Στα Paradise Papers offshore εταιρίες της Novartis – Στην UBS Ζυρίχης ο λογαριασμός που έστελνε χρήμα στην Ελλάδα

Σύμφωνα με δημοσίευμα του «Έθνους της Κυριακής» οι offshore εταιρείες και οι λογαριασμοί τους έχουν μπει στο μικροσκόπιο των αμερικανικών Αρχών, στο πλαίσιο των παράλληλων ερευνών τους για τη Novartis υπό το πρίσμα του Foreign Corrupt Practices Act, του νόμου για τις πρακτικές διαφθοράς στην αλλοδαπή, λόγω του ότι η Novartis AG, η μητρική εταιρεία του φαρμακευτικού κολοσσού, είναι εισηγμένη στο Χρηματιστήριο Αξιών της Νέας Υόρκης.

Ένα από τα σημαντικά ευρήματα της έρευνας των Αρχών για τη Novartis θεωρείται η ύπαρξη τροφοδότη λογαριασμού, μέσω του οποίου διοχετεύονταν χρηματικά ποσά σε περισσότερους από 4.000 αποδέκτες στην Ελλάδα, η πλειονότητα των οποίων εμφανίζονται να είναι επαγγελματίες του χώρου της υγείας. Ο τροφοδότης αυτός λογαριασμός εντοπίστηκε στη UBS Ζυρίχης και συνδεόταν με την ελβετική Novartis και όχι με τη θυγατρική της στην Ελλάδα. Σύμφωνα με πληροφορίες, οι Αρχές έχουν ζητήσει από τη φαρμακευτική εταιρεία αναλυτικά τους λόγους για τους οποίους αποστέλλονταν τα εμβάσματα, το συνολικό ύψος των οποίων φέρεται να ανέρχεται σε δεκάδες εκατομμύρια ευρώ. Με ανακοίνωσή της η εταιρεία είχε αναφέρει ότι ο εν λόγω λογαριασμός δεν λειτουργεί τα τελευταία έξι χρόνια.

Σε κατάθεσή του προστατευόμενος μάρτυρας κάνει λόγο για την ύπαρξη και δεύτερου τροφοδότη λογαριασμού στην Ελβετία, ο οποίος, όπως είπε, αφορούσε χρήματα μόνο για πολιτικούς – χωρίς όμως να ξεκαθαρίζεται εάν βρίσκεται στην ίδια τράπεζα με τον πρώτο. Οι εισαγγελείς κατά της Διαφθοράς έχουν ήδη στείλει αιτήματα δικαστικής συνδρομής σε Ελβετία και Κύπρο.

Οπως φαίνεται από τα αρχεία των Paradise Papers, τουλάχιστον δύο offshore που σχετίζονται με τον όμιλο της Novartis εμφανίζονται να τηρούν τραπεζικούς λογαριασμούς στην ίδια τράπεζα όπου εντοπίστηκε ο «τροφοδότης» των Eλλήνων, στη UBS Ζυρίχης, στο ίδιο σχεδόν χρονικό διάστημα που εστίασαν και οι έρευνες στην Ελλάδα, από το 2006 έως το 2015. Ομως, στα στοιχεία της διαρροής περιλαμβάνονται και τραπεζικοί λογαριασμοί σε παραδείσιους προορισμούς.

Oι offshore που εντοπίστηκαν έχουν έδρα στις Βερμούδες, ενώ οι σχέσεις μεταξύ τους και με τις μητρικές τους σχηματίζουν ένα πολύπλοκο υπεράκτιο πλέγμα με εταιρείες, στελέχη, μετόχους και συνεργάτες που ακόμα και οι πιο έμπειροι αναλυτές δυσκολεύονται να κατανοήσουν.

