της οποίας μάλιστα ο σύζυγος είχε προωθήσει νόμους που έπληξαν αυτές τις πολιτείες.

Ανάμεσα σε όλα τα υπόλοιπα, η Χίλαρυ Κλίντον, προσπαθώντας να ανταπεξέλθει στον ανταγωνισμό με τον Τραμπ έκανε δύο μεγάλα λάθη.

Κατηγόρησε ανοιχτά τους ψηφοφόρους του Τραμπ ως τιποτένιους ενώ ταυτόχρονα προώθησε ως δικούς της ανθρώπους, πολιτικούς που προσομοίαζαν σε προφίλ και θέσεις στον Τραμπ για να ανακόψει το ρεύμα προς αυτόν. Έλεγε έτσι “έχω και εγώ Τραμπ γύρω μου με συντηρητικές, ομοφοβικές, σεξιστικές θέσεις”. Στην πραγματικότητα προώθησε την ατζέντα του Τραμπ ως αναγκαία. Είναι το ίδιο με αυτό που έγινε με το Σαμαρά, ο οποίος επέλεξε στον προεκλογικό αγώνα θέσεις σοβαρής Χρυσής Αυγής για να προσεγγίσει ακροδεξιούς ψηφοφόρους και δικαίωσε τις θέσεις της πρωτότυπης Χρυσής Αυγής.

Οι ΗΠΑ βρίσκονται μπροστά σε μία νέα πραγματικότητα της οποίας μοναδικό στοιχείο δεν είναι η επικινδυνότητα Τραμπ όπως πολλοί θέλουν να εμφανίζουν. Η επιμέλεια με την οποία δημιουργήθηκαν οι αμερικανικές ελίτ, απειλείται πλέον από την άγαρμπη και μπρουτάλ εμφάνιση μιας καρικατούρας, η οποία αντιπαραθέτει την λαϊκή βούληση στην άδικη επιβολή των λόμπι και των ελίτ.

Και αυτό δεν είναι απαραίτητο να γίνεται με πολιτική συνείδηση. Αρκεί που γίνεται για να προκαλέσει εξελίξεις.