Οι ελλιπείς έλεγχοι

Τη διαχείριση των offshore της Novartis στις Βερμούδες, κατά το χρονικό διάστημα που εστιάζουν οι έρευνες των ελληνικών και των αμερικανικών Αρχών, την είχε η Appleby, η δικηγορική εταιρεία από την οποία διέρρευσε το μεγαλύτερο μέρος των αρχείων των Paradise Papers. Τα αρχεία αυτά ελήφθησαν από τη γερμανική εφημερίδα «Süddeutsche Zeitung», η οποία μοιράστηκε τα στοιχεία με τη Διεθνή Σύμπραξη Ερευνητών Δημοσιογράφων (ICIJ) και με ένα δίκτυο 380 και πλέον δημοσιογράφων σε 67 χώρες.

Οπως αποκαλύφθηκε από την παγκόσμια έρευνα των Paradise Papers, το γραφείο της Appleby στις Βερμούδες, το οποίο ήταν υπεύθυνο για τη διαχείριση των offshore της Novartis εκεί, εμφάνιζε σοβαρές ελλείψεις κυρίως όσον αφορά τους ελέγχους για την προέλευση των κεφαλαίων που συνδέονταν με υπεράκτιες εταιρείες. Συγκεκριμένα, έλεγχος του 2005 από τη Χρηματοοικονομική Αρχή των Βερμούδων απαιτούσε από την Appleby να βελτιώσει 21 ελλείψεις στη λειτουργία της και να ενημερώσει τα αρχεία των πελατών/εταιρειών που διαχειριζόταν με ακριβή στοιχεία διαβατηρίων των διευθυντών και των μετόχων, καθώς και με την προέλευση του πλούτου τους. Αργότερα, παρά τις βελτιώσεις, ο τότε επικεφαλής του Τμήματος Συμμόρφωσης της Αppleby, Ian Patrick, έγραφε: «Συνεχίζω να πιστεύω πως θα απαιτηθεί τεράστια προσπάθεια προκειμένου να θεωρηθούμε παγκόσμιος ηγέτης στις offshore, από την άποψη της συμμόρφωσης». Το 2014, όταν η ίδια χρηματοοοικονομική Αρχή έκανε ξανά έλεγχο, διαπίστωσε «βασικές ή εξαιρετικά σημαντικές» αδυναμίες σε εννέα τομείς. Το 46% των φακέλων που εξετάστηκαν δεν διέθεταν πληροφορίες σχετικά με την προέλευση των χρημάτων που διαχειριζόταν η Appleby για τους πελάτες της.

Από τα στοιχεία των Paradise Papers προκύπτει ότι στις offshore της Novartis συμμετείχαν πάνω-κάτω τα ίδια πρόσωπα ως διευθυντές, ενώ είχαν την εξουσιοδότηση με μία και μόνο υπογραφή να εκταμιεύουν από τους τραπεζικούς λογαριασμούς των υπεράκτιων εταιρειών έως και 1 εκατομμύριο δολάρια ανά άτομο. Για περισσότερα χρήματα χρειάζονταν, όπως φαίνεται, οι υπογραφές δύο ή περισσότερων διευθυντών.

Οι Βερμούδες είναι ένας από τους αγαπημένους προορισμούς των πολυεθνικών εταιρειών, έτσι ώστε να πληρώνουν ελάχιστους φόρους μέσω διαφόρων σχημάτων μεταφοράς κεφαλαίων και εσόδων από άυλα περιουσιακά στοιχεία από τον πραγματικό τόπο δραστηριότητάς τους προς τον φορολογικό παράδεισο. Σύμφωνα με το Διεθνές Δίκτυο Φορολογικής Δικαιοσύνης, οι Βερμούδες καταλαμβάνουν την 37η θέση στη λίστα των χωρών παγκοσμίως όσον αφορά τη μυστικότητα στις συναλλαγές. Στις Βερμούδες είχε καταφύγει ο ελβετικός κολοσσός πρώτων υλών Glencore και άλλες πολυεθνικές που σήμερα έχουν μπει στο στόχαστρο των Αρχών όχι μόνο για τις πρακτικές τους σε θέματα φορολόγησης αλλά και για ενδεχόμενο χρηματισμό κρατικών αξιωματούχων ώστε να εξασφαλίσουν κέρδη.

Οι τρεις offshore στις Βερμούδες για τα εμβόλια και το μοριακό έλεγχο

Όπως συνεχίζει το «Έθνος της Κυριακής», στο φορολογικό παράδεισο εντοπίζονται τρεις υπεράκτιες εταιρείες της Novartis που σχετίζονται με σκευάσματα υγείας, για την προμήθεια των οποίων -σύμφωνα με καταθέσεις μαρτύρων- δόθηκαν μίζες εκατομμυρίων.

Ανάμεσα στις offshore εντοπίζονται και τρεις που ενδέχεται να έχουν έντονο ελληνικό ενδιαφέρον για τα ποσά που έχουν διακινηθεί μέσω αυτών. Πρόκειται για τις Novartis B1 Limited, Novartis B2 Limited και Novartis B3 Limited, όλες τους με έδρα τις Βερμούδες. Κατ’ αρχάς στις πρώτες δύο, την Β1 και την Β2, μέτοχος εμφανίζεται η Novartis Vaccines & Diagnostics που ασχολείται με τα εμβόλια. Σημειώνεται ότι, σύμφωνα με πληροφορίες, στις καταθέσεις στο πλαίσιο του σκανδάλου στην Ελλάδα υπάρχουν αναφορές ότι μίζες εκατομμυρίων σχετίζονταν με την προμήθεια εμβολίων.

Το θέμα με τα εμβόλια και το μοριακό έλεγχο, αποκάλυψε το τηλεοπτικό Κουτί της Πανδώρας έπειτα από μεγάλη έρευνα το 2007.

Οι εν λόγω offshore της Novartis, όπως αναφέρει το δημοσίευμα της εφημερίδας, έχουν επίσης σχέση με τα προϊόντα της εξαγορασθείσης από τη Novartis φαρμακευτικής εταιρείας Chiron το 2006.

Σύμφωνα με κατάθεση μάρτυρα, ένα από τα μεγαλύτερα σκάνδαλα της υπόθεσης «αφορούσε τον διαγωνισμό του υπουργείου Υγείας για τον μοριακό έλεγχο αίματος για τον ιό HIV επί υπουργίας Αβραμόπουλου». Όπως ανέφερε ο προστατευόμενος μάρτυρας, «από ό,τι θυμάμαι, κατόπιν δημοσιεύματος της εφημερίδας “Το Βήμα” τον Δεκέμβριο του 2006, που αφορούσε ατυχές περιστατικό θανάτου από μόλυνση ασθενούς κατόπιν μετάγγισης, ο τότε υπουργός Υγείας Αβραμόπουλος εξήγγειλε τον μεγαλύτερο διαγωνισμό που έγινε πότε στον χώρο της Υγείας, ύψους περίπου 200 εκατ. ευρώ, αναφορικά με την προμήθεια διαγνωστικών τεστ μοριακού ελέγχου. Τα συγκεκριμένα διαγνωστικά τεστ τα διαθέτουν μόνο οι εταιρείες: α) Roche και β) Chiron, που ανήκει στον όμιλο Novartis. Σημειώνεται ότι η Novartis κατέχει το 30% των μετοχών της Roche και για τη συγκεκριμένη περίπτωση δωροδοκήθηκε ο τότε υπουργός Υγείας Αβραμόπουλος». Ο προστατευόμενος μάρτυρας στην κατάθεσή του σημείωσε ότι «με βάση τη λογική των πραγμάτων και τα μεγέθη της προμήθειας, θεωρώ αδύνατο στη συγκεκριμένη περίπτωση να δόθηκε μίζα κάτω του ποσού των 40 εκατ. ευρώ».

Οταν ο κ. Αβραμόπουλος έλαβε γνώση της δικογραφίας -στα μέσα της προηγούμενης εβδομάδας- τη χαρακτήρισε σε κεντρικό δελτίο του AΝΤ1 «ατεκμηρίωτη» και «διάτρητη» και σημείωσε ότι «πρόκειται για σκευωρία χωρίς προηγούμενο, που σε καμία χώρα της ΕΕ δεν θα ευσταθούσε. Μόνο νοσηρά μυαλά θα μπορούσαν να την εμπνευστούν». Συγκεκριμένα, για την υπόθεση του μοριακού ελέγχου του αίματος είπε ότι «όταν ανέλαβα τα καθήκοντά μου, μια εβδομάδα μετά, δύο συμπατριώτες μας πέθαναν από τον ιό HIV. Τότε ρώτησα τους συνεργάτες μου τι χρειάζεται και μου απάντησαν “μοριακός έλεγχος”. “Να εγκαταστήσουμε” απάντησα. Μου είπαν ότι χρειάζεται διαγωνισμός και θα στοιχίσει πολλά. Και τότε τι έκανα; Αντί να διενεργήσει τον διαγωνισμό το υπουργείο Υγείας ή το υπουργείο Ανάπτυξης, κάτι που δεν ξέρουν αυτοί οι συκοφάντες, εισηγήθηκα και πέρασε νόμος με τον οποίο συνεστήθη διακομματική επιτροπή της Βουλής, για πρώτη φορά στην ιστορία του τόπου, που διενήργησε τον διαγωνισμό για τον μοριακό έλεγχο και στο τέλος με βάση τις αποφάσεις αυτές προχώρησε. Αρα αυτό που λέει (σ.σ.: ο μάρτυρας) όχι μόνο δεν στέκει, αλλά είναι συκοφαντία. Αυτό που δεν ξέρει αυτός ο αλητήριος είναι ότι δεν ήταν το υπουργείο, ήταν η Βουλή. Ας κατηγορήσει λοιπόν ευθέως τη Βουλή».

Σε συνέντευξη Τύπου που παραχώρησε ο επίτροπος Μετανάστευσης την Παρασκευή, έκανε γνωστό ότι υποβάλλει μηνυτήρια αναφορά στην Εισαγγελία του Αρείου Πάγου και κατέθεσε αίτημα για την άμεση ανάκληση της ιδιότητας του προστατευόμενου μάρτυρα, ώστε να προστατευθεί το κύρος της Δικαιοσύνης από κύκλους που λειτουργούν εξωθεσμικά.

Στην κατάθεσή του ο προστατευόμενος μάρτυρας είχε αναφέρει, επίσης, ότι η προμήθεια των διαγνωστικών τεστ της Chiron έγινε με 50 ευρώ ανά τεμάχιο, ενώ σε άλλες χώρες της Ευρώπης το κόστος των διαγνωστικών τεστ κυμαινόταν από 5 έως 15 ευρώ. «Σήμερα και στη χώρα μας τα ίδια τεστ κοστολογούνται στο ύψος περίπου των 5 ευρώ» κατέθεσε.

Στις offshore Novartis B1 και Novartis B2, που σχετίζονται με προϊόντα της Chiron, καθένας από τους διευθυντές -ήταν οι ίδιοι και στις δύο offshore- είχε δικαίωμα εκταμίευσης έως του ποσού του 1 εκατομμυρίου δολαρίων με μία υπογραφή, αλλά για να εκταμιευθούν έως και 5 εκατομμύρια δολάρια έπρεπε να υπογράψουν δύο διευθυντές. Για ποσά άνω των 5 εκατομμυρίων έπρεπε να ακολουθηθεί η «πολιτική των αρχών υπογραφής της επιχείρησης». Και οι δύο προαναφερθείσες offshore αλλά και η Novartis B3 εμφανίζονται να τηρούν λογαριασμούς στην τράπεζα των Βερμούδων NT Butterfield.

Επίσης στις Βερμούδες εντοπίστηκε η έδρα της Novartis Bioventures Ltd, μίας εταιρείας με ρευστότητα για ειδικό ταμείο του ομίλου που σχετίζεται με τον επιχειρηματικό κίνδυνο. Διέθετε τραπεζικούς λογαριασμούς στη UBS Ζυρίχης, στην οποία εντοπίστηκε και ο ελληνικός τροφοδότης λογαριασμός, στη UBS Λουξεμβούργου και σε επενδυτικό βραχίονα της τράπεζας Merrill Lynch.

πηγή: news247.gr